500 plus "traci realną wartość". Alarmujący raport o ubóstwie

Borys-Szopa: wypłaty 500 plus będą w miarę możliwości jak najszybciejtvn24
wideo 2/23

Ponad 2 miliony Polaków żyło w skrajnym ubóstwie w 2018 roku - wynika z najnowszego raportu przygotowanego przez Polski Komitet Europejskiej Sieci Przeciwdziałania Ubóstwu (EAPN Polska). Oznacza to wzrost o około 422 tysiące osób w porównaniu do roku wcześniej. Według Komitetu, potrzebna jest waloryzacja między innymi świadczenia Rodzina 500 plus.

17 października jest obchodzony Międzynarodowy Dzień Walki z Ubóstwem. Z tej okazji EAPN Polska opublikował raport "Poverty watch 2019: monitoring ubóstwa finansowego i polityki społecznej przeciw ubóstwu w Polsce".

Wzrost ubóstwa

Autorzy raportu podkreślili, że w 2018 roku zmienił się pozytywny trend w zakresie spadku ubóstwa skrajnego i relatywnego.

Podstawę wyznaczania granicy ubóstwa skrajnego stanowi minimum egzystencji szacowane przez Instytut Pracy i Spraw Socjalnych (IPiSS). Minimum egzystencji osoby dla samotnej w 2018 roku wynosiło 595 złotych, dla czteroosobowej rodziny (dwie osoby dorosłe plus dwoje dzieci do lat 14) – 1606 złotych. W przypadku ubóstwa relatywnego te progi wyniosły odpowiednio 810 złotych i 2187 złotych.

"Wskaźniki obu rodzajów ubóstwa wzrosły – ubóstwo skrajne z 4,3 procent do 5,4 procent, ubóstwo relatywne z 10,7 procent do 10,9 procent. Stało się tak mimo wyższego niż w 2017 roku wzrostu realnego przeciętnego wynagrodzenia (o 5,3 procent), realnej płacy minimalnej (o 4 procent), mniejszego niż w 2017 roku bezrobocia (3,7-3,8 procent) oraz kontynuowania wypłat świadczenia wychowawczego (500 plus)" - czytamy.

Jak podkreślono, "korzyści najuboższych 20 procent społeczeństwa z tych pozytywnych trendów w postaci wzrostu realnych dochodów i wydatków zasadniczo spadły w 2018 roku".

Podano, że realne dochody w gospodarstwach domowych najbiedniejszych 20 procent społeczeństwa wzrosły w ujęciu rocznym o 1,5 procent, podczas gdy wydatki wzrosły o 3,3 procent. Dla porównania, w 2017 roku realne dochody wzrosły o 15,7 procent, a w 2016 roku o 22,1 procent.

Z raportu EAPN wynika, że liczba Polaków żyjących w skrajnym ubóstwie wzrosła o około 422 tysiące - z 1,7 miliona w 2017 roku do 2,1 miliona w 2018 roku. 417 tysięcy ubogich stanowiły dzieci, a 276 tysiące seniorzy. Liczba dzieci żyjących w skrajnym ubóstwie wzrosła o około 90 tysięcy w porównaniu do 2017 roku.

Zgodnie z danymi GUS, w 2018 roku stopa ubóstwa skrajnego wśród dzieci do lat 18 wyniosła 6 procent, podczas gdy prognozowano, że po wprowadzeniu programu 500 plus w sytuacji skrajnego ubóstwa pozostanie jedynie 0,7 procent polskich dzieci.

Liczba osób żyjących w ubóstwie relatywnym wzrosła w ubiegłym roku o około 304 tysiące - z 5,2 miliona do 5,5 miliona.

Zaznaczono jednak, że nadal - mimo zmiany trendu - w ubóstwie żyje mniej Polaków niż w latach 2014-2015.

Rodzina 500 plus

Autorzy raportu dużo miejsca poświęcili programowi Rodzina 500 plus, który wystartował 1 kwietnia 2016 roku. "Świadczenie wychowawcze stanowi oczywiście realną pomoc dla rodzin z dziećmi, ale poziom wsparcia dla ubogich rodzin w ramach tego świadczenia zmniejsza się" - podkreślono.

Autorzy raportu wyjaśnili, że jest tak po części dlatego, że "od 2016 roku nie było ono waloryzowane, a ceny rosły. Traci więc ono realną wartość". Jak wskazano, 500 złotych z 2016 roku warte było około 480 złotych w 2018 roku.

