Auto bez kierowcy i dramatyczny wybór: czyje życie uratować

[object Object]
Kolizja samochodu autonomicznego. Kto zapłaci mandat? Eksperci o postępie w motoryzacjiTVN24 BiS
wideo 2/5

Rozwój samochodów autonomicznych to duże wyzwanie dla branży motoryzacyjnej. Zwłaszcza w związku z niebezpiecznymi sytuacjami, do jakich może dojść na drodze. Część dylematów miało pomóc rozwiązać badanie amerykańskich naukowców, jednak wyniki rodzą więcej pytań niż dają odpowiedzi.

Naukowcy z Massachusetts Institute of Technology Media Lab przeprowadzili badanie, mające na celu ustalenie priorytetów i reguł dotyczących zachowania samochodów autonomicznych, czyli takich które mogą poruszać się bez kierowcy, w sytuacji niebezpieczeństwa na drodze.

Dylemat wagonika

Uczeni stworzyli platformę nazwaną Moral Machine, za pomocą której uczestnicy badania mogli określić swoje zdanie, dotyczące tego, jak autonomiczne samochody powinny rozwiązywać tzw. dylemat wagonika.

Ten problem moralny, rozważany w XX wieku m.in. przez brytyjską filozof Philippę Foot, dotyczy sytuacji, w której osoba mająca wpływ na pojazd musi podjąć decyzję, czyje życie uratować kosztem innego (np. osoby młodej czy starszej).

Reakcja na ankietę przekroczyła najśmielsze oczekiwania jej twórców. W przeciągu czterech lat od uruchomienia platformy pozyskano 40 milionów odpowiedzi. Dzięki tak dużej liczbie danych uczeni byli w stanie przeanalizować różnice w etyce zależnie od kultury, sytuacji gospodarczej i położenia geograficznego. Wyniki badań zostały opublikowane w magazynie naukowym "Nature".

Moral Machine zbierała odpowiedzi od respondentów dotyczące dziewięciu przypadków: czy autonomiczny samochód powinien oszczędzić ludzi czy zwierzęta, pasażerów czy pieszych, więcej czy mniej żyć, kobiety czy mężczyzn, starszych czy młodszych, biedniejszych czy bogatszych, praworządnych czy naruszających prawo, i przede wszystkim czy samochód powinien podjąć działanie czy pozostać na pierwotnym kursie.

Przykładowo jedno z pytań dotyczyło sytuacji, w której samochód mógł albo kontynuować jazdę, zabijając przy tym trzech starszych przechodniów lub oszczędzić pieszych poprzez uderzenie w barierę, co spowodowałoby śmierć trojga młodych pasażerów.

Kultura i gospodarka

Jak wynika z analiz naukowców odpowiedzi były mocno powiązane z kulturą oraz z sytuacją gospodarczą danego obszaru. Przykładowo respondenci pochodzący z państw takich jak Chiny i Japonia okazali się mniej skłonni do pozbawienia życia starszych wiekiem osób, aby uratować młodszych. Jak wyjaśniają naukowcy może to wynikać z kulturowego postrzegania roli osób starszych w społeczeństwie pośród narodów Azji.

Inny przykład to przechodzenie przez jezdnię w miejscu innym niż wyznaczone. W biedniejszych krajach, gdzie stopień praworządności jest niższy, akceptacja społeczna dla tego typu naruszenia przepisów jest większa. Odwrotnie w rozwiniętych gospodarczo obszarach, gdzie skłonność do poświęcenia łamiących przepisy przechodniów na rzecz przechodzących na pasach jest wyraźniejsza.

Wydawać by się mogło, że podstawowym kryterium wyboru, niezależnym od czynników kulturowych, jest liczba ludzi, których można oszczędzić. Okazuje się, że nawet to nie jest jednoznaczne i zależy od podejścia do postrzegania jednostki w danym społeczeństwie.

Bogactwo a wybór

Autorzy raportu zaznaczają, że uczestnicy badania w odniesieniu do mieszkańców całego globu mogą być grupą nie do końca miarodajną.

Przede wszystkim nie zostali wyselekcjonowani. Zazwyczaj były to osoby dobrze sytuowane, posiadające dostęp do internetu oraz zaznajomione z nową technologią.

Niemniej, jak podkreślono, celem badania było ułatwienie znalezienia optymalnych rozwiązań prawnych dla autonomicznych samochodów, a to właśnie takie osoby są uznawane za potencjalnych użytkowników pojazdów niewymagających obecności kierowcy.

To tylko drogowskaz

Jak podkreślają twórcy Moral Machine , wyniki badań nie powinny w jednoznaczny sposób wyznaczać kierunku, w jakim powinniśmy podążyć. – To niepokojące, że ludzie wskazują na przykład status materialny jako główny czynnik podejmowania decyzji czyje życie poświęcić – wskazuje Edmond Awad, jeden z autorów badania. - Twórcy prawa powinni raczej wziąć ten aspekt pod uwagę niż ślepo za nim podążyć – dodał.

Naukowiec wyraził nadzieję, że twórcy autonomicznych samochodów będą przywiązywać większą wagę do kwestii etyki sztucznej inteligencji przy projektowaniu maszyn poruszających się bez kierowcy. – Do naszego badania zastosowaliśmy dylemat wagonika, ponieważ wydał nam się dobrym sposobem na zebranie potrzebnych nam informacji. Niemniej mamy nadzieję, że dyskusja o roli etyki w rozwoju technologii na tym nie poprzestanie – podkreślił Awad.

– Dyskurs powinien pójść w kierunku analizy ryzyka, czyli kto jest bardziej, a kto mniej zagrożony, a nie kto umrze, a kto nie – dodał.

- W ostatnich latach coraz częściej omawia się kwestię etyki sztucznej inteligencji. Coraz więcej ludzi uświadamia sobie fakt, iż wybory dokonywane przez tę technologię mogą być różnie odbierane przez reprezentantów różnych grup społecznych. Jednakże sam fakt pojawienia się takiej dyskusji to pozytywy trend – powiedział Awad.

Autor: ah//dap / Źródło: tvn24bis.pl

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Prezydent USA Donald Trump obiecał wyborcom jesienią ubiegłego roku, że szybko pokona inflację po powrocie do Białego Domu. Bezprecedensowe i nieustępliwe ataki Trumpa na Rezerwę Federalną mogą przynieść dokładnie odwrotny skutek - przestrzegają ekonomiści w rozmowie z CNN.

"Trump łamie kardynalną zasadę"

"Trump łamie kardynalną zasadę"

Źródło:
CNN

Przedstawiciele branży rozlewniczej apelują do premiera Donalda Tuska w sprawie systemu kaucyjnego. Alarmują, że wdrożenie nowych zasad może spowodować utratę konkurencyjności, a także mieć wpływ na konsumpcję i spadek sprzedaży poszczególnych kategorii napojów.

"Stoimy przed dramatyczną sytuacją". Branża alarmuje

"Stoimy przed dramatyczną sytuacją". Branża alarmuje

Źródło:
PAP

Prezydent Karol Nawrocki zawetował nowelizację ustawy o zapasach ropy i gazu - przekazała Kancelaria Prezydenta. Nowelizacja miała między innymi usunąć z polskiego prawa zapis uznany przez Brukselę za niezgodny z europejskimi regulacjami. Prezydent zawetował także nowelizację ustawy o środkach ochrony roślin.

Kolejne weta prezydenta Karola Nawrockiego

Kolejne weta prezydenta Karola Nawrockiego

Źródło:
PAP

Od 2022 roku do 2024 roku spadała liczba mebli produkowanych w Unii Europejskiej, sytuacja na rynku meblarskim pogorszyła się także w Polsce. Jeśli branża nie zwiększy przychodów, będzie musiała optymalizować zatrudnienie przy jednoczesnej konkurencji z azjatyckimi firmami - uważa Krzysztof Mrówczyński z Banku Pekao.

