500 plus "traci realną wartość". Alarmujący raport o ubóstwie

Borys-Szopa: wypłaty 500 plus będą w miarę możliwości jak najszybciejtvn24
wideo 2/23

Ponad 2 miliony Polaków żyło w skrajnym ubóstwie w 2018 roku - wynika z najnowszego raportu przygotowanego przez Polski Komitet Europejskiej Sieci Przeciwdziałania Ubóstwu (EAPN Polska). Oznacza to wzrost o około 422 tysiące osób w porównaniu do roku wcześniej. Według Komitetu, potrzebna jest waloryzacja między innymi świadczenia Rodzina 500 plus.

17 października jest obchodzony Międzynarodowy Dzień Walki z Ubóstwem. Z tej okazji EAPN Polska opublikował raport "Poverty watch 2019: monitoring ubóstwa finansowego i polityki społecznej przeciw ubóstwu w Polsce".

Wzrost ubóstwa

Autorzy raportu podkreślili, że w 2018 roku zmienił się pozytywny trend w zakresie spadku ubóstwa skrajnego i relatywnego.

Podstawę wyznaczania granicy ubóstwa skrajnego stanowi minimum egzystencji szacowane przez Instytut Pracy i Spraw Socjalnych (IPiSS). Minimum egzystencji osoby dla samotnej w 2018 roku wynosiło 595 złotych, dla czteroosobowej rodziny (dwie osoby dorosłe plus dwoje dzieci do lat 14) – 1606 złotych. W przypadku ubóstwa relatywnego te progi wyniosły odpowiednio 810 złotych i 2187 złotych.

"Wskaźniki obu rodzajów ubóstwa wzrosły – ubóstwo skrajne z 4,3 procent do 5,4 procent, ubóstwo relatywne z 10,7 procent do 10,9 procent. Stało się tak mimo wyższego niż w 2017 roku wzrostu realnego przeciętnego wynagrodzenia (o 5,3 procent), realnej płacy minimalnej (o 4 procent), mniejszego niż w 2017 roku bezrobocia (3,7-3,8 procent) oraz kontynuowania wypłat świadczenia wychowawczego (500 plus)" - czytamy.

Jak podkreślono, "korzyści najuboższych 20 procent społeczeństwa z tych pozytywnych trendów w postaci wzrostu realnych dochodów i wydatków zasadniczo spadły w 2018 roku".

Podano, że realne dochody w gospodarstwach domowych najbiedniejszych 20 procent społeczeństwa wzrosły w ujęciu rocznym o 1,5 procent, podczas gdy wydatki wzrosły o 3,3 procent. Dla porównania, w 2017 roku realne dochody wzrosły o 15,7 procent, a w 2016 roku o 22,1 procent.

Z raportu EAPN wynika, że liczba Polaków żyjących w skrajnym ubóstwie wzrosła o około 422 tysiące - z 1,7 miliona w 2017 roku do 2,1 miliona w 2018 roku. 417 tysięcy ubogich stanowiły dzieci, a 276 tysiące seniorzy. Liczba dzieci żyjących w skrajnym ubóstwie wzrosła o około 90 tysięcy w porównaniu do 2017 roku.

Zgodnie z danymi GUS, w 2018 roku stopa ubóstwa skrajnego wśród dzieci do lat 18 wyniosła 6 procent, podczas gdy prognozowano, że po wprowadzeniu programu 500 plus w sytuacji skrajnego ubóstwa pozostanie jedynie 0,7 procent polskich dzieci.

Liczba osób żyjących w ubóstwie relatywnym wzrosła w ubiegłym roku o około 304 tysiące - z 5,2 miliona do 5,5 miliona.

Zaznaczono jednak, że nadal - mimo zmiany trendu - w ubóstwie żyje mniej Polaków niż w latach 2014-2015.

Rodzina 500 plus

Autorzy raportu dużo miejsca poświęcili programowi Rodzina 500 plus, który wystartował 1 kwietnia 2016 roku. "Świadczenie wychowawcze stanowi oczywiście realną pomoc dla rodzin z dziećmi, ale poziom wsparcia dla ubogich rodzin w ramach tego świadczenia zmniejsza się" - podkreślono.

Autorzy raportu wyjaśnili, że jest tak po części dlatego, że "od 2016 roku nie było ono waloryzowane, a ceny rosły. Traci więc ono realną wartość". Jak wskazano, 500 złotych z 2016 roku warte było około 480 złotych w 2018 roku.

Na temat waloryzacji świadczeń premier Mateusz Morawiecki mówił we wrześniowej rozmowie z money.pl. - Przy tak niskiej inflacji poszerzyliśmy program o pierwsze dziecko. Każda rodzina, która ma drugie dziecko, ma też pierwsze, więc to 100-procentowa waloryzacja - uzasadnił szef rządu.

Ponadto, autorzy raportu zwrócili uwagę, że "mimo zaplanowanej podwyżki na 2017 rok, nie podniesiono też zasiłków rodzinnych ani kryteriów, które do nich uprawniają. Dlatego one również traciły na wartości, a część ubogich rodzin traciła je częściowo lub w całości w związku z przekraczaniem kryteriów dochodowych".

W ocenie EAPN Polska, brak waloryzacji świadczenia wychowawczego i zasiłków rodzinnych sprawił, że rodziny utrzymujące się głównie ze świadczeń mogły zaspokoić swoje potrzeby na niższym poziomie. "Dlatego właśnie wśród takich rodzin ubóstwo skrajne wzrosło najbardziej (z 10,4 do 14,1 procent). Rodziny takie korzystały w niewielkim stopniu lub w ogóle z podwyżek płacy minimalnej i ogólnego wzrostu płac" - podkreślono.

Na każde dziecko

Od początku lipca tego roku można składać wnioski o 500 plus w nowej rozszerzonej odsłonie. Po zmianach świadczenie wychowawcze przysługuje na każde dziecko, bez względu na dochody rodziny.

Autorzy raportu podkreślili, że brak kryterium dochodowego "da małe korzyści uboższym rodzinom, które od początku korzystały ze świadczenia na jedyne lub pierwsze dziecko". "Duże korzyści odniosą rodziny z klasy średniej i w szczególności zamożne" - dodano.

Według EAPN Polska, "usunięcie kryterium w świadczeniu wychowawczym może w niewielkim stopniu przyczynić się do zwiększenia dochodów z pracy w uboższych rodzinach". Efekt będzie zauważalny dopiero w 2020 roku. "Jednak kształt zasiłków rodzinnych nadal słabo do tego zachęca (uzyskiwanie dochodu wyższego niż kryterium nie powoduje poprawy sytuacji)" - zaznaczono.

Przeciwdziałanie ubóstwu

Jak podkreślono w raporcie, "polityka przeciwdziałania ubóstwu powinna uwzględniać nie tylko świadczenia pieniężne - odpowiednio wysokie i regularnie waloryzowane".

W ocenie Komitetu, wsparcie finansowe powinno być skoordynowane z dostępnymi, dobrej jakości usługami dla osób w wieku produkcyjnym, na przykład wsparcie w nabywaniu i podnoszeniu kwalifikacji zawodowych, pomoc w szukaniu i utrzymaniu zatrudnienia, zapewnianie opieki nad dziećmi i zależnymi osobami dorosłymi, dostęp do transportu publicznego.

"Usługi te umożliwiają osobom zdolnym do pracy z ubogich rodzin na uzyskanie lub zwiększenie dochodów z pracy" - wyjaśniono.

Rządowe sprawozdanie

Na wyhamowanie trendu spadkowego ubóstwa zwrócił uwagę sam rząd w drugim sprawozdaniu z realizacji o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci w 2018 roku. Jego autorem jest Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

Ministerstwo podało, że w 2018 roku odnotowano wyhamowanie trendu spadkowego ubóstwa, co - według resortu - "wiązało się między innymi z wyczerpaniem się efektu programu na poziom wydatków gospodarstw domowych, na podstawie których dokonywany jest pomiar ubóstwa skrajnego".

"Ubóstwo mierzone jest na podstawie wydatków gospodarstwa domowego w porównaniu z całą grupą badanych gospodarstw, zatem w przypadku zwiększenia oszczędności, które wcześnie mogły wcale nie występować wśród najbiedniejszych, może się okazać, że teoretycznie poziom ubóstwa wzrósł. Jest to jednak tylko wynik statystyczny, bo rzeczywisty poziom zasobów i dostępności do dóbr tego gospodarstwa domowego wzrósł" - podkreśliła minister rodziny Bożena Borys-Szopa.

Wzrost ubóstwa skrajnego potwierdzają dane Głównego Urzędu Statystycznego, o których w sierpniu pisał Konkret24.

Jako pierwsza o raporcie Polskiego Komitetu Europejskiej Sieci Przeciwdziałania Ubóstwu napisała "Gazeta Wyborcza".

