W sobotę w Katowicach strona rządowa i górnicze związki zawodowe podpisały porozumienie w sprawie planu naprawczego dla Kompanii Węglowej. Zgodnie z nim m.in. nie dojdzie do likwidacji kopalń KW, będą one restrukturyzowane, a niektóre z nich zostaną wcześniej podzielone. Zmienione zostały też założenia pakietu socjalnego. Porozumienie wprowadza dodatkowy urlop przedemerytalny dla pracowników przeróbki mechanicznej węgla, zlikwidowane zostają odprawy jednorazowe dla pracowników dołowych, a wprowadzone wyższe odprawy dla pracowników powierzchni.
Oto najważniejsze punkty porozumienia.
1. Rząd "biorąc pod uwagę bezpieczeństwo energetyczne kraju" wystąpi do Komisji Europejskiej z wnioskiem o skorzystanie z tzw. Europejskiego Funduszu dla Inwestycji dla sektora górnictwa węgla kamiennego. Wniosek ma być gotowy do końca lutego.
2. Powstanie tzw. Nowa Kompania Węglowa. Proces tworzenia Nowej Kompanii Węglowej, jak podaje porozumienie, ma zostać zakończony do 30 września tego roku. Według porozumienia, znajdą się w niej kopalnie: Chwałowice, Rydułtowy-Anna, Marcel, Jankowice, Ruch Sośnica (część kopalni Sośnica-Makoszowy), Bolesław Śmiały, Ziemowit, Piast, Bielszowice, Halemba-Wirek, Pokój, oraz cztery zakłady: Zakład Górniczych Robót Inwestycyjnych, Zakład Logistyki Materiałowej, Zakład Informatyki i Telekomunikacji, Zakład Elektrociepłowni, Zakład Remontowo-Produkcyjny.
Tworzenie nowej spółki, jak zaznaczono, odbywać się będzie "w trybie pełnych konsultacji ze stroną społeczną". W strukturach NKW, spośród czterech zagrożonych kopalń, znajdzie się Ruch Sośnica (czyli część kopalni z Gliwic). 3. Nie będzie likwidacji czterech kopalń Kompanii Węglowej. Zamiast tego będą one restrukturyzowane, a niektóre wcześniej podzielone i sprzedawane. Gwarantem programów naprawczych dla kopalń Brzeszcze, Sośnica-Makoszowy, Bobrek Centrum, Piekary (według pierwotnego planu kopalnia miała zostać sprzedana do Węglokoksu) ma być rząd. Plany naprawcze przygotuje Spółka Restrukturyzacji Kopalń. Odbędzie się to w uzgodnieniu ze związkami zawodowymi. Plany te będą również konsultowane z władzami samorządowymi miast i gmin.
Szczególne konsultacje będą dotyczyły poziomu zatrudnienia w ramach planu naprawczego, a kopalnie będą prowadzić eksploatację w ramach przygotowanych programów naprawczych. Co ważne, wykonanie planów naprawczych będzie podstawą do sprzedaży wymienionych kopalń na rzecz inwestorów lub stworzenia z nich spółek pracowniczych - dotyczyłoby to KWK Brzeszcze, KWK Bobrek i Ruch Makoszowy.
KWK Bobrek-Centrum Ruch Bobrek zostanie sprzedana na rzecz spółki Węglokoks. Szef śląsko-dąbrowskiej Solidarności Dominik Kolorz twierdził, że są już chętni na przejęcie wymienionych kopalń. Nie chciał jednak zdradzić kim są. Najpewniej chodzi o Węglokoks i Tauron Polska Energia (wstępnie zadeklarowała przejęcie kopalni Brzeszcze). 4. Gwarancja zatrudnienia. Porozumienie zawiera zastrzeżenie, że w razie niepowodzenia procesów inwestorskich kopalń Brzeszcze, Sośnica- Makoszowy (Ruch-Makoszowy), Bobrek-Centrum (Ruch- Centrum), KWK Piekary, ich pracownicy będą mieli zagwarantowane zatrudnienie na zasadzie systemu alokacji (przemieszczenia), uzgodnionego między Spółką Restrukturyzacji Kopalń, a innymi podmiotami górniczymi w przypadku nieskorzystania z osłon socjalnych. 5. Osłony socjalne. Zgodnie z ustaleniami, strony rządowa i związkowa uzgodniły, że górnicy zatrudnieni na dole, którzy mają 4 lata i mniej do emerytury mają m.in. "do dyspozycji 4-letnie urlopy górnicze w wysokości 75 proc. miesięcznego wynagrodzenia" i możliwość samozatrudnienia i zatrudnienia poza górnictwem. Z kolei pracownicy zakładów przeróbki mechanicznej węgla, którzy mają 3 lata i mniej do emerytury mają "do dyspozycji urlopy przedemerytalne: 3-letnie urlopy w wysokości 75 proc. miesięcznego wynagrodzenia".
Uzgodnienia dotyczące pakietu osłon socjalnych znalazły się w jednym z załączników. Jest w nim też zapis, że pracownicy przeróbki mechanicznej węgla, administracji i powierzchni mogą m.in. "skorzystać z odpraw w wysokości 12-miesięcznego wynagrodzenia". Dodatkowo tym osobom przysługują ustawowe odprawy: 1-miesięczne wynagrodzenie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 2 lata, 2-miesięczne wynagrodzenie, jeżeli pracownik był zatrudniony od 2 do 8 lat, 3-miesięczne wynagrodzenie, jeżeli pracownik był zatrudniony ponad 8 lat. Program na rzecz wsparcia pracowników odchodzących z KW, jak podano w załączniku do porozumienia, ma opracować Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej. 6. Tydzień pracy. Nowa Kompania Węglowa by zwiększyć efektywność swoich zakładów będzie pracowała nad wydłużeniem tygodnia pracy. "Przedmiotem negocjacji będzie zmiana organizacji czasu pracy, m.in. w zakresie wprowadzenia 6 dniowego tygodnia pracy w spółce przy zagwarantowanym 5 dniowym tygodniu pracy dla pracownika" - głosi porozumienie. 7. Brak konsekwencji za protesty. "Zarząd KW S.A. zobowiązuje się, że nie będzie wyciągał konsekwencji dyscyplinarnych i prawnych wobec protestujących pracowników i wyda w tej kwestii stosowne oświadczenie" - czytamy w porozumieniu. 8. Inne zakłady. Ustalono również, że strona rządowa "niezwłocznie" podejmie rozmowy nt. sytuacji w pozostałych spółkach górniczych oraz w Zakładach Mechanicznych Bumar Łabędy w Gliwicach. Zaznaczono, że "jednocześnie podjęty zostanie dialog na temat sytuacji przemysłu energochłonnego na Śląsku”.
9. Plan dla górnictwa. Strony porozumienia uzgodniły też, że w trybie natychmiastowym wznawiają prace nad programem dla całego sektora górnictwa węgla kamiennego.
Koniec protestu
Po podpisaniu porozumienia rządu ze związkowcami zakończył się protest w kopalniach. Poinformował o tym rzecznik śląsko-dąbrowskiej Solidarności Grzegorz Podżorny. Informację, że górnicy zakończyli protesty w kopalniach potwierdziło również Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego w Katowicach (WCZK). Jeszcze w sobotę rano, według danych WCZK, w ok. 20 kopalniach protestowało ok. 2,2 tys. górników, z czego ponad 1600 na powierzchni.
Pierwotne założenie
Rządowy plan naprawczy dla Kompanii Węglowej (KW) w pierwotnej wersji zakładał sprzedaż nowej, zawiązanej przez Węglokoks spółce celowej dziewięciu z 14 kopalń KW. Z pozostałych jedną miał kupić Węglokoks (Piekary), a kolejne cztery miały być przekazane Spółce Restrukturyzacji Kopalń. Chodzi o Bobrek-Centrum, Sośnica-Makoszowy, Pokój i Brzeszcze. Według związkowców oznaczałoby to likwidację tych kopalń. Premier Ewa Kopacz zapewniła, że rząd nie chce likwidować kopalń, lecz je restrukturyzować.
Od czasu ogłoszenia rządowego planu w regionie trwały protesty. Każdego dnia w śląskich miastach były organizowane pikiety, marsze i blokady dróg.
Autor: mn / Źródło: tvn24bis.pl, PAP