Szerszenie - europejski i azjatycki. Jak pozbyć się gniazda?

Jad szerszenia może zabićShutterstock

Szerszenie są największymi owadami z rodziny osowatych w Polsce. Ich użądlenie dla osób uczulonych może być śmiertelnie niebezpieczne. Podpowiadamy, jak usunąć gniazdo i co zrobić, jeżeli szerszeń wleci do domu.

W Europie pojawił się szerszeń azjatycki - Vespa velutina.

Pamiętaj - nigdy nie usuwaj gniazda szerszeni na własną rękę.

Jeden szerszeń może żądlić wielokrotnie i nie zostawia żądła.

Szerszeń europejski - co to za owad?

Jest to owad z rodziny osowatych, z grupy żądłówek. Budzi strach, ponieważ jest największym przedstawicielem osowatych na terenie Europy Środkowej. W Polsce można go zobaczyć w całym kraju. Szerszenie żywią się nektarem z drzew, owocami i owadami.

Jak rozpoznać szerszenia?

Jak wygląda szerszeń? Szerszeń ma od 18 do 35 milimetrów długości (rozpiętość skrzydeł może dochodzić do 5,5 cm), więc jest dużo większy od pszczoły, osy (tu link do tekstu o osie, ale jeszcze nie jest opublikowany) czy nawet trzmiela. Jego ubarwienie jest żółto-brunatno-czerwone. Ma na sobie czarny wzór i jest prawie nieowłosiony (w przeciwieństwie do pszczoły i trzmiela, które są silnie owłosione).

Czy szerszeń ma żądło? Żądło występuje tylko u samic. Jest gładkie, bez haczyków i wysuwa się dopiero w momencie ataku. Ile żyje szerszeń? Królowa szerszeni żyje około roku, a jej robotnice około trzech-czterech tygodni.

Pszczoła, osa, trzmiel, szerszeń - jak odróżnić?

Pszczoła, osa, trzmiel, szerszeń. Jak je rozpoznać (PAP/DPA)PAP/DPA

Gniazdo szerszeni - jak wygląda

Naturalnie gniazda można znaleźć w lasach liściastych. Jednak szerszenie europejskie pojawiają się również w miastach. Tam natrafić na gniazdo szerszeni można na strychach, w budkach lęgowych ptaków, w podziemnych norach czy różnego rodzaju szczelinach. Królowa szerszeni w gnieździe składa jaja, a jej robotnice rozwijają gniazdo.

Kiedy szerszenie śpią i jak zimują? Zimą gniazda są puste - samce i robotnice giną z głodu i zimna. Królowa natomiast przeczekuje zimę pod ziemią.

Jak znaleźć gniazdo szerszeni? Gniazdo szerszeni budowane jest z masy papierowej, którą wytwarzają z drewna i śliny. Wygląda jak papierowa bryła. Konstrukcja może osiągać rozmiar około 50 cm wysokości i długości.

Szerszeń azjatycki w Polsce

Szerszeń azjatycki (lub szerszeń japoński) to potoczne określenie dwóch gatunków szerszenia - Vespa mandarinia i Vespa velutina. Vespa mandarinia nazywany jest „morderczym szerszeniem” i jest to jeden z największych szerszeni na świecie. W Polsce go nie spotkasz, jednak już w Azji Południowej i Południowo-Wschodniej trzeba na niego uważać, ponieważ jest to gatunek agresywny.

Szerszenie azjatyckie w USAWashington State Department of Agriculture

Szerszeń azjatycki vs polski

W Europie pojawił się natomiast drugi z szerszeni azjatyckich, czyli Vespa velutina. Jest on nieco mniejszy od szerszenia europejskiego (Vespa crabro). Jego użądlenie jest równie niebezpieczne jak użądlenie szerszenia europejskiego - może zagrażać życiu, jeżeli człowiek jest uczulony na jad szerszenia.

Vespa velutina zasięgiem obejmuje coraz większą część Europy. Początkowo (w 2005 roku) pojawił się we Francji. W 2010 roku stwierdzono go w Hiszpanii, w 2011 roku w Portugalii i Belgii, w 2013 roku we Włoszech, w 2016 roku w Wielkiej Brytanii, a w 2019 roku w Niemczech (w Hamburgu). Naukowcy szacują rozchodzenie się fali kolonizacji z szybkością około 70-80 kilometrów na rok. Im klimat Europy robi się cieplejszy, tym zwiększy się ryzyko rozprzestrzeniania się tego gatunku, ponieważ naturalny obszar jego występowania to klimat cieplejszy i bardziej wilgotny niż w Polsce.

Co ciekawe - w Azji stadia larwalne tego gatunku są spożywane przez ludzi.

Czy użądlenie szerszenia jest śmiertelne?

Użądlenie jest szczególnie niebezpieczne w dwóch przypadkach:

- jeżeli ofiara jest uczulona na jad owada,

- jeżeli doszło do użądlenia w okolicy ust, gardła lub języka.

Obie te sytuacje mogą zagrażać życiu ofiary i wymagają natychmiastowej pomocy lekarskiej.

Ugryzienie szerszenia - jak wygląda?

Użądlenie szerszenia oznacza, że wstrzyknięty został jad. Wywołuje to ból, zaczerwienienie i obrzęk. Objawy te mogą być odczuwalne przez okres od kilku godzin do doby. Jeżeli ofiara jest uczulona, może dojść do wstrząsu anafilaktycznego.

Niepokojące powinny być objawy:

- bladość skóry, - spadek ciśnienia krwi, - zawroty głowy, - nudności i wymioty, - obrzęk języka lub twarzy, - przyspieszone czynności serca, - wysypka na części lub na całym ciele, - uczucie ściskania klatki piersiowej, - duszność, - omdlenie.

Wtedy należy ułożyć ofiarę użądlenia na plecach, w pozycji leżącej z lekko uniesionymi nogami i zapewnić jej dostęp do świeżego powietrza. Należy też natychmiast wezwać pomoc - zadzwonić pod 112 lub 999.

Czy szerszeń zostawia żądło? Nie, szerszeń nie zostawia żądła. Czy szerszeń umiera po użądleniu? Nie, szerszeń może żądlić wielokrotnie.

Jak odstraszyć szerszenie?

Jeżeli widzisz nadlatującego szerszenia, unikaj gwałtownych ruchów.

Jeżeli szerszeń zaczyna atak, przede wszystkim zasłoń głowę.

Spędzając czas w ogrodzie czy na działce, staraj się unikać miejsc, gdzie rosną kwitnące rośliny lub leżą opadłe owoce.

Co przyciąga szerszenie? Staraj się nie ubierać w krzykliwe kolory - planując spędzanie czasu na świeżym powietrzu postaw na biel, zieleń lub beż.

Zanim napijesz się czegoś ze szklanki - upewnij się, że nie wpadł do niej szerszeń (lub osa czy pszczoła). Unikaj picia z ciemnych butelek, gdzie kontrola płynu jest utrudniona.

Nie zostawiaj na stole otwartych smakołyków o słodkim zapachu.

Jak pozbyć się szerszeni?

Jeżeli na działce czy w ogrodzie pojawił się jeden szerszeń, należy uważać. Najprawdopodobniej sam odleci. Nie jest to jeszcze powód, aby wzywać specjalistyczną pomoc. Pamiętaj - Państwowa Straż Pożarna interweniuje w przypadku bezpośredniego zagrożenia dla życia ludzi.

Jeżeli jednak znajdziesz na posesji gniazdo szerszeni i jest zagrożenie życia człowieka, możesz zgłosić się do Państwowej Straży Pożarnej. Oficer dyżurny przeanalizuje zgłoszenie i pokieruje cię do wyspecjalizowanej firmy, zajmującej się likwidacją gniazd lub podejmie interwencję. Interwencje strażaków podejmowane są w sytuacji, kiedy zgłoszenie dotyczy na przykład obiektów, w których znajdują się grupy dzieci lub osoby o ograniczonej zdolności poruszania się.

Jak usunąć gniazdo szerszeni? Nigdy nie rób tego na własną rękę. Skontaktuj się ze specjalistyczną firmą, która się tym zajmuje. Pamiętaj, że w gnieździe może być nawet kilkaset szerszeni. Do czasu przyjazdu firmy nie zbliżaj się do gniazda.

Jak zabić szerszenia? Jeżeli wleci do twojego domu i nie chce wylecieć z własnej woli, zanim przystąpisz do próby przegonienia lub zabicia go, zabezpiecz dobrze głowę i szyję, a na resztę ciała załóż grube ubranie lub dwie cieńsze warstwy. Staraj się nie ubierać krzykliwych kolorów. Otwórz okno i spróbuj przegonić szerszenia za pomocą na przykład gazety czy zmiotki. Rozwiązaniem są spraye przeciwko szerszeniom (gaśnica na szerszenie), rakiety elektryczne lub pułapka na szerszenie. Jeżeli chcesz zabić szerszenia tradycyjnie - na przykład butem - traf za pierwszym razem, żeby nie miał możliwości obrony.

Czy szerszenie są pożyteczne?

Szerszenie są pożyteczne. Przede wszystkim pełnią funkcję regulatora populacji innych owadów. Dodatkowo oczywiście zapylają rośliny.

Autor: aw / Źródło: PAP, pasieka24.pl, Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, lasy.gov

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Gdzie jest burza? W czwartek 5.06 w części kraju pojawiają się wyładowania atmosferyczne. Burzom towarzyszą opady deszczu oraz silny wiatr. Śledź aktualną sytuację pogodową w Polsce w tvnmeteo.pl.

Gdzie jest burza? Zjawiskom towarzyszy silny deszcz

Gdzie jest burza? Zjawiskom towarzyszy silny deszcz

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl

Nadchodzące dni - w tym weekend - upłyną nam pod znakiem zachmurzenia. Nie zabraknie także opadów deszczu, które w burzach mogą być ulewne. Na horyzoncie widać także ochłodzenie.

Przed weekendem silne burze, później przyjdzie zmiana

Przed weekendem silne burze, później przyjdzie zmiana

Źródło:
tvnmeteo.pl

IMGW ostrzega przed groźnymi burzami w kolejnych regionach kraju. Miejscami obowiązują alarmy drugiego stopnia w trzystopniowej, rosnącej skali. Zjawiskom mają towarzyszyć ulewy oraz opady gradu. Sprawdź, gdzie warto zachować ostrożność.

Burze, grad, ulewy. Alarmy IMGW nawet drugiego stopnia

Burze, grad, ulewy. Alarmy IMGW nawet drugiego stopnia

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

We Włoszech odnotowano trzęsienie ziemi o magnitudzie 3,2. Choć siła zjawiska nie była duża, na stanowisku archeologicznym w Pompejach odnotowano pewne uszkodzenia.

Trzęsienie ziemi we Włoszech. Uszkodzenia w Pompejach

Trzęsienie ziemi we Włoszech. Uszkodzenia w Pompejach

Źródło:
Reuters

Pogoda na jutro. Nadchodząca noc zapowiada się z ryzykiem burz w części kraju. Wyładowania atmosferyczne pojawią się także lokalnie w piątek 6.06. Na termometrach zobaczymy nawet 29 stopni Celsjusza.

Pogoda na jutro - piątek, 6.06. To będzie niespokojna noc w części kraju

Pogoda na jutro - piątek, 6.06. To będzie niespokojna noc w części kraju

Źródło:
tvnmeteo.pl

Już dzisiaj nastąpi próba lądowania na Księżycu łazika Resilience od japońskiej firmy ispace. Dwa lata temu podobna misja przeprowadzona przez ten prywatny podmiot zakończyła się niepowodzeniem - maszyna rozbiła się.

Chcą znów wylądować na Księżycu. Poprzednia próba skończyła się fiaskiem

Chcą znów wylądować na Księżycu. Poprzednia próba skończyła się fiaskiem

Źródło:
Reuters, space.com

Czerwiec i lipiec to idealny czas, by spojrzeć w nocne niebo i wypatrzyć na nim obłoki srebrzyste - chmury sięgające aż nawet do 100 kilometrów nad powierzchnię Ziemi. Jak tłumaczą eksperci, ich obecność może mieć związek nie tylko z naturą, ale też z działalnością człowieka i lotami kosmicznymi.

Przyszedł czas na obserwację obłoków srebrzystych. Skąd się biorą?

Przyszedł czas na obserwację obłoków srebrzystych. Skąd się biorą?

Źródło:
PAP

Alert RCB. Eksperci z Rządowego Centrum Bezpieczeństwa rozesłali w czwartek SMS-owe ostrzeżenia przed możliwymi burzami z bardzo silnym deszczem oraz wiatrem. Wiadomości wysłano do odbiorców na terenie trzech województw.

Alert RCB. Tutaj aura będzie szczególnie groźna

Alert RCB. Tutaj aura będzie szczególnie groźna

Źródło:
RCB

Burze z silnymi opadami deszczu przetoczyły się nad amerykańskim stanem Kansas. Ulewy doprowadziły do powodzi błyskawicznej, która wystąpiła w miastach Wichita i El Dorado. Lokalne władze ogłosiły stan klęski żywiołowej.

"Wyszłyśmy z pokoju, a woda sięgała mi już do kolan"

"Wyszłyśmy z pokoju, a woda sięgała mi już do kolan"

Źródło:
CNN, Fox Weather

Już na początku przyszłego tygodnia z Florydy ma ruszyć misja kosmiczna Ax-4 z doktorem Sławoszem Uznańskim-Wiśniewskim na pokładzie. Polak już niedługo będzie miał szansę dotrzeć na pokład Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Na miejscu, skąd lot ma wystartować, jest już Hubert Kijek, reporter TVN24.

Odliczanie do lotu Polaka. Na miejscu jest już reporter TVN24 BiS

Odliczanie do lotu Polaka. Na miejscu jest już reporter TVN24 BiS

Źródło:
tvnmeteo.pl, TVN24

- Wyglądało to tak, jakby przyszedł celowo - stwierdziła sklepikarka z Tajlandii, komentując wejście słonia do jej sklepu. Nietypowy gość, którego pobyt w sklepie zarejestrowały kamery monitoringu, spokojnie zajadał słodycze, nim udało się go wyprosić strażnikom.

Głodny słoń wpadł do sklepu po słodycze

Głodny słoń wpadł do sklepu po słodycze

Źródło:
CNN

Prawie 500 zgłoszeń odebrali strażacy w związku z przejściem aktywnego frontu atmosferycznego przez Polskę w środę i w nocy ze środy na czwartek. Najwięcej interwencji było w województwie dolnośląskim. Materiały dokumentujące załamanie pogody otrzymaliśmy na Kontakt24.

Burze w Polsce. Ranna kobieta, kilkaset interwencji

Burze w Polsce. Ranna kobieta, kilkaset interwencji

Aktualizacja:
Źródło:
TVN24, Kontakt24, tvnmeteo.pl

Choroby alergiczne są problemem cywilizacyjnym i określa się je mianem epidemii XXI wieku. Jak wskazuje Światowa Organizacja Zdrowia, zajmują już trzecią pozycję na liście najczęstszych chorób przewlekłych. Z alergiami zmagają się nie tylko dzieci, lecz także również dorośli. Sprawdź, jak rozpoznać objawy, kiedy zgłosić się do specjalisty i jak radzić sobie z alergią na co dzień.  

Alergie u osób dorosłych. Jak sobie z nimi radzić? 

Alergie u osób dorosłych. Jak sobie z nimi radzić? 

Źródło:
Otrivin

Dąb Bartek ucierpiał w wyniku wtorkowych burz. Na skutek silnego wiatru i intensywnych opadów złamał się jeden z konarów pomnika przyrody. W najbliższym czasie przy drzewie zostaną wykonane dalsze zabiegi pielęgnacyjne.

Dąb Bartek uszkodzony po burzy

Dąb Bartek uszkodzony po burzy

Źródło:
PAP

IMGW wydał ostrzeżenie drugiego stopnia przed upałem. W części kraju temperatura ma wzrosnąć do 30 stopni Celsjusza.

Jest pierwsze w tym roku ostrzeżenie przed upałem w Polsce

Jest pierwsze w tym roku ostrzeżenie przed upałem w Polsce

Źródło:
IMGW

Na drzewach w Bieszczadach można zaobserwować podłużne ślady. Ubytki kory najczęściej obserwowane są na jodłach, rzadziej na innych gatunkach. Charakterystyczne rany są dziełem jednego z bieszczadzkich drapieżników.

Dziwne ślady na drzewach. Wiemy, skąd się wzięły

Dziwne ślady na drzewach. Wiemy, skąd się wzięły

Źródło:
PAP

Astronomowie odkryli nietypowy układ planetarny, w którym planeta o wielkości połowy Saturna okrąża gwiazdę ważącą pięć razy mniej od Słońca. Dotąd sądzono, że przy tak małych gwiazdach duże planety nie mogą ani powstać, ani się utrzymać. Szczegóły opisano na łamach czasopisma "Nature Astronomy".

Modele nie potrafią tego wyjaśnić. Jest jak pół Saturna, a okrąża maleństwo

Modele nie potrafią tego wyjaśnić. Jest jak pół Saturna, a okrąża maleństwo

Źródło:
PAP

Dwoje motocyklistów zderzyło się z mierzącym niemal dwa metry aligatorem na jednej z dróg na Florydzie. 67-letni mężczyzna i 25-letnia kobieta trafili do szpitala.

Motocykliści zderzyli się z aligatorem

Motocykliści zderzyli się z aligatorem

Źródło:
CNN, Associated Press, Fox News

Gęste kłęby dymu pochodzące z pożarów lasów w Kanadzie znacząco pogorszyły jakość powietrza w części Stanów Zjednoczonych. Zanieczyszczenia dotarły między innymi do stanów Wisconsin, Michigan i Minnesota. We wtorek mieszkańcy miasta Minneapolis oddychali najgorszym powietrzem na świecie.

Chmura dymu nad Stanami Zjednoczonymi. Fatalna jakość powietrza w miastach

Chmura dymu nad Stanami Zjednoczonymi. Fatalna jakość powietrza w miastach

Źródło:
Reuters, AP, CBS News, CIFFC

Firma Axiom Space po raz kolejny opóźniła start misji Ax-4. We wtorek na konferencji prasowej poinformowano, że lot Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS) odbędzie się 10 czerwca.

Lot Polaka w kosmos znów przełożony. Kiedy Sławosz Uznański-Wiśniewski poleci w kosmos

Lot Polaka w kosmos znów przełożony. Kiedy Sławosz Uznański-Wiśniewski poleci w kosmos

Źródło:
tvnmeteo.pl, Axiom Space, PAP, POLSA

We wtorek 3.06 pogoda znów jest dynamiczna. W części kraju występują burze z opadami deszczu oraz gradu. Na Kontakt24 otrzymaliśmy zdjęcia i nagrania z Mazur i województwa śląskiego.

Burze w Polsce. Interweniowały służby

Burze w Polsce. Interweniowały służby

Aktualizacja:
Źródło:
Kontakt24, tvnmeteo.pl

Wodnisty katar, swędzenie nosa czy uporczywe kichanie to uciążliwe objawy związane z alergicznym nieżytem nosa (ANN). To jedna z najczęstszych chorób alergicznych, która może występować zarówno sezonowo, jak i przez cały rok. W Polsce z tą przypadłością boryka się około 22 procent społeczeństwa. Jakie są jej przyczyny i jak łagodzić objawy?

Czym jest alergiczny nieżyt nosa? Objawy, przyczyny, leczenie

Czym jest alergiczny nieżyt nosa? Objawy, przyczyny, leczenie

Źródło:
Otrivin

Grecką wyspę Kreta we wtorek po południu nawiedziło trzęsienie ziemi. Wstrząsy miały magnitudę 5. Minionej nocy, na skutek trzęsienia ziemi w Turcji, ziemia zatrzęsła się na Rodos.

Trzęsienie ziemi na Krecie

Trzęsienie ziemi na Krecie

Źródło:
tvnmeteo.pl, Protothema, PAP

14-letnia dziewczynka nie żyje, a kilkadziesiąt osób zostało rannych w wyniku trzęsienia ziemi o magnitudzie 5,8, jakie nawiedziło wybrzeże Turcji w nocy z poniedziałku na wtorek. Ludzie w panice wyskakiwali z okien oraz balkonów. Wstrząsy były odczuwalne także w Grecji.

W panice wyskakiwali z okien, 14-latka nie żyje. Trzęsienie ziemi w Turcji

W panice wyskakiwali z okien, 14-latka nie żyje. Trzęsienie ziemi w Turcji

Źródło:
AP, eKathimerini, tvnmeteo.pl, PAP

Etna wybuchła w poniedziałek, wysyłając w powietrze ogromne ilości popiołu i dymu. Na zboczach wulkanu znajdowali się turyści. Choć wulkan się uspokoił, lokalne służby monitorują jego aktywność.

"Wszystko działo się błyskawicznie". Nagranie ze zbocza Etny

"Wszystko działo się błyskawicznie". Nagranie ze zbocza Etny

Źródło:
tvnmeteo.pl, CNN, Rai News, The Independent, Reuters, ANSA

Naukowcy przebadali zwyczaje kilkudziesięciu tysięcy pracujących w USA pielęgniarek po 50. roku życia. Zauważyli, że kobiety, które wypijały od jednej do trzech filiżanek kawy dziennie, mogą mieć większą szansę na zachowanie lepszego zdrowia na starość.

Ten napój może pomóc kobietom zdrowiej się starzeć

Ten napój może pomóc kobietom zdrowiej się starzeć

Źródło:
PAP, CNN

W Namibii w rejonie rzeki Hoanib w regionie Kunene zastrzelono lwicę, która przed weekendem zagryzła na śmierć znanego namibijskiego badacza tych zwierząt oraz biznesmena.

Lwica zagryzła biznesmena. Zwierzę zastrzelono

Lwica zagryzła biznesmena. Zwierzę zastrzelono

Źródło:
PAP

Na ich trop naukowcy wpadli podczas analizy skał wulkanicznych z okolic Hawajów.

Z wnętrza Ziemi wyciekają cenne metale

Z wnętrza Ziemi wyciekają cenne metale

Źródło:
CNN, LiveScience