Co z CPK? Pełnomocnik rządu wyjaśnia

- Przechodzimy z etapu planowania i projektowania do etapu budowy. W ciągu ostatniego półtora roku podpisano 176 umów, z czego wiele to umowy wykonawcze - powiedział wiceminister infrastruktury Maciej Lasek.

Czytaj też: Masz bilet, ale nie polecisz. "Tacy pasażerowie są wygodniejsi do usunięcia"

Dodał, że w ciągu ostatnich 19 miesięcy uzyskano decyzję lokalizacyjną dla lotniska, zaprezentowano projekt budowlany terminala i dworca kolejowego, a dzięki dialogowi z mieszkańcami nabyto setki hektarów gruntów. Ponadto został przyjęty Program Wieloletni gwarantujący inwestycji finansowanie na lata 2024-2032 oraz przedstawiono plan przyszłych przetargów, które tylko w 2025 roku sięgną 30 mld zł.

- To wszystko realne dowody, że projekt CPK jest konsekwentnie realizowany, a jego główny element – nowe lotnisko i linia Kolei Dużych Prędkości Warszawa - Łódź - powstanie zgodnie z harmonogramem w 2032 roku – zapewnił Lasek.

Poinformował, że zakończono projekt terminala lotniskowego, który będzie załącznikiem do wniosku o pozwolenie na budowę. Przypomniał, że w październiku 2024 roku spółka CPK otrzymała projekt budowlany terminala lotniska, dworca kolejowego i węzła przesiadkowego. Został on przygotowany przez konsorcjum Foster and Partners i Buro Happold oraz 30 innych firm projektowych. W skład dokumentacji wchodziło ok. 6250 rysunków projektowych i ponad 50 raportów. W pracach nad nimi brało udział 500 projektantów z różnych branż.

- Zgodnie z harmonogramem proces odbiorów projektów budowlanych terminala lotniskowego miał się zakończyć w trzecim kwartale 2025 roku. Trwający wiele miesięcy proces konsultacji i uwzględniania uwag właśnie został zakończony. Spółka ma już opinie straży pożarnej dla wszystkich ważnych obiektów lotniskowych i w tej chwili wprowadzane są do dokumentacji zalecone przez straż zmiany. Projekt terminala będzie załącznikiem do wniosków o pozwolenia na budowę, które spółka CPK planuje złożyć jeszcze w tym roku - powiedział Lasek.

Zaznaczył, że spółka finalizuje także program dobrowolnych nabyć nieruchomości w części lotniskowej. Według stanu na połowę lipca w ramach programu lotniskowego pozyskano ponad 2100 działek o łącznej powierzchni ponad 2 tys. hektarów. Oznacza to, że nabyto już ponad 52 procent gruntów objętych decyzją lokalizacyjną dla Lotniska CPK i części węzła kolejowego. Przypomniał, że w lipcu 2024 r. nowy zarząd spółki zdecydował o ponownym uruchomieniu Programu Dobrowolnych Nabyć dla obszaru Lotniska CPK i części węzła kolejowego.

Jak wyjaśnił, decyzja podyktowana była "interesem społecznym i potrzebą zminimalizowania wpływu ewentualnych wywłaszczeń". W efekcie uzyskano rekordową liczbę zgłoszeń dotyczących niemal 90 proc. nieruchomości zabudowanych na obszarze objętym decyzją lokalizacyjną.

- To nie tylko procenty - kluczowe jest, że w większości to nieruchomości zabudowane. Tam, gdzie ich nie pozyskaliśmy, to głównie pola uprawne - powiedział. Jak dodał, pozostałe nieruchomości zostaną pozyskane w procesie wywłaszczeniowym. - Jeszcze w tym roku, po wydaniu prawomocnej decyzji lokalizacyjnej przez wojewodę mazowieckiego, Spółka CPK stanie się właścicielem całego terenu pod lotnisko i będzie mogła złożyć wniosek o pozwolenie na budowę - zauważył Lasek.

Przypomniał, że pod koniec maja br. CPK ogłosił postępowanie w trybie dialogu konkurencyjnego na wybór generalnego wykonawcy terminala pasażerskiego Lotniska CPK. To największy z zaplanowanych w tym roku przez spółkę przetargów, o szacowanej wartości ponad 5 mld zł. Podpisanie umowy na budowę terminala planowane jest w 2026 r., a finał prac budowlanych przed końcem 2031 r.

- Na przełomie 2025 i 2026 roku planowane jest ogłoszenie przetargu na tzw. palowanie, czyli wykonanie fundamentów pod terminal. Rozstrzygnięcie przetargu ma nastąpić w drugim kwartale przyszłego roku, co umożliwi rozpoczęcie fizycznych prac ziemnych na placu budowy. To będzie faktyczne rozpoczęcie prac budowlanych - podkreślił wiceminister.

