Jak młodzi Polacy radzą sobie w życiu? Co ma dla nich największe znaczenie, kiedy myślą o przyszłości? Jak rozumieją swoje miejsce w społeczeństwie i miejsce naszego kraju w świecie? Jak postrzegają sprawy lokalne, krajowe i globalne? Na te pytania odpowiada opublikowany przez British Council raport Next Generation Poland, w którym na pierwszy plan wysuwają się szeroko rozumiane aspekty ekonomiczne.
Artykuł sponsorowany
British Council od lat przygląda się postawom, nastrojom, poglądom i wizji świata młodych dorosłych w wieku 18-30 lat. Seria badawcza Next Generation objęła do tej pory 16 krajów, m.in. Niemcy, Etiopię, Irlandię Północną, Turcję, Wielką Brytanię czy Tanzanię. W ubiegłym roku do krajów uczestniczących w projekcie dołączyła Polska.
Młodzi Polacy o swoim pokoleniu
Prace nad projektem Next Generation Poland rozpoczęły się w marcu 2020 roku. Raport powstał w oparciu o ankiety, na które odpowiedziało 2000 respondentów z całej Polski, i wywiady z 92 uczestnikami w 12 grupach fokusowych.
– Z przeprowadzonych badań wynika, że młodzi Polacy to ambitni optymiści, którzy dążą do niezależności i bezpieczeństwa finansowego, poszukują satysfakcjonującej pracy, chcą budować silne relacje partnerskie i rodzinne oraz dobre więzi społeczne. Czują się zarówno obywatelami własnego kraju, jak i całego świata. Doskonale odnajdują się w świecie nowych technologii. Samych siebie postrzegają jako bardziej tolerancyjnych i postępowych niż pokolenie rodziców czy dziadków – mówi Colm McGivern, dyrektor British Council w Polsce.
– Ankietowani opowiadają się za demokracją, zaznaczając przy tym zaniepokojenie brakiem wpływu na sprawy wewnętrzne i globalne. I choć mają różne spojrzenie na wartości polityczne, religijne czy społeczne, chcą zwiększenia swobód gospodarczych, wydatków publicznych i skuteczniejszego zarządzania, co ich zdaniem doprowadziłoby w przyszłości do większej tolerancji w społeczeństwie – dodaje.
Zarobki, praca i mieszkanie w gronie priorytetów
W badaniu opublikowanym przez British Council to właśnie aspekty ekonomiczne wyróżniają się najbardziej. Choć według młodych Polaków o szczęśliwym życiu decyduje przede wszystkim udany związek, to wyżej niż posiadanie dzieci, grupy przyjaciół czy doświadczeń życiowych traktują oni takie sprawy jak bezpieczeństwo finansowe, satysfakcjonująca praca czy posiadanie własnego mieszkania.
Zdaniem ankietowanych środkiem do osiągnięcia niezależności są pieniądze – nie utożsamiają ich jednak z kluczem do szczęścia i nie traktują jako celu samego w sobie. Młodzi dorośli chcą samodzielnie płacić rachunki, mieć pewne dochody do dyspozycji i w razie potrzeby móc przetrwać bez pracy przez pewien okres.
Choć respondenci uważają, że praca jest istotnym czynnikiem w kontekście szczęścia, zasadniczo są podzieleni na dwie grupy: pierwsza uważa, że praca stanowi ważne źródło spełnienia, które musi być zgodne z zainteresowaniami i potencjałem życiowym – takie podejście przeważa wśród osób z wyższym wykształceniem i mieszkających w dużych miastach. Druga grupa uważa pracę przede wszystkim za źródło dochodu, bardziej zależy jej na stałych dochodach i większej stabilności niż na tym, żeby praca była ciekawa i dawała poczucie spełnienia – takie nastawienie przeważa wśród osób z wykształceniem średnim lub zawodowym, mieszkańców mniejszych miast i obszarów wiejskich.
Powyższe aspekty znajdują odzwierciedlenie w danych w procentowych. W przypadku pytania o istotne wyzwania lub problemy dostrzegane przez młodych dorosłych w Polsce, aż 60 proc. badanych wskazało brak mieszkań w przystępnych cenach, 58 proc. brak ofert pracy, 52 proc. trudności z „wiązaniem końca z końcem” lub samodzielnym utrzymaniem się, a 49 proc. brak perspektyw rozwoju zawodowego lub brak możliwości awansu.
Więcej swobód gospodarczych i wydatków publicznych
Z wyników badania jednoznacznie wynika również, że młodym Polakom zależy na większej swobodzie gospodarczej. Ankietowani chcą bardziej otwartego rynku pracy, niższych podatków, mniejszej liczby uregulowań prawnych i ułatwień dla przedsiębiorstw, szczególnie małych i średnich, przy minimalnej ingerencji ze strony rządu – potwierdza to wyniki prowadzonych wcześniej badań, pokazujących pozytywne nastawienie do przedsiębiorczości jako ścieżki kariery (Academy of Leaders, 2017). Młodym dorosłym zależy również na tym, aby więcej towarów było produkowanych w Polsce i aby sytuacja gospodarcza (ale również militarna) naszego kraju uległa poprawie.
Uczestnicy wyrazili potrzebę lepszego zarządzania, mądrzejszego wydatkowania środków publicznych i dalszych reform. Chcą, aby zwiększone zostały wydatki na służbę zdrowia, edukację, infrastrukturę (ten aspekt ma szczególne znaczenie dla osób mieszkających na obszarach wiejskich i w małych miastach) czy działania klimatyczne (ta kwestia ma znaczenie przede wszystkim do mieszkańców dużych miast). Kładli nacisk na reformę systemu edukacji, tak aby lepiej przygotowywać absolwentów do funkcjonowania na dzisiejszym rynku pracy. Wyrazili niezadowolenie z systemu zabezpieczenia społecznego, który zdaniem wielu niesprawiedliwie faworyzuje osoby otrzymujące świadczenia. Niektórzy respondenci uważają, że świadczenia należy przyznawać jedynie tym, którzy „aktywnie dążą do poprawy swojej sytuacji”, a także osobom potrzebującym, m.in. z niepełnosprawnością.
Zapraszamy do zapoznania się z pełnymi wynikami raportu, który dostępny jest pod adresem: www.britishcouncil.pl/next-generation-poland.
***
Badanie Next Generation Poland, koordynowane przez British Council, zrealizowały brytyjska organizacja Sound Connections, stowarzyszenie polonijne w Wielkiej Brytanii Centrala i Pracownia Badań i Innowacji Społecznych Stocznia. Dzięki wsparciu Ambasady Brytyjskiej w Warszawie rozpoczęto promocję wyników badania i zainicjowano dyskusję na temat postaw młodych dorosłych, ich zaangażowania i poglądów na świat, politykę i życie społeczne.
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock