Podpis elektroniczny - czym jest podpis kwalifikowany? Jak działa?

Źródło:
TVN24 Biznes
Eksperci przestrzegają przed oszustami internetowymi
Eksperci przestrzegają przed oszustami internetowymiTVN24 BiS
wideo 2/4
Eksperci przestrzegają przed oszustami internetowymiTVN24 BiS

Podpisy elektroniczne stały się codziennością wraz z upowszechnieniem się elektronicznych dokumentów i usług. Dzięki tym podpisom możliwe jest potwierdzenie naszej tożsamości analogiczne do składania podpisu własnoręcznego. Jak działają podpisy elektroniczne i jakie są ich rodzaje? Jak zacząć korzystać z podpisu elektronicznego?

● Kwalifikowany podpis elektroniczny ma taką samą moc prawną jak podpis własnoręczny. ● Podpis kwalifikowany jest narzędziem płatnym oferowanym przez certyfikowanych dostawców. ● Za pomocą podpisu kwalifikowanego można podpisywać dokumenty biznesowe, a także załatwiać sprawy urzędowe. ● Narzędziem podobnym do zaawansowanego podpisu elektronicznego jest bezpłatny Profil Zaufany.

Co to jest podpis elektroniczny?

Podpis elektroniczny to odpowiednik własnoręcznego podpisu w świecie cyfrowym. 

Funkcjonowanie podpisów elektronicznych reguluje ustawa o usługach zaufania oraz identyfikacji elektronicznej. Ustawa ta wprowadzona została w ramach ujednolicania środków identyfikacji elektronicznej w całej Unii Europejskiej. Celem tych działań jest umożliwienie obywatelom posiadającym podpis elektroniczny posługiwanie się nim na tych samych zasadach we wszystkich państwach unijnych. 

Elektroniczny podpis - rodzaje

Istnieje kilka rodzajów podpisów elektronicznych o różnym stopniu bezpieczeństwa i wiarygodności:

- zwykły podpis elektroniczny – deklaracja tożsamości autora złożona w elektronicznym dokumencie lub wiadomości e-mail, np. jako podpisanie go swoim imieniem i nazwiskiem,

- zaawansowany (bezpieczny) podpis elektroniczny – unikalny dla każdego użytkownika, trudny do sfałszowania podpis składany przy użyciu danych weryfikujących autora i potwierdzany za pomocą specjalnego certyfikatu. W zależności od rodzaju certyfikatu wyróżnia się:

- podpis kwalifikowany – najbezpieczniejsza forma podpisu zaawansowanego, korzystająca z certyfikatu wystawionego przez kwalifikowany urząd certyfikacji oraz z prywatnego klucza szyfrującego,

- podpis niekwalifikowany – podpis zaawansowany korzystający z certyfikatu określonego przez zainteresowane strony, np. certyfikat wystawiany przez bank.

Zaawansowany podpis elektroniczny wymaga, aby podmiot wystawiający certyfikat potwierdził wcześniej tożsamość danej osoby na podstawie okazanego przez nią dowodu tożsamości.

Podpis kwalifikowany

Choć każdy rodzaj podpisu elektronicznego powoduje określone skutki prawne, to zwykły podpis jest zbyt łatwy do sfalsyfikowania aby móc za jego pomocą podpisywać dokumenty czy załatwiać sprawy urzędowe. 

Do tego typu czynności niezbędny jest najczęściej podpis kwalifikowany. Umożliwia on weryfikację tożsamości osoby składającej podpis i ma taką samą moc prawną jak podpis złożony własnoręcznie.

Podpisem kwalifikowanym możliwe jest podpisanie dowolnego cyfrowego dokumentu – tak samo, jak podpisem własnoręcznym podpisać można każdy dokument papierowy. Dzięki niemu można więc zawierać umowy na odległość, załatwiać sprawy urzędowe np. na PUE ZUS czy w systemie Płatnik, brać udział w procedurze zamówień publicznych, lub uczestniczyć w elektronicznych aukcjach.

Złożony podpis kwalifikowany najczęściej występuje przy tym w jednej z dwóch form: PAdES albo XAdES. PAdES polega na dodaniu danych z podpisem do istniejącego pliku, w rezultacie czego na podpisanym dokumencie pojawia graficzny znak potwierdzający złożenie podpisu. XAdES polega natomiast na stworzeniu dodatkowego pliku o rozszerzeniu .xades zawierającego złożony podpis – w ten sposób podpisać można m.in. pliki graficzne czy foldery plików.

Kwalifikowany podpis elektroniczny - jak zrobić podpis elektroniczny?

Podpis kwalifikowany jest narzędziem płatnym oferowanym przez certyfikowanych dostawców. Pełną listę takich dostawców znaleźć można na stronie internetowej Narodowego Centrum Certyfikacji

Każdy z tych dostawców oferuje własne oprogramowanie potrzebne do działania podpisu kwalifikowanego. Do najpopularniejszych podpisów kwalifikowanych należą m.in. Szafir 2.0 (dostawca: Krajowa Izba Rozliczeniowa), Sigilium Sign (Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych), proCertum SmartSign (Asseco Data Systems SA), PEM-HEART 3.9 (CenCert).

Cena podpisu kwalifikowanego zależy od wybranego dostawcy, opcji wybranych przy zamawianiu własnego certyfikatu, a także czasu, na jaki certyfikat ten wykupujemy. Zwykle koszt ten wynosi ok. 200-300 zł przy certyfikacie ważnym przez rok

Kupując podpis kwalifikowany u jednego z certyfikowanych dostawców otrzymuje się pakiet obejmujący:

- specjalne oprogramowanie umożliwiające po zainstalowaniu korzystanie z podpisu, - kartę kryptograficzną, na której znajduje się indywidualny certyfikat kwalifikowany, - czytnik kart, który można podłączyć do swojego komputera.

Coraz częściej dodatkowy czytnik kart nie jest już potrzebny, ponieważ zastępować go może nasz prywatny smartfon.

Istnieje również możliwość, aby posługiwać się podpisem kwalifikowanym przy użyciu elektronicznego dowodu osobistego (e-dowodu). Możliwe jest bowiem wgranie na e-dowód danych podpisu kwalifikowanego zakupionego u wybranego dostawcy. Jedynym wymogiem jest w tym przypadku, aby dostawca znajdował się w rejestrze kwalifikowanych podmiotów świadczących usługi certyfikacyjne.

Podpisz dokument profilem zaufanym

Analogicznym do zaawansowanego podpisu elektronicznego sposobem elektronicznego potwierdzania naszej tożsamości jest Profil Zaufany. Narzędzie to jest bezpłatne i korzystać z niego może każdy posiadacz numeru PESEL. 

Możliwości zastosowania Profilu Zaufanego są jednak ograniczone – umożliwia on bowiem jedynie załatwianie określonych spraw urzędowych. Z tego powodu wiele osób nadal potrzebuje uniwersalnego podpisu kwalifikowanego. Posiadanie takiego podpisu nie uniemożliwia jednak korzystania jednocześnie także z Profilu Zaufanego.

Weryfikacja podpisu

Otrzymując dokument podpisany podpisem kwalifikowanym bywa, że chcielibyśmy mieć możliwość weryfikacji autentyczności tego podpisu

Możliwość taką zapewnia każdy z certyfikowanych dostawców za pomocą tzw. walidatorów podpisu. Są one jedną z funkcji oprogramowania zakupionego wraz z naszym podpisem kwalifikowanym, można je również bezpłatnie ściągnąć ze stron internetowych poszczególnych dostawców i zainstalować.

Istnieją również możliwości weryfikacji podpisów kwalifikowanych on-line, bez instalacji czegokolwiek na swoim urządzeniu, np. System Automatycznej Weryfikacji Podpisu Elektronicznego (SAWPE). W wielu przypadkach wykorzystać do tego można także posiadany Profil Zaufany za pomocą strony Mój Gov.

Akty prawne: Ustawa z dnia 5 września 2016 r. o usługach zaufania oraz identyfikacji elektronicznej; Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 910/2014 z dnia 23 lipca 2014 r. w sprawie identyfikacji elektronicznej i usług zaufania w odniesieniu do transakcji elektronicznych na rynku wewnętrznym oraz uchylające dyrektywę 1999/93/WE

Autorka/Autor:red.

Źródło: TVN24 Biznes

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Ożywienie gospodarcze w Stanach Zjednoczonych w drugim kwartale było silniejsze niż wcześniej szacowano. Wszystko dzięki konsumentom, którzy zwiększyli wydatki przez niepokoje związane z wojną handlową prezydenta Donalda Trumpa - podał portal stacji CNN.

Gospodarka USA zaskoczyła. "Gwałtowne odbicie"

Gospodarka USA zaskoczyła. "Gwałtowne odbicie"

Źródło:
CNN

Kreml chce przejąć złoża uranu w Nigrze - informuje paryski magazyn "Jeune Afrique". W zamian Moskwa obiecuje rządzącej krajem juncie wojskowej budowę elektrowni jądrowej.

Jedno z największych złóż uranu na świecie. Chce je przejąć Rosja

Jedno z największych złóż uranu na świecie. Chce je przejąć Rosja

Źródło:
PAP

Prezydent Francji Emmanuel Macron uważa, że Unia Europejska powinna rozważyć odwet wobec amerykańskiego sektora cyfrowego - podał portal Politico. Wcześniej prezydent Donald Trump zagroził cłami i ograniczeniem dostępu do technologii z USA tym krajom, które stosują podatki bądź regulacje cyfrowe.

Macron: Europa nie powinna wykluczać tego

Macron: Europa nie powinna wykluczać tego

Źródło:
PAP

Rząd przyjął projekt budżetu na 2026 rok. - Żyjąc w realiach tak dużego deficytu, nie mamy specjalnie marginesu na niepowodzenia, które nie zawsze od nas zależą - stwierdził w TVN24 doktor Przemysław Kwiecień, główny ekonomista XTB. Łukasz Wilkowicz z "Dziennika Gazety Prawnej" dodał, że "bardziej martwi długi termin" i to, że "punkt odniesienia, od którego ten deficyt miałby się obniżać, jest stale przesuwany".

Budżet 2026. "To jest coś, co powinno nas najbardziej martwić"

Budżet 2026. "To jest coś, co powinno nas najbardziej martwić"

Źródło:
tvn24.pl

Rząd przyjął projekt budżetu na 2026 rok - przekazała ministra funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz. Minister finansów Andrzej Domański poinformował, że deficyt budżetowy w przyszłym roku wyniesie ponad 270 miliardów złotych.

Rząd przyjął projekt budżetu na 2026 rok

Rząd przyjął projekt budżetu na 2026 rok

Źródło:
PAP

Jest rekordowy pod wieloma względami - tak o projekcie budżetu na 2026 rok mówił premier Donald Tusk. - Koniec z drożyzną - podkreślił szef rządu.

Tusk: to nie jest nasze ostatnie słowo

Tusk: to nie jest nasze ostatnie słowo

Źródło:
PAP

Resort pracy przygotował projekt, który zakłada wypłatę zasiłku chorobowego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych już od pierwszego dnia choroby pracownika. Propozycja będzie rozpatrywana teraz podczas posiedzenia Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów.

Zmiany w zasiłku chorobowym. Jest projekt

Zmiany w zasiłku chorobowym. Jest projekt

Źródło:
PAP

Z okazji początku roku szkolnego niektórzy z rodziców mogą otrzymać dodatkowe przelewy w łącznej wysokości nawet ponad 500 złotych. Chodzi o szereg świadczeń wspierających wychowanie dzieci. Wyjaśniamy, kto i ile może dostać.

Dodatkowe pieniądze na początek roku szkolnego. Jak dostać świadczenia?

Dodatkowe pieniądze na początek roku szkolnego. Jak dostać świadczenia?

Źródło:
tvn24.pl

We wrześniu ma pojawić się projekt ustawy, który będzie zakładał mrożenie cen energii na czwarty kwartał 2025 roku oraz wprowadzi bon ciepłowniczy - zapowiedział Miłosz Motyka, minister energii. Z kolei Paulina Hennig-Kloska, szefowa resortu klimatu i środowiska, powiedziała, że dwa z trzech komponentów zawetowanej przez prezydenta ustawy wiatrakowej zostaną zrealizowane pozaustawowo.

Jest zapowiedź ministra w sprawie cen prądu

Jest zapowiedź ministra w sprawie cen prądu

Źródło:
PAP

We Włocławku powstanie pierwsza w Europie mała elektrownia jądrowa BWRX-300. To jedno z uzgodnień porozumienia między Orlenem a Synthos Green Energy - podał Orlen.

Tu powstanie "pierwsza w Europie mała elektrownia jądrowa". Jest porozumienie

Tu powstanie "pierwsza w Europie mała elektrownia jądrowa". Jest porozumienie

Źródło:
PAP

Orlen ogłosił, że we Włocławku powstanie nie tylko pierwsza w Polsce, ale także w Europie, mała modułowa elektrownia jądrowa, czyli SMR. Wyjaśniamy, co to jest.