European Anti-Poverty Network (EAPN) jest największą europejską organizacją sieci krajowych oraz organizacji europejskich i międzynarodowych, które działają na rzecz walki z ubóstwem. Polski Komitet Europejskiej Sieci Przeciwdziałania Ubóstwu (EAPN Polska) został powołany do życia w 2007 roku, zrzesza obecnie 32 organizacje ogólnopolskie i lokalne. EAPN Polska działa przy Wspólnocie Roboczej Związków Organizacji Socjalnych WRZOS.

Autor: mb / Źródło: tvn24bis.pl

Raporty:
Pozostałe wiadomości

Magazyn podróżniczy "Afar" ogłosił rok 2025 "rokiem podróży bez tłumów". Dlatego też w swoich propozycjach na kolejne miesiące zwrócił uwagę na nieco mniej popularne, można by powiedzieć - niedoceniane kierunki wakacyjnych wojaży. Z miejsc w Europie polecane są między innymi Belgrad i grecka wyspa Chios.

"2025 rokiem podróży bez tłumów". Te miejsca warto odwiedzić

"2025 rokiem podróży bez tłumów". Te miejsca warto odwiedzić

Źródło:
PAP

Kto ma rację - najemca czy wynajmujący? Jakie prawa i obowiązki mają obie strony? I czy ocena poziomu bieli ścian to już przesada? - Z prawnego punktu widzenia muszę powiedzieć: to zależy - komentuje mecenas Katarzyna Trojanowska-Janik, specjalistka w zakresie prawa nieruchomości. Podkreśla jednak, że wynajmujący muszą być gotowi na to, że mieszkania się niszczą.

Właściciel sprawdza ściany z latarką, lokator kroi na blacie. Co wolno w wynajętym mieszkaniu?

Właściciel sprawdza ściany z latarką, lokator kroi na blacie. Co wolno w wynajętym mieszkaniu?

Źródło:
tvn24.pl

Hiszpania ukarała pięć tanich linii lotniczych grzywnami w łącznej wysokości 179 milionów euro za nadużycia, w tym za pobieranie opłat za bagaż podręczny - podaje BBC. Linie lotnicze zapowiadają odwołania się od kar.

Hiszpania nakłada "historyczne" kary na linie lotnicze

Hiszpania nakłada "historyczne" kary na linie lotnicze

Źródło:
BBC

- Ten projekt jest gotowy, zaraz będzie zrealizowany, ponieważ kwestia jest owszem finansowa, ale nie tylko. Przede wszystkim chodzi o pewien mechanizm jak ten zasiłek ma funkcjonować - powiedziała Marzena Okła-Drewnowicz, minister do spraw polityki senioralnej Polski na antenie TVN24 pytana o kwestię podwyżki zasiłku pogrzebowego.

Okła-Drewnowicz: podwyżka zasiłku pogrzebowego jest "na finiszu"

Okła-Drewnowicz: podwyżka zasiłku pogrzebowego jest "na finiszu"

Źródło:
TVN24

Austria coraz częściej zastępuje aluminiowe znaki drogowe drewnianymi. Dotychczas rozwiązanie to wprowadzano w wybranych regionach, a teraz drewniane oznaczenia pojawią się także w Wiedniu. Głównym celem jest ochrona środowiska.

Drewno wyprze aluminium. Na austriackich drogach

Drewno wyprze aluminium. Na austriackich drogach

Źródło:
PAP

Firma Northvolt kończy działalność związaną z rozwojem i produkcją magazynów energii w Gdańsku - ogłosili przedstawiciele firmy. Jak dodano, koncern szuka kupca na zakład w tym mieście.

Firma zamyka fabrykę w Polsce. "Trudna decyzja"

Firma zamyka fabrykę w Polsce. "Trudna decyzja"

Źródło:
PAP

Do różnych możliwości wykorzystania sztucznej inteligencji można teraz dołączyć szpiegowanie widzów kinowych. Jak informuje portal Daily Mail, brytyjska sieć kin Vue wykorzystuje AI do śledzenia nawyków widzów. Ma to pomóc we wzroście sprzedaży biletów.

Sztuczna inteligencja szpieguje widzów kin

Sztuczna inteligencja szpieguje widzów kin

Źródło:
PAP

Czy pracodawca może mnie zmusić do uczestniczenia w firmowej wigilii? - zapytała internautka w mediach społecznościowych. - Dla jednych to fantastyczna okazja do spotkania i integracji zespołowej, dla innych istny koszmar i na samą myśl o takim wydarzeniu mają nudności - zauważyła w rozmowie z redakcją biznesową tvn24.pl Monika Smulewicz, ekspertka prawa pracy.

