Cenne białowieskie dęby mają swoje genowe kopie w specjalnym archiwum na Podlasiu. To jeden z dwóch takich drzewnych "banków" w Polsce. Ma on służyć zachowaniu zasobów leśnych i pracom naukowym nad produkcją nasion.
Tysiące kopii genowych najcenniejszych drzew z terenu pięciu Regionalnych Dyrekcji Lasów Państwowych zgromadzono już w tworzonym w Podlaskiem archiwum. Chodzi o zachowanie zasobów leśnych.
- Taki swoisty "bank" powstaje po to, by zachować leśne zasoby genowe dla przyszłych pokoleń - powiedział Stanisław Kułak z Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Białymstoku. To jedno z dwóch takich archiwów w Polsce. Drugie powstaje w Sycowie w Wielkopolsce.
Nie tylko chronione
W archiwum są np. genetyczne "kopie" najcenniejszych dębów z Puszczy Białowieskiej, ale też będzie ono sukcesywnie wzbogacane o klony, jesiony, olsze, lipy, buki, graby, wiązy, modrzewie czy topole.
Leśnicy wybierają najlepsze drzewa poszczególnych gatunków, tzw. mateczne, w tym także pomniki przyrody czy drzewa najbardziej okazałe, pomnikowe. Nie chodzi jednak tylko o drzewa z obszarów chronionych, ale o wszystkie istotne drzewa. Kułak tłumaczy, że jeżeli np. gdzieś na miedzy między polami rośnie jakieś cenne lub istotne drzewo, to jego "kopie" mają również szanse trafić do leśnego archiwum.
Szczepienie pędów
Powstają one w ten sposób, że z okazałych drzew pozyskuje się pędy z ostatniego przyrostu. Potem szczepi się je na przygotowane sadzonki tego samego gatunku. Gdy powstanie młode drzewko, najpierw jest hodowane w pojemniku, a potem się je wysadza. Wszystkie drzewka są opisane, mają metryki.
Archiwum jest tworzone w dwóch nadleśnictwach: Bielsk Podlaski (gatunki liściaste) oraz Łomża (gatunki iglaste). Ma działać na rzecz wschodniej części Polski, obejmując Regionalne Dyrekcje Lasów Państwowych w Białymstoku, Olsztynie, Gdańsku, Warszawie i Lublinie.
Gromadzą tysiące sadzonek
Obecne archiwum w Podlaskiem liczy ok. 25 ha. W Nadleśnictwie Bielsk Podlaski rośnie około 3 tys. sadzonek drzew liściastych. W Nadleśnictwie Łomża są natomiast ponad 2 tys. sadzonek (szczepów) sosny. Pochodzą one z ponad 400 drzew. Kolejnych blisko 11 tys. sadzonek sosny rośnie w doniczkach, do ziemi będą wysadzone wiosną 2014 roku - poinformowała Katarzyna Sobocińska z Nadleśnictwa Łomża.
Archiwum powstaje od 2008 r., w ramach programu zachowania zasobów leśnych. Bieżący program obowiązuje do 2035 r. Zbierany materiał będzie również służyć naukowcom. Trwają prace nad zasadami wykorzystania materiału z archiwum do zakładania plantacji, które posłużą produkcji nasion.
Autor: js\mtom / Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock