Wydarzenia astronomiczne 2016 roku, których nie możecie przegapić

Karol Wójcicki o obserwacjach i zjawiskach astronomicznych w 2016 roku
Karol Wójcicki o obserwacjach i zjawiskach astronomicznych w 2016 roku
tvn24
Karol Wójcicki o obserwacjach i zjawiskach astronomicznych w 2016 rokutvn24

Co roku na niebie pojawia się wiele ciekawych obiektów, które często można obserwować nawet bez specjalistycznego sprzętu. 2016 rok także będzie pełen fascynujących zjawisk. Razem z Karolem Wójcickim przybliżymy Wam najważniejsze wydarzenia tego roku.

Po raz kolejny opłaci się patrzeć w niebo, o czym zapewnia nasz ekspert - astronom z Centrum Nauki Kopernik Karol Wójcicki. Szczególną uwagę warto zwrócić na przejście Merkurego przed tarczą Słońca w maju, bo jest to jedno z najważniejszych wydarzeń astronomicznych 2016 roku. A co jeszcze nas czeka?

Dzienne zakrycie Wenus

6 kwietnia będziemy mieli okazję zobaczyć dzienne zakrycie Wenus przez Księżyc. Jest to sytuacja, gdy znajduje się on pomiędzy dwoma planetami i zakrywa tarczę Wenus.

- Wenus jest bardzo jasnym obiektem i jeśli wiemy gdzie jej szukać, będzie można ją zobaczyć także w ciągu dnia - mówi Wójcicki.

W dniu, kiedy wystąpi zjawisko, Księżyc będzie kilka dni przed nowiem, na niebie widoczny będzie więc jedynie cienki sierp. Dodatkowo będzie znajdował się blisko Słońca, co nie ułatwi obserwacji. Mimo wszystko zakrycie Wenus przez Księżyc powinniśmy zobaczyć nawet gołym okiem. Wystarczy, że ustawimy się tak, żeby Słońce było zasłonięte np. przez jakiś budynek. Choć wiadomo, że najlepiej obserwować to zjawisko przez lornetkę lub teleskop.

Zakrycie Wenus nastąpi około godz. 9.45 przy jasnym, cienkim brzegu Księżyca. Wenus jest dużą planetą, więc będzie widać, jak jej tarcza znika za Księżycem przez około 25 sekund.

Około godz. 10.40 nastąpi odkrycie Wenus przy ciemnym brzegu Księżyca. Zazwyczaj brzeg ten jest nieoświetlony, ale tym razem będziemy mieli do czynienia z tzw. światłem popielatym, czyli poświatą widoczną na aktualnie nieoświetlonej części naszego satelity.

Tranzyt Merkurego

9 maja będziemy mogli podziwiać tranzyt Merkurego. Warto zaznaczyć tę datę w kalendarzu, bo będzie to najważniejsze zjawisko astronomiczne całego roku.

Przejście Merkurego przed tarczą Słońca ostatnio było widoczne w 2006 roku. W tym roku tranzyt zobaczymy od początku, ale nie do końca. W Polsce zjawisko to rozpocznie się około godz. 13.11 i będzie trwało aż do zachodu Słońca. Koniec przejścia Merkurego nastąpi około godz. 20.35, jednak Słońce zajdzie tego dnia o godz. 20.09.

Merkury jest najmniejszą planetą Układu Słonecznego, więc najlepiej obserwować jego tranzyt przez teleskop, ale jedynie przy użyciu ODPOWIEDNICH FILTRÓW. Nie wolno patrzeć bez nich na Słońce, bo prowadzi to do poważnego uszkodzenia lub utraty wzroku. Gołym okiem tranzyt Merkurego może nie być widoczny, ale nic straconego. W całej Polsce będą organizowane pokazy nieba, na których będzie można zobaczyć zjawisko przez przystosowany do tego sprzęt.

Opozycja Marsa

22 maja czerwona planeta znajdzie się w opozycji do Słońca. Zjawisko to ma miejsce, gdy dwie planety i Słońce znajdują się naprzeciwko siebie, a w tym przypadku Ziemia jest pośrodku. Czerwona Planeta świeci na niebie jak gwiazda o żółto-pomarańczowym odcieniu, a jej jasność może być bardzo zróżnicowana. 22 maja Mars będzie świecił najjaśniej w całym 2016 roku, z magnitudą -2,1, co oznacza, że będzie błyszczał prawie dwukrotnie intensywniej niż Syriusz, który jest najjaśniejszą gwiazdą na niebie.

Późną wiosną będziemy mieli okazję obserwować Marsa nie tylko przez ten jeden dzień. Czerwona Planeta będzie świecić jasnym światłem w okresie od 18 maja do 3 czerwca i będzie dobrze widoczna na niebie.

Deszcz Perseidów

12 i 13 sierpnia na niebie widoczne będzie maksimum aktywności Perseidów. Są one uważane za jedne z najbardziej widowiskowych deszczy meteorytów. Może ich spaść nawet 90 w ciągu godziny.

Koniunkcja Jowisza i Wenus

27 sierpnia nastąpi koniunkcja Jowisza i Wenus. Niestety planety zajdą przed największym zbliżeniem (które w Stanach Zjednoczonych będzie widoczne bardzo dobrze).

W Polsce będzie widać Jowisza i Wenus oddalone od siebie o 11 minut kątowych (dla porównania średnica Księżyca w pełni to 30 minut kątowych). Zjawisko, gdy dwie planety są w polu widzenia jest bardzo rzadkie, więc 27 sierpnia warto patrzeć w niebo. Po północy Jowisz i Wenus będą oddalone od siebie o 4 minuty kątowe, czego już niestety nie zobaczymy, bo planety zajdą około godz. 20.15.

Gdy planety będą niedaleko od siebie, ich położenie niestety nie będzie korzystne. W chwili zachodu znajdą się nisko nad horyzontem. Warto obserwować to zjawisko przez lornetkę. Łatwo będzie je wtedy zauważyć, bo Wenus jest najjaśniejszym obiektem na niebie. Koniunkcję Jowisza i Wenus da się także dostrzec gołym okiem, szczególnie jeśli horyzont będzie "czysty", bez drzew i budynków. Przy użyciu teleskopu zjawisko będzie można obserwować także w dzień.

Deszcz Geminidów

14 grudnia na niebie widoczne będzie maksimum aktywności Geminidów. Jest to jedno z najbardziej spektakularnych zjawisk spadających meteorytów. Większość ekspertów od meteorów stawia Geminidy na pierwszym miejscu, nawet przed sierpniowym deszczem Perseidów. Niestety jednak Księżyc będzie świecił wtedy na tyle jasno, że nie wszystkie "spadające gwiazdy" będą dobrze widoczne. Zobaczymy tylko najjaśniejsze z nich, około 20-30 na godzinę.

Jeżeli nie macie specjalistycznego sprzętu do obserwacji nieba, a chcielibyście przyjrzeć się bliżej najważniejszym zjawiskom astronomicznym tego roku, warto śledzić stronę Karola Wójcickiego "Z głową w gwiazdach" oraz jego fanpage na Facebooku o tej samej nazwie. Wszystkie wydarzenia będą transmitowane na żywo.

Autor: zupi/jap / Źródło: Z głową w gwiazdach, Karol Wójcicki

Źródło zdjęcia głównego: Wikimedia Commons (CC BY SA 2.0) / Brocken Inaglory

Pozostałe wiadomości

Pogoda na majówkę 2025. W kolejnych dniach czeka nas sporo słońca i będzie coraz cieplej. Początek długiego weekendu majowego może przynieść lokalnie nawet 25 stopni Celsjusza. Zmiana na termometrach prognozowana jest jednak pod koniec tygodnia.