Pierwsza taka inwestycja w Europie. Co to jest SMR

Pierwsza taka inwestycja w Europie. Co to jest SMR

Źródło:
tvn24.pl

Tysiące miejsc pracy jest zagrożonych po tym, gdy Biały Dom wstrzymał budowę niemal ukończonej farmy wiatrowej u wybrzeży Rhode Island w Stanach Zjednoczonych. To kolejny cios administracji Trumpa wymierzony w energetykę wiatrową.

Trump wstrzymał wielką inwestycję. Tysiące miejsc pracy zagrożonych

Trump wstrzymał wielką inwestycję. Tysiące miejsc pracy zagrożonych

Źródło:
CNN

Wyobraźmy sobie taką scenę: twój samolot właśnie wylądował w Antalyi w Turcji, a ty nie możesz się doczekać, by wysiąść. Odpinasz pasy, wyskakujesz z fotela i wyciągasz torbę z półki nad głową, pełen zapału do rozpoczęcia urlopu. Ale trochę się pospieszyłeś. Stewardessa zabiera cię na bok i nakłada szybki mandat w wysokości 62 euro (265 złotych). W tym roku Europa rozprawia się z nieokrzesanymi turystami.

"Mieszkańcy mają dość". Nawet 13 tysięcy złotych mandatu

"Mieszkańcy mają dość". Nawet 13 tysięcy złotych mandatu

Źródło:
BBC

Prezydent Karol Nawrocki zawetował w środę dwie nowelizacje: ustawę o zapasach ropy i gazu oraz ustawę o środkach ochrony roślin. Wyjaśniamy, jakie rozwiązania zawierały i jak te weta uzasadnia Kancelaria Prezydenta.

"Nie rozumie potrzeb bezpieczeństwa". Co zawetował Nawrocki?

"Nie rozumie potrzeb bezpieczeństwa". Co zawetował Nawrocki?

Źródło:
tvn24.pl

SK Telecom, największy operator komórkowy w Korei Południowej, będzie musiał zapłacić 134,8 miliarda wonów (97 milionów dolarów) za wyciek danych wszystkich abonentów. To najwyższa kara nałożona przez Południowokoreańską Komisję Ochrony Danych Osobowych od czasu jej powstania w 2020 roku.

Wyciek danych wszystkich klientów. Rekordowa kara

Wyciek danych wszystkich klientów. Rekordowa kara

Źródło:
PAP

Kawa w sklepach drożeje w dwucyfrowym tempie. Jak wynika z raportu UCE Research i Uniwersytetów WSB Merito mielona podrożała sklepach w ujęciu rocznym o niemal 18 procent, a rozpuszczalna o blisko 17 procent. Mało jest promocji, które mogłyby złagodzić podwyżki.

Dwucyfrowy wzrost cen popularnego produktu

Dwucyfrowy wzrost cen popularnego produktu

Źródło:
PAP

Zapasy ropy wystarczą nam na od 25 do 30 dni i jeśli dostawy rurociągiem Przyjaźń nie zostaną przywrócone we wrześniu, Węgry i Słowacja będą musiały skorzystać z rezerw strategicznych - powiedział w środę tygodnikowi "Mandiner" Zsolt Hernady, prezes węgierskiego koncernu energetycznego MOL.

Szef giganta zabrał głos w sprawie ropy z Rosji

Szef giganta zabrał głos w sprawie ropy z Rosji

Źródło:
PAP

Władze Florencji zamierzają używać kamer termowizyjnych i narzędzi sztucznej inteligencji do monitoringu napływu turystów. System ma działać w historycznym centrum miasta, które jest wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Pilotażowy projekt we włoskim mieście. Dotyczy turystów

Pilotażowy projekt we włoskim mieście. Dotyczy turystów

Źródło:
PAP

Prezydent USA Donald Trump obiecał wyborcom jesienią ubiegłego roku, że szybko pokona inflację po powrocie do Białego Domu. Bezprecedensowe i nieustępliwe ataki Trumpa na Rezerwę Federalną mogą przynieść dokładnie odwrotny skutek - przestrzegają ekonomiści w rozmowie z CNN.

"Trump łamie kardynalną zasadę"

"Trump łamie kardynalną zasadę"

Źródło:
CNN