Praca zdalna – co trzeba wiedzieć, pracując z domu?

Adam Niedzielski: apeluję o powrót do pracy zdalnej
Adam Niedzielski: apeluję o powrót do pracy zdalnej TVN24
wideo 2/4
Adam Niedzielski: apeluję o powrót do pracy zdalnej TVN24

Praca zdalna, czyli popularny home office, jest coraz częściej spotykaną formą wykonywania pracy. W olbrzymim stopniu przyczyniła się do tego trwająca pandemia COVID-19. Czym praca wykonywana z domu różni się od wykonywanej w siedzibie firmy? Jakie wynikają z niej obowiązki dla pracodawcy i pracowników?

Praca zdalna – co to jest?

Praca zdalna jest pojęciem nieformalnym, bo niewystępującym w Kodeksie pracy. To wykonywanie powierzonych przez pracodawcę obowiązków poza siedzibą firmy, na przykład we własnym mieszkaniu. Bardzo częstym elementem pracy zdalnej jest również wykorzystanie elektronicznych środków komunikacji, ale nie jest to reguła. Pracownik zobowiązany jest natomiast do wykonywania swoich zadań tak samo, jakby wykonywał je w siedzibie firmy, i ciążą na nim te same prawa i obowiązki.

W wielu przypadkach praca zdalna może być natomiast uznana za kwalifikującą się do przepisów Kodeksu pracy dotyczących telepracy. Telepraca definiowana jest jako "regularne wykonywanie pracy poza zakładem z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej". Regularność należy przy tym rozumieć nie jako obowiązek wykonywania pracy wyłącznie poza firmą, ale jako systematyczność takiej formy jej wykonywania.

Jeżeli więc charakter pracy zdalnej w danym przypadku wypełnia tę definicję, czyli pracownik regularnie wykonuje swoje obowiązki poza firmą i robi to np. wykorzystując komputer i internet, jego praca może zostać uznana za telepracę, co niesie wynikające z Kodeksu pracy konsekwencje.

Obecnie praca zdalna może również być wykonywana na podstawie tzw. ustawy covidowej z 2 marca 2020 roku, w której określono ją jako "wykonywanie przez czas oznaczony pracy określonej w umowie o pracę poza miejscem jej stałego wykonywania".

OGLĄDAJ TVN24 NA ŻYWO W TVN24 GO

Obowiązki pracodawcy i pracownika

W przypadku zarówno telepracy, jak i pracy zdalnej, po stronie pracodawcy i pracownika pojawiają się określone zobowiązania.

Jakie? W przypadku telepracy pracodawca jest przede wszystkim zobowiązany do podpisania z pracownikiem aneksu do umowy dotyczącego wykonywania obowiązków w formie telepracy. Ponadto pracodawca powinien wówczas wyposażyć pracownika we wszelki sprzęt niezbędny do świadczenia telepracy, np. komputera z dostępem do internetu, a także pomocy technicznej i niezbędnych szkoleń. Możliwe jest także wykonywanie pracy przy użyciu prywatnego sprzętu pracownika, wówczas jednak należy ustalić ekwiwalent pieniężny za jego zużycie.

Także tzw. ustawa covidowa w zakresie pracy zdalnej nakłada na pracodawcę obowiązek zapewnienia niezbędnych narzędzi i materiałów oraz obsługi logistycznej. W tym przypadku na polecenie pracodawcy może zostać również nałożony obowiązek sporządzania przez pracownika ewidencji wykonywanych zadań zawierającej ich opis, datę oraz czas trwania.

W odróżnieniu od uregulowanej w Kodeksie pracy telepracy ustawa covidowa nie nakłada natomiast na pracodawcę obowiązku zwrotu kosztów używania przez pracownika własnych narzędzi. Nie ma również obowiązku podpisywania z pracownikiem stosownego aneksu – wysłanie na pracę zdalną może odbyć się na mocy polecenia ustnego.

Praca nie tylko z domu

Zarówno w przypadku telepracy, jak i pracy zdalnej, miejsce wykonywania pracy nie jest określone. Oznacza to, że nie musi to być jego własne mieszkanie, ale też np. kawiarnia.

Jednocześnie po stronie pracodawcy wciąż istnieje obowiązek zapewnienia pracownikowi bezpiecznych warunków pracy, dlatego warto przy zlecaniu pracy zdalnej zawsze sporządzić wytyczne dotyczące bezpiecznego wykonywania pracy poza siedzibą firmy. Dzięki temu jeśli pracownik ulegnie wypadkowi wykonując pracę w domu lub innym wskazanym przez pracodawcę miejscu, będzie to zakwalifikowane jako wypadek w pracy.

Praca zdalna – kto decyduje?

Należy pamiętać, że decyzja o wysłaniu pracownika na pracę zdalną należy wyłącznie do pracodawcy. Pracownik może wnioskować o taki tryb wykonywania pracy, pracodawca nie musi jednak takiego wniosku zaakceptować.

Jeżeli natomiast pracodawca zdecyduje o przeniesieniu pracownika na pracę zdalną, ten ma obowiązek się na to zgodzić. W przeciwnym razie ryzykuje, że jego sprzeciw zostanie uznany za niesubordynację i niewykonanie polecenia służbowego.

Praca zdalna w Kodeksie pracy?

Rząd zapowiada wpisanie na stałe pracy zdalnej do Kodeksu pracy. Projekt w tej sprawie został nawet już przedstawiony Radzie Dialogu Społecznego, jednak partnerzy społeczni nie porozumieli się w sprawie szczegółów zmian.

- Zakładam, że projekt nowelizacji Kodeksu pracy będzie uzgodniony społecznie w pierwszym kwartale 2021 roku – mówiła tymczasem jeszcze w styczniu wiceminister rozwoju, pracy i technologii Iwona Michałek. Dodała, że zapisy dotyczące pracy zdalnej powinny być na tyle ogólne, by pozostawić furtkę do uzgodnień między pracodawcami i pracownikami.

- Chcemy dać pewne możliwości do uregulowania pracy zdalnej między pracodawcą a pracownikiem. Szczegółowe rozwiązania dotyczące pracy zdalnej, dopasowane do potrzeb różnych branż oraz specyfiki poszczególnych zakładów pracy, będą więc zawarte na przykład w porozumieniach lub regulaminie – tłumaczyła wiceminister.

Obecnie projekt wrócił do resortu rozwoju. Nie wiadomo, kiedy ponownie będzie przedmiotem obrad RDS, ani kiedy zostanie przedstawiony Radzie Ministrów.

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Państwa członkowskie w Radzie Unii Europejskiej zdecydowały w piątek o uruchomieniu procedury nadmiernego deficytu wobec Polski i sześciu innych państw członkowskich. Objęte postępowaniem kraje będą miały cztery do siedmiu lat na realizację działań naprawczych.

Procedura nadmiernego deficytu wobec Polski. Jest decyzja

Procedura nadmiernego deficytu wobec Polski. Jest decyzja

Źródło:
PAP

Komisja Polityki Społecznej i Rodziny negatywnie zaopiniowała rządowe poprawki do projektu ustawy w sprawie renty wdowiej. Rząd proponuje, by drugie świadczenie było wypłacane w wysokości najpierw 15 procent, a potem 25 procent, z kolei projekt obywatelski zakłada docelowe dojście do pułapu 50 procent.

Renta wdowia. Sejmowa komisja przeciw rządowym poprawkom

Renta wdowia. Sejmowa komisja przeciw rządowym poprawkom

Źródło:
PAP

Przyjęcie "Kredytu na start" budzi wątpliwości z uwagi na bardzo wysokie zapotrzebowanie na środki budżetu państwa, których wydatkowanie może okazać się nieefektywne, a osiągane cele nieadekwatne do kosztów - oceniło Ministerstwo Klimatu i Środowiska. Resort zaproponował, by środki te przeznaczyć na poprawę stanu wód Odry lub transformację energetyczną i ochronę powietrza.

"Kredyt na start" w ogniu krytyki. "Nieefektywny instrument"

"Kredyt na start" w ogniu krytyki. "Nieefektywny instrument"

Źródło:
PAP

Deutsche Bahn planuje likwidację 30 tysięcy miejsc pracy, czyli około dziewięć procent personelu - podał Reuters, powołując się na informacje niemieckiego przewoźnika. Dodał, że z powodu ogromnych inwestycji w naprawę sieci kolejowej, strajków i złej pogody spółka odnotowała miliardową stratę netto w pierwszym półroczu.

Deutsche Bahn ma zlikwidować 30 tysięcy miejsc pracy

Deutsche Bahn ma zlikwidować 30 tysięcy miejsc pracy

Źródło:
Reuters

Na przełomie lipca i sierpnia tendencja spadkowa cen paliw zostanie utrzymana - prognozują analitycy Reflexu. Podali, że średnie obniżki wyniosą od 3 do 5 groszy zarówno na litrze benzyny, jak i diesla. Ceny autogazu powinny natomiast pozostać bez zmian.

Co dalej z cenami paliw? Nowe prognozy analityków

Co dalej z cenami paliw? Nowe prognozy analityków

Źródło:
PAP

Wycofano partię piwa Żywiec z błędną etykietą na niektórych butelkach - ostrzegł Główny Inspektorat Sanitarny (GIS). Dodał, że błędna etykieta wskazywała, że piwo jest bezalkoholowe, choć w rzeczywistości zawierało alkohol.

Pomyłka browaru. Partia popularnego piwa wycofana z obrotu

Pomyłka browaru. Partia popularnego piwa wycofana z obrotu

Źródło:
PAP

Rada Wydawców Stowarzyszenia Gazet Lokalnych z nadzieją przyjęła poprawki Senatu do ustawy o prawie autorskim wzmacniające pozycję wydawców w negocjacjach z big techami - czytamy w oświadczeniu rady na portalu X. W piątek Sejm zadecydował, że projekt ustawy z poprawkami trafi na biurko prezydenta.

"Tylko w ten sposób uratujemy lokalne media i lokalną demokrację"

"Tylko w ten sposób uratujemy lokalne media i lokalną demokrację"

Źródło:
tvn24.pl

Lotnisku Bazylea-Miluza-Fryburg w piątek po południu zostało ponownie otwarte. Wcześniej ewakuowano terminal i tymczasowo zawieszono loty ze względu na alarm bombowy.

Lotnisko wznowiło działalność po alarmie bombowym

Lotnisko wznowiło działalność po alarmie bombowym

Źródło:
tvn24.pl

Chciałbym, aby rozwiązanie, dotyczące składki zdrowotnej, zostało wypracowane w ciągu kilku najbliższych tygodni. Naprawdę nie ma na co czekać - powiedział w programie "Jeden na Jeden" na antenie TVN24 minister finansów Andrzej Domański. Dodał, że chciałby, aby nowa składka zdrowotna weszła w życie od 1 stycznia 2025 roku.

Minister finansów o składce zdrowotnej: naprawdę nie ma na co czekać

Minister finansów o składce zdrowotnej: naprawdę nie ma na co czekać

Źródło:
TVN24

Santander, Pocztowy, Toyota - klienci tych banków muszą przygotować się na utrudnienia w związku z zaplanowanymi pracami serwisowymi w weekend. W niektórych przypadkach mogą pojawić się trudności z płatnościami kartami.

"Utrudnienia w dokonywaniu transakcji kartami"

"Utrudnienia w dokonywaniu transakcji kartami"

Źródło:
tvn24.pl

Ministerstwo Infrastruktury pracuje nad zapewnieniem Polakom darmowego dostępu do wody pitnej. W grę wchodzi też rozwiązanie "za przysłowiową złotówkę" - powiedział w czwartek w sejmie wiceminister infrastruktury Przemysław Koperski. Dodał, że za darmo lub za 1 zł ma być dostępne pierwsze 1000 litrów wody miesięcznie.

Woda za darmo? Resort szykuje rewolucyjne rozwiązanie

Woda za darmo? Resort szykuje rewolucyjne rozwiązanie

Źródło:
PAP

Składka zdrowotna to kolejna kwestia, co do której pojawiły się rozbieżności w koalicji. Trwają dyskusje nad zmianami, które miałyby wejść w życie od początku przyszłego roku. Czego można się spodziewać? Poniżej przedstawiamy propozycje koalicjantów.

Zmiany w składce zdrowotnej. Propozycje koalicjantów

Zmiany w składce zdrowotnej. Propozycje koalicjantów

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Ministerstwo Rolnictwa przygotowało projekt nowelizacji przepisów wprowadzający wyższe kary za marnowanie żywności, a także brak prowadzenia kampanii informacyjno-edukacyjnych. Zmiany mają dotyczyć sklepów o powierzchni przekraczającej 250 metrów kwadratowych.

Wyższe kary za marnowanie żywności. Rząd szykuje nowe przepisy

Wyższe kary za marnowanie żywności. Rząd szykuje nowe przepisy

Źródło:
PAP

Z renty wdowiej ma skorzystać około dwa miliony osób - wynika za szacunków, które znalazły się w stanowisku rządu obywatelskiego projektu o rencie wdowiej.

Ile osób skorzysta z renty wdowiej? Rząd podał szacunki

Ile osób skorzysta z renty wdowiej? Rząd podał szacunki

Źródło:
PAP

W czwartek w Sejmie trwa debata nad wykonaniem budżetu w 2023 roku. Prezes Najwyższej Izby Kontroli Marian Banaś krytycznie ocenił finansowanie zadań publicznych poza budżetem za pośrednictwem funduszy w BGK. - W 2023 roku przy pomocy funduszy sfinansowano zadania na kwotę ponad 130 miliardów złotych, co stanowiło 20 procent wydatków budżetu państwa i blisko 4 procent produktu krajowego brutto.

NIK krytycznie o finansowaniu zadań publicznych poza budżetem

Źródło:
PAP

Sąd Rejonowy w Warszawie otworzył postępowanie restrukturyzacyjne PKP Cargo - poinformował w czwartek przewoźnik kolejowy. W środę zarząd spółki zdecydował o przeprowadzeniu zwolnień grupowych przez zakłady i centralę PKP Cargo.

Sąd otworzył postępowanie restrukturyzacyjne PKP Cargo

Sąd otworzył postępowanie restrukturyzacyjne PKP Cargo

Źródło:
PAP, PKP Cargo

Zespół Reagowania na Incydenty Bezpieczeństwa Komputerowego CSIRT NASK ostrzega przed kampanią, w której oszuści atakują osoby posiadające konta w serwisie firmy Apple. Jak czytamy w komunikacie, przestępcy rozsyłają wiadomości e-mail z informacją o zablokowaniu konta użytkownika serwisu Apple. Powodem ma być rzekomo nieudana próba logowania.

Atak na użytkowników urządzeń firmy Apple

Atak na użytkowników urządzeń firmy Apple

Źródło:
tvn24.pl

Burmistrz Barcelony zapowiedział podniesienie podatku nakładanego na turystów, którzy przybywają do miasta na statku wycieczkowym i spędzają w stolicy Katalonii mniej niż 12 godzin. Chodzi o to, by miasto nie zamieniło się w "park tematyczny", w którym próżno szukać lokalnych mieszkańców, a całość populacji stanowią turyści.