Dodał, że planowany jest też przetarg na stację kolejową, system bagażowy oraz inne elementy infrastruktury towarzyszącej. - Przygotowujemy również budowę ponad 90 kilometrów nowych dróg, z czego część w standardzie dwujezdniowym – wskazał.

Poinformował również, że trwa realizacja kluczowych komponentów kolejowych. - Mamy wybranego wykonawcę tunelu Kolei Dużych Prędkości pod Łodzią, gotowa jest komora startowa dla tarczy, która pod koniec 2026 roku rozpocznie drążenie tunelu. W 2027 roku będziemy mniej więcej w połowie jego długości - dodał.

W kwietniu br. spółka CPK wyłoniła w przetargu wykonawcę, który wydrąży 4,6 km łódzkiego tunelu dla Kolei Dużych Prędkości. Zwycięzcą zostało konsorcjum PORR, a wartość kontraktu to 2,17 mld zł brutto. Inwestycja powinna zostać ukończona do połowy 2029 roku. Inwestycja jest kluczowym fragmentem linii kolejowej nr 85, czyli kolejowego "Y", która do 2032 roku połączy Warszawę i Lotnisko CPK z Łodzią, a w 2035 roku umożliwi uruchomienie najszybszych połączeń Kolei Dużych Prędkości do Wrocławia i Poznania.

Dodał, że w przypadku kolejowego Programu Dobrowolnych Nabyć spółka przejęła do tej pory około 70 działek o łącznej powierzchni 65 hektarów. - Aż 95 procent wytypowanych działek zabudowanych, na których powstanie pierwszy odcinek linii Kolei Dużych Prędkości Warszawa-Łódź, zostało już zgłoszonych do kolejowego PDN - podkreślił.

Pełnomocnik rządu przyznał, że proces wywłaszczeń pod planowaną inwestycję będzie konieczny, ale rząd dąży do minimalizacji jego skali. - Nie da się uniknąć wywłaszczeń przy inwestycjach celu publicznego - co roku dochodzi do wywłaszczeń w przypadku budowy dróg czy linii kolejowych. I w przypadku budowy CPK też część nieruchomości zostanie pozyskana w ten sposób. Ale staramy się, by wszystko odbywało się na godziwych warunkach - zapewnił.

W tym celu trwają prace nad nowelizacją ustawy o CPK, która – jak poinformował Lasek - ma zapewnić między innymi powiązanie terminu wydania nieruchomości z zaproponowaniem wysokości odszkodowania. - Mam nadzieję, że projekt noweli trafi w najbliższych dniach na posiedzenie Rady Ministrów, a zaraz po wakacjach do Sejmu - powiedział.

Jednocześnie - jak zaznaczył - spółka CPK prowadzi działania, które wygaszają emocje i społeczne napięcia w miejscach planowanej budowy Kolei Dużej Prędkości. - Na odcinku Warszawa-Łódź udało się doprowadzić do znacznego zaawansowania wykupu nieruchomości w ramach kolejowego PDN. To bardzo wrażliwy projekt i dlatego powierzyliśmy go najlepszym naszym ludziom. Ludziom o dużej empatii i wrażliwości społecznej - zapewnił.

Pytany, czy zapowiadany termin uruchomienia lotniska CPK jest realny, odparł, że tak. - Na razie nie widzę zagrożeń dla utrzymania terminów. Są one ambitne, ale realistyczne - powiedział.

Jak dodał, celem jest uruchomienie lotniska do końca 2032 roku oraz uruchomienie odcinka Kolei Dużych Prędkości Warszawa-Łódź w tym samym czasie. - Odcinek kolejowy do Poznania i Wrocławia ma być gotowy do 2035 roku - przypomniał.

– Jako inżynier wiem, że po drodze mogą pojawić się różne ryzyka, takie jak brak materiałów, kryzys gospodarczy, napięcia geopolityczne. Ale dziś dokładamy wszelkich starań, żeby harmonogram został zrealizowany – zapewnił Lasek.

W ramach Programu CPK ma powstać m.in. centralne lotnisko, zlokalizowane pomiędzy Warszawą i Łodzią, oraz system Kolei Dużych Prędkości. Nowy port lotniczy ma być przystosowany początkowo do obsługi 34 mln pasażerów rocznie i zaprojektowany w taki sposób, by w perspektywie długoterminowej mógł być elastycznie rozbudowywany, zgodnie z potrzebami i prognozami rozwoju rynku.

Zgodnie z przyjętym harmonogramem budowa Lotniska CPK na terenie gmin Baranów, Wiskitki i Teresin ma rozpocząć się w 2026 r. W 2031 r. port lotniczy ma uzyskać niezbędne certyfikacje, a w 2032 r. ma zostać oddany do użytku wraz z pierwszym odcinkiem KDP w Polsce: Warszawa – CPK – Łódź. Szacowany koszt inwestycji do 2032 r. wynosi 131,7 mld zł.