Ciemne chmury nad budowlanką. "Nie można wykluczyć kolejnych zejść z budów"

[object Object]
Podwykonawcy Astaldi o swoich problemachtvn24
wideo 2/5

Podwykonawcy włoskiej spółki Astaldi domagają się opłacenia zaległych faktur. Nie wykluczają, że - jeśli nie dostaną pieniędzy - zablokują między innymi dwie drogi ekspresowe. Tymczasem prezes Polskiego Związku Pracodawców Budownictwa mówi, że będziemy świadkami kolejnych zejść z budów, jeśli zamawiający nie zmienią swojej polityki. Potrzeba większej elastyczności inwestorów, uwzględnienia wzrostu cen - mówi Jan Styliński i dodaje, że nie będzie upadłości firm budowlanych na taką skalę, jak w 2012 roku, ale nie można wykluczyć, że część firm będzie plajtowała.

- Jesteśmy małą, rodzinną firmą. Zatrudniamy 11 osób. Firma Astaldi zalega nam z płatnościami od pół roku. Zwodzono nas, że przelewy będą za kilka dni, za tydzień, a tak naprawdę zetknęliśmy się ze ścianą i dziś żyjemy na kredyt. Czarno to widzimy – powiedział reporterowi TVN24 Sławomir Wronka, właściciel firmy Wron-Bud, która jest podwykonawcą włoskiej spółki Astaldi, przy budowie dwóch linii kolejowych.

- Moja firma jest w takiej sytuacji, że tak naprawdę grozi nam zamknięcie działalności – wtórował mu Michał Hudaszek, właściciel firmy Antex, zatrudniającej blisko 200 osób.

W środę podwykonawcy włoskiej spółki spotkali się z przedstawicielami PKP PLK. Domagają się od kolejowej spółki zapłaty za zaległe faktury, których nie regulowali Włosi. Budowlańcy są zdeterminowani, jeśli nie dostaną przelewów – grożą strajkiem i m.in. blokadą dróg ekspresowych S17 i S19. O możliwym proteście poinformowało jako pierwsze RMF FM.

Z informacji PKP PLK wynika, że Astaldi nie płaci podwykonawcom co najmniej od kilku miesięcy. Zaległości sięgają nawet 45 milionów złotych. Ministerstwo Infrastruktury poinformowało w komunikacie, że pierwsze wypłaty dla podwykonawców już zostały wykonane - dla firm z Leszna. We wtorek członek zarządu PKP PLK Arnold Bresch tłumaczył, że w przypadku kontraktu Astaldi są cztery gwarancje bankowe na łączną sumę 270 mln złotych.

Kłopoty włoskiej firmy

Przypomnijmy, włoska firma, która w Polsce realizuje inwestycje związane m.in. z przebudową zakopianki i rozbudową warszawskiego metra, pod koniec września poinformowała, że zrywa kontrakty na dwie inne prowadzone przez siebie inwestycje. Chodzi o przebudowę odcinków linii kolejowych nr 7 i E59.

Powodem takiej decyzji ma być m.in. wzrost cen materiałów budowlanych, trudności z ich transportem i rosnące koszty zatrudniania.

Ale włoski gigant ma kłopoty nie tylko w Polsce. Firma zwróciła się w piątek do sądu w Rzymie o ochronę przed wierzycielami. Jako główną przyczynę podano problemy w Turcji wynikające m.in. z pogłębiającego się tam kryzysu politycznego i finansowego. W rezultacie Astaldi ma kłopot ze sprzedażą swoich udziałów w konsorcjum, które zbudowało Trzeci Most Bosforski. To miał być zastrzyk finansowy pozwalający utrzymać spółce płynność.

Przedstawiciel firmy zapewnia, że "nie jest prowadzona żadna procedura upadłościowa firmy i nie ma przesłanek, żeby mogło się to wydarzyć w przyszłości".

Ale eksperci zaznaczają, że część firm z branży może mieć podobne kłopoty, choć powtórka z 2012 roku, kiedy branżę trawił duży kryzys raczej nie powinna mieć miejsca.

