Podatek od spadku i darowizn - ile wynosi? Kiedy nie trzeba płacić?

Źródło:
TVN24 Biznes
Leszczyna (KO) o zmianach podatkowych z Polskiego Ładu
Leszczyna (KO) o zmianach podatkowych z Polskiego ŁaduTVN24
wideo 2/9
Leszczyna (KO) o zmianach podatkowych z Polskiego ŁaduTVN24

Poprzez spadek lub darowiznę możliwe jest wejście w posiadanie majątku o znacznej wartości. Może się to jednak wiązać z obowiązkiem zapłacenia daniny na rzecz fiskusa. Kiedy trzeba zapłacić podatek od spadków i darowizn, a kiedy można go uniknąć? Ile wynosi? Jakie wiążą się z nim formalności?

●     Obowiązek płacenia podatku zależny jest od wartości transakcji oraz stopnia pokrewieństwa pomiędzy jej stronami. ●     W zależności od przypadku wysokość tego podatku wynosi od trzech do 20 proc. ●     W określonych sytuacjach istnieje zwolnienie z obowiązku płacenia tego podatku, dotyczy to m.in. spadków i darowizn w obrębie tzw. zerowej grupy podatkowej. ●     Podatek od spadku i darowizny dotyczy też m.in. zachowku, zasiedzenia i polecenia testamentowego.

Ustawa o podatku od spadków i darowizn

Kwestia podatku od spadków i darowizn regulowana jest przepisami ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn. Ustawa ta zawiera postanowienia dotyczące nie tylko stosowania i wysokości tego podatku, ale również przypadków, w których możliwe jest zwolnienie z niego.

Uzupełniająco kwestię podatku od spadków i darowizn obejmuje ponadto rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 20 listopada 2015 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych.

Podatek od spadków i darowizn - kiedy obowiązuje?

Podatek od spadków i darowizn dotyczy praw majątkowych nabytych przez osoby fizyczne i zlokalizowanych na terytorium Polski. Znajduje on zastosowanie w przypadku nabycia majątku w drodze:

●     dziedziczenia, ●     zapisu zwykłego, dalszego lub windykacyjnego, ●     polecenia testamentowego, ●     darowizny, polecenia darczyńcy, ●     nieodpłatnego użytkowania, zniesienia współwłasności, służebności, lub renty, ●     zachowku, ●     dyspozycji bankowej lub dyspozycji uczestnika otwartego funduszu inwestycyjnego na wypadek śmierci, ●     zasiedzenia.

Podatek od spadków i darowizn obowiązuje również w przypadku, gdy nabyty majątek znajduje się poza terytorium Polski, ale jego nabywca jest obywatelem Polski lub ma na jej terytorium miejsce stałego pobytu. Nie obowiązuje natomiast w sytuacji odwrotnej - gdy dziedziczony majątek znajduje się na terytorium Polski, ale ani nabywca, ani spadkodawca albo darczyńca nie są obywatelami Polski i nie mają na jej terytorium miejsca stałego pobytu.

Podatek od spadku i darowizny - wyjątki

Istnieją określone wyjątki od stosowania podatku od spadków i darowizn. Zgodnie z ustawą podatku nie stosuje się w przypadku:

●     nabycia poprzez spadek, zapis windykacyjny lub darowiznę praw autorskich i praw pokrewnych, praw do projektów wynalazczych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych; ●     wierzytelności wynikających z nabycia wyżej wymienionych praw; ●     dziedziczenia środków z pracowniczego programu emerytalnego albo kapitałowego, z otwartego funduszu emerytalnego, indywidualnego konta emerytalnego oraz konta zabezpieczenia emerytalnego; ●     dziedziczenia wartości składek zewidencjonowanych na subkoncie ZUS.

Ponadto z obowiązku płacenia podatku zwolnione są spadki i darowizny mające miejsce wśród osób najbliżej spokrewnionych. Do osób korzystających z tego zwolnienia, tzw. zerowej grupy podatkowej, zalicza się:

●     małżonków, ●     zstępnych (dzieci, wnuki), ●     wstępnych (rodzice, dziadkowie), ●     pasierbów, ●     rodzeństwo, ●     ojczymów, ●     macochy.

Podatek od spadku i darowizny – kwota wolna

Na obowiązek płacenia podatku od spadków i darowizn wpływ mają również stopień pokrewieństwa oraz obowiązująca kwota wolna od podatku.

Zgodnie ze stopniem pokrewieństwa wyróżnia się trzy grupy podatkowe: ●     grupę 1, obejmującą małżonków, zstępnych, wstępnych, rodzeństwo, pasierbów, zięciów, synowe, ojczymów, macochy, teściów i teściowe; ●     grupę 2, obejmującą zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków innych zstępnych; ●     grupę 3, obejmującą wszystkie pozostałe osoby nieujęte w grupie 1 lub 2.

Dla każdej z tych grup ustanowione zostały kwoty wolne od podatku, a więc wartość nabytego majątku, do której nabywca zwolniony jest z obowiązku płacenia podatku od spadków i darowizn. Wysokość kwoty wolnej od podatku wynosi:

●     9 637 zł dla grupy 1, ●     7 276 zł dla grupy 2, ●     4 902 zł dla grupy 3.

W kontekście kwoty wolnej od podatku liczona jest przy tym nie tylko wartość pojedynczych spadków lub darowizn. Liczona jest suma środków przekazanych od tej samej osoby w ciągu pięciu ostatnich lat. Dla przykładu, jeżeli pomiędzy osobami należącymi do grupy pierwszej doszło do darowizny o wartości 5 000 zł w roku 2017, a następnie taka kwota została przekazana ponownie w roku 2021, to przekroczona zostanie kwota wolna od podatku i konieczne będzie zapłacenie podatku od nadwyżki środków przekazanych ponad tę kwotę.

Podatek od spadku i darowizny 2021 - ile wynosi?

Wysokość podatku od spadków i darowizn nie jest stała i zależy od wartości otrzymywanego mienia oraz stopnia pokrewieństwa pomiędzy nabywcą, oraz spadkodawcą albo darczyńcą, czyli od grupy podatkowej. W rezultacie wartość podatku waha się od trzech do nawet 20 proc. 

Podatek od darowiznMinisterstwo Finansów

Podatek od spadków i darowizn w każdym przypadku naliczany jest jedynie od wartości nadwyżki ponad określoną kwotę wolną od podatku.

Podatek od spadku po rodzicach

Spadki i darowizny po rodzicach należą do transakcji w obrębie tzw. zerowej grupy podatkowej. Oznacza to, że są one zwolnione od podatku niezależnie od swojej wartości. Po przekroczeniu kwoty wolnej od podatku wynoszącej 9 637 zł pojawia się jedynie obowiązek zgłoszenia otrzymanego mienia do właściwego urzędu skarbowego.

W każdym przypadku, również środków otrzymywanych od rodziców, należy ponadto pamiętać o właściwym dokumentowaniu ich. Szerzej na temat darowizn od rodziców można przeczytać tutaj: Darowizna od rodziców - zgłoszenie, podatek. Jak wypełnić SD-Z2?

Sprzedaż mieszkania przed upływem 5 lat

Otrzymanie nieruchomości w drodze spadku lub darowizny podlega takim samym regulacjom jak inne rodzaje spadków i darowizn majątkowych. Co do zasady obowiązuje więc w ich przypadku konieczność zapłacenia podatku od spadków i darowizn, za wyjątkiem transakcji mających miejsce w obrębie tzw. zerowej grupy podatkowej.

Niezależnie od zapłaty lub zwolnienia od podatku od spadków i darowizn, przy sprzedaży nieruchomości otrzymanej tą drogą w ciągu pięciu pierwszych lat konieczne jest zapłacenie także podatku dochodowego w wysokości 19 proc.

Pięcioletni okres inaczej jest jednak liczony w zależności od sposobu, w jaki weszło się w posiadanie nieruchomości. W przypadku nabycia lub darowizny, jest to pięć lat od wejścia w jej posiadanie. W przypadku spadku, od 1 stycznia 2019 roku pięcioletni okres liczony jest natomiast od nabycia lub wybudowania nieruchomości przez spadkodawcę, a nie spadkobiercę. Tym samym w większości przypadków nie będzie istniała konieczność płacenia podatku dochodowego przy jej sprzedaży.

Niezależnie od sytuacji, zasada dotyczy pięciu lat podatkowych, a nie kalendarzowych. Tym samym liczy się je od końca roku, w którym doszło do nabycia lub otrzymania nieruchomości, np. otrzymanie jej w roku 2015 oznacza, że podatku dochodowego nie będzie trzeba płacić dopiero, sprzedając nieruchomość w roku 2021.

Sprzedaż mieszkania przed upływem pięciu lat może być ponadto zwolniona z podatku dochodowego w przypadku skorzystania z tzw. ulgi mieszkaniowej. Przysługuje ona, jeżeli cały dochód ze sprzedaży nieruchomości przeznaczy się w ciągu trzech lat na nowy cel mieszkaniowy, czyli zakup inne nieruchomości na użytek własny.

Druki SD-Z2 - ile czasu na złożenie?

Otrzymywane majątku ze spadku lub darowizny związane jest z koniecznością dopełnienia określonych formalności. Od strony podatkowej to przede wszystkim złożenie we właściwym urzędzie skarbowym formularza podatkowego SD-Z2, czego należy dokonać w ciągu sześciu miesięcy od otrzymania spadku lub darowizny.

Złożenie formularza SD-Z2 jest obowiązkowe w przypadku każdego otrzymanego mienia o wartości przekraczającej kwotę wolną od podatku dla danej grupy podatkowej. Obowiązek ten dotyczy również osób najbliżej spokrewnionych, czyli należących do tzw. zerowej grupy podatkowej.

Wypełnianie druku SD-Z2 nie jest natomiast konieczne w przypadku otrzymania majątku na mocy umowy spisanej u notariusza, np. umowy darowizny. W takim przypadku podatek również trzeba zapłacić, jednak jego odprowadzeniem zajmuje się wówczas notariusz.

Niezłożenie formularza SD-Z2 w przypadku, w którym było to wymagane, zagrożone jest karą w postaci obciążenia danego spadku lub darowizny podatkiem w maksymalnej wysokości, czyli 20 proc., a ponadto – w przypadku tzw. grupy 0 – utratą prawa do zwolnienia z płacenia podatku.

Źródła:

●     Ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn ●     Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 20 listopada 2015 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych ●     https://www.gov.pl/web/gov/zglos-otrzymanie-majatku-ze-spadku-lub-darowizny-formularz-podatkowy-sd-z2 ●     https://www.podatki.gov.pl/pcc-sd/sd/

Autorka/Autor:red.

Źródło: TVN24 Biznes

Źródło zdjęcia głównego: konkret24

Pozostałe wiadomości

Grupa Mulliez, do której należy sieć sklepów wielkopowierzchniowych Auchan, przedstawiła we wtorek przedstawicielom pracowników proponowany plan zwolnień, który obejmuje łącznie 2389 miejsc pracy we Francji. Spółka uzasadniła swoje plany problemami finansowymi - poinformowała agencja AFP.

Auchan przedstawił plan likwidacji prawie 2400 miejsc pracy

Auchan przedstawił plan likwidacji prawie 2400 miejsc pracy

Źródło:
PAP

Podniesienie kwoty świadczenia z funduszu alimentacyjnego z 500 do 1000 złotych miesięcznie zakłada projekt nowelizacji ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, który we wtorek przyjęła Rady Ministrów. Wypłata świadczeń ma nastąpić z wyrównaniem od 1 października 2024 roku.

Kwota świadczenia ma wzrosnąć o 100 procent. Rząd przyjął projekt

Kwota świadczenia ma wzrosnąć o 100 procent. Rząd przyjął projekt

Źródło:
PAP

Recepty na bezpłatne leki dla dzieci i seniorów będą mogli wystawić wszyscy uprawnieni lekarze niezależnie od kontraktu z NFZ - zakłada projekt nowelizacji ustawy, który we wtorek przyjął rząd. Ponadto - zgodnie z regulacją - farmaceuci będą mogli wystawiać refundowane recepty na szczepionki.

Zmiany w wystawianiu recept. Zielone światło z rządu

Zmiany w wystawianiu recept. Zielone światło z rządu

Źródło:
PAP

Rząd przyjął we wtorek projekt nowelizacji ustawy - Prawo lotnicze. Projekt zakłada między innymi wprowadzenie trzech kategorii operacji wykonywanych dronami oraz możliwość wyznaczania w przestrzeni powietrznej stref geograficznych ograniczających lub wykluczających takie loty.

Latanie dronami po nowemu. Trzy kategorie operacji

Latanie dronami po nowemu. Trzy kategorie operacji

Źródło:
PAP

We wtorkowym losowaniu Eurojackpot nie padła główna wygrana, co oznacza, że kumulacja rośnie do 400 milionów złotych. W Polsce odnotowano jedną wygraną IV stopnia. Oto liczby, które wylosowano 5 listopada 2024 roku.

Potężna kumulacja w Eurojackpot

Potężna kumulacja w Eurojackpot

Źródło:
tvn24.pl

Grupa Azoty zakończyła pierwszy etap programu naprawczego - podała spółka. Dodała, że zoptymalizowała koszty na poziomie około 350 milionów złotych i pracuje nad aktualizacją strategii i programem dekarbonizacyjnym.

"To jedyna droga". Program naprawczy w chemicznym gigancie

"To jedyna droga". Program naprawczy w chemicznym gigancie

Źródło:
PAP

Główny Inspektor Farmaceutyczny (GIF) wycofał z obrotu na terenie całego kraju dwie serie leku o nazwie Hydroxyzinum Hasco. Nie spełnia on wymagań jakościowych. GIF nadał decyzji rygor natychmiastowej wykonalności.

Dwie serie leku na receptę wycofane z obrotu

Dwie serie leku na receptę wycofane z obrotu

Źródło:
tvn24.pl

Do końca listopada można wnioskować o środki z programu Dobry Start. Do tej pory wypłacono ponad 1,37 miliarda złotych - przekazał Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS).

ZUS wypłacił już prawie 1,4 miliarda złotych. Wnioski do końca listopada

ZUS wypłacił już prawie 1,4 miliarda złotych. Wnioski do końca listopada

Źródło:
PAP

Kontrolerzy NIK na wniosek prokuratora regionalnego w Rzeszowie rozpoczęli kontrolę w siedzibie Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Chodzi o przekroczenie uprawnień przez ministra kultury przy zawarciu w 2018 roku umowy z fundacją Lux Veritatis na utworzenie Muzeum Pamięć i Tożsamość. Prezesem Lux Veritatis jest ojciec Tadeusz Rydzyk.

Umowa z Rydzkiem pod lupą. Ruszyła kontrola

Umowa z Rydzkiem pod lupą. Ruszyła kontrola

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Kioski Ruchu do likwidacji. Obecnie ajenci otrzymują wypowiedzenia umów - podał Orlen, który jest właścicielem spółki. Niektórzy decydują się na odkupienie kiosku i prowadzenie działalności "we własnym zakresie". 

Koniec kiosków Ruchu. Komunikat

Koniec kiosków Ruchu. Komunikat

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Nawet 50 tysięcy złotych grzywny będzie grozić tym pracodawcom, którzy spóźniają się z wypłatą pracownikom wynagrodzeń przez co najmniej trzy miesiące - pisze "Dziennik Gazeta Prawna". Taką maksymalną wysokość sankcji zakłada najnowsza wersja projektu ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę przygotowana przez resort rodziny i pracy.

