W maju agencja Moody's obniżyła perspektywę wiarygodności kredytowej Polski. Zwiększone wydatki na 500 plus, zmiany w kwocie wolnej i wieku emerytalnym oraz spór wokół Trybunału Konstytucyjnego - to były wówczas jej główne zastrzeżenia, które wpłynęły na ocenę. Dziś agencja ma opublikować najnowszą decyzję. Sprawdzamy, czy w ciągu tych kilku miesięcy Polsce udało się oddalić zagrożenia, na które wskazywali analitycy z Moody's.
Gdy tylko poznamy decyzję Agencji Moody’s w sprawie ratingu na antenie TVN24BiS rusza program specjalny
Takie zagrożenia wymieniła Agencja Moody's obniżając Polsce perspektywę ratingu:
1. Rodzina 500 plus
Moody's obniżając perspektywę ratingu w maju wskazywał m.in. na fiskalne ryzyka związane ze znaczącym wzrostem w bieżących wydatkach.
Agencja zwracała uwagę na świadczenia w ramach programu Rodzina 500 plus podkreślając, że podniosą one wydatki bieżące o ok. 17 mld zł w 2016 roku (0,9 proc. PKB) i 23 mld zł w 2017 roku (1,1 proc. PKB).
Agencja oceniła, że ryzyko fiskalne wzrośnie w 2017 roku "jeśli brać pod uwagę poleganie rządu na jednorazowych przychodach i efektywniejszym ściąganiu podatków, by sfinansować świadczenia dla dzieci".
2. Kwota wolna
Jednocześnie, analitycy podkreślali, że "rząd zasygnalizował, że podniesie kwotę wolną od podatku o 1000 zł każdego następnego roku aż osiągnie 8000 zł". "Wynikający z tego ubytek w przychodach wyniesie ok. 4 mld zł (0,2 proc. PKB) w 2017 r., i będzie on później progresywnie rósł. Te instrumenty komplikują zobowiązanie władz do (nieprzekroczenia) progu deficytu budżetowego 3 proc. PKB w nadchodzących latach" - czytamy.
Na razie jednak nie wiadomo, co z kwotą wolną od podatku. Rządowego projektu bowiem brak, choć zmiany w podatkach są koniecznie, bo pod koniec listopada przestaje obowiązywać w ustawie o PIT przepis ustanawiający kwotę wolną. Tak uznał rok temu Trybunał Konstytucyjny.
3. Frankowicze
Analitycy uważają także, że proponowana przez prezydenta na początku roku konwersja kredytów frankowych "na dalece niekorzystnych warunkach dla banków mogłaby mieć też znaczący wpływ na podaż kredytów, z konsekwencjami dla prywatnej konsumpcji i inwestycji".
Wydaje się jednak, że frankowicze nie mają co liczyć na przewalutowanie kredytów, przynajmniej na razie. Ostatnia propozycja Kancelarii Prezydenta zakłada bowiem w pierwszym etapie rozwiązania kwestii kredytów walutowych zwrot spreadów pobranych przez banki. Co będzie miało mniejsze konsekwencje finansowe dla instytucji finansowych.
Kwestia ustawowego przewalutowania kredytów ma być ponownie rozważona za rok. Do tego czasu nadzór bankowy ma skłonić banki do dobrowolnej restrukturyzacji części kredytów walutowych.
4. Spór wokół Trybunału
Agencja Moody's w maju wskazała też na "uszczerbki" w tworzeniu klimatu inwestycyjnego wynikające z "przesunięcia w kierunku bardziej nieprzewidywalnych polityk i legislacji".
W tym kontekście, agencja mówiła o "niejednoznacznościach" w odniesieniu do "konwersji kredytów hipotecznych denominowanych w obcej walucie" i do "przedłużającej się patowej sytuacji w konflikcie między rządem i Trybunałem Konstytucyjnym".
Moody's po raz kolejny podkreślił to w ostrzeżeniu opublikowanym pod koniec sierpnia. Zdaniem agencji ratingowej, eskalacja konfliktu wokół Trybunału Konstytucyjnego może szkodzić klimatowi inwestycyjnemu nad Wisłą oraz wpłynąć na zmianę ratingu.
Moody's wskazywało na wszczęcie przez prokuraturę śledztwa ws. niedopełnienia obowiązków lub przekroczenia uprawnień przez prezesa Trybunału Konstytucyjnego Andrzeja Rzeplińskiego poprzez niedopuszczanie do orzekania trzech sędziów wybranych przez obecny Sejm.
"To negatywne dla Polski, ponieważ narasta kryzys konstytucyjny, który rozpoczął się pod koniec ubiegłego roku i prawdopodobnie zwiększy napięcia z Unią Europejską, co jednocześnie podniesie ryzyko pogorszenia klimatu inwestycyjnego w Polsce" - zwracała uwagę agencja.
Kryzys konstytucyjny "wydaje się, że pozostawił swój ślad", wskazuje Moody's, zauważając, że "inwestycje spadły o 2,2 proc." w pierwszym kwartale 216 roku w porównaniu do analogicznego okresu przed rokiem. "Chociaż oczekujemy, że konsumpcja będzie wspierać realny wzrost w tym roku, który wyniesie od 3 do 3,5 proc., jednak upośledzony klimat inwestycyjny grozi zmniejszeniem wzrostu - dodano pod koniec sierpnia w ostrzeżeniu agencji.
5. Wiek emerytalny
Moody's wskazywał również w maju na rządową intencję obniżenia wieku emerytalnego. Intencję, która powoli staje się faktem. Na lipcowym posiedzeniu, Rada Ministrów poparła bowiem prezydencki projekt zakładający możliwość przechodzenia na emeryturę kobiet w wieku 60 lat i mężczyzn w wieku 65 lat.
Tę zmianę zapisano również w projekcie przyszłorocznego budżetu. Zgodnie z założeniami, niższy wiek emerytalny ma wejść w życie w czwartym kwartale przyszłego roku, co potwierdza wcześniejsze obietnice rządu, że wiek emerytalny będzie niższy już od 1 października 2017 roku.
Niższy wiek ma kosztować ok. 10 miliardów złotych rocznie.
Jaka decyzja
Jednocześnie w majowym uzasadnieniu do utrzymania ratingu agencja wskazywała na odporność gospodarczą kraju, co znajdywało odzwierciedlenie m.in. w zróżnicowaniu gospodarki, która "wykazała silny wzrost realnego PKB, niezależnie od przeciwności z zewnątrz".
Najnowszą decyzję Moody's powinniśmy poznać w piątek po godz. 22 polskiego czasu, kiedy zakończy się piątkowa sesja na giełdzie w Stanach Zjednoczonych.
Zobacz rozmowę z wicepremierem Mateuszem Morawieckim, który mówił m.in. o decyzji Moody's (07.09.2016):
Autor: mb//km / Źródło: tvn24bis.pl, PAP
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock