Rząd da ci pieniądze, jeżeli urodzisz. Co robią inni, by zachęcać do posiadania dzieci?

Do konsultacji społecznych trafiły dwa projekty zapowiadane w expose premier Ewy Kopacz. Pierwszy z nich opierający się na zasadzie "złotówka za złotówkę" dotyczyć będzie rodziców pobierających zasiłki i przekraczających próg dochodowy; dzięki tej zasadzie rodziny, które przekraczają próg dochodowy, a korzystają z pomocy społecznej, nie stracą całości zasiłku, a będzie im odliczana od niego kwota, o którą próg zostanie przekroczony.

Drugi to projekt ustawy o świadczeniach rodzicielskich, którego rozwiązania przewidziano dla wszystkich rodziców - także dla "studentek, rolniczek i dla osób pracujących na umowach o dzieło"; osoby, które obejmie działanie tej ustawy, mają otrzymać po 1000 zł miesięcznie na dziecko przez rok. Przy większej liczbie dzieci kwota ta ma zostać stosownie zwiększona.

To kolejne instrumenty, które mają poprawić nie najlepszą sytuację demograficzną w Polsce. W 2011 r. współczynnik dzietności w naszym kraju wynosił niespełna 1,3. Oznacza to, że w tym roku na 100 kobiet w wieku 15-49 lat przypadało niespełna 130 dzieci.

My sprawdziliśmy jaką politykę prorodzinną stosują inne kraje Unii Europejskiej, aby odwrócić niekorzystny trend demograficzny.

Niemcy od lat 80. XX wieku zmagają się z bardzo niskim (1,2-1,4) wskaźnikiem dzietności - wynika z opracowania biura analiz i dokumentacji Kancelarii Senatu z lutego 2013 roku.

Od 2004 do 2013 roku nasi zachodni sąsiedzi odnotowali spadek liczby ludności o 750 tys. osób (z 82,5 do 81,75 mln). A prognozy demografów są jeszcze gorsze. Przewidują bowiem, że za 15 lat liczba ludności wyniesie 77-79 mln, a w 2050 roku spadnie aż do 64-70 mln.

Nic więc dziwnego, że Niemcy od lat starają się inwestować w politykę prorodzinną miliardy euro. W 2009 roku było to 2,1 proc. PKB.

Jakie zasiłki?

Niemieckim rodzinom przysługuje szereg zasiłków i ulg. Najważniejsza jest jednak zapomoga rodzicielska, czyli tzw. Elterngeld. Prawo do niego ma zarówno ojciec, jak i matka, którzy po narodzinach dziecka przestają pracować, aby zająć się pociechą. Rodzic może pobierać zapomogę maksymalnie przez 12 miesięcy.

Jeżeli i drugi rodzic zrezygnuje z pracy na rzecz wychowania dziecka, na co najmniej dwa miesiące, to wspomniany okres wydłuża się o kolejne 60 dni. Świadczenie można otrzymywać zatem najdłużej przez 14 miesięcy. Za wyjątkiem tych dwóch wspólnych miesięcy czas pobierania zapomogi można czas podzielić wedle uznania między sobą. Tak więc każdy z rodziców może np. pobierać pieniądze przez 7 miesięcy równocześnie. Istnieje również możliwość rozdzielenia wyliczonych pieniędzy na okres 24 miesięcy. Wówczas przez dwa lata zasiłek wypłacany jest w połowie.

Jak liczony?

Wysokość zasiłku to 67 proc. ostatniej płacy netto. Kwota minimalna wynosi 300 euro miesięcznie, a górna granica wynosi 1,8 tys. euro. Zasiłek jest większy dla rodzin wielodzietnych. Prawo do zasiłku mają wszystkie grupy.

Do mało zarabiających zalicza się osoby, które w roku do narodzin dziecka zarabiały przeciętnie mniej niż 1000 euro. Ta grupa otrzymuje więcej niż 67 proc. zarobku netto - zależnie od poprzedniego zarobku - do 100 proc. Osoby takie jak studenci, uczniowie czy bezrobotni niemający zarobków własnych, dostają kwotą minimalną w wysokości 300 euro miesięcznie. Niemcy wydają na ten zasiłek 3,5 mld euro rocznie.

Drugi zasiłek

Niemiecka ustawa o świadczeniach pieniężnych wymienia również drugi zasiłek - tzw. Kindergeld. To świadczenie przysługuje każdemu dziecku do 18. roku życia niezależnie od dochodów, które osiąga rodzina. Może być wypłacany do 21. roku życia, gdy dziecko do tego czasu nie ma pracy lub do 25. roku życia, gdy studiuje. Wysokość zasiłku wynosi 184 euro miesięcznie na pierwsze i drugie dziecko. Pomoc na trzecie wynosi 190 euro, a na czwarte i kolejne - 215 euro.

Co więcej, gdy rodzina ma niskie dochody dostaje dodatek w wysokości 140 euro miesięcznie. Na dodatkowe 100 euro miesięcznie mogą również liczyć rodzice samotnie wychowujący pociechy.

Urlop

W Niemczech urlop macierzyński w wymiarze 14 tygodni przysługuje każdej kobiecie zatrudnionej na umowę o pracę. Z czego 6 tygodni przysługuje przed, zaś 8 tygodni po urodzeniu dziecka. W przypadku urodzenia bliźniąt urlop macierzyński po porodzie zostaje wydłużony o 4 tygodnie. Urlop ten jest pełnopłatny i w większości przypadków finansowany przez pracodawców. Jednak kwota 13 euro dziennie jest zwracana pracodawcy z ubezpieczenia chorobowego matki.

Po zakończeniu tego okresu rodzicom przysługuje, trwający do trzech lat, urlop rodzicielski. Co ciekawe mogą oni przebywać na urlopie jednocześnie. Ten okres można też rozłożyć, czyli np. spędzić z dzieckiem dwa pierwsze lata, a pozostałe 12 miesięcy wykorzystać do momentu, kiedy dziecko ukończy 8. rok życia. W czasie dwóch pierwszych lat rodzicom przysługuje zasiłek rodzicielski. Trzeci rok nie jest płatny.

W czasie urlopu rodzicielskiego rodzic może pracować, ale nie więcej niż 30 godzin tygodniowo. Po wykorzystaniu urlopu rodzić ma prawo do powrotu do pracy na dawnych warunkach. Rodzic może też zamiast urlopu rodzicielskiego prosić pracodawcę o skrócenie tygodniowego wymiaru pracy o 15 godzin do 30 godzin - w zakładach zatrudniających powyżej 15 pracowników. Pracodawca nie musi się jednak na to zgodzić.

Wielka Brytania posiada jeden z najwyższych w Europie wskaźników dzietności - w 2008 r. wyniósł on 1,98. Wskaźnik ten rośnie od 2001 r., kiedy to zanotował swoje minimum (1,63). Sytuację demograficzną w tym kraju ratuje dodatnie saldo migracji. Przykładowo mieszkające na Wyspach Polki rodzą średnio ponad dwójkę dzieci, a więc więcej niż w Polsce.

Według danych z 2007 roku Wielka Brytania jest drugim po Francji europejskim krajem pod względem wielkości Produktu Krajowego Brutto przeznaczonego na wsparcie rodzin wychowujących dzieci. Przeznacza na ten cel 3,6 proc. PKB. Większość (2,1 proc. PKB) stanowi transfer pieniężny przekazywany bezpośrednio rodzinie, zaś zdecydowanie mniejsza część przeznaczona jest na usługi publiczne.

Urlopy

W Wielkiej Brytanii urlop macierzyński przysługuje kobietom, które do 15. tygodnia przed urodzeniem dziecka przepracowały przynajmniej 26 tygodni bez przerwy oraz zarabiały nie mniej niż 125 euro tygodniowo. Długość urlopu to 52 tygodnie, z czego płatnych jest 39 tygodni. Przez pierwsze 6 tygodni pracodawca wypłaca 90 proc. tygodniowego wynagrodzenia, a przez kolejne 33 tygodnie ok. 15 euro tygodniowo lub 90 proc. tygodniowych zarobków (w zależności od tego, która z kwot jest niższa).

Kobietom, które ze względu na zbyt krótki staż pracy lub za niskie zarobki, nie kwalifikują się, by otrzymać urlop macierzyński przysługuje tzw. Maternity Allowance. Jest on wypłacany ze środków publicznych i wynosi ok. 150 euro tygodniowo.

Ojcu dziecka przysługuje dwutygodniowy płatny urlop rodzicielski (150 euro tygodniowo). Warunki otrzymania tego urlopu są podobne jak w przypadku urlopu macierzyńskiego (staż pracy minimum 26 tygodni, zarobki minimum 125 euro tygodniowo).

Oprócz tego każdy z rodziców ma prawo do wykorzystania w ciągu 5 lat od urodzenia dziecka 13 tygodni bezpłatnego urlopu (nie więcej niż 4 tygodnie w ciągu roku).

Świadczenia na rodzinę

Podstawowym świadczeniem na dzieci w Wielkiej Brytanii jest zasiłek - nieopodatkowana kwota płacona rodzicom w związku z wychowaniem przez nich dzieci. W 2013 roku wynosiła ona ok. 100 euro tygodniowo na pierwsze dziecko oraz ok. 16 euro tygodniowo na każde kolejne dziecko. Świadczenie to jest nieopodatkowane.

Rodziny, których dochód nie przekracza 50 tys. euro rocznie mogą skorzystać z pomocy państwa otrzymując tzw. child tax credit. Jego wysokość zależy od dochodu rodziny, a jego maksymalna wysokość to ok. 690 euro na rodzinę oraz ok. 2100 euro na każde dziecko rocznie.

Państwo obejmuje matkę i dziecko bezpłatną opieką lekarską. Przysługują im także bezpłatne lekarstwa.

Należy pamiętać, że w Wielkiej Brytanii nie ma specjalnych ulg podatkowych dla rodzin wychowujących dzieci, ale jedną z preferencji jest zerowa stawka VAT na artykuły dziecięce.

U naszych południowych sąsiadów współczynnik dzietności wyniósł w 2011 roku 1,4 dziecka na kobietę, a współczynnik zatrudnienia kobiet - 57,2 proc. (przeciętna w krajach OECD - 56,7 proc.). Republika Czeska przeznaczyła na politykę rodzinną w 2009 roku 1,8 PKB.

Urlop macierzyński trwa 20 tygodni po urodzeniu jednego dziecka lub 37 tygodni w przypadku ciąży mnogiej. Kobieta otrzymuje w tym czasie zasiłek w wysokości 60 proc. jej ostatniej pensji, ale nie więcej niż 13 tys. 290 koron (ok. 2 tys zł).

Płatny urlop wychowawczy może trwać do ukończenia przez dziecko 4. roku życia; to najdłużej na świecie. Urlop przysługuje obydwojgu rodzicom.

Zapomoga z tytułu urodzenia dziecka

Przysługuje ona na dziecko urodzone w rodzinie, w której całkowity dochód nie przekracza aktualnej wartości minimum socjalnego pomnożonej przez współczynnik 2,4. Wysokość minimum socjalnego zależy od liczby osób w rodzinie i wieku dzieci.

Wyrównanie finansowe przysługuje kobietom w ciąży, niedługo po urodzeniu dziecka lub w trakcie karmienia noworodka piersią, które utraciły część zarobków w związku z przesunięciem do lżejszej (gorzej płatnej) pracy w okresie od 6. tygodnia przed porodem do 9. miesiąca po porodzie.

Zasiłek macierzyński przysługuje kobietom, które przepracowały przed porodem 270 dni, opłacając w tym czasie składki na ubezpieczenie chorobowe. Zasiłek ten jest wypłacany przez 28 tygodni (najdłużej w Europie). Wysokość zasiłku wynosi od 35 proc. do 76 proc. ostatniej pensji brutto.

Zasiłek wychowawczy

Od 2010 r. rodzic, który decyduje się na pozostanie z dzieckiem na urlopie wychowawczym przez 2 lata, otrzymuje w tym czasie zasiłek wychowawczy w maksymalnej wysokości 11 tys. 400 koron (1755 zł), jeśli przez 3 lata - do 7600 koron (1170 zł), a jeśli 4 lata - do 3800 koron (585 zł) miesięcznie.

Kwota zasiłku zależy od wysokości ostatnich zarobków rodzica (wybiera się wyższe spośród zarobków obojga rodziców). Łączna kwota zasiłku wychowawczego wypłacona rodzicom w czasie trwania urlopu wychowawczego nie może przekroczyć 220 tys. koron (33 tys. 880 zł). Podczas urlopu wychowawczego przebywający na nim rodzic może pracować bez utraty prawa do zasiłku wychowawczego, musi jednak w czasie pracy zapewnić dziecku opiekę osoby dorosłej.

Zasiłek na dziecko

Zasiłek ten przysługuje na dzieci żyjące w rodzinach, których całkowity dochód nie przekracza 2,4-krotności minimum socjalnego. Wysokość zasiłku zależy od wieku dziecka: do 5. roku życia jest to 500 koron (77 zł) miesięcznie, między 6. a 15. rokiem życia - 610 koron (94 zł) miesięcznie, a między 16. a 26. rokiem życia - 700 koron (108 zł) miesięcznie.

Francja ma dzietność 1,96 dziecka na kobietę (2011 r.), jest więc w bardzo dobrej - jak na warunki europejskie - sytuacji demograficznej. Należy do niewielu państw europejskich, w których liczba ludności systematycznie rośnie (58 mln w 1990 r., 60,5 mln w 2000 r. i ponad 65 mln w 2011 r.). Polityka prorodzinna Francji jest więc bardzo skuteczna i pozwoliła odwrócić trend spadkowy liczby ludności z lat 80.

Od 1921 roku w kraju funkcjonuje Karta Licznej Rodziny, uprawniająca do zniżek komunikacyjnych (30 proc. dla rodziny z trójką dzieci, 40 proc. z czwórką, 50 proc. z piątką i 75 proc. z szóstką i więcej dzieci). Rodzice piątki lub więcej dzieci zachowują prawo do 30 proc. zniżki dożywotnio.

Zniżki dotyczą także wejść do muzeów, kin, obiektów sportowych, są też honorowane przez niektóre firmy handlowe. Francuska polityka prorodzinna skutecznie zachęca młodych ludzi do posiadania dzieci. Dziedzinami priorytetowymi są: bezpieczeństwo ekonomiczne rodziny, zdrowie, edukacja, warunki mieszkaniowe i wspieranie powrotu kobiet na rynek pracy. Francja jest przykładem kraju, który wypracował skuteczną politykę prorodzinną.

Wydatki z budżetu

Francja wydaje z budżetu państwa największe kwoty na rzecz rodzin spośród wszystkich krajów wysokorozwiniętych. Według danych OECD za 2009 r. państwo francuskie przeznacza ponad 3,7 proc. PKB na pomoc rodzinom (wobec średniej krajów OECD na poziomie 2,3 proc. PKB), zarówno w formie ulg podatkowych, bezpośrednich świadczeń pieniężnych, jak i finansowania zastępczych form opieki nad dziećmi w wieku poniżej lat 6.

System zasiłków dla rodzin z dziećmi jest we Francji bardzo rozbudowany. Pomoc zależy od wielu czynników, np. od tego, czy rodzina opiekuje się dzieckiem w domu, korzysta ze żłobka lub wynajmuje opiekunkę do dziecka. Istotne jest też, czy jedno z rodziców rezygnuje z pracy, by zająć się wychowaniem dzieci, czy obydwoje pracują (dopuszczalna jest praca na część etatu).

Urlopy

Urlop macierzyński trwa 6 tygodni przed i 10 tygodni po narodzinach pierwszych dwojga dzieci, 8 tygodni przed i 18 tygodni po urodzeniu trzeciego dziecka, 34 tygodnie (12 przed porodem) dla bliźniąt i 42 tygodnie (24 przed porodem) dla urodzin mnogich. Urlop macierzyński, przed i po porodzie, jest obowiązkowy.

Ojcowie są uprawnieni do 10-dniowego urlopu ojcowskiego, który może być wykorzystany w ciągu 4 miesięcy od urodzenia dziecka. W trakcie tego urlopu ojciec uzyskuje zasiłek na analogicznych zasadach jak matka na urlopie macierzyńskim.

Każdemu z rodziców, o ile przepracowali co najmniej rok, przysługuje urlop rodzicielski do dnia trzecich urodzin dziecka. W czasie urlopu rodzicielskiego rodzicowi pozostającemu z dzieckiem w domu przysługuje zasiłek opiekuńczy w wysokości 560,40 euro miesięcznie z tym, że w przypadku urodzin pierwszego dziecka przysługuje on jedynie przez 6 miesięcy od zakończenia urlopu macierzyńskiego.

W czasie trwania tego urlopu rodzic może pracować w ograniczonym wymiarze czasu pracy - do 32 godzin tygodniowo. Jeżeli rodzic wykorzystujący urlop rodzicielski podejmuje w tym czasie pracę na część etatu, zasiłek ulega odpowiedniemu zmniejszeniu. W przypadku gdy w rodzinie mającej trójkę lub więcej dzieci jeden z rodziców zrezygnuje z pracy, może on przez okres jednego roku pobierać inny rodzaj zasiłku, w wysokości 801,39 euro miesięcznie.

Rodzice dwójki lub więcej dzieci mogą wykorzystać urlop rodzicielski lub zmniejszyć wymiar czasu pracy ze względu na opiekę nad dziećmi i otrzymywać przez 3 lata zryczałtowany zasiłek na opiekę nad dziećmi. Po płatnym urlopie rodzicielskim rodzic ma prawo powrócić do poprzedniej lub podobnej pracy u tego samego pracodawcy. Z urlopu tego korzystają praktycznie tylko kobiety.

Świadczenia na rzecz rodziny

We Francji świadczenia rodzinne są dostępne dla wszystkich, bez względu na osiągane dochody. Matce przysługuje w związku z urodzeniem dziecka jednorazowe świadczenie pieniężne (odpowiednik polskiego „becikowego”) w wysokości 907,60 euro. Warunkiem jego wypłaty jest, aby kobieta w okresie ciąży była pod opieką lekarską oraz osiąganie przez rodzinę rocznego dochodu nieprzekraczającego progu 33 765 euro, gdy pracuje jeden z rodziców i 44 621 euro, gdy pracują oboje. Wysokość tego progu zależy również od liczby dzieci w rodzinie.

Podczas urlopu macierzyńskiego kobiecie przysługuje zasiłek macierzyński w wysokości 100 proc. zarobków, z ograniczeniem do 2516 euro miesięcznie. W przypadku osób zatrudnionych w sektorze publicznym i w niektórych firmach prywatnych ograniczenie to faktycznie nie obowiązuje; różnicę pokrywa pracodawca. Podobne kryterium dochodowe obowiązuje w przypadku tzw. zasiłku podstawowego, który przysługuje do trzecich urodzin dziecka, pod warunkiem przeprowadzania regularnych badań medycznych. Kwota takiego zasiłku wynosi 181,52 euro miesięcznie.

Rodzicom z dwójką lub większą liczbą dzieci, niezależnie od osiąganego dochodu, przysługuje zasiłek na drugie wychowywane dziecko w wysokości 126,41 euro oraz na każde następne w wysokości 161,96 euro miesięcznie. Kwoty zasiłków ulegają podwyższeniu po osiągnięciu przez dzieci w wieku 11, 14 i 16 lat. Rodzinom spełniającym kryterium dochodowe z co najmniej trójką dzieci w wieku od 3 do 21 lat przysługuje dodatkowy zasiłek w wysokości 164,53 euro miesięcznie.

Oprócz opisanych zasiłków istnieje wiele dodatkowych świadczeń, jak np. dopłaty do mieszkań, zasiłki dla dzieci uczęszczających do szkół, zasiłki dla sierot, dla rodziców osób niepełnosprawnych. Są one zwykle uzależnione od kryterium dochodowego.

Ulgi podatkowe Francja stosuje specyficzny system opodatkowania osób fizycznych, uwzględniający funkcjonowanie rodziny jako jednostki ekonomicznej. System ten, przez zastosowanie tzw. ilorazu rodzinnego, uwzględnia fakt, że rodziny wielodzietne ponoszą wyższe koszty utrzymania związane z wychowywaniem dzieci.

Każdej rodzinie rozliczającej się z francuskim fiskusem przysługuje określona liczba „części fiskalnych” związanych z jej statusem i liczbą posiadanych dzieci. Małżonkom rozliczającym się wspólnie przysługują dwie „części”, za pierwsze i drugie wychowywane dziecko przysługuje po pół „części”, za trzecie i każde kolejne po jednej „części”. Dochód do opodatkowania osiągnięty przez wszystkich członków rodziny dzieli się na liczbę przypadających na nią „części”. Tak uzyskany rezultat stanowi podstawę do ustalenia podatku. Zastosowanie tego mechanizmu powoduje istotne zmniejszenie opodatkowania rodzin, zwłaszcza wielodzietnych.

Polityka prorodzinna jest traktowana na Węgrzech priorytetowo ze względu na bardzo niski współczynnik dzietności. Kraj ten znalazł się w bardzo trudnej sytuacji demograficznej, odnotowując od szeregu lat ujemny przyrost naturalny. Ocenia się, że obecnie Węgry mają najszerzej zakrojoną politykę prorodzinną spośród państw Europy Środkowo-Wschodniej. Współczynnik rozrodczości na Węgrzech wyniósł w 2009 r. 1,33 dziecka na kobietę, co jest wartością bardzo niską w porównaniu z przeciętną w państwach OECD (1,74). Tylko w dwóch państwach OECD współczynnik ten miał niższą wartość: Portugalii (1,32) i Korei Południowej (1,15).

Kampanie społeczne

Rząd węgierski uruchomił kampanie społeczne na rzecz wykreowania pozytywnego wizerunku rodzin wielodzietnych w społeczeństwie. Rząd Viktora Orbana stara się również poprawić sytuację ekonomiczną młodych ludzi, m.in. poprzez obniżenie o 50 proc. wysokości płaconych przez pracodawców składek na ubezpieczenia społeczne, jeśli zatrudniają oni osoby poniżej 25. roku życia. Identyczna ulga dotyczy pracodawców zatrudniających kobietę podejmującą pracę po urlopie wychowawczym.

Węgry mają bardzo wysoki poziom wydatków publicznych na rodzinę. W 2009 r. wynosiły one 3,6 proc. PKB i szacuje się, że od 2011 r., w związku z wprowadzonymi wtedy ulgami podatkowymi, poziom ten jeszcze wzrósł (na razie brak jest jednak szczegółowych danych odnośnie jego nowej wysokości i uzyskanych dzięki tym nowym rozwiązaniom efektów). Dzięki tak wysokim nakładom ubóstwo dotyka tylko 7,2 proc. dzieci na Węgrzech, wobec przeciętnej w państwach OECD wynoszącej 12,7 proc.

Urlopy i świadczenia

Urlop macierzyński na Węgrzech trwa 24 tygodnie, z których 4 mogą być wykorzystane przed porodem. Zasiłek macierzyński wynosi 70 proc. ostatniego wynagrodzenia. Ojcowie są uprawnieni do 5-dniowego pełnopłatnego urlopu ojcowskiego. Urlop wychowawczy na Węgrzech matka może wykorzystać w jednej z kilku wersji.

Urlop o nazwie GYED jest przeznaczony dla matki, która w ciągu ostatnich dwóch lat przed urodzeniem dziecka pracowała przynajmniej przez rok. Trwa on od zakończenia urlopu macierzyńskiego do ukończenia przez dziecko drugiego roku życia i jest płatny. Matka otrzymuje przez ten czas zasiłek wychowawczy w wysokości 70 proc. swojego ostatniego wynagrodzenia za pracę, nie więcej jednak niż podwójną pensję minimalną (ok. 1500 zł).

Trzyletni urlop wychowawczy GYES jest przeznaczony dla matek, które nie mogą skorzystać z urlopu GYED (brak im wymaganego okresu pracy przed urodzeniem dziecka) oraz dla tych matek, które po zakończeniu urlopu wychowawczego GYED chcą jeszcze przez rok zostać z dzieckiem w domu. Osobom przebywającym na urlopie GYES przysługuje zasiłek wychowawczy w wysokości odpowiadającej minimalnej emeryturze (równowartość ok. 450 zł).

Jeśli w domu jest trójka lub więcej dzieci, jedno z rodziców może wykorzystać urlop wychowawczy GYET, który przysługuje do momentu ukończenia przez najmłodsze dziecko 8 lat. W tym czasie istnieje możliwość podjęcia pracy w wymiarze nie większym niż 30 godzin tygodniowo lub bez limitu, jeśli praca odbywa się w domu. Przebywając na urlopie GYET rodzic otrzymuje zasiłek wychowawczy w wysokości odpowiadającej minimalnej emeryturze. Poza powyższymi formami zasiłku wychowawczego rodzinom z dziećmi przysługuje zasiłek rodzinny, który jest niezależny od kryterium dochodowego i wynosi: na jedno dziecko w rodzinie - równowartość ok. 180 zł, na dwoje dzieci - 200 zł, na każde następne - 240 zł miesięcznie. Instrumenty polityki prorodzinnej

Pomoc dla rodzin wielodzietnych na Węgrzech ma różnorodne formy. Rodziny z piątką dzieci otrzymują dofinansowanie obiadów szkolnych (50 proc. ze środków publicznych) oraz finansowaną przez samorząd lokalny dopłatę do letniego wypoczynku dzieci. Osobom pracującym, mającym co najmniej trójkę dzieci, przysługuje dodatkowych 7 dni urlopu wypoczynkowego rocznie.

Opieka nad dzieckiem do ukończenia przez nie trzeciego roku życia spoczywa głównie na rodzicach - stąd system żłobków jest na Węgrzech dość słabo rozwinięty. Do przedszkoli uczęszcza ok. 80 proc. dzieci w wieku 3-7 lat. Przedszkola są dotowane przez państwo i samorządy. Opłaty wnoszone przez rodziców pokrywają tylko 10 proc. kosztów pobytu dziecka w przedszkolu.

Kolejnym elementem polityki prorodzinnej działającym na Węgrzech jest system preferencyjnych kredytów mieszkaniowych dla młodych małżeństw. Państwo udziela gwarancji kredytowych osobom chcącym inwestować w budowę mieszkania lub domu, wprowadzając ochronę przed skutkami utraty pracy.

Wprowadzono też oryginalny system długookresowego oszczędzania - państwo przelewa kwotę odpowiadającą 150 euro wkładu początkowego dla każdego dziecka, a każda kwota wpłacana przez rodziców dziecka jest powiększana o 20 proc.

Autor: msz/tol/kwoj / Źródło: tvn24bis.pl/MPiPS/senat.gov.pl