Barcelona wprowadzi kolejne obostrzenia dla turystów

Barcelona wprowadzi kolejne obostrzenia dla turystów

Źródło:
PAP

Komisja Nadzoru Finansowego jednogłośnie stwierdziła brak jakichkolwiek podstaw do zgłoszenia sprzeciwu wobec nabycia akcji VeloBanku przez podmiot należący do Grupy Cerberus - przekazała KNF w oficjalnym komunikacie. VeloBank powstał w wyniku przymusowej restrukturyzacji Getin Noble Banku.

VeloBank zmienia właściciela. KNF nie zgłosiła sprzeciwu

VeloBank zmienia właściciela. KNF nie zgłosiła sprzeciwu

Źródło:
PAP

Ministerstwo Cyfryzacji skierowało do konsultacji projekt rozporządzenia, zgodnie z którym wskazane typy urządzeń elektronicznych mają mieć gniazda typu USB C do ładowania. To implementacja unijnej dyrektywy. Resort chce, by rozporządzenie weszło w życie 28 grudnia 2024 roku z wyjątkiem laptopów, dla których wprowadzenie systemu ładowania USB-C ma wejść w życie 28 kwietnia 2026.

Jedna ładowarka do kilku urządzeń. Padły terminy

Jedna ładowarka do kilku urządzeń. Padły terminy

Źródło:
PAP

Akcjonariusze PGE nie udzielili siedmiorgu byłym członkom zarządu absolutorium za 2023 rok. Absolutorium udzielono natomiast trojgu byłym członkom rady nadzorczej spółki.

Były zarząd PGE bez absolutorium

Były zarząd PGE bez absolutorium

Źródło:
PAP

Trwają analizy nad wprowadzeniem czterodniowego tygodnia pracy - przekazał Główny Inspektor Pracy Marcin Stanecki. Wyjaśnił, że Centralny Instytut Ochrony Pracy ma przez rok badać, jak wprowadzenie tego rozwiązania wpłynie na wypadkowość w miejscu pracy i stan zdrowia pracownika.

Czterodniowy tydzień pracy w Polsce? "Trwają poważne analizy"

Czterodniowy tydzień pracy w Polsce? "Trwają poważne analizy"

Źródło:
PAP

Wycofanie z obrotu i zakaz wprowadzenia do obrotu wszystkich serii produktu Qutiro - taką decyzję podjął Główny Inspektorat Farmaceutyczny (GIF). W decyzji wskazano, że lek może stwarzać "realne zagrożenie dla zdrowia lub życia pacjentów". 

Lek wycofany z obrotu. "Realne zagrożenie zdrowia lub życia"

Lek wycofany z obrotu. "Realne zagrożenie zdrowia lub życia"

Źródło:
tvn24.pl

- Dzisiaj nie ma przestrzeni na podniesienie wieku emerytalnego - mówi w czwartkowym wydaniu "Dziennika Gazety Prawnej" prezes ZUS Zbigniew Derdziuk. Wcześniej Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w odpowiedzi na pytania redakcji biznesowej tvn24.pl przekazało, że nie prowadzi obecnie prac mających podwyższyć wiek emerytalny czy też nad zrównaniem go dla kobiet i mężczyzn.

Co dalej z wiekiem emerytalnym? Prezes ZUS odpowiada

Co dalej z wiekiem emerytalnym? Prezes ZUS odpowiada

Źródło:
PAP

Premier Donald Tusk powiedział w środę, że będzie rozmawiał z wicepremierem Władysławem Kosiniakiem-Kamyszem o Funduszu Kościelnym, bo nie widzi "jakiegoś dynamicznego procesu" w tej sprawie, a "wiadomo, że ten sposób finansowania Kościoła nie jest najlepszy".

Co z likwidacją Funduszu Kościelnego? Zapowiedź premiera

Co z likwidacją Funduszu Kościelnego? Zapowiedź premiera

Źródło:
PAP