Ministerstwo Finansów pracuje nad przepisami, które będą chroniły klientów kantorów internetowych. Same e-kantory będą potrzebowały zezwolenia na prowadzenie działalności i będą podlegały nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego. Brak takich przepisów wytknęła resortowi finansów Najwyższa Izba Kontroli.
Pierwsza o planowanych zmianach napisała "Rzeczpospolita". Chodzi o nowelę prawa dewizowego i niektórych innych ustaw. - Celem projektowanej ustawy jest, aby wszystkie podmioty świadczące usługę wymiany walut na odległość (za pośrednictwem internetu) podlegały obowiązkowi rejestracji lub uzyskania zezwolenia, a działalność takich podmiotów była objęta nadzorem lub kontrolą właściwego organu – odpowiada na nasze pytania Ministerstwo Finansów.
Resort przypomina, że obecnie, nadzorem Komisji Nadzoru Finansowego objęte są transakcje wymiany walut, dokonywane za pośrednictwem rachunków płatniczych przez krajowe instytucje płatnicze.
Sprawa Fritz Exchange
Pod koniec sierpnia pisaliśmy o problemach spółki Fritz Group, do której należy m.in. internetowy kantor wymiany walut Fritz Exchange. Klienci kantoru skarżyli się, że wpłacili pieniądze na konta bankowe kantoru, bo chcieli wymienić walutę, ale nie udało im się dopiąć transakcji. Część klientów ma też kłopot z odzyskaniem swoich pieniędzy.
Dlatego firma nie może otwierać nowych rachunków płatniczych, przyjmować wpłat na nie i realizować transferów z ich udziałem. Do końca roku ma rozwiązać wszelkie stosunki prawne związane ze świadczeniem usług płatniczych.
Spółka w przesłanym nam stanowisku przyznaje, że kłopoty z płatnościami ma od czerwca tego roku, ale "zasadnicze problemy z płynnością" pojawiły się dopiero po pierwszym, lipcowym komunikacie KNF, w którym Komisja poinformowała, że dostaje skargi od klientów spółki i przygląda się jej działalności.
"Zaniepokojenie klientów wywołane komunikatem spowodowało radykalny spadek obrotów kantoru internetowego, który ma decydujący wpływ na bieżącą płynność Spółki i bieżącą obsługę zobowiązań" – czytamy w stanowisku. Firma przyznaje w nim, że nie ma możliwości dobrowolnego regulowania zobowiązań.
Kluczowe w tej sprawie jest jednak to, że decyzja Komisji nie zakazuje spółce prowadzenia internetowego kantoru wymiany walut. Ta działalność bowiem, nie podlega przepisom ustawy o usługach płatniczych i nadzorowi KNF.
Przepisy do zmiany
W świetle obowiązującej ustawy o usługach płatniczych przez takie usługi rozumie się m.in. przyjmowanie wpłat gotówki i dokonywanie wypłat gotówki z rachunku płatniczego, wykonywanie usług polecenia zapłaty czy świadczenie usługi przekazu pieniężnego. Katalog nie obejmuje jednak prowadzenia bezgotówkowego (internetowego) kantoru wymiany walut.
"Przy tego typu transakcjach kantor nie świadczy usługi płatniczej, a w szczególności nie pośredniczy w tych transakcjach, lecz jest ich stroną (odbiorcą płatności lub płatnikiem). Z tych względów działalność taka nie podlega przepisom ustawy o usługach płatniczych, a tzw. kantory internetowe nie podlegają w tym zakresie nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego" – tłumaczy Ministerstwo Finansów.
Po zmianach, nowe regulacje mają jasno precyzować, że transakcje bezgotówkowej oraz gotówkowo-bezgotówkowej wymiany walut (dokonywane przez kantory internetowe) podlegają ustawie o usługach płatniczych. Resort finansów nie precyzuje, kiedy nowe przepisy wejdą w życie. Usłyszeliśmy jedynie, że trwają intensywne prace nad projektem.
Odwlekana nowelizacja
Te "intensywne prace" brzmią o tyle zaskakująco, że już w ubiegłym roku Najwyższa Izba Kontroli w swoim raporcie wytknęła resortowi finansów opieszałość w przygotowaniu przepisów regulujących pracę kantorów internetowych. NIK zauważyła, że już w 2010 roku Narodowy Bank Polski sygnalizował potrzebę uregulowania rynku.
"NIK jako działanie nierzetelne oceniła przewlekłe reagowanie przez Ministerstwo Finansów na ryzyka związane z działalnością kantorów internetowych. Pomimo upływu ponad sześciu lat od zidentyfikowania niebezpieczeństw w działaniu tych podmiotów nie zostały zakończone prace legislacyjne, których efektem byłoby uchwalenie przepisów regulujących ich funkcjonowanie" – czytamy w raporcie.
Izba zauważa, że prac nie zakończono, choć "kwestia ta była m.in. przedmiotem rekomendacji Komitetu Stabilności Finansowej po analizie działalności organów i instytucji państwowych w odniesieniu do Amber Gold".
O nowe przepisy dopytywała też w ubiegłym roku grupa posłów Nowoczesnej. W odpowiedzi na ich interpelację poselską Ministerstwo Finansów poinformowało, że pracuje nad nowymi regulacjami, a sam projekt jest już wpisany do wykazu prac legislacyjnych Rady Ministrów. Resort przewidywał, że projekt trafi do Sejmu latem ubiegłego roku.
Dlaczego tak się nie stało? "Terminy, określone w odpowiedzi na interpelację poselską, zostały wskazane na bardzo wczesnym etapie prac nad projektem ustawy. Zakres, złożoność oraz stopień dokonanych zmian w projekcie wymagały dodatkowego czasu dla opracowania nowej wersji projektu ustawy" – tłumaczy nam ministerstwo.
Dziś resort nie deklaruje, kiedy nowe przepisy trafią do Sejmu. Zaktualizowana wersja nowych przepisów ma zostać w "bliskim terminie" skierowana do uzgodnień zewnętrznych.
Rynek kantorów online w Polsce
Z raportu interaktywnie.com wynika, że w 2016 roku kantory online odnotowały nawet 40 mld złotych obrotu. To duży wzrost, bo w 2012 roku obroty zbliżyły się do 10 mld złotych. Eksperci szacują, że w sieci odbywa się już około jednej piątej wszystkich transakcji w kantorach.
Autor: sta//bgr / Źródło: tvn24bis.pl
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock