Ciemne chmury nad budowlanką. "Nie można wykluczyć kolejnych zejść z budów"

[object Object]
Podwykonawcy Astaldi o swoich problemachtvn24
wideo 2/5

Podwykonawcy włoskiej spółki Astaldi domagają się opłacenia zaległych faktur. Nie wykluczają, że - jeśli nie dostaną pieniędzy - zablokują między innymi dwie drogi ekspresowe. Tymczasem prezes Polskiego Związku Pracodawców Budownictwa mówi, że będziemy świadkami kolejnych zejść z budów, jeśli zamawiający nie zmienią swojej polityki. Potrzeba większej elastyczności inwestorów, uwzględnienia wzrostu cen - mówi Jan Styliński i dodaje, że nie będzie upadłości firm budowlanych na taką skalę, jak w 2012 roku, ale nie można wykluczyć, że część firm będzie plajtowała.

- Jesteśmy małą, rodzinną firmą. Zatrudniamy 11 osób. Firma Astaldi zalega nam z płatnościami od pół roku. Zwodzono nas, że przelewy będą za kilka dni, za tydzień, a tak naprawdę zetknęliśmy się ze ścianą i dziś żyjemy na kredyt. Czarno to widzimy – powiedział reporterowi TVN24 Sławomir Wronka, właściciel firmy Wron-Bud, która jest podwykonawcą włoskiej spółki Astaldi, przy budowie dwóch linii kolejowych.

- Moja firma jest w takiej sytuacji, że tak naprawdę grozi nam zamknięcie działalności – wtórował mu Michał Hudaszek, właściciel firmy Antex, zatrudniającej blisko 200 osób.

W środę podwykonawcy włoskiej spółki spotkali się z przedstawicielami PKP PLK. Domagają się od kolejowej spółki zapłaty za zaległe faktury, których nie regulowali Włosi. Budowlańcy są zdeterminowani, jeśli nie dostaną przelewów – grożą strajkiem i m.in. blokadą dróg ekspresowych S17 i S19. O możliwym proteście poinformowało jako pierwsze RMF FM.

Z informacji PKP PLK wynika, że Astaldi nie płaci podwykonawcom co najmniej od kilku miesięcy. Zaległości sięgają nawet 45 milionów złotych. Ministerstwo Infrastruktury poinformowało w komunikacie, że pierwsze wypłaty dla podwykonawców już zostały wykonane - dla firm z Leszna. We wtorek członek zarządu PKP PLK Arnold Bresch tłumaczył, że w przypadku kontraktu Astaldi są cztery gwarancje bankowe na łączną sumę 270 mln złotych.

Kłopoty włoskiej firmy

Przypomnijmy, włoska firma, która w Polsce realizuje inwestycje związane m.in. z przebudową zakopianki i rozbudową warszawskiego metra, pod koniec września poinformowała, że zrywa kontrakty na dwie inne prowadzone przez siebie inwestycje. Chodzi o przebudowę odcinków linii kolejowych nr 7 i E59.

Powodem takiej decyzji ma być m.in. wzrost cen materiałów budowlanych, trudności z ich transportem i rosnące koszty zatrudniania.

Ale włoski gigant ma kłopoty nie tylko w Polsce. Firma zwróciła się w piątek do sądu w Rzymie o ochronę przed wierzycielami. Jako główną przyczynę podano problemy w Turcji wynikające m.in. z pogłębiającego się tam kryzysu politycznego i finansowego. W rezultacie Astaldi ma kłopot ze sprzedażą swoich udziałów w konsorcjum, które zbudowało Trzeci Most Bosforski. To miał być zastrzyk finansowy pozwalający utrzymać spółce płynność.

Przedstawiciel firmy zapewnia, że "nie jest prowadzona żadna procedura upadłościowa firmy i nie ma przesłanek, żeby mogło się to wydarzyć w przyszłości".

