Merkury pod lupą badaczy

Przykład dużego krateru, Tyagaraja (NASA)

Po zaledwie 6 miesiącach przebywania na orbicie Merkurego, amerykańska sonda kosmiczna MESSENGER przekazała naukowcom informacje, które zrewolucjonizowały ich sposób myślenia o tej planecie. Materiały dały między innymi dowody na dużą aktywność wulkaniczną.

Satelita zrobił zdjęcia w dużym zbliżeniu kraterów planety, zebrał próbki potrzebne do analizy jej składu chemicznego oraz wykonał pierwszy spis jonów w plazmie otaczającej Merkurego. Wyniki badań zostały opublikowane w magazynie "Science".

Przykład wielkiego krateru na Merkurym, Tyagaraja (NASA)

- Mamy sfotografowaną w dużej rozdzielczości sporą ilość obszarów polarnych. Po raz pierwszy musimy zbudować ogólny, całościowy obraz planety na podstawie wyników badań. Jesteśmy w stanie odwzorować pierwiastkowy skład powierzchni planety, egzosfery naturalnej i zjonizowanej, a także stworzyć obraz geometrii pola magnetycznego i magneto sfery. To jednak dopiero początek. Merkury kryje w sobie o wiele więcej niespodzianek – mówi Sean Solomon z Carnegie Institution of Washington.

MESSENGER ujawnił wulkaniczną powódź

Przez ponad kilkadziesiąt lat naukowców fascynowała wulkaniczna aktywność Merkurego. Trzy przeloty MESSENGER dały w rezultacie dane potwierdzające istnienie ogromnych rozlewisk wulkanicznych na równinach otaczających północny rejon polarny Merkurego.

- Przez ponad 35 lat istniała duża niepewność roli aktywności wulkanów na tej planecie – powiedział Janes W, Head III, profesor nauk geologicznych na Uniwersytecie Brown oraz koordynator badań. W rzeczywistości naukowcy debatowali nad tą kwestią od 1974 roku, czyli odkąd zostały zrobione pierwsze zdjęcia planety ukazujące w niektórych rejonach równin spore nieprawidłowości.

W środowisku badaczy od razu zaczęły się spekulacje, ale nie było wówczas żadnych dowodów aktywności wulkanicznej w pobliżu wulkanów. Ponadto równiny znajdujące się na półkuli północnej, pojawiające się na zdjęciach, miały taką samą jasność, co rejony usiane kraterami, co stanowi pewne przeciwieństwo do krajobrazu znanego naukowcom z Księżyca.

Według badań, w pierwotnej fazie historii planety, czyli między 3,5 i 4 miliardy lat temu. Proces ten dotyczył około 6 proc. powierzchni planety. Potwierdzeniem tego jest analiza obecnej struktury obszaru rozciągającego się około 150 kilometrów od strefy wulkanicznej. Można tam znaleźć dowody na istnienie starożytnego źródła lawy, z dużymi kanałami podobnymi do rzek, które mają rozgałęzienia do załamań.

Osady wulkaniczne są niezwykle grube. Miejscami sięgają 2 kilometrów głębokości. Zestalone, stopione skały przypominają te, które odkryto w północno-zachodnich Stanach Zjednoczonych.

Poza tym naukowcy odkryli otwory o wymiarach dochodzących nawet do 25 kilometrów długości, z których wydobywała się niegdyś gorąca lawa.

- Ku zaskoczeniu zespołu naukowców, okazuje się, że jasne obszary na zdjęciach, składają się z małych, płytkich depresji, które często znajdują się w klastrach o nieregularnym kształcie – mówi David Blewett, główny autor jednego z raportów opublikowanych w "Science".

Wiele depresji ma jasne wnętrze i otaczają je aureole, co wskazuje na ich młody wiek.

Merkury nie jest jak Księżyc

Stare przekonanie, że Merkury jest jak Księżyc powoli zaczyna nie mieć potwierdzenia. Pomiary powierzchni planety przez spektrometr wskazują na większe bogactwo promieniotwórczego potasu niż sądzono.

- Pomiar stosunku potasu do toru, innego pierwiastka radioaktywnego, a także bogactwo siarki wykryte przez spektrometr X-Ray wykazały, że Merkury ma podobne zapasy lotne do Wenus, Ziemi i Marsa. Znacznie większy niż ten na Księżycu – komentuje Patrick Pepłowski z zespołu badaczy.