Na temat waloryzacji świadczeń premier Mateusz Morawiecki mówił we wrześniowej rozmowie z money.pl. - Przy tak niskiej inflacji poszerzyliśmy program o pierwsze dziecko. Każda rodzina, która ma drugie dziecko, ma też pierwsze, więc to 100-procentowa waloryzacja - uzasadnił szef rządu.

Ponadto, autorzy raportu zwrócili uwagę, że "mimo zaplanowanej podwyżki na 2017 rok, nie podniesiono też zasiłków rodzinnych ani kryteriów, które do nich uprawniają. Dlatego one również traciły na wartości, a część ubogich rodzin traciła je częściowo lub w całości w związku z przekraczaniem kryteriów dochodowych".

W ocenie EAPN Polska, brak waloryzacji świadczenia wychowawczego i zasiłków rodzinnych sprawił, że rodziny utrzymujące się głównie ze świadczeń mogły zaspokoić swoje potrzeby na niższym poziomie. "Dlatego właśnie wśród takich rodzin ubóstwo skrajne wzrosło najbardziej (z 10,4 do 14,1 procent). Rodziny takie korzystały w niewielkim stopniu lub w ogóle z podwyżek płacy minimalnej i ogólnego wzrostu płac" - podkreślono.

Na każde dziecko

Od początku lipca tego roku można składać wnioski o 500 plus w nowej rozszerzonej odsłonie. Po zmianach świadczenie wychowawcze przysługuje na każde dziecko, bez względu na dochody rodziny.

Autorzy raportu podkreślili, że brak kryterium dochodowego "da małe korzyści uboższym rodzinom, które od początku korzystały ze świadczenia na jedyne lub pierwsze dziecko". "Duże korzyści odniosą rodziny z klasy średniej i w szczególności zamożne" - dodano.

Według EAPN Polska, "usunięcie kryterium w świadczeniu wychowawczym może w niewielkim stopniu przyczynić się do zwiększenia dochodów z pracy w uboższych rodzinach". Efekt będzie zauważalny dopiero w 2020 roku. "Jednak kształt zasiłków rodzinnych nadal słabo do tego zachęca (uzyskiwanie dochodu wyższego niż kryterium nie powoduje poprawy sytuacji)" - zaznaczono.

Przeciwdziałanie ubóstwu

Jak podkreślono w raporcie, "polityka przeciwdziałania ubóstwu powinna uwzględniać nie tylko świadczenia pieniężne - odpowiednio wysokie i regularnie waloryzowane".

W ocenie Komitetu, wsparcie finansowe powinno być skoordynowane z dostępnymi, dobrej jakości usługami dla osób w wieku produkcyjnym, na przykład wsparcie w nabywaniu i podnoszeniu kwalifikacji zawodowych, pomoc w szukaniu i utrzymaniu zatrudnienia, zapewnianie opieki nad dziećmi i zależnymi osobami dorosłymi, dostęp do transportu publicznego.

"Usługi te umożliwiają osobom zdolnym do pracy z ubogich rodzin na uzyskanie lub zwiększenie dochodów z pracy" - wyjaśniono.

Rządowe sprawozdanie

Na wyhamowanie trendu spadkowego ubóstwa zwrócił uwagę sam rząd w drugim sprawozdaniu z realizacji o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci w 2018 roku. Jego autorem jest Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

Ministerstwo podało, że w 2018 roku odnotowano wyhamowanie trendu spadkowego ubóstwa, co - według resortu - "wiązało się między innymi z wyczerpaniem się efektu programu na poziom wydatków gospodarstw domowych, na podstawie których dokonywany jest pomiar ubóstwa skrajnego".

"Ubóstwo mierzone jest na podstawie wydatków gospodarstwa domowego w porównaniu z całą grupą badanych gospodarstw, zatem w przypadku zwiększenia oszczędności, które wcześnie mogły wcale nie występować wśród najbiedniejszych, może się okazać, że teoretycznie poziom ubóstwa wzrósł. Jest to jednak tylko wynik statystyczny, bo rzeczywisty poziom zasobów i dostępności do dóbr tego gospodarstwa domowego wzrósł" - podkreśliła minister rodziny Bożena Borys-Szopa.

Wzrost ubóstwa skrajnego potwierdzają dane Głównego Urzędu Statystycznego, o których w sierpniu pisał Konkret24.

Jako pierwsza o raporcie Polskiego Komitetu Europejskiej Sieci Przeciwdziałania Ubóstwu napisała "Gazeta Wyborcza".

European Anti-Poverty Network (EAPN) jest największą europejską organizacją sieci krajowych oraz organizacji europejskich i międzynarodowych, które działają na rzecz walki z ubóstwem. Polski Komitet Europejskiej Sieci Przeciwdziałania Ubóstwu (EAPN Polska) został powołany do życia w 2007 roku, zrzesza obecnie 32 organizacje ogólnopolskie i lokalne. EAPN Polska działa przy Wspólnocie Roboczej Związków Organizacji Socjalnych WRZOS.

Autor: mb / Źródło: tvn24bis.pl

Raporty:
Pozostałe wiadomości

Akcje Porsche spadły w poniedziałek najmocniej w historii po tym, jak producent samochodów luksusowych ograniczył swoje plany dotyczące pojazdów elektrycznych - informuje Bloomberg.

Tąpnięcie na akcjach producenta aut. "Kolejny cios dla niemieckiego przemysłu"

Tąpnięcie na akcjach producenta aut. "Kolejny cios dla niemieckiego przemysłu"

Źródło:
Bloomberg, Reuters

Wysoki rangą przedstawiciel Białego Domu poinformował w poniedziałek, że za działanie TikToka w USA będzie odpowiadać konsorcjum z większościowym udziałem amerykańskich firm. W tym tygodniu prezydent USA Donald Trump ma podpisać rozporządzenie wykonawcze w sprawie transakcji.

Miliony użytkowników i "tysiące miejsc pracy". Oto plan Trumpa

Miliony użytkowników i "tysiące miejsc pracy". Oto plan Trumpa

Źródło:
PAP

Na rynku mieszkaniowym widać stabilizację cen, mimo rekordowo dużej liczby lokali wystawionych na sprzedaż. Jednocześnie rośnie popyt i zainteresowanie kredytami hipotecznymi - wynika z najnowszego raportu PKO BP. Eksperci banku prognozują, że w pierwszej połowie 2026 roku ceny mieszkań mogą lekko wzrosnąć.

Ceny mogą wzrosnąć. Nowa prognoza

Ceny mogą wzrosnąć. Nowa prognoza

Źródło:
PAP

Amerykański gigant technologiczny Apple zarzuca Unii Europejskiej, że jej przepisy powodują opóźnianie wprowadzania nowych funkcji dla europejskich użytkowników - informuje BBC. Koncern ostrzega, że przepisy Aktu o rynkach cyfrowych (DMA) podważają "zintegrowany ekosystem", który odróżnia Apple od konkurencji.

Gigant zaostrza wojnę z Brukselą. Jedna funkcja wstrzymana

Gigant zaostrza wojnę z Brukselą. Jedna funkcja wstrzymana

Źródło:
BBC

Pepco poinformowało o wycofaniu ze sklepów trzech produktów. "Nie są zgodne z wymaganiami dyrektywy dotyczącej wyrobów ceramicznych przeznaczonych do kontaktu ze środkami spożywczymi" - wyjaśniono w komunikacie.

Duża sieć handlowa wycofuje trzy produkty

Duża sieć handlowa wycofuje trzy produkty

Źródło:
tvn24.pl

Iran i Rosja podpiszą w najbliższych dniach umowę na budowę nowych elektrowni atomowych - podała agencja Reutera. Nowe elektrownie w Iranie mają generować łącznie 20 tysięcy megawatów energii. Irański wiceprezydent Mohammad Eslami w poniedziałek rozpoczął wizytę w Moskwie.

Rosja podpisze atomową umowę z Iranem

Rosja podpisze atomową umowę z Iranem

Źródło:
PAP, Reuters, Tasnim

Uwaga na fałszywe e-maile dotyczące rzekomego potwierdzenia danych lub potwierdzenia przelewu - ostrzega PKO BP. "Nie jesteśmy autorem tych wiadomości" - wyjaśnia bank.

Wielki bank ostrzega. "Możesz stracić pieniądze"

Wielki bank ostrzega. "Możesz stracić pieniądze"

Źródło:
tvn24.pl

Agencja Unii Europejskiej do spraw Cyberbezpieczeństwa (ENISA) poinformowała w poniedziałek, że zakłócenia w funkcjonowaniu systemów automatycznej odprawy pasażerów na kilku lotniskach w Europie spowodowane były cyberatakiem z użyciem oprogramowania typu ransomware.

Chaos na lotniskach. Unijna agencja zabrała głos

Chaos na lotniskach. Unijna agencja zabrała głos

Źródło:
PAP, Reuters

Rewitalizacja linii kolejowej Kartuzy-Lębork ma znaczenie strategiczne - podkreślił premier Donald Tusk. Dodał, że będzie elementem infrastruktury służącej budowie elektrowni jądrowej w Lubiatowie

Tusk: to bardzo istotna część strategicznego planu

Tusk: to bardzo istotna część strategicznego planu

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Oracle negocjuje z Metą kontrakt o wartości blisko 20 miliardów dolarów - informuje Bloomberg. Chodzi o chmurę obliczeniową. Finalizacja porozumienia mogłaby znacząco wzmocnić pozycję Oracle jako jednego z głównych dostawców infrastruktury wspierającej rozwój sztucznej inteligencji.

Szykuje się wielki kontrakt między gigantami. Trwają negocjacje

Szykuje się wielki kontrakt między gigantami. Trwają negocjacje

Źródło:
Bloomberg

Zgoda na żądania USA dotyczące inwestycji 350 miliardów dolarów bez odpowiednich zabezpieczeń może doprowadzić do kryzysu gospodarczego porównywalnego z krachem z 1997 roku - ostrzegł prezydent Korei Południowej Li Dze Mjung. 

Li Dze Mjung: to grozi sytuacją, jak podczas kryzysu w 1997 roku

Li Dze Mjung: to grozi sytuacją, jak podczas kryzysu w 1997 roku

Źródło:
PAP

Mieszkańcy Amsterdamu kierują pozew przeciw lokalnym władzom z powodu nieskutecznej walki z nadmierną turystyką. Inicjatywa Amsterdam ma Wybór zebrała w tym celu 30 tysięcy podpisów oraz 50 tysięcy euro - poinformował holenderski dziennik "AD".

Mieszkańcy Amsterdamu mają dość i pozywają władze

Mieszkańcy Amsterdamu mają dość i pozywają władze

Źródło:
PAP

Setki osób i ponad połowa terytorium Australii zostało odciętych od numeru alarmowego podczas awarii sieci telekomunikacyjnej Optus. Władze zapowiadają, że "znaczące konsekwencje" zostaną wyciągnięte wobec operatora, ponieważ incydent jest łączony z co najmniej kilkoma zgonami - podał portal BBC.

Fatalne skutki awarii w Australii. "Znaczące konsekwencje"

Fatalne skutki awarii w Australii. "Znaczące konsekwencje"

Źródło:
BBC

Fundusz inwestycyjny Warrena Buffetta - Berkshire Hathaway - zakończył właśnie swoją wieloletnią przygodę z chińskim producentem samochodów elektrycznych BYD. Decyzja kończy inwestycję rozpoczętą w 2008 roku.

Fundusz Buffetta opuszcza chińskiego giganta

Fundusz Buffetta opuszcza chińskiego giganta

Źródło:
Reuters

Sprzedaż detaliczna w cenach stałych w sierpniu 2025 roku wzrosła o 3,1 procent w ujęciu rocznym - poinformował Główny Urząd Statystyczny (GUS). Dodał, że w porównaniu z lipcem odnotowano spadek o 0,4 procent.

Nowe dane ze sklepów

Nowe dane ze sklepów

Źródło:
tvn24.pl, PAP

Wynajmujący nie muszą obniżać cen. Wielu chętnych często przebija stawki, by wygrać z konkurencją - podaje "Rzeczpospolita". Podkreśla, że najlepsze oferty najmu znikają w kilka godzin.

Ostra walka na rynku. "Popyt był rekordowy"

Ostra walka na rynku. "Popyt był rekordowy"

Źródło:
PAP

Gazprom wyprzedał udziały w Serbskim Przemyśle Naftowym (NIS) - podało Radio Wolna Europa. Największy serbski koncern naftowy znalazł się na liście podmiotów zagrożonych sankcjami USA, gdyż akcje posiadały w firmie Gazprom i Gazprom Nieft.

Ucieczka przed sankcjami. Gazprom sprzedaje udziały

Ucieczka przed sankcjami. Gazprom sprzedaje udziały

Źródło:
PAP

Stopy procentowe w Chinach zostały utrzymane na dotychczasowym poziomie - poinformował Ludowy Bank Chin (PBoC) w komunikacie. Decyzja ta odzwierciedla ostrożne podejście chińskich władz do luzowania polityki pieniężnej.

Ważna decyzja chińskiego banku centralnego

Ważna decyzja chińskiego banku centralnego

Źródło:
PAP, Reuters

Prezydent USA Donald Trump wskazał, że liderzy biznesu Lachlan Murdoch, Larry Ellison i Michael Dell będą amerykańskimi inwestorami w umowie umożliwiającej TikTokowi dalszą działalność w USA - podała Agencja Reutera.

Donald Trump powiedział, kto ma wziąć udział w transakcji z TikTokiem

Donald Trump powiedział, kto ma wziąć udział w transakcji z TikTokiem

Źródło:
Reuters, PAP

Rząd Indii oświadczył, że wprowadzenie nowej opłaty w wysokości 100 tysięcy dolarów dla osób ubiegających się o amerykańskie wizy pracownicze może mieć konsekwencje humanitarne i zakłócić życie wielu rodzin - poinformował portal stacji BBC.

Decyzja Trumpa ich zabolała najbardziej. "Konsekwencje humanitarne"

Decyzja Trumpa ich zabolała najbardziej. "Konsekwencje humanitarne"

Źródło:
BBC

W najbliższych dniach inwestorzy poznają dane o sprzedaży detalicznej i biuletyn statystyczny za sierpień. Następnie resort finansów przeprowadzi aukcję sprzedaży obligacji, a bank centralny powinien opublikować założenia polityki pieniężnej na 2026 rok. Rynek będzie też analizował decyzję agencji Moody's dotyczącą ratingu Polski.

Sprzedaż, biuletyn, obligacje. Najważniejsze wydarzenia tygodnia

Sprzedaż, biuletyn, obligacje. Najważniejsze wydarzenia tygodnia

Źródło:
PAP

Na aukcję domu Bonhams trafiło niepublikowane wcześniej nagranie wideo z koncertu Nirvany i Kurta Cobaina z 1990 roku. Materiał wyceniany jest na kwotę od 100 do 150 tysięcy dolarów. Licytacja potrwa do 25 września.

"Kultowy moment w historii muzyki". Wyjątkowe nagranie na aukcji

"Kultowy moment w historii muzyki". Wyjątkowe nagranie na aukcji

Źródło:
PAP

Sztuczna inteligencja (AI) może prowadzić do zaniku cennych umiejętności pracowników - ocenił doktor Piotr Gaczek z Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu. Jak wyjaśnił, regularne delegowanie zadań na maszyny sprawia, że człowiek traci wprawę lub zapomina, jak je wykonywać.

"Alarmujący przykład". Ekspert o najpoważniejszych zagrożeniach dla pracowników

"Alarmujący przykład". Ekspert o najpoważniejszych zagrożeniach dla pracowników

Źródło:
PAP

Administracja Białego Domu wyjaśniła, że opłata 100 tysięcy dolarów za wizę pracowniczą ma charakter jednorazowy. W oficjalnym komunikacie podkreślono, że nie dotyczy osób, które już posiadają wizy.

Wiza 100 razy droższa. Biały Dom tłumaczy

Wiza 100 razy droższa. Biały Dom tłumaczy

Źródło:
PAP

Dwa największe banki w Polsce - PKO BP i Pekao - ostrzegają klientów przed utrudnieniami w niedzielę. Mogą wystąpić trudności z blikiem, aplikacją, przelewami czy wypłatą pieniędzy z bankomatu.

Dwa największe banki ostrzegają. "Nie skorzystasz z aplikacji"

Dwa największe banki ostrzegają. "Nie skorzystasz z aplikacji"

Źródło:
tvn24.pl

Agencja Moody's zasygnalizowała, że konflikt między rządem a prezydentem negatywnie wpływa na gospodarkę i stabilność kraju - ocenił główny ekonomista ING Banku Śląskiego Rafał Benecki. Z kolei Piotr Kuczyński z Domu Inwestycyjnego Xelion ostrzegł, że bez ograniczenia deficytu i długu publicznego Polsce grozi obniżka ratingu już w przyszłym roku.

"Agencja wysłała mocny sygnał do polityków"

"Agencja wysłała mocny sygnał do polityków"

Źródło:
PAP