- Osiem lat temu wykonawcy godzili się na niekorzystne warunki i składali oferty, bo za wszelką cenę chcieli zdobyć kontrakt. Skończyło się to kryzysem całej branży. Dziś wykonawcy działają ostrożniej, dlatego nie grozi nam powtórka z 2012 roku. Nie będzie upadłości firm na taką skalę, ale nie możemy wykluczyć, że część firm będzie plajtowała czy zrywała kontrakty – mówi nam Jan Styliński, prezes Polskiego Związku Pracodawców Budownictwa.

Kłopoty budowlanki

Problemy już widać w statystykach. Z danych Euler Hermes (firmy działającej m.in. na rynku ubezpieczeń należności handlowych) wynika, że w pierwszym półroczu 2018 roku niewypłacalnych było 89 firm budowlanych.

To sporo mniej, niż w 2012 i 2013 roku, kiedy branża przeżywała kryzys, ale też dużo więcej niż w ostatnich latach – w porównaniu do analogicznego okresu w ubiegłym roku mówimy o wzroście na poziomie 22 proc.

Niewypłacalność firm budowlanychEuler Hermes

"Branża doświadcza stałego wzrostu liczby niewypłacalności, pociągających za sobą na dno wiele zaopatrujących firm produkujących materiały budowlane. Łącznie wiec budownictwo odpowiada za minimum 40 proc. liczby niewypłacalności polskich przedsiębiorstw" – czytamy w raporcie Euler Hermes.

Z kolei z raportu firmy Coface (działającej w ubezpieczeniach należności i zarządzaniu ryzykiem) dowiadujemy się, że w trzech kwartałach bieżącego roku dokładnie 104 firmy budowlane ogłosiły upadłość lub restrukturyzację. To wynik porównywalny z danymi za pierwsze dziewięć miesięcy ubiegłego roku. Na dodatek prognozy nie napawają optymizmem.

- Analiza przeterminowań (przeterminowanych zobowiązań - red.) w branży pozwala stwierdzić, że obecnie największe problemy płynnościowe mają małe i średnie firmy budowlane. Wśród nich przeterminowań w płatnościach jest zdecydowanie najwięcej. Może to skutkować w kolejnych kwartałach wzrostem liczby upadłości czy restrukturyzacji w branży – prognozuje Marcin Siwa, dyrektor działu oceny ryzyka w Coface.

Już w prognozach na 2018 rok eksperci wskazywali, że bieżący rok będzie dla branży wyzwaniem. Z jednej strony, wszyscy spodziewali się wzrostu inwestycji, co dla budowlańców oznacza pełne ręce roboty. Z drugiej, firmy już wtedy narzekały na rosnąca presje płacową ze strony pracowników (których już wtedy było za mało) czy na wzrost cen materiałów. Część firm -- jak się spodziewano - miała nie podołać wyzwaniu, ale upadki kolejnych przedsiębiorstw miały nie przerodzić się w kryzys budowlanki podobny do tego z roku 2012. Jak sytuacja wygląda obecnie?

Więcej inwestycji, dużo wyższe koszty

Inwestycje rzeczywiście ruszyły. Z danych Głównego Urzędu Statystycznego wynika, że tempo wzrostu gospodarczego w Polsce w drugim kwartale 2018 roku wyniosło 5,1 proc. (rok do roku).

Co prawda w całej gospodarce dynamika inwestycji wyhamowała (do 4,5 proc. z 8,1 w pierwszym kwartale), ale duże wzrosty zanotowano w przypadku inwestycji sektora samorządowego (nominalnie o 89,2 proc.) i prywatnego – w dużych firmach nakłady inwestycyjne wzrosły w drugim kwartale nominalnie o 13,9 proc. rok do roku.

- Skala trwających inwestycji wymaga adekwatnie dużej skali zaangażowania kapitałowego samych firm budowlanych jak i firm współpracujących. Przy czym bieżąca rentowność ich wykonawców, a w ślad za tym potencjalne ryzyko dla dostawców (materiałów budowlanych, usług transportowych i specjalistycznych etc.), nie wyglądają najlepiej – mówi Tomasz Starus z zarządu Euler Hermes, odpowiedzialny za ocenę ryzyka.

