Dwa szyby katowickiej kopalni Wieczorek, wraz z gruntami i częścią podziemnej infrastruktury, przekazano w piątek do Spółki Restrukturyzacji Kopalń. Wraz z majątkiem, SRK przejęła 597 pracowników Katowickiego Holdingu Węglowego, którzy skorzystają z osłon socjalnych.
"Pracownicy ci skorzystają z rozwiązań osłonowych, przewidzianych w ustawie o funkcjonowaniu górnictwa - 330 osób z jednorazowych odpraw pieniężnych, 264 z urlopów górniczych, natomiast trzy osoby podjęły pracę w SRK" - poinformował w piątek rzecznik KHW Wojciech Jaros.
Przed połączeniem z gigantem
Przekazanie części kopalni (tzw. Wieczorek 1) do SRK nastąpiło w przededniu połączenia Katowickiego Holdingu Węglowego z Polską Grupą Górniczą, zaplanowanego na początek kwietnia w ramach kolejnego etapu restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego.
Przekazana w piątek do SRK część katowickiej kopalni obejmuje szyby Poniatowski i Wschodni, 7,5 km podziemnych wyrobisk między nimi oraz ok. 6,5 hektara gruntów.
Bez węgla
Jak wcześniej informowali przedstawiciele KHW, w ponad 190-letniej kopalni Wieczorek w Katowicach kończą się złoża węgla. Dostępny jeszcze surowiec ma być wyeksploatowany od strony sąsiedniej kopalni Murcki-Staszic. W styczniu obie kopalnie zyskały podziemne połączenie - doszło do połączenia chodnika transportowego w kopalni Wieczorek z przekopem na poziomie 720 w kopalni Murcki-Staszic. Wykonane wyrobisko - chodnik o długości 188 m - to pierwszy etap realnego połączenia pod ziemią tych dwóch kopalń. Teraz wykonane będą dodatkowe wyrobiska, m.in. wentylacyjne, które pozwolą całkowicie uniezależnić ten rejon kopalni Wieczorek od zakładu macierzystego.
Co z pozostałą częścią zakładu?
Pozostała część Wieczorka - po przekazaniu w piątek części określanej jako Wieczorek 1 - wraz z infrastrukturą dołową i powierzchniową, ma znaleźć się w spółce restrukturyzacyjnej do końca 2017 roku. Będzie to jednak analizował jeszcze specjalny zespół, powołany w myśl zawartego na początku marca porozumienia ze stroną społeczną. Wraz z pozostałym majątkiem Wieczorka, do SRK mogłaby przejść - jak wcześniej szacowano - kolejna grupa ok. 700 pracowników. Do SRK - także po analizie zespołu - ma również trafić należący do KHW ruch Śląsk w Rudzie Śląskiej.
Dzisiejsza kopalnia Wieczorek powstała w 1826 r. W początkach XX wieku przy kopalni powstało osiedle robotnicze Nikiszowiec, uważane dziś za główną turystyczną atrakcję Katowic. Tworzy je kompleks połączonych ze sobą budynków z charakterystycznej czerwonej cegły, skupionych wokół centralnego placu z neobarokowym kościołem św. Anny. Osiedle znane jest m.in. z licznych filmów o Górnym Śląsku. Od sześciu lat Nikiszowiec jest Pomnikiem Historii.
Kopalnie do likwidacji
Do Spółki Restrukturyzacji Kopalń trafia majątek kopalń przeznaczony do likwidacji; spółka stara się także zagospodarowywać poprzemysłowe tereny i obiekty. W ciągu minionych dwóch lat likwidacja infrastruktury przekazanej do SRK, osłony socjalne dla odchodzących górników oraz działania polikwidacyjne i inne świadczenia kosztowały w sumie blisko 1,5 mld zł. Harmonogram likwidacji rozpisany jest obecnie do 2021 r.
Z końcem ubiegłego roku zakończyła się likwidacja podziemnej części kopalni Kazimierz-Juliusz w Sosnowcu. Na połowę tego roku wyznaczono termin zakończenia likwidacji kopalni Rozbark V w Bytomiu. Kopalnia Anna w Pszowie ma być zlikwidowana do końca 2018 r., a trzy inne zakłady – Mysłowice, Boże Dary w Katowicach i Brzeszcze-Wschód w Brzeszczach (inną część dawnej kopalni Brzeszcze przejęła grupa Tauron) – rok później, do końca 2019 r. Termin zakończenia likwidacji kopalni Centrum w Bytomiu wyznaczono na koniec 2020 r., a kopalni Jas-Mos w Jastrzębiu Zdroju na koniec 2021 r. Również do 2021 roku ma zakończyć się likwidacja zabrzańskiej kopalni Makoszowy, która zakończyła wydobycie węgla z końcem ubiegłego roku.
Kto następny?
Gdy w przyszłości – zgodnie z zapowiedziami spółek węglowych i resortu energii – do SRK trafią kolejne wygaszane kopalnie lub ich części, również dla nich zarząd spółki restrukturyzacyjnej przygotuje harmonogram likwidacji. Najdalej do najbliższego poniedziałku Jastrzębska Spółka Węglowa ma przekazać do SRK kopalnię Krupiński w Suszcu. W dalszej kolejności Polska Grupa Górnicza, która w końcu 2016 r. przekazała do SRK część kopani Ruda (ruch Pokój 1) może przekazać tam także wydzieloną część ruchu Rydułtowy w kopalni ROW. Do końca 2017 r. do SRK miałaby też - po kolejnych analizach - trafić rudzka część kopalni Wujek (ruch Śląsk) oraz pozostała część kopalni Wieczorek.
SRK wydaje budżetowe środki na działania likwidacyjne, polikwidacyjne (jak odwadnianie nieczynnych kopalń, by chronić przed zalaniem sąsiednie zakłady, czy naprawa szkód górniczych), dopłaty do strat produkcyjnych (gdy działała jeszcze kopalnia Makoszowy) oraz osłony socjalne i inne świadczenia. Do końca ubiegłego roku z osłon socjalnych przewidzianych tzw. ustawą górniczą skorzystało w SRK blisko 6 tys. osób. Jak szacował niedawno minister energii Krzysztof Tchórzewski, uprawniona do osłon jest grupa ok. 10 tys. pracowników kopalń.
W listopadzie ubiegłego roku Komisja Europejska poinformowała o zatwierdzeniu przeznaczenia przez polski rząd prawie 8 mld zł publicznych pieniędzy na procesy związane z restrukturyzacją górnictwa, m.in. zamykanie nierentownych kopalń, osłony socjalne dla górników oraz zabezpieczenie terenów pogórniczych. Jako kopalnie lub ich części mające trafić do SRK w decyzji KE wymieniono siedem podmiotów: ruch Jas-Mos i kopalnię Krupiński w Jastrzębskiej Spółce Węglowej, kopalnię Sośnica (później ustalono, że będzie ona działać co najmniej do końca 2018 r.), ruch Pokój 1 oraz ruch Rydułtowy w Polskiej Grupie Górniczej, ruch Śląsk w Katowickim Holdingu Węglowym oraz kopalnię Makoszowy, działającą od 2015 r. w ramach SRK.
Autor: gry / Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock