Akcjonariusze Orlenu zajmą się rozliczeniem poprzedniego zarządu

W porządku obrad Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia (NWZ) Orlenu znalazły się też projekty uchwał w sprawie zgody na przeniesienie sieci automatów paczkowych do spółki zależnej oraz zmian w składzie rady nadzorczej.

W przygotowanym na NWZ uzasadnieniu projektu uchwały dotyczącego byłego zarządu Orlenu, gdy prezesem był tam Daniel Obajtek, spółka zaznaczyła, że obecnie toczą się śledztwa "w sprawie działań i zaniechań byłych członków zarządu", które miały miejsce w latach 2018 - 2024 i mogły wyrządzić tam szkodę, w tym wielkich rozmiarów.

Orlen zwrócił uwagę, że w spółce prowadzone są liczne audyty oraz kontrole "wyniki, których wskazują na istotne nieprawidłowości w wykonywaniu obowiązków" w okresie sprawowania funkcji przez członków byłego zarządu. W tym kontekście wymieniono 13 osób. Wśród nich, oprócz Daniela Obajtka, który był prezesem Orlenu od lutego 2018 r. do lutego 2024 r., znaleźli się także: Armen Artwich, Adam Burak, Patrycja Klarecka, Zbigniew Leszczyński oraz Krzysztof Nowicki, Robert Perkowski, Wiesław Protasewicz, Michał Róg i Piotr Sabat, jak również Jan Szewczak, Iwona Waksmundzka-Olejniczak i Józef Węgrecki.

Według Orlenu, działania tych osób miały skutkować powstaniem szkód w mieniu tej spółki. Zaznaczono przy tym, że "przebieg audytów i postępowań karnych wskazuje na sprawy, które mogą być źródłem przyszłych roszczeń". Spółka wyjaśniła, że zgodnie m.in. z Kodeksem spółek handlowych, postanowienie dotyczące takich roszczeń wymaga właśnie podjęcia stosownej uchwały przez akcjonariuszy. Podkreślono, że "ogólny charakter uchwały pozwoli zarządowi na dochodzenie roszczeń dotyczących wszelkich szkód, jakie powstały, choćby nie były jednoznacznie określone w dacie jej podjęcia, bez konieczności każdorazowej akceptacji przez Walne Zgromadzenie".

Jak podał Orlen, sprawy, których roszczenia mogą dotyczyć, to m.in. zaniżanie cen paliw, dokonywanie nieuzasadnionych wydatków na podstawie umów sponsoringowych i umów darowizny, a także dokonywanie przez członków zarządu nieuzasadnionych wydatków reprezentacyjnych, podjęcie niekorzystnych decyzji dotyczących inwestycji rzeczowych i kapitałowych, w tym zakupu kontrolnego pakietu akcji Ruch, jak również dokonanie nieuzasadnionych wydatków z tytułu umów o usługi detektywistyczne i usługi doradcze oraz działań związanych ze spółką Orlen Trading Switzerland (OTS).

Właśnie sprawa OTS i niekorzystnej dla tej spółki transakcji, co - według obecnych władz Orlenu - doprowadziło do konieczności odpisu w jego ówczesnym skonsolidowanym wyniku na kwotę 1,6 mld zł, była m.in. powodem nieudzielenia absolutorium 11. członkom zarządu spółki z 2023 r., w tym Danielowi Obajtkowi. Stało się to podczas poprzednich obrad akcjonariuszy w trakcie Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia, zwołanego w czerwcu. Uchwały w tej sprawie, głosowane osobno w przypadku każdego z członków byłego już zarządu, nie objęły wówczas Zbigniewa Leszczyńskiego i Wiesława Protasewicza, ponieważ w władzach Orlenu zasiadali wcześniej, przed okresem objętym tym absolutorium - Leszczyński był członkiem zarządu od 2016 do 2022 r., a Protasiewicz od 2017 do 2019 r.

W trakcie poniedziałkowych obrad akcjonariuszy Orlenu ma zostać rozpatrzony także projekt uchwały, który zakłada reorganizację działu spółki - sieci automatów paczkowych. Zmiana ma polegać na wniesieniu tej zorganizowanej części przedsiębiorstwa jako wkładu niepieniężnego na pokrycie udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym spółki zależnej, której jedynym wspólnikiem będzie Orlen. Na przenoszoną działalność sieci będą składać się m.in. środki trwałe, w tym ponad 6 tys. automatów paczkowych.

Według Orlenu, kontynuacja tej działalności w formie odrębnego podmiotu umożliwi m.in. pozyskanie zewnętrznego inwestora bądź inwestorów. Jednocześnie spółka deklaruje, że rozważa dalszy rozwój sieci automatów paczkowych, poszerzenie oferty o inne usługi, w tym we współpracy ze startupami. Współpraca ta obejmować ma np. wdrażania innowacji technicznych w ramach programu Orlen Skylight accelerator.

Ponadto NWZ Orlenu dotyczyć ma również zmian w składzie rady nadzorczej. Wniosek w tej sprawie złożyli akcjonariusze: Nationale-Nederlanden OFE, PZU Złota Jesień OFE oraz Generali OFE. Następnie Nationale-Nederlanden OFE jako kandydatkę do rady nadzorczej Orlenu zaproponował biegłego rewidenta Ewę Sowińską, w latach 1996 - 2009 związaną z PricewaterhouseCoopers, w tym zasiadającą w zarządzie tej spółki, a od 2009 r. będącą partnerką w ESO Audit.

Obecnie rada nadzorcza Orlenu liczy 9 członków, przy czym podczas ostatnich obrad akcjonariuszy w tej sprawie w czerwcu ustalono skład 10-osobowy.

Poniedziałkowe NWZ zdecyduje czy skład ten zostanie utrzymany i w związku z tym uzupełniony o jedną osobę czy też zostanie rozszerzony - co jest dopuszczalne, bowiem zgodnie ze statutem spółki, rada może liczyć tam od 6 nawet do 15 członków - wtedy możliwe byłoby powołanie do rady kolejnych osób.

W tym przypadku, jak również przy głosowaniu pozostałych punktów porządku obrad NWZ, można spodziewać się, że przyjęcie projektów uchwał zależało będzie przede wszystkim od stanowiska Skarbu Państwa, który jest największym akcjonariuszem Orlenu. Według danych publikowanych ostatnio przez spółkę Skarb Państwa posiada tam 49,9 proc. akcji, Nationale-Nederlanden OFE - 5,89 proc., a pozostali akcjonariusze, w tym instytucjonalni i indywidualni - 44,21 proc.

Posiedzenie NWZ Orlenu ma rozpocząć się w Centrum Administracji spółki w Płocku przy ul. Chemików w poniedziałek o godz. 11.