Dodaje, że to firmy budowlane działające w sektorze infrastrukturalnym mają największe kłopoty z wypłacalnością – z przytaczanych już danych Euler Hermes wynika, że firmy wyspecjalizowane w tych pracach stanowią obecnie 70 proc. przypadków niewypłacalności.

- Nie widzimy obecnie warunków, aby sytuacja miała się odwrócić – mówi nam Tomasz Starus.

GUS policzył, że w sierpniu produkcja budowlano-montażowa (w cenach stałych) w ujęciu rocznym urosła o 20 proc. W porównaniu z sierpniem ubiegłego roku ceny produkcji budowlano-montażowej wzrosły o 3,2 proc., w tym ceny budowy budynków (o 3,5 proc.), budowy obiektów inżynierii lądowej i wodnej (o 3,3 proc.) oraz robót budowlanych specjalistycznych (o 2,8 proc. ).

Ceny produkcji budowlano-montażowejGUS

Z kolei z danych Grupy PSB Handel, która regularnie śledzi ceny wiodących materiałów dla budownictwa wynika, że w sierpniu – w stosunku do sierpnia 2017 roku – ceny wzrosły we wszystkich grupach towarowych. Największe skoki odnotowano w przypadku płyt OSB i drewna (+29,0 proc.), ścian i kominów (+14,2 proc.).

Do tego trzeba doliczyć też wzrost kosztów transportu (przez m.in. drożejące paliwo), problemy z dostawą kruszyw czy żądania pracowników naciskających na podwyżki, czy w ogóle problemy z rekrutowaniem chętnych do pracy.

Słowem, rosną koszty firm budowlanych, które jednak nie mogą podnosić swoich cen, bo są ograniczone kontraktami.

- Sytuacja jest szczególnie trudna, dla firm, które kontrakty podpisywały 1,5-2 lata temu. Gdyby nie nowe kontrakty to część tych firm już by upadła – mówi Jan Styliński. - Z dużym prawdopodobieństwem możemy jednak powiedzieć, że będziemy świadkami kolejnych zejść z budów, jeśli zamawiający nie zmienia swojej polityki. Potrzeba większej elastyczności inwestorów, uwzględnienia wzrostu cen – dodaje.

W podobnym tonie wypowiada się Tomasz Starus: - Rozwiązaniem jest większa elastyczność zamawiających w dzieleniu się ryzykiem z wykonawcami, przede wszystkim ryzykiem zmiany cen materiałów budowlanych oraz kosztów pracy w czasie długo przecież trwającego procesu inwestycyjnego.

Zdaniem Starusa, warto wprowadzić "realną indeksację cen bazującą na faktycznym wzroście kosztów, wynikającym z sytuacji rynkowej, nie zaś na dalece niedoskonałym indeksie GUS, bardzo odległym w swojej dynamice od rzeczywistej dynamiki rynku".

Z kolei Ryszard Kowalski, prezes Związku Pracodawców-Producentów Materiałów dla Budownictwa, w programie "Biznes dla Ludzi" na antenie TVN24 BiS mówił, że "mechanizm ten nie powinien polegać na dosypywaniu pieniędzy", a zmiana ceny powinna się odbywać tylko w niektórych, rzadkich przypadkach.

- Można sobie wyobrazić sytuacje, że w strukturze są koszty całkowicie niezależne od przedsiębiorców (np. kursy walut) i można się umówić, że ten fragment będzie waloryzowany. Ale to musiałoby obowiązywać w obie strony (także, gdy warunki zmienią się na korzyść zamawiającego - red.) - mówił gość Pawła Blajera.

Autor: sta//dap / Źródło: tvn24bis.pl

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Tylko gminy będą mogły zatwierdzać taryfy za wodę i ścieki, a Wody Polskie mogłyby ingerować w to, ale w ograniczonym zakresie - wynika z projektu zmiany przepisów w tej sprawie. Gmina będzie też mogła wprowadzić taryfę progresywną - cena za wodę rosłaby wraz z jej zużyciem.

Rewolucja w rachunkach za wodę

Rewolucja w rachunkach za wodę

Źródło:
PAP

W Polsce wzrost cen mieszkań wyniósł 14,4 procent w skali roku - wynika z danych Eurostatu za trzeci kwartał 2024. To drugi wynik wśród państw Wspólnoty.

Tylko jeden kraj wyprzedził Polskę

Tylko jeden kraj wyprzedził Polskę

Źródło:
PAP

W Neapolu brakuje piekarzy pizzy, czyli pizzaioli, i innych pracowników pizzerii. "Na całym świecie mówi się o neapolitańskiej pizzy, a u nas brakuje rąk do pracy" - podkreśla stowarzyszenie reprezentujące tę grupę zawodową. Podobna sytuacja występuje też w innych częściach Włoch.

"Poważny kryzys" w branży. Tysiące wakatów

"Poważny kryzys" w branży. Tysiące wakatów

Źródło:
PAP

Piątkowa sesja na Wall Street zakończyła się mocnymi spadkami głównych indeksów, a Dow Jones stracił prawie 700 punktów. Powodem wyprzedaży były dobre dane z amerykańskiego rynku pracy, które w opinii analityków oddalają nadzieje na obniżki stóp procentowych.

Mocne spadki na Wall Street

Mocne spadki na Wall Street

Źródło:
PAP

Grupa Jeronimo Martins, właściciel sieci sklepów Biedronka, zapłaciła w rodzimej Portugalii podatek, który władze spółki kontestują od ponad dekady - przekazała dyrekcja grupy, cytowana w piątek przez lizboński portal Eco. To 30 milionów euro.

Właściciel Biedronki zapłacił zaległy podatek

Właściciel Biedronki zapłacił zaległy podatek

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Liczba zarejestrowanych elektrycznych samochodów osobowych i hybryd typu plug-in wyniesie 1,48 miliona w 2030 roku, zaś łączna liczba ogólnodostępnych punktów ładowania wzrośnie do tego czasu do niemal 87 tysięcy - szacuje Ministerstwo Klimatu i Środowiska.

Nowy plan w sprawie aut elektrycznych w Polsce

Nowy plan w sprawie aut elektrycznych w Polsce

Źródło:
PAP

Ambasada USA w Budapeszcie poinformowała w piątek, że "zachęca" osoby utrzymujące relacje biznesowe z firmą Antala Rogana, szefa kancelarii premiera Węgier Viktora Orbana, do "uważnego przeanalizowania swojej działalności". To efekt sankcji nałożonych na Rogana przez Waszyngton.

Ambasada USA ostrzega w sprawie kluczowego ministra Orbana

Ambasada USA ostrzega w sprawie kluczowego ministra Orbana

Źródło:
PAP

- Program 800 plus jest już stałym elementem budżetów polskich rodzin. Będzie kontynuowany w kolejnych latach na takich samych zasadach jak obecnie - powiedziała w piątek w Sejmie wiceministra rodziny, pracy i polityki społecznej Aleksandra Gajewska.

Co dalej z wypłatami 800 plus. Jest zapowiedź

Co dalej z wypłatami 800 plus. Jest zapowiedź

Źródło:
PAP

Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy PZU odwołało podczas piątkowego posiedzenia Wojciecha Olejniczaka ze składu rady nadzorczej spółki. Pod koniec listopada ubiegłego roku podano, że były polityk ma zarzut działania na szkodę Alior Banku, gdzie był zatrudniony.

Wojciech Olejniczak traci stanowisko w radzie nadzorczej PZU

Wojciech Olejniczak traci stanowisko w radzie nadzorczej PZU

Źródło:
PAP

Boeing i Google przekażą po milionie dolarów na fundusz inauguracyjny Donalda Trumpa. To już kolejne wielkie amerykańskie firmy, które zasilą kasę ceremonii objęcia urzędzu. Wpłaty są siedmiocyfrowe. Dzięki tym datkom komitet inauguracyjny Trumpa zebrał 170 milionów dolarów.

