Szara strefa "towarzyszy każdej legalnej działalności". Jest polska edycja Global Compact Yearbook

Jednym z aspektów poruszanych w publikacji jest przeciwdziałanie korupcji. Swoje teksty w tej sprawie publikują w pierwszej polskiej edycji Global Compact Yearbook minister finansów Mateusz Szczurek; Marek Goliszewski, prezes i założyciel Business Centre Club; Leszek Wieciech, prezes Polskiej Organizacji Przemysłu i Handlu Naftowego; Halina Pupacz, prezes Polskiej Izby Paliw Płynnych; Leszek Wiwała, prezes Związku Pracodawców Polskiego Przemysłu Spirytusowego i Grażyna Sokołowska, przewodnicząca komisji BCC ds. branży tytoniowej.

"Szara strefa to zjawisko ekonomiczne, które w mniejszym lub większym stopniu towarzyszy każdej legalnej działalności. Dla tego nigdy nie zlikwidujemy jej całkowicie. Nikomu na świecie się to nie udało. Możemy jednak ograniczać skalę tego zjawiska" - pisze w swoim tekście polski minister finansów Mateusz Szczurek.

I dodaje, że głównym celem podejmowanych przez ministerstwo, we współpracy z innymi instytucjami, działań "jest zabezpieczenie interesów uczciwych przedsiębiorców, działających w branżach szczególnie zagrożonych szarą strefą". Jako przykład skutecznej walki z szarą strefą minister podaje branżę stalową. "Po pierwsze, rozszerzyliśmy katalog towarów objętych odwróconym obciążeniem VAT, co ograniczyło w znacznym stopniu nadużycia podatkowe w tej branży" - wylicza minister.

I przypomina, że zjawisko szarej strefy dotyczy również innych obszarów, jak chociażby branży spirytusowej, tytoniowej czy paliwowej. Szczurek przytacza przykłady konkretnych działań mających ograniczyć to zjawisko.

CZYTAJ CAŁY DOKUMENT

Szef BCC Marek Goliszewski przypomina z kolei, że "w wyniku istnienia szarej strefy budżet państwa traci miliardy złotych". "Szacowana jest, według najnowszych danych Banku Światowego, nawet na 24 proc. PKB, czyli aż 400 mld zł rocznie" - zauważa Goliszewski. I stawia diagnozę: "Główne przyczyny sprzyjające rozwojowi przestępczości gospodarczej, to nieszczelności w systemie prawa podatkowego i pozapodatkowego, brak kompleksowego systemu monitorowania nieprawidłowości oraz słaba koordynacja działań poszczególnych organów i służb. Ale także stan gospodarki i mentalność ludzi" - pisze Goliszewski.

I tak, szara strefa w branży tytoniowej szacowana jest - według Goliszewskiego - na 25 proc. legalnego obrotu i generuje straty dla budżetu w wysokości 4,5 mld zł. W branży paliwowej straty budżetu wyniosły ponad 5 mld zł. Goliszewski daje też rady co zrobić, aby walczyć z szarą strefą.

Z kolei Leszek Wieciech, prezes Polskiej Organizacji Przemysłu i Handlu Naftowego zaznacza, że od połowy 2011 roku "ma miejsce drastyczny wzrost wyłudzeń podatkowych w obrocie paliwami". "Jak wynika z raportu "strefa wyłudzeń na polskim rynku oleju napędowego w 2012 roku wyniosła przynajmniej 12,6 proc. szacowanego zużycia oleju napędowego w Polsce" - pisze Wieciech. I przypomina, że głównym mechanizmem jest wyłudzanie VAT, akcyzy i opłaty paliwowej. W 2013 roku straty państwa z tego tytułu wyniosły 3,4 mld zł. "Najnowsze wyliczenia, poparte przez obserwacje firm członkowskich POPiHN, wskazują na dalszy wzrost strefy wyłudzeń w obrocie olejem napędowym w roku 2013 do poziomu 18,6–24,2 proc., a co za tym idzie straty dla budżetu rzędu 4,3–5,8 mld zł. Mimo podejmowanych przez administrację działań w I kwartale 2014 roku, wyłudzenia w obrocie ON wzrosły do poziomu 23,2–27,1 proc." - pisze Wieciech.

Halina Pupacz, prezes Polskiej Izby Paliw Płynnych ocenia, że "obecny system podatku od towarów i usług nie jest systemem szczelnym, a więc nie zapewnia warunków uczciwej konkurencji zróżnicowanym podmiotom gospodarczym, działającym na wspólnym rynku".

Jak podkreśla w raporcie Leszek Wiwała, prezes Związku Pracodawców Polskiego Przemysłu Spirytusowego zaznacza, że Związek - na podstawie monitoringu "szarej strefy", szacuje wielkość nierejestrowanego spożycia na 15 proc. legalnego rynku napojów spirytusowych (ok. 5 proc. całego alkoholowego rynku). Stanowi to ok. 0,5 litra "na głowę".

Szef ZPPPS zaznacza, że nielegalny alkohol jest dostępny na terenie całego kraju, a na "65 proc. z 500 największych polskich targowisk występuje obrót nielegalnym alkoholem". Roczna sprzedaż na wszystkich bazarach kształtowała się w 2013 roku na poziomie ok. 12 mln litrów 100 proc. alkoholu.

W dokumencie czytamy, że branża tytoniowa dostarcza do budżetu państwa z tytułu akcyzy i VAT ponad 8 proc. rocznych przychodów. W 2013 roku było to ok. 23 mld zł). Jak podkreśla Grażyna Sokołowska, przewodnicząca komisji BCC ds. branży tytoniowej, "szara strefa wyrobów tytoniowych – to przede wszystkim przemyt i nielegalna produkcja wyrobów tytoniowych w kraju, jak również nielegalny handel". Wylicza też priorytety branży w walce z szarą strefą.

Autor: mn / Źródło: tvn24bis.pl