Pracujące osoby z niepełnosprawnościami mogą stracić na Polskim Ładzie

Z danych przytoczonych przez Fundację Aktywizacja wynika, że "temat dotyczy bardzo dużej liczby osób". Pod koniec 2020 roku liczba pracujących emerytów wynosiła 742 tys., czyli 13 procent z 5,5 mln osób, którym ZUS wypłaca co miesiąc emeryturę. Jak zauważono, w 2019 roku liczba aktywnych zawodowo osób z niepełnosprawnościami w wieku produkcyjnym liczyła 458 tys., z czego 425 tys. stanowiły osoby pracujące, a 33 tys. osoby bezrobotne.

Pavlina Suchankova poinformowała o pozornych korzyściach wynikających z nowych zasad Polskiego Ładu. Osoby pobierające rentę czy emeryturę z mocy prawa automatem mają uwzględnianą ulgę na podatek przy naliczaniu świadczenia. Jeżeli dodatkowo pracują, pracodawca wypłaca wynagrodzenie bez ulgi na podatek. Pracownik nie składa bowiem pracodawcy PIT-2.

OGLĄDAJ TVN24 W INTERNECIE W TVN24 GO >>>

"Do końca 2021 roku ulga na podatek wynosiła 43-45 zł miesięcznie. W Nowym ładzie kwota ta wynosi aż 425 zł na miesiąc i dotychczasowy układ uwzględniania ulgi na podatek tylko przy rencie czy emeryturze nie sprawdza się" - oceniła Suchankova.

Najniższa gwarantowana emerytura, renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, renta socjalna i renta rodzinna od 1 marca 2021 roku wynosi 1250,88 zł brutto, czyli ponad 1130 zł netto. "Przy takiej wysokości świadczenia wystarczy 116 zł ulgi na podatek, by podatek wyniósł zero i świadczenie wzrośnie o 72 zł netto. . Pozornie wygląda to jak korzyść z nowych zasad Polskiego Ładu" - zauważyła dyrektorka Pionu Finansów i Administracji Fundacji Aktywizacja.

Dlaczego pozornie? Suchankova zwróciła bowiem uwagę, że "ulgę na podatek można uwzględniać tylko raz w miesiącu i w jednym miejscu, jeżeli ma się rentę czy emeryturę to tylko tam. Nawet jeżeli jej się nie wykorzysta w pełnej miesięcznej wysokości". Ta grupa osób odzyska całość należnej ulgi na podatek dopiero przy rozliczeniu rocznym za 2022 rok. "Jeżeli więc osoba pobierająca rentę socjalną pracuje jednocześnie na umowę o pracę i zarabia najniższą krajową czyli 3010 zł brutto, z umowy o pracę zamiast oczekiwanych ponad 2360 zł do ręki dostanie mniej o 399 zł, niespełna 1965 zł" - dodała.

Z rządowego kalkulatora pensji na umowie o pracę po wprowadzeniu zmian podatkowych z Polskiego Ładu wynika, że najwięcej, bo 154 zł miesięcznie zyskają osoby zarabiające najniższą krajową - od stycznia to 3010 zł brutto miesięcznie. Ich pensja ma wynieść 2363,56 zł netto.

Z wyliczeń Fundacji Aktywizacja wynika jednak, że po wejściu Polskiego Ładu, osoba z rentą socjalną i dorabiająca na umowę o pracę z najniższą krajową, otrzymuje: 72 zł netto więcej renty miesięcznie, 245 zł netto mniej pensji miesięcznie. Oznacza to stratę w ujęciu rocznym o 2076 zł, "czyli prawie dwukrotność renty".

W ocenie ekspertki Fundacji Aktywizacja rozwiązaniem problemu mogłoby być danie wyboru podatnikowi. "Gdyby podatnik mógł dokonać wyboru czy ulgę na podatek ma mu naliczać ZUS przy emeryturze czy rencie czy pracodawca od wynagrodzenia, rozwiązanie byłoby proste" - wskazała Suchankova.

Jak wyjaśniła, w pierwszym kroku emeryt lub rencista - po zweryfikowaniu, że bardziej mu się opłaca naliczanie ulgi na podatek przez pracodawcę przy wynagrodzeniu - składałby w ZUS wniosek EPD-18, a następnie PIT-2 u swojego pracodawcy.

W związku z tym należałoby wprowadzić drobną zmianę w druku PIT-2, w którym podatnik mógłby wskazać, że pobiera emeryturę czy rentę, ale złożył w ZUS wniosek EPD-18 o niepomniejszanie emerytury/renty o kwotę zmniejszającej podatek. W ocenie ekspertki taki ruch można byłoby zrobić prosto, poprzez ogłoszenie nowego wzoru oświadczenia PIT-2 w Biuletynie Informacji Publicznej Ministerstwa Finansów. 

Po proponowanych zmianach - jak wskazano w komunikacie - osoba z rentą socjalną i dorabiająca na umowę o pracę za najniższą krajową na rencie straciłaby 141 zł netto miesięcznie, ale zyskałaby na pensji prawie 154 zł. "Każdego miesiąca 13 zł netto in plus oraz w rozliczeniu rocznym PIT zwrot nadpłaty podatku 316 zł, ponieważ najniższa krajowa nie wyczerpuje w pełni limitu ulgi na podatek a tylko w jednym miejscu można ją uwzględnić (dopiero przy pensji brutto 3187 zł już nadpłaty PIT nie będzie)" - wyjaśniła Pavlina Suchankova.