Praca zdalna – co trzeba wiedzieć, pracując z domu?

Adam Niedzielski: apeluję o powrót do pracy zdalnej
Adam Niedzielski: apeluję o powrót do pracy zdalnej TVN24
wideo 2/4
Adam Niedzielski: apeluję o powrót do pracy zdalnej TVN24

Praca zdalna, czyli popularny home office, jest coraz częściej spotykaną formą wykonywania pracy. W olbrzymim stopniu przyczyniła się do tego trwająca pandemia COVID-19. Czym praca wykonywana z domu różni się od wykonywanej w siedzibie firmy? Jakie wynikają z niej obowiązki dla pracodawcy i pracowników?

Praca zdalna – co to jest?

Praca zdalna jest pojęciem nieformalnym, bo niewystępującym w Kodeksie pracy. To wykonywanie powierzonych przez pracodawcę obowiązków poza siedzibą firmy, na przykład we własnym mieszkaniu. Bardzo częstym elementem pracy zdalnej jest również wykorzystanie elektronicznych środków komunikacji, ale nie jest to reguła. Pracownik zobowiązany jest natomiast do wykonywania swoich zadań tak samo, jakby wykonywał je w siedzibie firmy, i ciążą na nim te same prawa i obowiązki.

W wielu przypadkach praca zdalna może być natomiast uznana za kwalifikującą się do przepisów Kodeksu pracy dotyczących telepracy. Telepraca definiowana jest jako "regularne wykonywanie pracy poza zakładem z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej". Regularność należy przy tym rozumieć nie jako obowiązek wykonywania pracy wyłącznie poza firmą, ale jako systematyczność takiej formy jej wykonywania.

Jeżeli więc charakter pracy zdalnej w danym przypadku wypełnia tę definicję, czyli pracownik regularnie wykonuje swoje obowiązki poza firmą i robi to np. wykorzystując komputer i internet, jego praca może zostać uznana za telepracę, co niesie wynikające z Kodeksu pracy konsekwencje.

Obecnie praca zdalna może również być wykonywana na podstawie tzw. ustawy covidowej z 2 marca 2020 roku, w której określono ją jako "wykonywanie przez czas oznaczony pracy określonej w umowie o pracę poza miejscem jej stałego wykonywania".

OGLĄDAJ TVN24 NA ŻYWO W TVN24 GO

Obowiązki pracodawcy i pracownika

W przypadku zarówno telepracy, jak i pracy zdalnej, po stronie pracodawcy i pracownika pojawiają się określone zobowiązania.

Jakie? W przypadku telepracy pracodawca jest przede wszystkim zobowiązany do podpisania z pracownikiem aneksu do umowy dotyczącego wykonywania obowiązków w formie telepracy. Ponadto pracodawca powinien wówczas wyposażyć pracownika we wszelki sprzęt niezbędny do świadczenia telepracy, np. komputera z dostępem do internetu, a także pomocy technicznej i niezbędnych szkoleń. Możliwe jest także wykonywanie pracy przy użyciu prywatnego sprzętu pracownika, wówczas jednak należy ustalić ekwiwalent pieniężny za jego zużycie.

Także tzw. ustawa covidowa w zakresie pracy zdalnej nakłada na pracodawcę obowiązek zapewnienia niezbędnych narzędzi i materiałów oraz obsługi logistycznej. W tym przypadku na polecenie pracodawcy może zostać również nałożony obowiązek sporządzania przez pracownika ewidencji wykonywanych zadań zawierającej ich opis, datę oraz czas trwania.

W odróżnieniu od uregulowanej w Kodeksie pracy telepracy ustawa covidowa nie nakłada natomiast na pracodawcę obowiązku zwrotu kosztów używania przez pracownika własnych narzędzi. Nie ma również obowiązku podpisywania z pracownikiem stosownego aneksu – wysłanie na pracę zdalną może odbyć się na mocy polecenia ustnego.

Praca nie tylko z domu

Zarówno w przypadku telepracy, jak i pracy zdalnej, miejsce wykonywania pracy nie jest określone. Oznacza to, że nie musi to być jego własne mieszkanie, ale też np. kawiarnia.

Jednocześnie po stronie pracodawcy wciąż istnieje obowiązek zapewnienia pracownikowi bezpiecznych warunków pracy, dlatego warto przy zlecaniu pracy zdalnej zawsze sporządzić wytyczne dotyczące bezpiecznego wykonywania pracy poza siedzibą firmy. Dzięki temu jeśli pracownik ulegnie wypadkowi wykonując pracę w domu lub innym wskazanym przez pracodawcę miejscu, będzie to zakwalifikowane jako wypadek w pracy.

Praca zdalna – kto decyduje?

Należy pamiętać, że decyzja o wysłaniu pracownika na pracę zdalną należy wyłącznie do pracodawcy. Pracownik może wnioskować o taki tryb wykonywania pracy, pracodawca nie musi jednak takiego wniosku zaakceptować.

Jeżeli natomiast pracodawca zdecyduje o przeniesieniu pracownika na pracę zdalną, ten ma obowiązek się na to zgodzić. W przeciwnym razie ryzykuje, że jego sprzeciw zostanie uznany za niesubordynację i niewykonanie polecenia służbowego.

Praca zdalna w Kodeksie pracy?

Rząd zapowiada wpisanie na stałe pracy zdalnej do Kodeksu pracy. Projekt w tej sprawie został nawet już przedstawiony Radzie Dialogu Społecznego, jednak partnerzy społeczni nie porozumieli się w sprawie szczegółów zmian.

- Zakładam, że projekt nowelizacji Kodeksu pracy będzie uzgodniony społecznie w pierwszym kwartale 2021 roku – mówiła tymczasem jeszcze w styczniu wiceminister rozwoju, pracy i technologii Iwona Michałek. Dodała, że zapisy dotyczące pracy zdalnej powinny być na tyle ogólne, by pozostawić furtkę do uzgodnień między pracodawcami i pracownikami.

- Chcemy dać pewne możliwości do uregulowania pracy zdalnej między pracodawcą a pracownikiem. Szczegółowe rozwiązania dotyczące pracy zdalnej, dopasowane do potrzeb różnych branż oraz specyfiki poszczególnych zakładów pracy, będą więc zawarte na przykład w porozumieniach lub regulaminie – tłumaczyła wiceminister.

Obecnie projekt wrócił do resortu rozwoju. Nie wiadomo, kiedy ponownie będzie przedmiotem obrad RDS, ani kiedy zostanie przedstawiony Radzie Ministrów.

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

We Francji mocno spadła sprzedaż aut Tesli. W kwietniu liczba rejestracji nowych samochodów tego producenta była mniejsza o 59 procent w porównaniu z tym samym okresem 2024 roku.

"Diaboliczny wizerunek" Muska. Sprzedaż zanurkowała

"Diaboliczny wizerunek" Muska. Sprzedaż zanurkowała

Źródło:
PAP

Ruszyły poszukiwania następcy Elona Muska na stanowisku szefa Tesli - napisał w środę "Wall Street Journal". Dziennik poinformował, że odbyły się już pierwsze rozmowy z przedstawicielami firm rekrutacyjnych. Informacjom zaprzeczyła Robyn Denholm, szefowa rady dyrektorów spółki.

"WSJ": ruszyły poszukiwania następcy Muska. Jest reakcja

"WSJ": ruszyły poszukiwania następcy Muska. Jest reakcja

Źródło:
tvn24.pl

Jawność wynagrodzeń, zwiększenie ochrony przed mobbingiem, a także zaliczenie umowy zlecenia i działalności gospodarczej do stażu pracy - to priorytety resortu, które wskazała szefowa Ministerstwa Rodziny Pracy i Polityki Społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk.

Ważna zmiana w sprawie pensji. "Absurd, który cały czas funkcjonuje"

Ważna zmiana w sprawie pensji. "Absurd, który cały czas funkcjonuje"

Źródło:
PAP

Czas pracy waha się na świecie od 35 godzin tygodniowo we Francji, przez 40 godzin w Polsce, po 45 godzin w Turcji. W kilku państwach dyskutowane było wprowadzenie czterodniowego tygodnia pracy, w niektórych przeprowadzane były nawet eksperymenty w tej sprawie.

Eksperymenty z czasem pracy

Eksperymenty z czasem pracy

Źródło:
PAP

Polacy są zachwyceni, że Ameryka wróciła i że reszta Europy może odejść od rosyjskiej energii - powiedział sekretarz energii USA Chris Wright, relacjonując swoją wizytę w Polsce. Zapewniał też, że powstająca w Polsce elektrownia atomowa oparta na amerykańskiej technologii będzie "jedną z wielu".

Sekretarz energii USA po wizycie w Polsce. "Oni są zachwyceni"

Sekretarz energii USA po wizycie w Polsce. "Oni są zachwyceni"

Źródło:
PAP

Wyższy podatek turystyczny w Katalonii, który zgodnie z pierwotnymi planami miał wejść w życie w czwartek, zostanie wprowadzony dopiero jesienią. Zwiększając opłaty, lokalna administracja chce ograniczyć masową turystykę i walczyć z kryzysem mieszkaniowym.

Podatek od turystów w popularnym regionie. Zmiana planów

Podatek od turystów w popularnym regionie. Zmiana planów

Źródło:
PAP

TikTok szykuje się do wybudowania w Finlandii dużego centrum przetwarzania danych. Inwestycja ma kosztować blisko miliard euro – podała agencja Reutera.

Wielka inwestycja TikToka w Europie

Wielka inwestycja TikToka w Europie

Źródło:
PAP

Stany Zjednoczone i Ukraina podpisały umowę o dostępie do zasobów naturalnych Ukrainy - poinformowała w środę wieczorem agencja Reutera. Departament skarbu USA przekazał, że Stany Zjednoczone i Ukraina podpisały dokument o partnerstwie ekonomicznym i utworzeniu Amerykańsko-Ukraińskiego Funduszu Inwestycyjnego na rzecz Odbudowy.

Jest umowa Ukraina-USA

Jest umowa Ukraina-USA

Aktualizacja:
Źródło:
Reuters

Brytyjska sieć Marks & Spencer padła ofiarą ataku hakerskiego. Wstrzymano wszelkie zamówienia internetowe, a pracownicy głównego magazynu w Wielkiej Brytanii zostali odesłani do domów.

Atak na znaną sieć handlową. Wstrzymano zamówienia

Atak na znaną sieć handlową. Wstrzymano zamówienia

Źródło:
tvn24.pl

Kandydatka Lewicy na prezydenta Magdalena Biejat popiera obniżenie wieku emerytalnego dla mężczyzn. Z kolei kandydat Trzeciej Drogi Szymon Hołownia uważa, że takie rozwiązanie skutkowałoby niższymi świadczeniami; proponuje więc nagradzać tych, którzy zdecydują się pracować dłużej.

Biejat o zmianie wieku emerytalnego dla mężczyzn. Hołownia odpowiada

Biejat o zmianie wieku emerytalnego dla mężczyzn. Hołownia odpowiada

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Walka z drożyzną czasów PiS przynosi efekty. Najwyższy czas na obniżenie stóp procentowych - napisał w środę w mediach społecznościowych premier Donald Tusk. Apel skierował do prezesa Narodowego Banku Polskiego Adama Glapińskiego.

Tusk: najwyższy czas, ludzie czekają

Tusk: najwyższy czas, ludzie czekają

Źródło:
tvn24.pl

Prezydent Stanów Zjednoczonych Donald Trump obwinił swojego poprzednika Joe Bidena o spadek PKB w pierwszym kwartale 2025 roku. Według Trumpa gorsze wyniki nie są efektem wprowadzenia ceł, a na obiecany przez niego gospodarczy "boom" trzeba będzie jeszcze poczekać.

Najgorszy wynik od trzech lat. Trump oskarża Bidena

Najgorszy wynik od trzech lat. Trump oskarża Bidena

Źródło:
PAP, CNBC

Po upływie pięciu lat od ostatniej transakcji klienta, banki będą miały obowiązek sprawdzić, czy klient żyje - wynika z projektu nowelizacji Prawa bankowego, który został opublikowany w środę. Celem tej zmiany jest umożliwienie spadkobiercom szybszego uzyskiwania informacji o środkach zgromadzonych w bankach.

"Uśpione konta" w bankach. Nowy obowiązek

"Uśpione konta" w bankach. Nowy obowiązek

Źródło:
PAP

Fabryki w Chinach odnotowały największy spadek aktywności od 16 miesięcy - podała Agencja Reutera. Analitycy podkreślają, że choć pesymistyczne nastroje mogą wyolbrzymiać wpływ ceł Donalda Trumpa, to i tak Chiny znajdują się pod rosnącą presją gospodarczą.

Pierwsze oznaki tego, jak cła Trumpa uderzają w Chiny

Pierwsze oznaki tego, jak cła Trumpa uderzają w Chiny

Źródło:
Reuters, PAP

Większość potencjalnych nabywców uważa, że ceny mieszkań wzrosną, choć w ostatnich miesiącach odsetek ten spada - wynika z raportu Otodom. Podwyżek najczęściej spodziewają się osoby młode.

Rynek podzielił się na dwa obozy. Raport

Rynek podzielił się na dwa obozy. Raport

Źródło:
PAP

Ministerstwo Finansów poinformowało o złożeniu przez Polskę wniosku o unijną klauzulę wyjścia. Chodzi o wydatki na obronność. Klauzula pozwala na zwiększenie wydatków mimo obejmującej Polskę procedury nadmiernego deficytu.

Resort finansów: Polska złożyła wniosek o unijną klauzulę wyjścia

Resort finansów: Polska złożyła wniosek o unijną klauzulę wyjścia

Źródło:
PAP

Przed południem hakerzy zaatakowali System Rejestrów Państwowych, ale atak został odparty - podał RMF FM. Nadal mogą występować trudności z działaniem mObywatela, rozliczaniem podatków czy rejestracją samochodów. Resort cyfryzacji poinformował o "przejściowych trudnościach z dostępem do niektórych usług publicznych".

Atak hakerski na rządowy system. Jest oświadczenie resortu cyfryzacji

Atak hakerski na rządowy system. Jest oświadczenie resortu cyfryzacji

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Inflacja w kwietniu 2025 roku wyniosła 4,2 procent rok do roku - podał w szybkim szacunku Główny Urząd Statystyczny (GUS). W porównaniu z poprzednim miesiącem ceny wzrosły o 0,4 procent.

Nowe dane o inflacji

Nowe dane o inflacji

Źródło:
tvn24.pl, PAP

Kraje uznawane za drogie stały się bardziej atrakcyjne dla polskich turystów. Na preferencje i wybór kierunku na wakacje wpłynęło to jednak nieznacznie - wskazał "Puls Biznesu".

Dokąd na wakacje? "Królują trzy klasyki"

Dokąd na wakacje? "Królują trzy klasyki"

Źródło:
PAP

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej orzekł, że Malta naruszyła unijne prawo, oferując obywatelstwo za inwestycje. Zdaniem TSUE nabycie obywatelstwa nie może być elementem transakcji handlowej.

Obywatelstwo za inwestycje. Decyzja TSUE

Obywatelstwo za inwestycje. Decyzja TSUE

Źródło:
PAP

Firma UPS poinformowała, że planuje zwolnić 20 tysięcy pracowników i zamknąć 70 oddziałów - przekazała w oświadczeniu dyrektorka generalna UPS Carol Tome. Powodem ma być ograniczenie liczby przesyłek, jakie dostarczała z firmy Amazon.

Gigant chce zwolnić 20 tysięcy pracowników

Gigant chce zwolnić 20 tysięcy pracowników

Źródło:
PAP, Reuters

W rok liczba osób w wieku produkcyjnym zmalała o 151 tysięcy - podał Główny Urząd Statystyczny (GSU). Przyczyną tego zjawiska jest starzenie się społeczeństwa oraz mniejsza liczba młodych zasilających wiek produkcyjny.

Niepokojący raport GUS

Niepokojący raport GUS

Źródło:
PAP

W 2024 roku prawie 42 tysiące ojców skorzystało z urlopu rodzicielskiego. To 11-krotnie więcej niż w 2022 roku - podał Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS).

11-krotny wzrost w dwa lata. Zaskakujące dane ZUS

11-krotny wzrost w dwa lata. Zaskakujące dane ZUS

Źródło:
PAP

Wang Yi, szef chińskiej dyplomacji skrytykował politykę handlową USA podczas spotkania ze swoimi odpowiednikami z państw BRICS. Zaapelował też o sprzeciw wobec "protekcjonizmu" Stanów Zjednoczonych.

"Jeśli będziemy ustępować, to dręczyciel stanie się bardziej agresywny"

"Jeśli będziemy ustępować, to dręczyciel stanie się bardziej agresywny"

Źródło:
PAP, China Daily

Ponad 700 milionów złotych zostanie przekazanych do Agencji Rozwoju Przemysłu (ARP), która wykorzysta te środki, by pomóc spółkom Rafako i Rafamet - przekazał premier Donald Tusk.

Rafako dostanie pomoc rządową. Donald Tusk podał kwotę

Rafako dostanie pomoc rządową. Donald Tusk podał kwotę

Źródło:
PAP

Partia Liberalna Kanady (LPC) wygrała wybory parlamentarne. Lider ugrupowania i urzędujący premier Mark Carney podkreślił, że Kanada musi ambitnie podejść do kryzysu i stawić czoło groźbom prezydenta USA Donalda Trumpa.

"Przetrwaliśmy szok związany ze zdradą USA"

"Przetrwaliśmy szok związany ze zdradą USA"

Źródło:
PAP