Polska gospodarka na hamulcu. Nowe dane GUS

Poniedziałkowa informacja Głównego Urzędu Statystycznego to dane wstępne, ale dokładniejsze od szybkiego szacunku, który GUS przedstawił 14 maja. Wówczas podano, że PKB niewyrównany sezonowo w I kwartale 2021 roku zmniejszył się realnie o 1,2 proc. rok do roku (rdr), wobec wzrostu o 2 proc. w analogicznym okresie 2020 r.

OGLĄDAJ TVN24 W INTERNECIE W TVN24 GO >>>

W komentarzu Urząd napisał, że na PKB w pierwszym kwartale wpłynęły "spadek dynamiki salda handlu zagranicznego i wzrost popytu krajowego". "Wzrost popytu krajowego wyniósł 1,0 proc. (w IV kw. 2020 r. odnotowano zmniejszenie popytu krajowego o 2,9 proc.). W I kwartale br. zanotowano negatywny wpływ eksportu netto na tempo wzrostu gospodarczego, który wyniósł -1,9 p. proc. (wobec +0,1 p. proc. w IV kw. 2020 r.)" - wyjaśniono.

Z danych GUS wynika także, że inwestycje w I kwartale wzrosły o 1,3 proc. rdr, konsumpcja prywatna wzrosła o 0,2 proc., zaś popyt krajowy wzrósł o 1,0 proc. rdr.

Według analityków mBanku spadek PKB o 0,9 proc. rdr to wynik "lepszy od oczekiwań". "Solidna niespodzianka ze strony inwestycji (+1,3 proc. rdr)" - podkreślili na Twitterze.

Ekonomiści banku PKO BP zwrócili z kolei uwagę na niektóre informacje o składowych PKB:

- konsumpcja prywatna: - 0,2 proc. rdr vs -3,2 proc. rdr w 4 kw. 2020,

- inwestycje: +1,3 proc. rdr vs -15,4 proc. rdr w 4 kw. 2020,

- eksport: 5,7 proc. rdr vs +7,6 proc. rdr w 4 kw2020.

Dodali, że inwestycje to "pozytywna niespodzianka" i to "dobrze wróży perspektywom na 2021" rok.

"W drugim kwartale 2021 roku spodziewamy się dwucyfrowego wzrostu PKB w ujęciu rocznym. W całym roku szansa na więcej iż 4,5 proc." - napisali z kolei analitycy Banku Pekao.

Ekonomista Polskiego Instytutu Ekonomicznego Jakub Rybacki zwrócił uwagę na niski wpływ restrykcji na PKB w I kwartale. Zaznaczył, że polska gospodarka co prawda w I kwartale dalej kurczyła się względem 2020 roku, niemniej - jego zdaniem - to jednak ostatni okres spadku, spodziewane jest dynamiczne odbicie w kolejnych kwartałach.

- Mocno zaskoczyła również struktura wzrostu. Łączny wpływ restrykcji w prowadzeniu działalności gospodarczych na popyt krajowy był niższy od naszych oczekiwań. Dane wskazują na umiarkowany wzrost konsumpcji oraz odbicie inwestycji - ocenił.

Jego zdaniem zaskoczenie wzbudza też saldo handlu zagranicznego - w I kwartale obniżało ono dynamikę PKB o 1,9 pkt. - W kolejnych kwartałach polska gospodarka przejdzie w fazę systematycznego ożywienia. W drugim kwartale stopa wzrostu PKB przekroczy 9 procent - uważa ekonomista.

Zastrzegł przy tym, że punktem odniesienia będzie jednak najbardziej dotkliwy gospodarczo kwartał pandemii, a ważnym motorem wzrostu pozostanie popyt zewnętrzny, chociaż największą różnicę będzie tworzyć konsumpcja.

Według niego wzrost wydatków konsumpcyjnych gospodarstw domowych w II kwartale przekroczy 12 proc. Po usunięciu efektów statystycznych wartość ta odpowiadać będzie przeciętnym wynikom sprzed pandemii.

Przedstawiciel PIE prognozuje, że efekty związane z tzw. odłożonym popytem będą umiarkowane, przynajmniej w najbliższych 3 miesiącach. Zwrócił uwagę, że badanie przedsiębiorstw MIK (Miesięczny Indeks Koniunktury) wskazuje, że bardzo mały odsetek firm spodziewa się znaczącej poprawy sprzedaży. Również w badaniach koniunktury konsumenckiej Komisji Europejskiej, poprawę ocen sytuacji finansowej raportują głównie bardziej zamożne gospodarstwa domowe o mniejszej skłonności do konsumpcji.

- Mankamentem prawdopodobnie będzie też słabość inwestycji – z uwagi na zastój aktywności w budownictwie spodziewamy się niskich stóp wzrostu. Również wzrost inwestycji przedsiębiorstw prawdopodobnie będzie skoncentrowany w grupie największych podmiotów - podsumował Rybacki.

O tym, że dane za pierwszy kwartał będą słabsze mówił wcześniej minister finansów Tadeusz Kościński. - Myślę, że teraz pierwszy kwartał pewnie też będzie relatywnie słaby, bo ten lockdown dalej trwał, dłużej niż się spodziewaliśmy, ale myślę, że już teraz - drugi, trzeci i czwarty kwartał to można się spodziewać, że polska gospodarka bardzo szybko będzie się rozwijać w każdej dziedzinie - mówił Kościński podczas Kongresu 590, odnosząc się do perspektyw na rok 2021.

Ocenił, że rodzima gospodarka na tle europejskiej wygląda bardzo pozytywnie. - W ostatnim roku statystycznie polska gospodarka cofnęła się o dwa lata, a średnia dla Unii to było gdzieś 8-9 lat, a niektóre kraje cofnęły się prawie 20 lat. To nas pozycjonuje bardzo dobrze na wyjściu z pandemii - ocenił szef MF.

Kościński podkreślił, że pomocny jest bardzo wzrost polskiego eksportu, a także wzrost produkcji przemysłowej.

W pierwszej połowie maja Komisja Europejska podwyższyła prognozę wzrostu PKB Polski w 2021 roku z 3,1 procent do 4 procent. KE przewiduje, że w 2022 roku PKB Polski wzrośnie o 5,4 procent.