Pogoda na majówkę. Może być nawet 25 stopni

Pogoda na majówkę. Może być nawet 25 stopni

Źródło:
tvnmeteo.pl

Warto dziś wczesnym wieczorem iść na spacer, bo będzie okazja do zobaczenia na niebie cienkiego sierpa Księżyca. "Zobaczy go absolutnie każdy!" - napisał Karol Wójcicki, autor profilu "Z głową w gwiazdach".

"Dziś czeka nas prawdziwa perełka na niebie"

"Dziś czeka nas prawdziwa perełka na niebie"

Źródło:
tvnmeteo.pl, "Z głową w gwiazdach"

We wtorek z Gujańskiego Centrum Kosmicznego wystrzelono na orbitę satelitę Europejskiej Agencji Komicznej BIOMASS. Jej zadaniem jest dostarczanie informacji o stanie lasów na Ziemi. W wieloletnich przygotowaniach misji brał udział zespół polskich inżynierów.

Wystartowała misja BIOMASS. W zespole inżynierskim Polacy   

Wystartowała misja BIOMASS. W zespole inżynierskim Polacy   

Źródło:
PAP, Reuters

Nadchodzące dni przyniosą zmianę aury. Do Polski napłynie ciepłe powietrze, które sprawi, że 1 maja temperatura może sięgnąć miejscami 24-25 stopni Celsjusza. - To ciepłe powietrze będzie wdzierać się nieco okrężną drogą - powiedział we "Wstajesz i wiesz" na antenie TVN24 Tomasz Wasilewski, prezenter tvnmeteo.pl.

Idzie ocieplenie. "1 maja z temperaturą zupełnie letnią"

Idzie ocieplenie. "1 maja z temperaturą zupełnie letnią"

Źródło:
tvnmeteo.pl

Strażacy walczą z pożarem, który szaleje w pobliżu miasta Taegu w Korei Południowej. Z powodu zagrożenia zamknięto kilka lokalnych szkół. Ogień strawił obszar o powierzchni około 260 hektarów.

Zamknięto szkoły. Trwa walka z pożarem

Zamknięto szkoły. Trwa walka z pożarem

Źródło:
Reuters, The Korea Herald

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej planuje wydać ostrzeżenia pierwszego stopnia przed silnym wiatrem. Żółte alarmy mogą obowiązywać na północy kraju. Sprawdź, gdzie mocno powieje.

Tutaj może mocno wiać. Prognoza zagrożeń IMGW

Tutaj może mocno wiać. Prognoza zagrożeń IMGW

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Zespół jelita drażliwego, świąd skóry czy astma to w wielu przypadkach trudne do wyleczenia schorzenia. Ich wspólną cechą jest to, że są wywoływane przez nadmierną odpowiedź immunologiczną, która w ciężkich przypadkach może zagrażać życiu. Zespół naukowców z Uniwersytetu w Bonn zidentyfikował obiecujący, bioaktywny związek, który może skutecznie zmniejszyć objawy tych dolegliwości. Związek ten blokuje receptor na niektórych komórkach, zapobiegając w ten sposób silnej odpowiedzi immunologicznej.

Nowo odkryty, bioaktywny związek może leczyć alergie

Nowo odkryty, bioaktywny związek może leczyć alergie

Źródło:
Science Daily

Pogoda na dziś, czyli wtorek, 29.04. W większości kraju dominować będzie słoneczna i pogodna aura. Jedynie na północnym wschodzie mogą pojawić się słabe, przelotne opady deszczu. Temperatura maksymalna wyniesie do 20-22 stopni Celsjusza.

Pogoda na dziś - wtorek, 29.04. Termometry pokażą nawet 22 stopnie Celsjusza

Pogoda na dziś - wtorek, 29.04. Termometry pokażą nawet 22 stopnie Celsjusza

Źródło:
tvnmeteo.pl

Wzrost temperatury powietrza powoduje, że w Tatrach powoli topnieje śnieg. Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe (TOPR) zawiesiło od wtorku wydawanie codziennych komunikatów lawinowych. Komunikaty zostaną wznowione, gdy ponownie pojawią się opady śniegu tworzące zagrożenie lawinowe.

Śniegu ubywa, koniec zagrożenia lawinowego

Śniegu ubywa, koniec zagrożenia lawinowego

Źródło:
PAP

27-letni student z Chin dwukrotnie potrzebował pomocy ratowników podczas wspinaczki na szczyt góry Fudżi w Japonii. Nie byłoby w tym nic dziwnego, gdyby obie interwencje nie wydarzyły się w tym samym miejscu w przeciągu jednego tygodnia.

Dwukrotnie w ciągu tygodnia ściągali go ze słynnej góry. 27-latek wrócił po telefon

Dwukrotnie w ciągu tygodnia ściągali go ze słynnej góry. 27-latek wrócił po telefon

Źródło:
BBC, The Guardian

Zagrożenie pożarowe w wielu regionach Polski jest wysokie - wynika z danych Instytutu Badawczego Leśnictwa. Takie warunki tuż przed zbliżającym się długim weekendem majowym wzbudziły obawy o możliwość zamknięcia lasów. Do sprawy odniósł się minister spraw wewnętrznych i administracji, Tomasz Siemoniak.

Czy lasy na majówkę zostaną zamknięte? Minister odpowiada

Czy lasy na majówkę zostaną zamknięte? Minister odpowiada

Źródło:
PAP

Brazylijscy naukowcy zidentyfikowali najstarszy znany nauce gatunek mrówki. Okaz znajdował się w zbiorach muzeum zoologicznego należącego do Uniwersytetu w Sao Paulo. Według badań prehistoryczna mrówka żyła wśród dinozaurów 113 milionów lat temu.

Jej szczęki przypominały sierpy. Żyła 113 milionów lat temu

Jej szczęki przypominały sierpy. Żyła 113 milionów lat temu

Źródło:
CNN, PAP

W Płocku w weekend pojawił się wir pyłowy. Nagranie tego zjawiska otrzymaliśmy na Kontakt24.

"Nagle przed nami wyrósł ten wir". Nagranie

"Nagle przed nami wyrósł ten wir". Nagranie

Źródło:
Kontakt24, tvnmeteo.pl

W weekend południowo-zachodnią Oklahomę nawiedziły ulewy. Co najmniej jedna osoba zginęła. To nie koniec gwałtownych zjawisk w tej części USA. W poniedziałek alarmami pogodowymi objęto ponad 36 milionów mieszkańców.

Auto stoczyło się do głębokiej wody. Wydobyto ciało

Auto stoczyło się do głębokiej wody. Wydobyto ciało

Źródło:
PAP, NBC News

Bulusan, czynny wulkan położony na filipińskiej wyspie Luzon, niepokoi mieszkańców. W poniedziałek doszło do erupcji. Z krateru wydobyła się kolumna popiołu, która wzbiła się na wysokość 4,5 kilometra.

Kłęby popiołu spadły na wyspę

Kłęby popiołu spadły na wyspę

Źródło:
Reuters

Na przełomie kwietnia i maja czeka nas duże, ale krótkie ocieplenie. Jaka będzie majówka? Sprawdź autorską, długoterminową prognozę pogody na 16 dni przygotowaną przez Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: początek majówki zupełnie inny niż jej koniec

Pogoda na 16 dni: początek majówki zupełnie inny niż jej koniec

Źródło:
tvnmeteo.pl

Szczeniak przeżył potężną eksplozję, do której doszło w weekend w największym porcie handlowym Iranu. Jak pisze agencja Reuters, małego czworonoga wyciągnięto spod gruzów. Pomocy udzielili mu wolontariusze irańskiego Czerwonego Półksiężyca.

Szczeniak przeżył potężną eksplozję

Szczeniak przeżył potężną eksplozję

Źródło:
Reuters

Puma złożyła nietypową wizytę mieszkańcom okolic ruchliwej drogi w rejonie miasta Las Vegas. Zwierzę spacerowało nocą po podwórkach. Zdarzenie zostało zarejestrowane na nagraniu.