Ale eksperci zaznaczają, że część firm z branży może mieć podobne kłopoty, choć powtórka z 2012 roku, kiedy branżę trawił duży kryzys raczej nie powinna mieć miejsca.

- Osiem lat temu wykonawcy godzili się na niekorzystne warunki i składali oferty, bo za wszelką cenę chcieli zdobyć kontrakt. Skończyło się to kryzysem całej branży. Dziś wykonawcy działają ostrożniej, dlatego nie grozi nam powtórka z 2012 roku. Nie będzie upadłości firm na taką skalę, ale nie możemy wykluczyć, że część firm będzie plajtowała czy zrywała kontrakty – mówi nam Jan Styliński, prezes Polskiego Związku Pracodawców Budownictwa.

Kłopoty budowlanki

Problemy już widać w statystykach. Z danych Euler Hermes (firmy działającej m.in. na rynku ubezpieczeń należności handlowych) wynika, że w pierwszym półroczu 2018 roku niewypłacalnych było 89 firm budowlanych.

To sporo mniej, niż w 2012 i 2013 roku, kiedy branża przeżywała kryzys, ale też dużo więcej niż w ostatnich latach – w porównaniu do analogicznego okresu w ubiegłym roku mówimy o wzroście na poziomie 22 proc.

Niewypłacalność firm budowlanychEuler Hermes

"Branża doświadcza stałego wzrostu liczby niewypłacalności, pociągających za sobą na dno wiele zaopatrujących firm produkujących materiały budowlane. Łącznie wiec budownictwo odpowiada za minimum 40 proc. liczby niewypłacalności polskich przedsiębiorstw" – czytamy w raporcie Euler Hermes.

Z kolei z raportu firmy Coface (działającej w ubezpieczeniach należności i zarządzaniu ryzykiem) dowiadujemy się, że w trzech kwartałach bieżącego roku dokładnie 104 firmy budowlane ogłosiły upadłość lub restrukturyzację. To wynik porównywalny z danymi za pierwsze dziewięć miesięcy ubiegłego roku. Na dodatek prognozy nie napawają optymizmem.

- Analiza przeterminowań (przeterminowanych zobowiązań - red.) w branży pozwala stwierdzić, że obecnie największe problemy płynnościowe mają małe i średnie firmy budowlane. Wśród nich przeterminowań w płatnościach jest zdecydowanie najwięcej. Może to skutkować w kolejnych kwartałach wzrostem liczby upadłości czy restrukturyzacji w branży – prognozuje Marcin Siwa, dyrektor działu oceny ryzyka w Coface.

Już w prognozach na 2018 rok eksperci wskazywali, że bieżący rok będzie dla branży wyzwaniem. Z jednej strony, wszyscy spodziewali się wzrostu inwestycji, co dla budowlańców oznacza pełne ręce roboty. Z drugiej, firmy już wtedy narzekały na rosnąca presje płacową ze strony pracowników (których już wtedy było za mało) czy na wzrost cen materiałów. Część firm -- jak się spodziewano - miała nie podołać wyzwaniu, ale upadki kolejnych przedsiębiorstw miały nie przerodzić się w kryzys budowlanki podobny do tego z roku 2012. Jak sytuacja wygląda obecnie?

Więcej inwestycji, dużo wyższe koszty

Inwestycje rzeczywiście ruszyły. Z danych Głównego Urzędu Statystycznego wynika, że tempo wzrostu gospodarczego w Polsce w drugim kwartale 2018 roku wyniosło 5,1 proc. (rok do roku).

Co prawda w całej gospodarce dynamika inwestycji wyhamowała (do 4,5 proc. z 8,1 w pierwszym kwartale), ale duże wzrosty zanotowano w przypadku inwestycji sektora samorządowego (nominalnie o 89,2 proc.) i prywatnego – w dużych firmach nakłady inwestycyjne wzrosły w drugim kwartale nominalnie o 13,9 proc. rok do roku.

- Skala trwających inwestycji wymaga adekwatnie dużej skali zaangażowania kapitałowego samych firm budowlanych jak i firm współpracujących. Przy czym bieżąca rentowność ich wykonawców, a w ślad za tym potencjalne ryzyko dla dostawców (materiałów budowlanych, usług transportowych i specjalistycznych etc.), nie wyglądają najlepiej – mówi Tomasz Starus z zarządu Euler Hermes, odpowiedzialny za ocenę ryzyka.

Dodaje, że to firmy budowlane działające w sektorze infrastrukturalnym mają największe kłopoty z wypłacalnością – z przytaczanych już danych Euler Hermes wynika, że firmy wyspecjalizowane w tych pracach stanowią obecnie 70 proc. przypadków niewypłacalności.

- Nie widzimy obecnie warunków, aby sytuacja miała się odwrócić – mówi nam Tomasz Starus.

GUS policzył, że w sierpniu produkcja budowlano-montażowa (w cenach stałych) w ujęciu rocznym urosła o 20 proc. W porównaniu z sierpniem ubiegłego roku ceny produkcji budowlano-montażowej wzrosły o 3,2 proc., w tym ceny budowy budynków (o 3,5 proc.), budowy obiektów inżynierii lądowej i wodnej (o 3,3 proc.) oraz robót budowlanych specjalistycznych (o 2,8 proc. ).

Ceny produkcji budowlano-montażowejGUS

Z kolei z danych Grupy PSB Handel, która regularnie śledzi ceny wiodących materiałów dla budownictwa wynika, że w sierpniu – w stosunku do sierpnia 2017 roku – ceny wzrosły we wszystkich grupach towarowych. Największe skoki odnotowano w przypadku płyt OSB i drewna (+29,0 proc.), ścian i kominów (+14,2 proc.).

Do tego trzeba doliczyć też wzrost kosztów transportu (przez m.in. drożejące paliwo), problemy z dostawą kruszyw czy żądania pracowników naciskających na podwyżki, czy w ogóle problemy z rekrutowaniem chętnych do pracy.

Słowem, rosną koszty firm budowlanych, które jednak nie mogą podnosić swoich cen, bo są ograniczone kontraktami.

- Sytuacja jest szczególnie trudna, dla firm, które kontrakty podpisywały 1,5-2 lata temu. Gdyby nie nowe kontrakty to część tych firm już by upadła – mówi Jan Styliński. - Z dużym prawdopodobieństwem możemy jednak powiedzieć, że będziemy świadkami kolejnych zejść z budów, jeśli zamawiający nie zmienia swojej polityki. Potrzeba większej elastyczności inwestorów, uwzględnienia wzrostu cen – dodaje.

W podobnym tonie wypowiada się Tomasz Starus: - Rozwiązaniem jest większa elastyczność zamawiających w dzieleniu się ryzykiem z wykonawcami, przede wszystkim ryzykiem zmiany cen materiałów budowlanych oraz kosztów pracy w czasie długo przecież trwającego procesu inwestycyjnego.

Zdaniem Starusa, warto wprowadzić "realną indeksację cen bazującą na faktycznym wzroście kosztów, wynikającym z sytuacji rynkowej, nie zaś na dalece niedoskonałym indeksie GUS, bardzo odległym w swojej dynamice od rzeczywistej dynamiki rynku".

Z kolei Ryszard Kowalski, prezes Związku Pracodawców-Producentów Materiałów dla Budownictwa, w programie "Biznes dla Ludzi" na antenie TVN24 BiS mówił, że "mechanizm ten nie powinien polegać na dosypywaniu pieniędzy", a zmiana ceny powinna się odbywać tylko w niektórych, rzadkich przypadkach.

- Można sobie wyobrazić sytuacje, że w strukturze są koszty całkowicie niezależne od przedsiębiorców (np. kursy walut) i można się umówić, że ten fragment będzie waloryzowany. Ale to musiałoby obowiązywać w obie strony (także, gdy warunki zmienią się na korzyść zamawiającego - red.) - mówił gość Pawła Blajera.

Autor: sta//dap / Źródło: tvn24bis.pl

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Bułgaria dostała zielone światło do Komisji Europejskiej na przystąpienie do strefy euro. W ocenie Petyra Diłowa, ministra gospodarki i przemysłu, przyjęcie wspólnej waluty to szansa dla Bułgarów. - Wszystkie branże skorzystają na euro - ocenił.

Europejski kraj zmieni walutę. "Wszystkie branże skorzystają"

Europejski kraj zmieni walutę. "Wszystkie branże skorzystają"

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Modernizacja energetyczna budynków w Polsce w związku z unijną dyrektywą może kosztować do 2035 roku nawet 550 miliardów złotych. Zdaniem ekspertów inwestycje są jednak konieczne, żeby zmniejszyć rachunki za energię i ograniczyć import surowców. Jednocześnie renowacje mają przyspieszyć rozwój gospodarczy Polski.

Wielka fala remontów. Koszt będzie olbrzymi

Wielka fala remontów. Koszt będzie olbrzymi

Źródło:
PAP

Włoska organizacja konsumencka Codacons przeanalizowała cenniki przed letnim sezonem. Ceny na tak zwanych plażach VIP określiła jako "kosmiczne". I nic dziwnego, skoro za jednodniowy pobyt trzeba zapłacić nawet 1500 euro. W przeliczeniu to prawie 6,5 tysiąca złotych.

"Kosmiczne" ceny na włoskich plażach

"Kosmiczne" ceny na włoskich plażach

Źródło:
PAP

Ikea zwróciła się do klientów, którzy kupili łyżkę do mieszania 365+ HJÄLTE, aby zaprzestali jej używania i skontaktowali się z siecią. W komunikacie przekazano, że produkt został wycofany ze sklepowych półek.

Ikea wycofuje produkt. Apel do klientów

Ikea wycofuje produkt. Apel do klientów

Źródło:
tvn24.pl

Wraz z końcem czerwca wygasają przepisy, które zawieszają opłatę mocową. To jedna ze składowych rachunku za prąd. Stawka opłaty mocowej na 2025 rok wynosi od 2,86 do 16,01 złotego netto miesięcznie w zależności od zużycia prądu.

Od lipca na rachunki wraca dodatkowa opłata

Od lipca na rachunki wraca dodatkowa opłata

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Szymon Hołownia, marszałek Sejmu i lider Polski 2050, wzywa do wprowadzenia dodatkowego podatku od nadmiarowych zysków banków. Prezes Związku Banków Polskich uznał ten pomysł "za wysoce nietrafiony".

Nowy pomysł Hołowni. "Wysoce nietrafiony"

Nowy pomysł Hołowni. "Wysoce nietrafiony"

Źródło:
PAP

Gaetano Manfredi, burmistrz Neapolu, dołączył do chóru przedstawicieli lokalnych władz we Włoszech, którzy domagają się od rządu podjęcia działań w celu ograniczenia nadmiernej turystyki. - Nie można dłużej czekać - powiedział.

Burmistrz alarmuje. "Nie można dłużej czekać"

Burmistrz alarmuje. "Nie można dłużej czekać"

Źródło:
PAP

W piątek premier Indii Narendra Modi uczestniczył w oficjalnym otwarciu nowej linii kolejowej w indyjskim Kaszmirze. Ta 272-kilometrowa trasa łączy dolinę Kaszmiru z resztą kraju i jest uznawana za jeden z najbardziej ambitnych projektów infrastrukturalnych w historii Indii.

Jeden z najtrudniejszych takich projektów na świecie

Jeden z najtrudniejszych takich projektów na świecie

Źródło:
PAP

Gotowy jest projekt dotyczący ponownego przeliczenia emerytury dla części Polaków. Przygotowana przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej regulacja ma związek z orzeczeniami Trybunału Konstytucyjnego.

Ponowne przeliczenie emerytur. Jest projekt

Ponowne przeliczenie emerytur. Jest projekt

Źródło:
PAP

Donald Trump nie wyklucza sprzedaży lub oddania Tesli Model S, którą kupił od Elona Muska w geście wsparcia - przekazały media. Prezydent USA określił Muska jako "człowieka, który stracił rozum" i stwierdził, że nie zamierza z nim rozmawiać.

Donald Trump myśli o sprzedaży tesli Elona Muska

Donald Trump myśli o sprzedaży tesli Elona Muska

Źródło:
PAP

W piątkowym losowaniu Eurojackpot nie padła główna wygrana, a kumulacja rośnie do 90 milionów złotych. W Polsce odnotowano jedną wygraną czwartego stopnia. Oto liczby, które wylosowano 6 czerwca 2025 roku.

Rośnie kumulacja w Eurojackpot

Rośnie kumulacja w Eurojackpot

Źródło:
tvn24.pl

Jeszcze niedawno uśmiechali się do kamer w Gabinecie Owalnym. Donald Trump nazywał Elona Muska "geniuszem naszych czasów", a Musk deklarował, że "zawsze będzie przyjacielem prezydenta". Każdy miesiąc miodowy musi jednak kiedyś dobiec końca. Co wydarzyło się między dwoma najbardziej wpływowymi mężczyznami Ameryki?

Był "bromance", są wzajemne oskarżenia i wyciąganie brudów. Jak zmieniała się relacja Muska z Trumpem

Był "bromance", są wzajemne oskarżenia i wyciąganie brudów. Jak zmieniała się relacja Muska z Trumpem

Źródło:
TVN24+

Prezydent USA Donald Trump nie planuje rozmowy z szefem Tesli Elonem Muskiem - podała agencja Reuters, powołując się na informatora z Białego Domu.

Donald Trump nie chce rozmawiać z Elonem Muskiem

Donald Trump nie chce rozmawiać z Elonem Muskiem

Źródło:
PAP

"Nie ma i nie będzie dopłat do kredytów. Są jawne ceny ofertowe mieszkań" - napisała w mediach społecznościowych Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz. Ministra funduszy nawiązała do decyzji prezydenta o podpisaniu ustawy dotyczącej ochrony praw nabywcy nieruchomości.

Ministra: napiszę wam szczerze

Ministra: napiszę wam szczerze

Źródło:
tvn24.pl, PAP

Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy o ochronie praw nabywcy nieruchomości - podała Kancelaria Prezydenta RP w komunikacie. Chodzi o ustawę o jawności cen mieszkań.

Prezydent podpisał nowelę o ochronie praw nabywcy nieruchomości

Prezydent podpisał nowelę o ochronie praw nabywcy nieruchomości

Źródło:
tvn24.pl, PAP

Komisja Europejska umieściła na tak zwanej czarnej liście wszystkie linie lotnicze z Tanzanii i Surinamu. Bruksela uznała przewoźników za niebezpiecznych i wykluczyła ich z lotów do i z Europy. Na liście jest już 169 linii z 17 krajów.

Unia dodała te linie lotnicze do czarnej listy

Unia dodała te linie lotnicze do czarnej listy

Źródło:
PAP

PKP Cargo zamierza przeprowadzić zwolnienia grupowe, które w 2025 roku mogą objąć do 1041 pracowników, a w 2026 roku do 1388 osób z różnych grup zawodowych - podano w komunikacie.

Zwolnienia w PKP Cargo

Zwolnienia w PKP Cargo

Źródło:
PAP

Zarząd Orlenu, włącznie z prezesem czeka cięcie wynagrodzenia. Obniżka ma wynieść około 13 proc. w porównaniu do dotychczas obowiązujących zasad. To skutek przyjęcia przez Zwyczajne Walne Zgromadzenie uchwał porządkujących zasady wynagrodzeń władz spółki - przekazało w piątek biuro prasowe spółki.

Cięcie płac w zarządzie Orlenu

Cięcie płac w zarządzie Orlenu

Źródło:
PAP

Agencja Uzbrojenia, która kupuje sprzęt dla wojska unieważniła postępowania na zakup dla wojska 32 kolejnych śmigłowców S-70i Black Hawk z zakładów PZL Mielec dla Wojska Polskiego. - Wystąpiła istotna zmiana okoliczności powodująca, że prowadzenie postępowania lub wykonanie zamówienia nie leży w interesie publicznym, czego nie można było wcześniej przewidzieć - powiedział rzecznik AU ppłk Grzegorz Polak.

Wojsko unieważnia przetarg na śmigłowce. "Istotna zmiana okoliczności"

Wojsko unieważnia przetarg na śmigłowce. "Istotna zmiana okoliczności"

Źródło:
PAP

Tegoroczna czerwcowa waloryzacja kont i subkont emerytalnych jest rekordowa - przekazał prezes ZUS, Zbigniew Derdziuk. Zakład podał, że tegoroczna czerwcowa waloryzacja konta objęła ponad 26,1 mln osób, a subkonta przeszło 22,3 mln osób. 

Rekordowa waloryzacja kont przyszłych emerytów

Rekordowa waloryzacja kont przyszłych emerytów

Źródło:
PAP

Ministra klimatu Paulina Hennig-Kloska powiedziała w piątek na antenie Radia Zet, że decyzja o ewentualnym przedłużeniu zamrożenia cen energii elektrycznej dla gospodarstw domowych zapadnie po analizie nowych taryf zaproponowanych przez spółki energetyczne.

Co dalej z zamrożeniem cen prądu? Ministra zabiera głos

Co dalej z zamrożeniem cen prądu? Ministra zabiera głos

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Polski Światłowód Otwarty podpisał przedwstępną umowę na kupno 100 proc. udziałów w Elsat, spółce zależnej Vectry - podało PŚO w komunikacie pasowym. Transakcja rozszerzy zasięg sieci PŚO o 670 tysięcy gospodarstw domowych w ponad 80 miastach.

Przetasowania na rynku telekomunikacyjnym

Przetasowania na rynku telekomunikacyjnym

Źródło:
PAP

Trwa spór między pracodawcami, związkami zawodowymi, a nawet między ministerstwami, w sprawie wysokości płacy minimalnej na 2026 rok. Związkowcy domagają się jak najwyższych podwyżek, przedsiębiorcy - ustawowego minimum. W tle debaty pojawia się problem wypłaszczania struktury wynagrodzeń, nasilający się wraz ze wzrostem liczby osób z minimalną płacą.

Minimalna osiągnęła maksimum? Spór o podwyżki dla milionów pracowników

Minimalna osiągnęła maksimum? Spór o podwyżki dla milionów pracowników

Źródło:
TVN24+

Między Donaldem Trumpem i Elonem Muskiem doszło do publicznej kłótni. Teraz obydwaj studzą nastroje, mimo że padły gorzkie słowa, a niektóre ciosy były poniżej pasa. Jak podaje Politico, doradcy z Białego Domu zaplanowali na piątek rozmowę z Muskiem w celu załagodzenia sytuacji.

Gorąco na linii Trump-Musk. Wymiana ciosów i oskarżeń między byłymi współpracownikami

Gorąco na linii Trump-Musk. Wymiana ciosów i oskarżeń między byłymi współpracownikami

Aktualizacja:
Źródło:
BBC, PAP

Restauracja w Merano na północy Włoch została ukarana grzywną w wysokości czterech tysięcy euro za podanie innego sera niż zapowiedziany w menu. Zamiast chronionego certyfikatem Parmigiano Reggiano, klienci otrzymywali Grana Padano - co wykryli czujni przedstawiciele konsorcjum producentów parmezanu.

Słony rachunek za ser. Tysiące euro kary za zamianę w menu

Słony rachunek za ser. Tysiące euro kary za zamianę w menu

Źródło:
PAP