Misja MESSENGERA

Sonda kosmiczna MESSENGER ma za zadanie zbadać Merkurego. Jest to pierwsza misja poświęcona tej planecie od ponad 33 lat. Została zaprojektowana tak, by móc zbadać zarówno charakterystykę, jak i środowisko planety z orbity około planetarnej. Ma ona rozpoznać chemiczne właściwości Merkurego, dowiedzieć się jak najwięcej o jego geologicznej historii, o naturze pola magnetycznego, wielkości i stanie jądra oraz naturze egzo- i magnetosfery. 18 marca tego roku MESSENGER wszedł w orbitę planety. W ostatnich latach dokonał trzech przelotów dostarczając naukowcom pierwszych informacji.

W najbliższej przyszłości badacze mają nadzieję poznać skład chemiczny i mineralny terenów położonych w wyższych szerokościach geograficznych. Dzięki temu będą mogli porównać aktywność wulkaniczną zbadanych rejonów z innymi.

Schemat operacji Messengera (NASA)
Magnosfera Merkurego wraz z jonami (NASA)

Autor: usa//aq / Źródło: NASA, lescienze.espresso.repubblica.it

Pozostałe wiadomości

Burze będą zagrożeniem prawie do samego rana. IMGW ostrzega przed tymi zjawiskami w części kraju. Miejscami obowiązują alarmy nawet trzeciego, najwyższego stopnia. Zjawiskom mają towarzyszyć ulewy oraz opady dużego gradu. Lokalnie wiatr może osiągać w porywach prędkość nawet do 120 kilometrów na godzinę. Sprawdź, gdzie warto zachować szczególną ostrożność.

Niebezpiecznie do samego rana. Najwyższy stopień ostrzeżeń

Niebezpiecznie do samego rana. Najwyższy stopień ostrzeżeń

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Czwartek jest kolejnym dniem z gwałtownymi burzami. W rejonie Iławy na Warmii i Mazurach strażacy interweniowali w związku z wypompowywaniem nadmiaru wody oraz przewróconymi drzewami. Groźna pogoda nawiedziła też inne regiony kraju.

Nawałnice w Polsce. Powalone drzewa, zalane drogi

Nawałnice w Polsce. Powalone drzewa, zalane drogi

Źródło:
tvnmeteo.pl

Nadchodzące dni - w tym weekend - upłyną nam pod znakiem zachmurzenia. Nie zabraknie także opadów deszczu, które w burzach mogą być ulewne. Na horyzoncie widać także ochłodzenie.

Przed weekendem silne burze, później przyjdzie zmiana

Przed weekendem silne burze, później przyjdzie zmiana

Źródło:
tvnmeteo.pl

Pogoda na jutro. Nadchodząca noc zapowiada się z ryzykiem burz w części kraju. Wyładowania atmosferyczne pojawią się także lokalnie w piątek 6.06. Na termometrach zobaczymy nawet 29 stopni Celsjusza.

Pogoda na jutro - piątek, 6.06. To będzie niespokojna noc w części kraju

Pogoda na jutro - piątek, 6.06. To będzie niespokojna noc w części kraju

Źródło:
tvnmeteo.pl

We Włoszech odnotowano trzęsienie ziemi o magnitudzie 3,2. Choć siła zjawiska nie była duża, na stanowisku archeologicznym w Pompejach odnotowano pewne uszkodzenia.

Trzęsienie ziemi we Włoszech. Uszkodzenia w Pompejach

Trzęsienie ziemi we Włoszech. Uszkodzenia w Pompejach

Źródło:
Reuters

Czerwiec i lipiec to idealny czas, by spojrzeć w nocne niebo i wypatrzyć na nim obłoki srebrzyste - chmury sięgające aż nawet do 100 kilometrów nad powierzchnię Ziemi. Jak tłumaczą eksperci, ich obecność może mieć związek nie tylko z naturą, ale też z działalnością człowieka i lotami kosmicznymi.

Przyszedł czas na obserwację obłoków srebrzystych. Skąd się biorą?

Przyszedł czas na obserwację obłoków srebrzystych. Skąd się biorą?

Źródło:
PAP

Już dzisiaj nastąpi próba lądowania na Księżycu łazika Resilience od japońskiej firmy ispace. Dwa lata temu podobna misja przeprowadzona przez ten prywatny podmiot zakończyła się niepowodzeniem - maszyna rozbiła się.

Chcą znów wylądować na Księżycu. Poprzednia próba skończyła się fiaskiem

Chcą znów wylądować na Księżycu. Poprzednia próba skończyła się fiaskiem

Źródło:
Reuters, space.com

Alert RCB. Eksperci z Rządowego Centrum Bezpieczeństwa rozesłali w czwartek SMS-owe ostrzeżenia przed możliwymi burzami z bardzo silnym deszczem oraz wiatrem. Wiadomości wysłano do odbiorców na terenie trzech województw.