"Nie widzimy tutaj takich zwierząt". Nietypowy gość na nagraniu

"Nie widzimy tutaj takich zwierząt". Nietypowy gość na nagraniu

Źródło:
FOX5

W niedzielę w Tatrach, w rejonie Rysów, doszło do dwóch śmiertelnych wypadków. Turyści spadli z dużej wysokości. Warunki były trudne, dlatego też ratownicy ewakuowali ze szczytu też trzy inne osoby.

Spadli z dużej wysokości w Tatrach. Nie udało się ich uratować

Spadli z dużej wysokości w Tatrach. Nie udało się ich uratować

Aktualizacja:
Źródło:
TVN24, PAP

Osobom cierpiącym na alergię pokarmową towarzyszą nieustanne obawy, że zjedzą coś nieodpowiedniego, co może się skończyć dla nich wstrząsem. Jak mówił doktor Wojciech Feleszko, dla tych, którzy nie mogą spożywać jajek, mleka, glutenu czy orzechów, niemal 95 procent potraw jest wykluczonych.

"Nawet 95 procent potraw jest wykluczonych". Te alergeny są szczególnie groźne

"Nawet 95 procent potraw jest wykluczonych". Te alergeny są szczególnie groźne

Źródło:
PAP

Suczka o imieniu Valerie, która uciekła właścicielom w czasie kempingu w 2023 roku, została odnaleziona dzięki organizacji Kangala Wildlife Rescue. Jamniczka spędziła ponad 500 dni w australijskim buszu - podaje BBC.

Spędziła ponad 500 dni w australijskim buszu. Odnaleziono zaginioną suczkę

Spędziła ponad 500 dni w australijskim buszu. Odnaleziono zaginioną suczkę

Źródło:
Reuters, BBC

Niektóre gatunki ptaków, które rozmnażają się na większych obszarach geograficznych, mogą wcale nie być tak odporne na zmiany klimatu, jak wcześniej sądzono - wynika z analizy naukowców. Badacze sprawdzili też, czy wielkość mózgów tych zwierząt może pomagać w radzeniu sobie ze skutkami kryzysu klimatycznego.

Duży mózg i większa odporność na zmiany klimatu? Są wątpliwości

Duży mózg i większa odporność na zmiany klimatu? Są wątpliwości

Źródło:
University of Texas at Austin, tvnmeteo.pl

Indyjskie miasto Byrnihat zostało okrzyknięte najbardziej zanieczyszczonym miastem 2024 roku na świecie. Mieszkańcy opowiadają o tym, jak żyje się w takim miejscu.

"Wszędzie sadza", "córka oddychała jak ryba"

"Wszędzie sadza", "córka oddychała jak ryba"

Źródło:
Reuters, CNN, tvnmeteo.pl

Gwałtowne burze, którym towarzyszyły obfite opady deszczu, doprowadziły do powstania powodzi w południowo-zachodniej części Oklahomy. Ulice w Norman, trzecim co do wielkości mieście tego amerykańskiego stanu, zmieniły się w rwące potoki.

Ulice jak rwące potoki. "Straciliśmy wszystko"

Ulice jak rwące potoki. "Straciliśmy wszystko"

Źródło:
Reuters, CNN, foxweather.com

Przełom kwietnia i maja to idealny moment, aby posłuchać ptasich śpiewów. Dla zwierząt tych nie jest to jednak taka prosta umiejętność. Jak opowiadał ekoaustyk doktor habilitowany Michał Budka, niektóre gatunki potrzebują czasu na naukę śpiewania. Inne, aby zrobić miejsce na nowe dźwięki, muszą "usunąć" stare odgłosy ze swojej pamięci.

