Kryzys firmom niestraszny

Dokładnie 38 procent przedsiębiorstw nie miało z powodu kryzysu większych problemów i nie spodziewa się ich w najbliższym czasie - wynika z opublikowanego w poniedziałek raportu Narodowego Banku Polskiego. Raport został przygotowany na podstawie ankiety przeprowadzonej we wrześniu wśród prawie 900 firm.

"Bardzo dobrze lub dobrze"

Skutki kryzysu odczuło jednak 50 procent ankietowanych przedsiębiorstw. Na szczęście, z raportu wynika, że znaczna większość z nich poradziła sobie ze światowym kryzysem finansowym i optymistycznie patrzy w przyszłość. Ponad 70 procent firm oceniło swoją sytuację jako bardzo dobrą lub dobrą. Raport wskazuje przy tym, że coraz więcej firm będzie zwiększać zatrudnienie oraz podwyższać płace. Spadać ma udział firm zwalniających pracowników i obniżających wynagrodzenia.

Analiza zawiera informacje o kondycji sektora przedsiębiorstw, stanie koniunktury w trzecim kwartale 2009 r. oraz prognozę koniunktury na IV kwartał.

Trudności pozostały

Z danych banku centralnego wynika, że w III kwartale poprawiła się sytuacja ekonomiczna przedsiębiorstw. Zarówno eksporterzy, jaki i firmy produkujące na rynek krajowy wykazują więcej optymizmu jeśli chodzi o sprzedaż. Problemy z popytem wskazuje 21 proc. badanych wobec 24 proc. w II kw. Pesymizm utrzymuje się jednak wśród producentów dóbr inwestycyjnych. Najczęściej problemem wymienianym przez te przedsiębiorstwa jest znalezienie odbiorcy. Wskazuje go 43 proc. producentów. Oprócz tych problemów, analityzcy zwracają uwagę na duże wahania kursu walutowego oraz zatory płatnicze - niechęć banków do udzielania kredytów. Spośród ankietowanych przedsiębiorstw 18 procent oczekuje poprawy tej sytuacji w czwartym kwartale, a niespełna 8 procent spodziewa się jej pogorszenia.

Z raportu wynika także, że optymistycznie w przyszłość patrzą eksporterzy. Ich prognozy poprawiają się już trzeci kwartał z rzędu. "Trudności ze znalezieniem odbiorcy za granicą są jednak wciąż duże" - zwraca uwagę NBP. Wyjaśnia, że niski popyt zagraniczny rekompensuje relatywnie wysoka opłacalność sprzedaży zagranicznej. Wynika ona z korzystnego dla eksporterów kursu złotego, zwłaszcza względem euro.

Z zatrudnieniem nadal słabo

W IV kwartale można oczekiwać niewielkiego wzrostu aktywności inwestycyjnej w sektorze przedsiębiorstw. Firmy będą częściej rozpoczynały nowe inwestycje, a rzadziej rezygnowały z dokończenia projektów już rozpoczętych. Tzw. wskaźnik kontynuacji inwestycji (udział firm planujących kontynuację projektów wśród przedsiębiorstw, które już rozpoczęły inwestycje) poprawił się już drugi kwartał z rzędu i wyniósł 93 proc. (poprawa o 2,7 pkt proc.) Zdaniem analityków NBP, skala zainteresowania inwestycjami jest jednak wciąż niska. Wpływ na to ma: niski stopień wykorzystania mocy produkcyjnych, niepewność w ocenie przyszłości oraz problemy z pozyskaniem środków.

Raport wskazuje, że lepiej niż w poprzednim kwartale wyglądają plany przedsiębiorców dotyczące zatrudnienia. Wśród firm ciągle jednak przeważają takie, które zamierzają zmniejszyć liczbę pracowników; mniej jest tych, które chcą zwiększyć zatrudnienie. W trzecim kwartale zwiększyło zatrudnienie 29 proc. przedsiębiorstw (w porównaniu z poprzednim rokiem), a 59 proc. zmniejszyło je. W IV kw. zwiększyć liczbę pracowników planuje 5,5 proc. firm, a 15,5 proc. zamierza ją zredukować.

Będą podwyżki?

NBP zauważył, że poprawiają się prognozy dotyczące płac. Mniej firm zamierza obniżyć wynagrodzenia, wzrasta natomiast odsetek firm planujących podwyżki. Podwyżki wynagrodzeń rozważa 7,3 proc. firm, i obejmą 6,5 proc. pracowników. Redukcje płac obejmą 4,2 proc. firm, ale tylko 2,4 proc. zatrudnionych. Podwyższać płace będą głównie duże przedsiębiorstwa.

Wynika to między innymi z redukcji kosztów. Raport wskazuje, że ponad połowa firm zredukowała je w III kwartal. W 75 proc. firm są to zmiany trwałe, które zostaną utrzymane także w okresie ożywienia gospodarczego. Częściej redukcja kosztów dotyczyła sfery produkcji, a rzadziej cięć w zatrudnieniu. Ponadto ankietowane firmy częściej przewidują spadek inflacji w ciągu najbliższego roku niż jej wzrost. Spadek dynamiki cen towarów i usług prognozuje ponad jedna trzecia przedsiębiorstw.

Źródło: TVN CNBC, PAP