Dochody z VAT w 2017 roku wyniosły 157 mld zł, czyli wzrosły o 23 procent w porównaniu z rokiem poprzednim - powiedział na konferencji prasowej premier Mateusz Morawiecki.
- Poprawiliśmy ściągalność (...) na poziomie podatku VAT, dzisiaj już mogę podać tę liczbę - w 2017 roku mamy 157 mld zł wobec 127 mld zł rok wcześniej, czyli jest to przyrost o 23 proc. - powiedział Morawiecki.
Jak podkreślił, rok "zamknął się niezwykle pozytywnym bilansem".
Rok 2016 zakończył się wpływami z VAT na poziomie 126,6 mld, co i tak było wzrostem w stosunku do 2015 roku, gdzie nominalne wpływy z tego podatku sięgnęły 123,1 mld zł.
Poważne państwo
Politycy Prawa i Sprawiedliwości podkreślają, że dobre wyniki są głównie zasługą uszczelniania poboru podatków. - Jest bardzo dużo pieniędzy z uszczelnienia VAT-u, mówimy tutaj o kilkudziesięciu miliardach złotych więcej - potwierdzał w styczniu 2018 r. w programie "Bilans" w TVN24 BiS Paweł Gruza, wiceminister finansów. - Uszczelnienie systemu podatkowego jest bardzo istotne i pozwala płacić za takie programy jak 500 plus - podkreśla Gruza.
Już w sierpniu br. ministerstwo finansów informowało, że "główną przyczyną wzrostu dochodów z VAT było uszczelnienie systemu podatkowego".
Uszczelnienie wpływu z podatków jest też jednym z flagowych działań obecnego premiera, a wcześniej ministra finansów Mateusza Morawieckiego. - Tak działa poważne państwo. To zabraliśmy bandytom, oszustom i daliśmy ludziom - podkreślał Morawiecki wielokrotnie.
- Moglibyśmy mieć w Polsce najgęstszą sieć autostrad i dróg ekspresowych na świecie, gdyby te pieniądze nie były zdefraudowane - mówił w listopadzie ub.r.
- Poważne państwo nie może sobie na to pozwolić. Poważne państwo to jest uproszczenie, uszczelnienie i zmniejszenie luki w VAT do takiego stopnia, żeby służyła wam - podkreślał. Jak mówił, dla większych firm najważniejsze jest, żeby system podatkowy był jasny, klarowny. - Chcemy iść w tym kierunku, chcemy go upraszać - dodawał.
Mniejsza luka
W związku z licznymi działaniami podejmowanymi przez resort finansów luka podatkowa VAT w 2017 r. systematycznie malała. Eksperci firmy doradczej PwC prognozowali, że na koniec 2017 roku może zmniejszyć się do poziomu 2 proc. PKB z 2,9 proc. PKB w 2016 r.
"Według szacunków ekspertów PwC luka VAT w Polsce w 2016 r. wyniosła 2,9 proc. PKB, czyli ok. 52 mld zł. Prognoza na ten rok, powstała w oparciu o dane z wpływu podatku VAT w pierwszych 6 miesiącach 2017 r., przewiduje, że dochody z VAT wzrosną o około 19proc. w ujęciu rocznym i wyniosą nieco ponad 150 mld zł. Oznacza to spadek luki w VAT do poziomu 2proc. PKB, czyli ok. 39 mld zł." - napisano w prognozie.
"Na przestrzeni ostatnich kilkunastu miesięcy podjęto działania regulacyjne, które pozwoliły skutecznie zmniejszyć skalę wyłudzeń VAT na szczególnie wrażliwym asortymencie. Dobrym przykładem jest tutaj tzw. pakiet paliwowy. Pozytywne skutki tego konkretnego działania legislacyjnego wyraźnie widać na poziomie analizy samych danych statystycznych. Wskazują też na nie publiczne informacje o wzroście obrotów odnotowanym przez polskie rafinerie" – podkreśla Tomasz Kassel, partner w PwC.
Oprócz tzw. pakietu paliwowego był to jeszcze prawo urzędu skarbowego do wykreślania z urzędu firm z rejestru podatników VAT, kary za fałszowanie faktur oraz rozwiązania, które wejdą w życie w 2018 roku, np. tzw. mechanizm podzielonej płatności.
Skuteczne działania
Analitycy Narodowego Banku Polskiego oceniają, że w sumie latach 2016–2017 udało się zmniejszyć lukę nawet o 9 pkt proc. W tym czasie dochody z VAT do budżetu zwiększyły się o 40 mld zł, z czego w samym ubiegłym roku o 30 mld zł.
- Co najmniej połowa wzrostu wpływów z VAT jest wynikiem uszczelnienia. Jeżeli spojrzymy na wzrost konsumpcji, to nie jest on odpowiedzialny za wpływy na obecnym poziomie. Musi za to odpowiadać też uszczelnienie - ocenia Mateusz Walewski, główny ekonomista PwC.
W jego ocenie, trudno jest przewidzieć jak wpływy z VAT będą wyglądać w przyszłym roku - Prognozować jest trudno. Tutaj chodzi o zachowanie osób, które stosują wyłudzenia. To od ich reakcje będzie zależał poziom wpływów z VAT w 2018 roku. Z ostrożności trzeba zakładać, że luka nie będzie malała w tak szybkim tempie jak w 2017 roku. Ale mamy nowe mechanizmy, które na to wpływają, będzie wprowadzony, np. split payment. Dużo jest jeszcze do uszczelnienia, żebyśmy doszli do takiego poziomu luki jak kraje zachodnioeuropejskie. Tego sobie wszyscy życzymy - mówi Walewski.
Prognozy
Jednak zdaniem niektórych ekspertów, gigantyczne wpływy podatkowe nie są wynikiem tylko uszczelniania poboru podatku, a ma na nie wpływ, m.in. dynamiczny wzrost gospodarczy.
- W 2017 r. ok. 2/3 wzrostu gospodarczego osiągnęliśmy dzięki konsumpcji. A to oznacza, że beneficjentem tego wzrostu jest w dużej mierze budżet państwa, bo wzrost spożycia indywidualnego oznacza wzrost wpływów z podatków pośrednich: VAT i akcyzy - uważa Małgorzata Starczewska- Krzysztoszek, główna ekonomistka Konfederacji Lewiatan.
- Na tak wysoki wzrost wpływów z podatku VAT na pewno miało też wpływ uszczelnienie systemu. I oby ten wpływ był jak największy, bo wszystkim nam zależy, żeby luka VAT była jak najniższa – tak ze względu na finanse publiczne, jak i ze względu na ograniczenie nieuczciwej konkurencji - dodaje ekonomistka.
Jak ocenia Krzysztoszek, obecnie brak jest dostatecznych danych, które wskażą z jakiego powodu mamy do czynienia z tak dużymi wpływami do budżetu. - Dobrze byłoby, żeby ministerstwo podało dane, które pozwoliłyby ocenić wpływ obu czynników – uszczelnienia systemu podatku VAT i wysokiej dynamiki spożycia indywidualnego - na wzrost wpływów z VAT. Niezależnie jednak od tego, co dało większe wpływy, z obu powodów należy się cieszyć - ocenia.
Pytana o to, czy w obecnym roku wynik z 2017 r. będzie można powtórzyć, Krzysztoszek odpowiada: - W 2018 r. wpływy z podatku VAT powinny dalej rosnąć, ale zapewne już nie na taką skalę jak w 2017 r. Koniunktura gospodarcza będzie ciągle dobra, konsumpcja będzie rosła, ale wszystko wskazuje że jednak wolniej niż w 2017 r. Zatem i wzrost wpływów z VAT z tytułu rosnącego spożycia indywidualnego będzie mniejszy. Uszczelnianie też będzie przynosić malejące wzrosty dochodów z podatku VAT, bo obszary, w których luka VAT została domknięta takich przyrostów nie dadzą. Mogą je dać uszczelnienia w kolejnych obszarach - prognozuje.
Autor: ps//bgr / Źródło: PAP