Zioła w doniczce - najpopularniejsze zioła do kuchni i na balkon

Pamiętaj, żeby postawić zioła w dobrze nasłonecznionym miejscu.

Zapewnij roślinom odpowiedni drenaż.

Zioła w doniczce to nie tylko dodatek do dań, ale również niezwykły element wystroju kuchni.

Jeżeli lubisz potrawy z dodatkiem ziół prowansalskich, nic nie stoi na przeszkodzie, żeby uprawiać je w domu i dodawać do dań ich świeżą wersję. W skład (polskiej wersji) ziół prowansalskich wchodzą: majeranek ogrodowy, cząber ogrodowy, lebiodka pospolita, mięta pospolita, szałwia lekarska, rozmaryn lekarski, tymianek właściwy i bazylia pospolita.

Przede wszystkim pamiętaj o tym, że zioła potrzebują dobrego nasłonecznienia. Zielnik warto więc umieścić na parapecie (idealnie od wschodniej lub zachodniej strony) lub na balkonie. Jeżeli nie masz słońca w kuchni, możesz zainwestować w ledowe żarówki, którymi doświetlisz rośliny.

Nie zapominaj o regularnym podlewaniu ziół. Rośliny te lubią mieć wilgotne podłoże. Latem, kiedy w domu robi się gorąco, możesz podlewać swoje zioła nawet co drugi dzień. Rośliny lubią też wilgotne powietrze. Dlatego kuchnia jest dla nich idealnym miejscem. To przecież właśnie tam znad garnków unosi się para.

Zajmij się również doniczką i podłożem, w którym rosną zioła. Mieszanka ziemi powinna być sypka i żyzna, a także przepuszczać powietrze. W sklepach możesz kupić gotowe mieszanki do ziół.

Przy podlewaniu uważaj, żeby nie przelać rośliny - warto więc przygotować odpowiedni drenaż. Na dnie umieść dwu lub trzycentymetrową warstwę piasku lub keramzytu. Doniczka powinna mieć na spodzie otwory, przez które do podstawki będzie mógł wypłynąć nadmiar wody.

Bazylia

Jest rośliną jednoroczną i osiąga wysokość 50 centymetrów. Bazylia lubi miejsca nasłonecznione. Ma szereg zastosowań - poprawia trawienie, zapobiega wzdęciom, pobudza wydzielanie soków trawiennych. Przede wszystkim jednak - jej liście są bardzo popularną przyprawą do dań. Bardzo dobrze pasuje do pomidorów i dań z drobiu oraz ryb. Bazylia jest nieodłącznym elementem włoskiej kuchni i włoskiej pizzy.

Mięta pieprzowa

Dorasta nawet do 90 centymetrów i ma drobne, liliowofioletowe lub czerwonawe kwiaty. Najmniejsze poruszenie roślin sprawia, że roznosi się silny, orzeźwiający i mentolowy zapach. Mięta lubi dobrze nasłonecznione miejsca. W lecznictwie domowym znana jest od wieków. Ma między innymi właściwości przeciwwymiotne, przeciwbólowe, przeciwskurczowe czy grzybobójcze. Napar z mięty jest stosowany najczęściej na zaburzenia trawienne - bóle brzucha, wzdęcia, zgagę. Liście mięty mogą być dodatkiem do chłodzących napojów, ale również do dań - sałat, ryb, farszów mięsnych, pierogów i deserów.

Majeranek

Owocem tej rośliny są suche, drobne orzeszki. Majeranek ma bardzo silny i charakterystyczny zapach. W polskiej kuchni majeranku używa się przede wszystkim do przyprawiania tłustych mięs. Podbija też smak zupy grochowej, fasolowej, żuru czy flaków. Dodatkowo ułatwia ich trawienie. Często dodawany jest do wędlin i kiełbas.

Cząber

Jest to roślina jednoroczna i dorasta do 40 centymetrów. Cząbru możesz używać w postaci świeżej i suszonej. Ma specyficzny i ostry smak, który dodaje mdłym warzywom ostrości. Polecany jest szczególnie jako przyprawa do warzyw strączkowych (fasoli czy grochu). Możesz też nim natrzeć tłuste mięso.

Rozmaryn

Wyglądem przypomina igły świerka lub jodły. Ma jasnofioletowe lub niebieskie kwiaty. Pachnie gorzkawo, kamforowo. Napar z rozmarynu możesz wykorzystywać dla pobudzenia apetytu i przy problemach trawiennych. W polskiej kuchni suszony rozmaryn wykorzystuje się jako przyprawę do mięsa. Przy pieczeniu warzyw czy mięsa można go też dodać w postaci całej gałązki, dzięki czemu potrawa przejmie jego aromat.

Macierzanka tymianek

Dorasta do 30 centymetrów, nisko ma drewniejące pędy, a wyżej szarozielone, drobne liście. Tymianek ma właściwości przeciwzapalne, regulujące trawienie i przeciwbakteryjne. Napar może pomóc przy suchym kaszlu, chrypce, korzysta się z niego do płukanek przy zapaleniu krtani czy gardła. Jako przyprawa sprawdza się dobrze z mięsem, wędlinami, rybami, ale także w sosach i zupach. Liście czy młode pędy można dodawać do sałatki czy kwaszonych ogórków. Tymianek pasuje do cebuli, czosnku, pietruszki i liścia laurowego.

Oregano (Lebiodka Pospolita)

Hodując oregano w domu, pamiętaj, że roślina ta lubi bardzo dobrze nasłonecznione miejsca. Jako przyprawa pomaga na brak apetytu, a jako napar na przykład przy utrudnionym odkrztuszaniu. Potrawy kuchni włoskiej często wykorzystują oregano. Najczęściej łączone jest z pomidorami, cukinią, a także z pizzą, zapiekankami czy w zupach.

Kolendra

Zioło to jest jasnozielone i dorasta do 70-80 cm. Kolendra pobudza trawienie, pomaga przy wzdęciach. Jej owoce mają cytrynowy aromat i gorzkawy smak. Wykorzystuje się je do przyprawienia tłustych mięs, wędlin, a także przy marynowaniu różnych produktów. Kolendra jest bardzo popularna w daniach kuchni meksykańskiej.

Lubczyk

Roślina ta dawniej była jednym ze składników napoju miłosnego, ze względu na przypisywane jej właściwości afrodyzjaku. Liście w formie świeżej i suszonej nadają się do zup, sosów, mięs i sałat, jest świetnym połączeniem z cebulą, czosnkiem czy majerankiem.

Jeżeli szukasz mniej popularnych ziół leczniczych, mogą zainteresować cię również:

- dziurawiec (charakteryzuje się ostrym, korzennym zapachem i cierpkim smakiem; ma działanie między innymi rozkurczowe, pobudzające; stosowany jest przy zaburzeniach trawienia),

- nawłoć (ma działanie moczopędne, przeciwzapalne; stosuje się ją między innymi przy stanach zapalnych dróg moczowych oraz przy trudno gojących się ranach),

- babka lancetowata (nie ma zapachu, a w smaku jest słodkawa, przechodząca w słono-gorzką; stosowana jest jako środek przeciwzapalny, wykrztuśny; wykorzystuje się ją przy ranach, oparzeniach i zapaleniach skóry; młode liście mogą być dodatkiem do sałatek, zup, sosów ziołowych),

- bluszczyk kurdybanka,

- babka płesznik,

- kocanka,

- wiesiołek,

- wrotycz pospolity,

- krwawnik pospolity.

Autor: aw / Źródło: Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej, “Zioła w polskim domu”