Tego o śpiewie ptaków na pewno nie wiedziałeś

Tego o śpiewie ptaków na pewno nie wiedziałeś

Źródło:
PAP

Kilkumetrowa anakonda narobiła strachu pewnej rodzinie z brazylijskiego stanu Amazonas. Na miejsce przyjechali strażacy, którzy schwytali pokaźnych rozmiarów zwierzę. Zdarzenie zostało zarejestrowane na nagraniu.

Na podwórku pojawiła się 3,5-metrowa anakonda

Na podwórku pojawiła się 3,5-metrowa anakonda

Źródło:
Portaldo Holanda, The Reptarium, Amazon Agency

Czerwony alert wulkaniczny wydano na Kostaryce w związku z wybuchem wulkanu Poas. Trwającej od kilku dni erupcji towarzyszą wyrzuty ogromnej ilości materiału wulkanicznego - kolumny pyłu wznoszą się na wysokość ponad 4000 metrów. Popioły osadziły się także w okolicznych rzekach.

Woda w rzekach stała się gęsta i szara. Ogłoszono czerwony alert

Woda w rzekach stała się gęsta i szara. Ogłoszono czerwony alert

Źródło:
cne.go.cr, The Tico Times

Pod powierzchnią Parku Narodowego Yellowstone leży superwulkan, który drzemie od setek tysięcy lat. Naukowcy odkryli pod nim twór o zaskakujących właściwościach.

Pod superwulkanem kryje się "oddychający" twór

Pod superwulkanem kryje się "oddychający" twór

Źródło:
Live Science

W stanie New Jersey trwa walka z gigantycznym pożarem lasu. Od wtorku płomienie strawiły ponad 6100 hektarów, niszcząc kilka budynków i zagrażając wielu innym. Jak podali strażacy, do zaprószenia ognia doszło na skutek niewłaściwie zgaszonego ogniska.

Nastolatek rozpalił ognisko. Wybuchł jeden z największych od 20 lat pożarów

Nastolatek rozpalił ognisko. Wybuchł jeden z największych od 20 lat pożarów

Źródło:
Reuters, ABC News

Kwiecień dobiega końca, a na horyzoncie już maj, który w Polsce jest miesiącem dość ciepłym, choć nocne przymrozki nie są rzadkie. Tak stoi w meteorologicznych annałach i w tej materii niewiele się w Polsce zmieniło. Na najbliższe dni rysują się w prognozach trzy fale chłodu, które przynieść mogą lekki mróz. O ile mieszkańcom miast ujemna temperatura po prostu uprzykrzy życie, o tyle ogrodników zmobilizuje do "działań obronnych". Często polegają one na wstawianiu zapalonych zniczy pomiędzy rabatki, sadzonki, pod tunele oraz w skrzynki z kwiatami, co sprawia, że ogrody w kwietniu i maju roztaczają cmentarną aurę.

Trzy fale chłodu w maju. Kiedy ruszyć do ogrodu z pomidorami

Trzy fale chłodu w maju. Kiedy ruszyć do ogrodu z pomidorami

Źródło:
TVN24+

Nawet 1,5 miliona mieszkańców Polski może nie wiedzieć o tym, że ma astmę. Jak tłumaczą eksperci, nieleczona choroba może prowadzić do poważnego pogorszenia jakości życia. Sama diagnoza jednak nie wystarczy - wśród leków na astmę narosło wiele mitów, które mogą zniechęcać chorych do terapii.

1,5 miliona Polaków może nie wiedzieć, że ją ma

1,5 miliona Polaków może nie wiedzieć, że ją ma

Źródło:
PAP

Na hawajskiej wyspie Oahu odkryto mięsożerny gatunek gąsienicy. Porusza się po pajęczynach, żywiąc się uwięzionymi owadami. Nazwano ją "kolekcjonerką kości", bo kamufluje się przed pająkami, które chętnie by ją zjadły, "ubierając" się w szczątki martwych owadów.

Nazwano ją "kolekcjonerką kości". Odkryto mięsożerną gąsienicę

Nazwano ją "kolekcjonerką kości". Odkryto mięsożerną gąsienicę

Źródło:
Reuters, AP News, science.org