Kolejne wielkie koncerny wspierają Donalda Trumpa. Finansowo

Kolejne wielkie koncerny wspierają Donalda Trumpa. Finansowo

Źródło:
BBC, CNBC

Ubezpieczyciele będą musieli wypłacić miliardy dolarów na pokrycie zniszczeń wywołanych przez najbardziej niszczycielskie pożary w historii Los Angeles - pisze Reuters. Pieniędzy nie otrzymają jednak wszyscy poszkodowani, gdyż wiele domów w Kalifornii prawdopodobnie nie jest ubezpieczonych.

Niszczycielskie pożary, miliardowe straty. Bilans rośnie

Niszczycielskie pożary, miliardowe straty. Bilans rośnie

Źródło:
Reuters, PAP

Nie wyobrażam sobie, żeby na drogach jeździły osoby bez uprawnień. Trzeba firmom pomóc i rozwiążemy ten problem - powiedział w programie "Jeden na jeden" na antenie TVN24 wicepremier i minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski. Zapowiedział, że proces sprawdzenia uprawnień kierowców zostanie zautomatyzowany.

"Proces będzie zautomatyzowany". Minister zapowiada nowe narzędzie

"Proces będzie zautomatyzowany". Minister zapowiada nowe narzędzie

Źródło:
tvn24.pl

Rosyjscy hakerzy przejęli dane z telefonów komórkowych należących do 148 tysięcy Norwegów. Urząd ochrony danych osobowych uznał skalę zdarzenia za "potencjalnie ogromną", a incydent może mieć poważne konsekwencje.

Wykradli wrażliwe dane z telefonów. "Skala może być ogromna", a konsekwencje poważne

Wykradli wrażliwe dane z telefonów. "Skala może być ogromna", a konsekwencje poważne

Źródło:
PAP

Po prawie czterech latach sądowej batalii mężczyzna z okolic Werony odebrał dwa miliony euro, które wygrał we włoskiej "zdrapce". Do sądu podało go dwóch kolegów, którzy zarzucili mu, że razem z nim kupili kupon i domagali się podziału wygranej. Zwycięzca został oczyszczony z zarzutu kradzieży i oszustwa.

Wygrał miliony i nie podzielił się z kolegami. Sprawa trafiła do sądu

Wygrał miliony i nie podzielił się z kolegami. Sprawa trafiła do sądu

Źródło:
PAP, "La Repubblica"

Od stycznia w związku ze wzrostem minimalnego wynagrodzenia oraz prognozowanym przeciętnym miesięcznym wynagrodzeniem na 2025 rok zwiększyły się składki na ubezpieczenia społeczne - informuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Nowy rok, wyższy ZUS

Nowy rok, wyższy ZUS

Źródło:
PAP

Rekordowa liczba ponad 30 milionów turystów odwiedziła w 2024 roku Portugalię - poinformował w czwartek Instytut Planowania i Rozwoju Turystyki (IPDT) w Lizbonie. Podkreślono, że ubiegły rok był zarazem rekordowy, jeśli chodzi o wpływy branży turystycznej.

"Przekroczono magiczną liczbę". Dwa rekordy

"Przekroczono magiczną liczbę". Dwa rekordy

Źródło:
PAP

Sejm w czwartkowych głosowaniach przyjął 28 poprawek Senatu do ustawy budżetowej na 2025 rok. Dodatkowe ponad 17 milionów złotych otrzymają ochotnicze straże pożarne, a 70 milionów złotych trafi do nowej rezerwy celowej na wsparcie małych i średnich organizacji pozarządowych działających w małych miejscowościach.

Budżet z poprawkami. Decyzja Sejmu

Budżet z poprawkami. Decyzja Sejmu

Źródło:
PAP

W czwartkowym losowaniu Lotto nikt nie wytypował poprawnie wszystkich sześciu liczb. Oznacza to, że w tym roku nie odnotowano jeszcze ani jednej szóstki. Kumulacja rośnie do ośmiu milionów złotych. Oto wyniki losowania Lotto oraz Lotto Plus z 9 stycznia 2025 roku.

Początek roku bez wygranych. Kumulacja w Lotto

Początek roku bez wygranych. Kumulacja w Lotto

Źródło:
tvn24.pl

Na Słowacji od zakończenia świątecznych ferii szkolnych obowiązuje zakaz używania telefonów komórkowych w klasach 1-9 szkół pierwszego stopnia nauczania. Uczniowie muszą oddawać swoje urządzenia nauczycielowi lub chować do plecaków.