Kara może sięgnąć 50 tysięcy złotych. Jest projekt

Kara może sięgnąć 50 tysięcy złotych. Jest projekt

Źródło:
"Dziennik Gazeta Prawna"

Hurtowe ceny energii są w Polsce jednymi z najwyższych w Europie, z kolei ceny dla gospodarstw domowych są jedne z najniższych - zauważa we wtorkowym wydaniu dziennik "Rzeczpospolita". Jednocześnie resort klimatu chce stopniowo odchodzić od mrożenia cen prądu.

Ceny prądu w Polsce. "Taki dzień to tylko wyjątek"

Ceny prądu w Polsce. "Taki dzień to tylko wyjątek"

Źródło:
PAP

Pracownicy koncernu lotniczego Boeing opowiedzieli się za przyjęciem oferty firmy zakładającej podwyżki płac o 38 procent w ciągu czterech lat i zakończenie trwającego od ponad siedmiu tygodni strajku - przekazała agencja AP. Za akceptacją propozycji zagłosowało 59 procent głosujących.

Podwyżki w lotniczym gigancie. "To zwycięstwo"

Podwyżki w lotniczym gigancie. "To zwycięstwo"

Źródło:
PAP

Stopy procentowe nie zostaną obniżone na rozpoczynającym się we wtorek dwudniowym posiedzeniu Rady Polityki Pieniężnej - twierdzi ekonomista banku ING BSK Adam Antoniak. Ekspert przewiduje, że pierwsza obniżka nastąpi w maju.

RPP zdecyduje w sprawie stóp. "Pojawiły się nowe argumenty"

RPP zdecyduje w sprawie stóp. "Pojawiły się nowe argumenty"

Źródło:
PAP

Chiny złożyły pozew do Światowej Organizacji Handlu (WTO) przeciwko cłom wyrównawczym nałożonym przez UE na import pojazdów elektrycznych wyprodukowanych w Państwie Środka.

Europa uderza w chińskie auta. Jest reakcja

Europa uderza w chińskie auta. Jest reakcja

Źródło:
PAP

W poniedziałek doszło do awarii w przedsiębiorstwie chemicznym Anwil we Włocławku. Jak przekazała spółka, część pracowników została ewakuowana. W nocy "ze względu na procedurę bezpieczeństwa w firmie Anwil uruchomiony został alarm chemiczny trzeciego stopnia" - poinformowano w komunikacie zamieszczonym w mediach społecznościowych włocławskiego urzędu miasta. We wtorek rano przekazano, że alarm został odwołany.

Awaria w zakładach chemicznych. Ewakuowano część pracowników

Awaria w zakładach chemicznych. Ewakuowano część pracowników

Źródło:
tvn24.pl

Magazyny energii oraz montaż mikroinstalacji wiatrowych będą objęte ulgą termomodernizacyjną - wynika z projektu rozporządzenia przygotowanego przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii. Jednocześnie nowe przepisy wykluczą możliwość skorzystania z ulgi termomodernizacyjnej w przypadku zakupu i montażu kotłów olejowych i gazowych.

Piece na gaz wypadają z listy. Zmiany w popularnej uldze

Piece na gaz wypadają z listy. Zmiany w popularnej uldze

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej pracuje nam przepisami umożliwiającymi ponowne przeliczenie przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych emerytur i rent rodzinnych przyznanych w czerwcu w latach 2009-2019. Według zapowiedzi wniosek o przeliczenie świadczenia będzie można złożyć od 1 czerwca 2025 roku.

Ponowne przeliczenie stu tysięcy emerytur. Trzeba będzie złożyć wniosek

Ponowne przeliczenie stu tysięcy emerytur. Trzeba będzie złożyć wniosek

Źródło:
PAP

- Zmiana daty startu systemu kaucyjnego ze stycznia na październik 2025 roku to kompromisowe, realne rozwiązanie - ocenili uczestnicy poniedziałkowej dyskusji na Forum Rynku Spożywczego i Handlu. Przedstawiciel jednego z operatorów systemu zwrócił jednak uwagę, że przesunięcie terminu oznacza koszty finansowe.

Tusk podaje nowy termin. "Dostaliśmy jedenaście miesięcy"

Tusk podaje nowy termin. "Dostaliśmy jedenaście miesięcy"

Źródło:
PAP

Wynik wyborów w Stanach Zjednoczonych będzie miał wpływ nie tylko na gospodarkę USA, ale również będzie wiązał się z konsekwencjami dla rynków całego świata - zwracają uwagę analitycy Credit Agricole.

Wynik "będzie wiązał się z globalnymi konsekwencjami". Cztery scenariusze

Wynik "będzie wiązał się z globalnymi konsekwencjami". Cztery scenariusze

Źródło:
tvn24.pl

Komisja Europejska wezwała w poniedziałek amerykański koncern Apple, aby dostosował do unijnych przepisów działanie systemu operacyjnego tabletów iPadOS. W przeciwnym wypadku KE grozi firmie nałożeniem grzywny.

Gigant na celowniku Brukseli. Groźba wysokiej kary

Gigant na celowniku Brukseli. Groźba wysokiej kary

Źródło:
PAP

Licytacja pakietu akcji spółki Manufaktura Piwa Wódki i Wina, której prezesem jest Janusz Palikot, rozpocznie się 2 grudnia, a cenę wywoławczą określono na niemal 1,2 miliona złotych - przekazał komornik sądowy z Lublina.

Licytacja akcji spółki Janusza Palikota

Licytacja akcji spółki Janusza Palikota

Źródło:
PAP

Stacja TVN24 w październiku była najchętniej oglądanym kanałem informacyjnym w kraju z 5,83 procent udziału w widowni w grupie ogólnej (widzowie powyżej 4. roku życia) - wynika z danych Nielsen TV Audience Measurement. "Fakty" TVN były najchętniej wybieranym serwisem informacyjnym, a portal tvn24.pl najczęściej czytanym serwisem internetowym stacji telewizyjnej.

Świetne wyniki TVN24, tvn24.pl i "Faktów" TVN. Dziękujemy!

Świetne wyniki TVN24, tvn24.pl i "Faktów" TVN. Dziękujemy!

Źródło:
tvn24.pl

Sławomir Staszak został powołany na prezesa Energi - poinformowała spółka w poniedziałkowym komunikacie. Staszak dotychczas zajmował stanowisko wiceprezesa.

Nowy prezes spółki energetycznej

Nowy prezes spółki energetycznej

Źródło:
PAP

Ładowarka iPower B3+ nie spełnia wymagań dla sprzętu elektrycznego - poinformował Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK). Wezwał także "przedsiębiorcę do wycofania wyrobu z obrotu, zaprzestania udostępniania wyrobu".

Ładowarka "nie spełnia wymagań". Ostrzeżenie dla konsumentów

Ładowarka "nie spełnia wymagań". Ostrzeżenie dla konsumentów

Źródło:
tvn24.pl

Od 1 listopada, przez trzy doby, przedsiębiorcy złożyli 48,2 tysiąca wniosków o wakacje składkowe - poinformował w poniedziałek Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Zgodnie z nowymi przepisami, przedsiębiorcy mogą raz w roku za wybrany miesiąc nie płacić za siebie składek. W tym roku z wakacji od składek będzie można skorzystać jedynie w grudniu.

Miesiąc bez składek. Lawina wniosków

Miesiąc bez składek. Lawina wniosków

Źródło:
PAP

Wigilia, w tym tegoroczna, może stać się kolejnym dniem objętym zakazem handlu. Tak zakłada projekt złożony przez Lewicę. Przeciwna "nagłym zmianom legislacyjnym" jest Polska Organizacja Handlu i Dystrybucji (POHiD), która przygotowała własną propozycję w tej sprawie.

Nowa propozycja w sprawie handlu w Wigilię

Nowa propozycja w sprawie handlu w Wigilię

Źródło:
tvn24.pl