Alert RCB. Tutaj aura będzie szczególnie groźna

Alert RCB. Tutaj aura będzie szczególnie groźna

Źródło:
RCB

Burze z silnymi opadami deszczu przetoczyły się nad amerykańskim stanem Kansas. Ulewy doprowadziły do powodzi błyskawicznej, która wystąpiła w miastach Wichita i El Dorado. Lokalne władze ogłosiły stan klęski żywiołowej.

"Wyszłyśmy z pokoju, a woda sięgała mi już do kolan"

"Wyszłyśmy z pokoju, a woda sięgała mi już do kolan"

Źródło:
CNN, Fox Weather

Już na początku przyszłego tygodnia z Florydy ma ruszyć misja kosmiczna Ax-4 z doktorem Sławoszem Uznańskim-Wiśniewskim na pokładzie. Polak już niedługo będzie miał szansę dotrzeć na pokład Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Na miejscu, skąd lot ma wystartować, jest już Hubert Kijek, reporter TVN24.

Odliczanie do lotu Polaka. Na miejscu jest już reporter TVN24 BiS

Odliczanie do lotu Polaka. Na miejscu jest już reporter TVN24 BiS

Źródło:
tvnmeteo.pl, TVN24

- Wyglądało to tak, jakby przyszedł celowo - stwierdziła sklepikarka z Tajlandii, komentując wejście słonia do jej sklepu. Nietypowy gość, którego pobyt w sklepie zarejestrowały kamery monitoringu, spokojnie zajadał słodycze, nim udało się go wyprosić strażnikom.

Głodny słoń wpadł do sklepu po słodycze

Głodny słoń wpadł do sklepu po słodycze

Źródło:
CNN

Choroby alergiczne są problemem cywilizacyjnym i określa się je mianem epidemii XXI wieku. Jak wskazuje Światowa Organizacja Zdrowia, zajmują już trzecią pozycję na liście najczęstszych chorób przewlekłych. Z alergiami zmagają się nie tylko dzieci, lecz także również dorośli. Sprawdź, jak rozpoznać objawy, kiedy zgłosić się do specjalisty i jak radzić sobie z alergią na co dzień.  

Alergie u osób dorosłych. Jak sobie z nimi radzić? 

Alergie u osób dorosłych. Jak sobie z nimi radzić? 

Źródło:
Otrivin

Dąb Bartek ucierpiał w wyniku wtorkowych burz. Na skutek silnego wiatru i intensywnych opadów złamał się jeden z konarów pomnika przyrody. W najbliższym czasie przy drzewie zostaną wykonane dalsze zabiegi pielęgnacyjne.

Dąb Bartek uszkodzony po burzy

Dąb Bartek uszkodzony po burzy

Źródło:
PAP

IMGW wydał ostrzeżenie drugiego stopnia przed upałem. W części kraju temperatura ma wzrosnąć do 30 stopni Celsjusza.

Jest pierwsze w tym roku ostrzeżenie przed upałem w Polsce

Jest pierwsze w tym roku ostrzeżenie przed upałem w Polsce

Źródło:
IMGW

Na drzewach w Bieszczadach można zaobserwować podłużne ślady. Ubytki kory najczęściej obserwowane są na jodłach, rzadziej na innych gatunkach. Charakterystyczne rany są dziełem jednego z bieszczadzkich drapieżników.

Dziwne ślady na drzewach. Wiemy, skąd się wzięły

Dziwne ślady na drzewach. Wiemy, skąd się wzięły

Źródło:
PAP

Astronomowie odkryli nietypowy układ planetarny, w którym planeta o wielkości połowy Saturna okrąża gwiazdę ważącą pięć razy mniej od Słońca. Dotąd sądzono, że przy tak małych gwiazdach duże planety nie mogą ani powstać, ani się utrzymać. Szczegóły opisano na łamach czasopisma "Nature Astronomy".

Modele nie potrafią tego wyjaśnić. Jest jak pół Saturna, a okrąża maleństwo

Modele nie potrafią tego wyjaśnić. Jest jak pół Saturna, a okrąża maleństwo

Źródło:
PAP

Dwoje motocyklistów zderzyło się z mierzącym niemal dwa metry aligatorem na jednej z dróg na Florydzie. 67-letni mężczyzna i 25-letnia kobieta trafili do szpitala.

Motocykliści zderzyli się z aligatorem

Motocykliści zderzyli się z aligatorem

Źródło:
CNN, Associated Press, Fox News

Gęste kłęby dymu pochodzące z pożarów lasów w Kanadzie znacząco pogorszyły jakość powietrza w części Stanów Zjednoczonych. Zanieczyszczenia dotarły między innymi do stanów Wisconsin, Michigan i Minnesota. We wtorek mieszkańcy miasta Minneapolis oddychali najgorszym powietrzem na świecie.

Chmura dymu nad Stanami Zjednoczonymi. Fatalna jakość powietrza w miastach

Chmura dymu nad Stanami Zjednoczonymi. Fatalna jakość powietrza w miastach

Źródło:
Reuters, AP, CBS News, CIFFC

Firma Axiom Space po raz kolejny opóźniła start misji Ax-4. We wtorek na konferencji prasowej poinformowano, że lot Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS) odbędzie się 10 czerwca.

Lot Polaka w kosmos znów przełożony. Kiedy Sławosz Uznański-Wiśniewski poleci w kosmos

Lot Polaka w kosmos znów przełożony. Kiedy Sławosz Uznański-Wiśniewski poleci w kosmos

Źródło:
tvnmeteo.pl, Axiom Space, PAP, POLSA

We wtorek 3.06 pogoda znów jest dynamiczna. W części kraju występują burze z opadami deszczu oraz gradu. Na Kontakt24 otrzymaliśmy zdjęcia i nagrania z Mazur i województwa śląskiego.

Burze w Polsce. Interweniowały służby

Burze w Polsce. Interweniowały służby

Aktualizacja:
Źródło:
Kontakt24, tvnmeteo.pl

Wodnisty katar, swędzenie nosa czy uporczywe kichanie to uciążliwe objawy związane z alergicznym nieżytem nosa (ANN). To jedna z najczęstszych chorób alergicznych, która może występować zarówno sezonowo, jak i przez cały rok. W Polsce z tą przypadłością boryka się około 22 procent społeczeństwa. Jakie są jej przyczyny i jak łagodzić objawy?

Czym jest alergiczny nieżyt nosa? Objawy, przyczyny, leczenie

Czym jest alergiczny nieżyt nosa? Objawy, przyczyny, leczenie

Źródło:
Otrivin

Grecką wyspę Kreta we wtorek po południu nawiedziło trzęsienie ziemi. Wstrząsy miały magnitudę 5. Minionej nocy, na skutek trzęsienia ziemi w Turcji, ziemia zatrzęsła się na Rodos.

Trzęsienie ziemi na Krecie

Trzęsienie ziemi na Krecie

Źródło:
tvnmeteo.pl, Protothema, PAP

14-letnia dziewczynka nie żyje, a kilkadziesiąt osób zostało rannych w wyniku trzęsienia ziemi o magnitudzie 5,8, jakie nawiedziło wybrzeże Turcji w nocy z poniedziałku na wtorek. Ludzie w panice wyskakiwali z okien oraz balkonów. Wstrząsy były odczuwalne także w Grecji.

W panice wyskakiwali z okien, 14-latka nie żyje. Trzęsienie ziemi w Turcji

W panice wyskakiwali z okien, 14-latka nie żyje. Trzęsienie ziemi w Turcji

Źródło:
AP, eKathimerini, tvnmeteo.pl, PAP

Etna wybuchła w poniedziałek, wysyłając w powietrze ogromne ilości popiołu i dymu. Na zboczach wulkanu znajdowali się turyści. Choć wulkan się uspokoił, lokalne służby monitorują jego aktywność.

"Wszystko działo się błyskawicznie". Nagranie ze zbocza Etny

"Wszystko działo się błyskawicznie". Nagranie ze zbocza Etny

Źródło:
tvnmeteo.pl, CNN, Rai News, The Independent, Reuters, ANSA

Naukowcy przebadali zwyczaje kilkudziesięciu tysięcy pracujących w USA pielęgniarek po 50. roku życia. Zauważyli, że kobiety, które wypijały od jednej do trzech filiżanek kawy dziennie, mogą mieć większą szansę na zachowanie lepszego zdrowia na starość.

Ten napój może pomóc kobietom zdrowiej się starzeć

Ten napój może pomóc kobietom zdrowiej się starzeć

Źródło:
PAP, CNN

W Namibii w rejonie rzeki Hoanib w regionie Kunene zastrzelono lwicę, która przed weekendem zagryzła na śmierć znanego namibijskiego badacza tych zwierząt oraz biznesmena.

Lwica zagryzła biznesmena. Zwierzę zastrzelono

Lwica zagryzła biznesmena. Zwierzę zastrzelono

Źródło:
PAP

Na ich trop naukowcy wpadli podczas analizy skał wulkanicznych z okolic Hawajów.

Z wnętrza Ziemi wyciekają cenne metale

Z wnętrza Ziemi wyciekają cenne metale

Źródło:
CNN, LiveScience