Zakaz korzystania z telefonów

Zakaz korzystania z telefonów

Źródło:
PAP

Sprzedaż pojazdów elektrycznych i hybrydowych wzrosła w 2024 roku w Chinach o 40,7 procent licząc rok do roku i osiągnęła rekordowy poziom niemal 11 milionów sztuk - poinformowało w czwartek chińskie stowarzyszenie producentów aut osobowych (CPCA).

Padł rekord sprzedaży

Padł rekord sprzedaży

Źródło:
PAP

Huuuge planuje zwolnienia grupowe w spółce zależnej Huuuge Games, które obejmą szacunkowo około 21 procent zatrudnionych w całej grupie - podał producent gier w komunikacie. Huuuge nie wyklucza też dalszych cięć, a redukcja zatrudnienia może wynieść około 28 procent zatrudnionych.

Producent gier zapowiada duuuże zwolnienia

Producent gier zapowiada duuuże zwolnienia

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Wojewoda mazowiecki wydał decyzję lokalizacyjną dla inwestycji Centralny Port Komunikacyjny. Obejmuje ona część lotniskową, drogową i kolejową. Decyzja umożliwia spółce CPK składanie wniosków o pozwolenie na budowę.

Jest decyzja w sprawie megalotniska

Jest decyzja w sprawie megalotniska

Źródło:
PAP

Ministerstwo Finansów w czwartkowym komunikacie ostrzegło przed fałszywymi e-mailami, których autorzy podszywają się pod Krajową Administrację Skarbową. Według resortu oszuści chcą w ten sposób wyłudzić dane podatników.

Podszywają się pod fiskusa. Ostrzeżenie

Podszywają się pod fiskusa. Ostrzeżenie

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Podatek, który mają zapłacić turyści nocujący w szkockim Edynburgu, może zostać ustalony na poziomie pięciu procent kosztów zakwaterowania. Póki co jest to propozycja magistratu, a o ostatecznej wysokości daniny i zasadach jej pobierania zdecydują podczas najbliższych posiedzeń radni miasta.

Turyści zapłacą nowy podatek. "Ogromne korzyści"

Turyści zapłacą nowy podatek. "Ogromne korzyści"

Źródło:
BBC

Spółka Orlen opublikowała swoją nową strategię. Wśród głównych punktów są zmiany w polityce dywidendowej, założenia finansowe i planowana produkcja. Kurs Orlenu idzie w dół o ok. 1 proc., podczas gdy WIG20 niemal nie zmienia się. Spółka swoje plany i cele będzie realizowała do 2035 r.

Orlen publikuje nową strategię. Zastąpi tę przygotowaną przez Obajtka

Orlen publikuje nową strategię. Zastąpi tę przygotowaną przez Obajtka

Źródło:
PAP

Katalonia, Walencja, Costa Blanca oraz Andaluzja - to tam najczęściej Polacy kupują swoje nieruchomości. Statystyki za trzeci kwartał 2024 r. pokazują, że nasi rodacy znajdują się w czołówce nabywców, wyprzedzają ich jedynie Brytyjczycy, Niemcy i Marokańczycy. Tymczasem w kraju brakuje mieszkań, jak wyliczają organizacje branżowe, nawet 3,5 miliona.

Co piąta sprzedawana nieruchomość trafia do obcokrajowców. Polacy kupują na potęgę

Co piąta sprzedawana nieruchomość trafia do obcokrajowców. Polacy kupują na potęgę

Źródło:
PAP

W minionym roku najwięcej użytkowników stracił Orange Polska, a najwięcej zyskał P4, czyli operator sieci Play - wynika z danych Urzędu Komunikacji Elektronicznej. Przeniesiono ponad 1,5 miliona numerów, o niemal 48 tysięcy więcej niż w 2023 roku.

Zmiany na rynku telekomów. Te sieci straciły najwięcej klientów

Zmiany na rynku telekomów. Te sieci straciły najwięcej klientów

Źródło:
PAP