Słynna świątynia, miliony turystów rocznie

W Notre Dame wybuchł w poniedziałek pożar, który - jak podali francuscy strażacy - może mieć "potencjalnie związek" z pracami renowacyjnymi budowli. W katedrze prowadzono renowację iglicy nad nawą główną.

W miejscu, gdzie obecnie wznosi się katedra, istniał kościół, jednak biskup Paryża - Maurice de Sully chciał, by stolica Francji mogła poszczycić się ogromną i piękną budowlą, dlatego na gruzach wyburzonego kościoła nakazał rozpocząć budowę katedry w gotyckim stylu.

Budowę świątyni rozpoczęto w 1163 r., a wznoszenie całego obiektu zakończono po 182 latach. Notre Dame położona jest na wysypie Île de la Cité połączonej z resztą Paryża ośmioma mostami.

Kościół to nie tylko perła architektoniczna gotyku, ale również symbol katolickiej Francji. Nazwa "Notre Dame" oznacza bowiem "Nasza Pani" i odnosi się do Matki Boskiej.

W czasach Viktora Hugo, autora "Dzwonnika z Notre-Dame", architekturę gotycką uważano za prymitywną i wulgarną. Pisarz postawił sobie za cel ochronę katedry przed destrukcją. We wstępie do powieści napisał: "Oby udało nam się sprawić, że naród pokocha swą architekturę". Tym samym wskazał, że taki jest właśnie jeden z najważniejszych celów książki. Został on spełniony, gdyż w latach 1854-1864 w katedrze przeprowadzono gruntowne prace renowacyjne, zaś samego pisarza nazwano "inicjatorem i prorokiem ochrony dzieł architektury".

Dwie wieże katedry nie były identyczne, taki przywilej przysługiwał tylko arcybiskupstwom, którym Paryż stał się dopiero w 1622 roku. Całą szerokość fasady stanowiły trzy portale, z których najszerszy był środkowy z wyrzeźbioną sceną Sądu Ostatecznego. Zamiast kolumienek, charakterystycznych dla stylu romańskiego, na cokołach lub wspornikach ustawiono figury zwieńczone baldachimami.

Katedra Notre Dame słynęła także z przepięknych wnętrz, które oświetlane były przez kolorowe witraże uznawane za arcydzieła "sztuki chrześcijańskiej".

Północna rozeta, która zdobiła lewą stronę katedry, przedstawiała centralnie usytuowaną postać Matki Boskiej, w otoczeniu postaci ze Starego Testamentu. Witraże były oryginalne. Południowa rozeta, przedstawiała postać Jezusa Chrystusa, w asyście panien mądrych i głupich oraz postaci świętych i postaci dwunastu apostołów, została zaprojektowana przez Jeana de Chelles i Pierre de Montreuil. Na przestrzeni wieków niektóre witraże były wielokrotnie uszkodzone.

W XIX wieku południowej rozecie przywrócono jej średniowieczny wygląd. Średnica obu dzieł wynosi prawie 13 metrów.

We wnętrzu świątyni znajdowały się relikwie Męki Pańskiej, czyli Korona Cierniowa oraz gwoździe, którymi przybito Chrystusa do krzyża. Korona Cierniowa, która została sprowadzona do Francji przez króla Ludwika IX Świętego w 1237 r., obecnie stanowi jedną z najważniejszych relikwii chrześcijańskich. W katedrze znajdował się także relikwiarz drzewa Krzyża Świętego, który był obecny przy koronacji królów Polski.

Katedra przez wiele lat była centrum wydarzeń historycznych Francji. Spod jej murów w średniowieczu wyruszały wyprawy krzyżowe, we wnętrzu odbył się proces rehabilitacyjny Joanny d’Arc, a kilkaset lat później w 1804 r. Napoleon Bonaparte koronował się na Cesarza Francuzów. W czasach Rewolucji Francuskiej (1789-1799) uniknęła zburzenia i przemianowano ją wówczas na Świątynię Rozumu. Po śmierci Charlesa de Gaulle’a tysiące Francuzów żegnało go w tej świątyni.

Jednym z najsłynniejszych elementów katedry był dzwon. Każdy, kto chciał zobaczyć dzwonnicę, musiał jednak pokonać kilkaset schodów.

Po drodze odwiedzający mijali galerię mitycznych chimer. Najsłynniejszy gargulec "Stryge" znajdował się na szczycie katedry. Wpatruje się w miasto, opierając jednocześnie swoją głowę na dłoniach.

Wewnątrz katedry znajdowały się też znane XVII-wieczne organy, który do chwili pożaru wciąż działały. W katedrze można było też oglądać rysunki, plany i ryciny, które ukazują dzieje kościoła oraz historię powstania Paryża.

Słynna katedra podczas rewolucji francuskiej została zniszczona i splądrowana. W XIX wieku prace rekonstrukcyjne trwały 25 lat.

W katedrze Notre Dame regularnie odbywały się niedzielne msze. Rocznie odwiedzało ją od 11 do 13 milionów turystów.

Autor: mp / Źródło: PAP, Notredamecathedralparis.com, Reuters