Sektor w tarapatach. Zwolnienia na horyzoncie

Sektor w tarapatach. Zwolnienia na horyzoncie

Źródło:
PAP

- Wkład Polski w Starlinki to jedne z najlepiej wydanych pieniędzy na wsparcie Ukrainy - stwierdził wicepremier i minister spraw zagranicznych Radosław Sikorski. Z kolei wicepremier i minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz wskazał, że zawetowanie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy przez prezydenta Karola Nawrockiego jest "przeciwko bezpieczeństwu Polski".

Wicepremier: o tym jest to weto

Wicepremier: o tym jest to weto

Źródło:
PAP

- To będą przede wszystkim przykre konsekwencje z perspektywy polskiej gospodarki, rynku pracy, pracodawców, pracowników i biznesu - stwierdziła w "Faktach po Faktach" w TVN24 ministra rodziny Agnieszka Dziemianowicz-Bąk. Jej zdaniem weto prezydenta Karola Nawrockiego spowoduje, że ponad 450 tysiącom pracujących w Polsce Ukraińców grozi utrata prawa do pracy zarobkowej.

Ministra: to jest nieracjonalne, niemądre i szkodliwe

Ministra: to jest nieracjonalne, niemądre i szkodliwe

Źródło:
tvn24.pl

Weszły w życie podwyższone do 50 procent cła na towary eksportowe z Indii do USA. Indyjska gospodarka zareagowała na nie negatywnie - rupia osłabła wobec dolara, giełda w Bombaju też na czerwono. Władze obydwu krajów zapewniły jednak, że szukają sposobu wyjścia z tej sytuacji.

Mocne uderzenie w gospodarkę. Waluta i giełda na czerwono

Mocne uderzenie w gospodarkę. Waluta i giełda na czerwono

Źródło:
PAP

14. emerytura już wkrótce trafi do seniorów. Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpocznie wypłaty dodatkowego świadczenia, a w pierwszym terminie otrzyma je ponad 674 tysiące osób. Łączna wartość wypłat przekroczy 991 milionów złotych brutto - poinformował rzecznik ZUS Karol Poznański.

Dodatek dla emerytów. Są terminy wypłat

Dodatek dla emerytów. Są terminy wypłat

Źródło:
PAP

Rada nadzorcza Orlenu odwołała dwóch członków zarządu spółki - podano w komunikacie. Dodano, że chodzi o Magdalenę Bartoś oraz Artura Osuchowskiego.

Zmiany w zarządzie Orlenu

Zmiany w zarządzie Orlenu

Źródło:
PAP

Rząd przyjmie projekt budżetu w czwartek o godzinie 14 - poinformował w środę premier Donald Tusk. - Prace trwają do ostatniej chwili - dodał.

Projekt budżetu. Jest deklaracja premiera

Projekt budżetu. Jest deklaracja premiera

Źródło:
PAP

Prezydent Karol Nawrocki podczas Rady Gabinetowej podkreślił, że ma nadzieję, iż rząd i większość parlamentarna "zajmie się" jego projektem ustawy o Centralnym Porcie Komunikacyjnym. - Jak będzie trzeba, to panu prezydentowi na ucho szepnę później, kto jest naprawdę zainteresowany ograniczeniem polskich ambicji, jeśli chodzi o koleje dużych prędkości - mówił natomiast premier Donald Tusk, odnosząc się do projektu ustawy Karola Nawrockiego dotyczącego CPK.

"Jak będzie trzeba, to panu prezydentowi na ucho szepnę później"

"Jak będzie trzeba, to panu prezydentowi na ucho szepnę później"

Źródło:
PAP

Moc wiatraków lądowych zostanie zwiększona przede wszystkim przez tak zwany repowering, niezależnie od prezydenckiego weta, rozporządzenie w tej sprawie jest już gotowe - poinformował w środę premier Donald Tusk. Dodał, że prąd z wiatraków popłynie "tak czy inaczej".

Tusk: mamy gotowe rozporządzenie

Tusk: mamy gotowe rozporządzenie

Aktualizacja:
Źródło:
PAP

Mogę rozumieć zaletę polityczną takich haseł, że nie pozwoli pan na to, żeby jakakolwiek grupa społeczna została obciążona dodatkowymi daninami. Natomiast nigdy nie spodziewałem się, że wrażliwość społeczna i czułość będzie dotyczyła banków, które osiągają rekordowe zyski - powiedział premier Donald Tusk zwracając się do prezydenta Karola Nawrockiego.

Tusk: nie spodziewałem się, że czułość prezydenta będzie dotyczyła banków

Tusk: nie spodziewałem się, że czułość prezydenta będzie dotyczyła banków

Źródło:
tvn24.pl, PAP

- Idziesz do salonu, widzisz tańsze auto, siedem lat gwarancji i myślisz: "Pana Boga za nogi złapałam". Dałbym pstryczek w nos - przestrzega Szymon Kazimierczak, reporter TVN Turbo. Chińskie samochody szybko zdobywają polski rynek, ale wciąż brakuje danych o ich trwałości i rzeczywistej wartości po kilku latach użytkowania. - Jeśli okaże się, że po drobnej stłuczce na błotnik czekamy kilka miesięcy, to mamy gwarantowaną frustrację - zwraca uwagę w rozmowie z TVN24+ Jakub Faryś, prezes Polskiego Związku Przemysłu Motoryzacyjnego.

Chińskie samochody? "Wskakujemy do basenu, nie sprawdzając głębokości"

Chińskie samochody? "Wskakujemy do basenu, nie sprawdzając głębokości"

Źródło:
TVN24+

Wtorkowe losowanie Eurojackpot nie przyniosło głównej wygranej. Kumulacja rośnie do 220 milionów złotych. W Polsce padła jednak wygrana drugiego stopnia o wartości ponad ośmiu milionów złotych. Nagroda trafi też do uczestnika wtorkowego losowania w Lotto Plus. Oto, gdzie padły wygrane.

Wielka wygrana w Eurojackpot w Polsce. Wiadomo, gdzie padła

Wielka wygrana w Eurojackpot w Polsce. Wiadomo, gdzie padła

Źródło:
tvn24.pl

Volkswagen Group Polska zapłaci blisko 74 miliony złotych kary w związku ze sprawą znaną jako afera Dieselgate - poinformował Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. To efekt ugody spółki z prezesem UOKiK zawartej przed sądem, a wypracowanej wspólnie z Prokuratorią Generalną.

Ponad 70 milionów złotych kary. Gigant zapłaci za aferę

Ponad 70 milionów złotych kary. Gigant zapłaci za aferę

Źródło:
PAP

Szef Kancelarii Prezydenta Zbigniew Bogucki zaapelował do marszałka Sejmu o pilne zajęcie się projektami ustaw dotyczącymi mrożenia cen prądu i pomocy dla Ukraińców. Uznał, że w tym przypadku można ograniczyć konsultacje.

"Powinniśmy się nimi zająć bezzwłocznie". Apel do marszałka Sejmu

"Powinniśmy się nimi zająć bezzwłocznie". Apel do marszałka Sejmu

Źródło:
PAP

Amerykańska sieć restauracji Cracker Barrel rezygnuje ze zmiany swojego logo po fali negatywnych reakcji klientów. Nowy znak skrytykował także prezydent USA Donald Trump.

Wycofują się z nowego logo po krytyce Trumpa

Wycofują się z nowego logo po krytyce Trumpa

Źródło:
PAP

Średnie miesięczne wynagrodzenie specjalistów i menedżerów wynosi obecnie 15 691 złotych brutto, co oznacza wzrost o 4 procent w porównaniu z ubiegłym rokiem - wynika z najnowszego "Raportu Płacowego". Największy wzrost odnotowano w obszarze finansów i księgowości.

Zarabiają po kilkanaście tysięcy złotych miesięcznie

Zarabiają po kilkanaście tysięcy złotych miesięcznie

Źródło:
PAP