Firmowy "śledzik" to prawo czy obowiązek? "Mamy już dość takiego układu"

Firmowy "śledzik" to prawo czy obowiązek? "Mamy już dość takiego układu"

Źródło:
tvn24.pl

Rząd w Oslo widzi w nowych inwestycjach w branżę paliwową szansę na pobudzenie gospodarki i wzmocnienie kursu swojej waluty. Planuje przeznaczyć na nie w przyszłym roku rekordową kwotę ćwierć biliona koron, czyli 23 miliardów dolarów.

Gigantyczne paliwowe inwestycje w Norwegii

Gigantyczne paliwowe inwestycje w Norwegii

Źródło:
PAP

Orange Polska ostrzega przed SMS-ami, w których oszuści podszywają się pod tego operatora. Wiadomości dotyczą rzekomej konieczności aktywacji konta.

Uwaga na takie SMS-y

Uwaga na takie SMS-y

Źródło:
tvn24.pl

Główny Inspektorat Sanitarny poinformował o przekroczeniu dopuszczalnego poziomu pestycydu w herbacie czarnej liściastej. "Nie należy spożywać partii produktów określonych w komunikacie" - zaapelował GIS.

Partie herbaty wycofane ze sklepów. "Zagrożenie dla zdrowia"

Partie herbaty wycofane ze sklepów. "Zagrożenie dla zdrowia"

Źródło:
tvn24.pl

Aż 5,5 tysiąca miejsc pracy ma zostać zlikwidowanych w zakładach niemieckiego producenta części samochodowych Bosch.

Gigant zapowiada ogromne zwolnienia

Gigant zapowiada ogromne zwolnienia

Źródło:
PAP

Minister spraw wewnętrznych Tomasz Siemoniak podpisał rozporządzenie wprowadzające obowiązek stosowania czujek pożarowych w lokalach mieszkalnych. "Nadrzędnym celem tej zmiany jest ograniczenie liczby ofiar śmiertelnych i osób rannych w pożarach oraz zatruć tlenkiem węgla, czyli czadem" - napisano w uzasadnieniu rozporządzenia.

Nowy obowiązek dla właścicieli mieszkań

Nowy obowiązek dla właścicieli mieszkań

Źródło:
PAP

W piątkowym losowaniu Eurojackpot nie padła główna wygrana. Obecnie kumulacja wynosi 520 milionów złotych. W Polsce odnotowano pięć wygranych czwartego stopnia w wysokości ponad 224 tysięcy złotych. Oto liczby, które wylosowano 22 listopada 2024 roku.

Wielka kumulacja w Eurojackpot

Wielka kumulacja w Eurojackpot

Źródło:
tvn24.pl

Wiceprezes Microsoftu Brad Smith zaapelował do Donalda Trumpa o "silniejsze przeciwdziałanie" cyberatakom Chin, Rosji oraz Iranu w związku z falą finansowanych przez te kraje ataków hakerskich. Jak dodał, choć administracja Joe Bidena poczyniła postępy w zakresie cyberbezpieczeństwa, to "konieczne są dalsze działania".

Wiceprezes giganta apeluje do Trumpa

Wiceprezes giganta apeluje do Trumpa

Źródło:
PAP

Amerykański przedsiębiorca z Miami, Stephen P. Lynch, stara się kupić gazociąg Nord Stream 2, uszkodzony w 2022 roku w wyniku aktu sabotażu - powiadomił w piątek dziennik "Wall Street Journal". Lynch uważa, że przejęcie gazociągu odpowiada interesom USA w perspektywie długookresowej i zwiększa szanse na pokój w Ukrainie.

Przedsiębiorca z Miami chce kupić Nord Stream 2

Przedsiębiorca z Miami chce kupić Nord Stream 2

Źródło:
PAP

Osiem modeli, łącznie 378 samochodów osobowych marki Volvo zostało objętych przez producenta kampanią naprawczą - poinformował UOKiK. Jak podano, pedał hamulca mógł zostać zamontowany niezgodnie ze specyfikacją producenta.

Volvo wzywa do warsztatów. Problem z hamulcem

Volvo wzywa do warsztatów. Problem z hamulcem

Źródło:
tvn24.pl

Senat przyjął w piątek nowelizację ustawy powodziowej bez poprawek. Przewiduje ona ułatwienia w udzielaniu pomocy osobom i instytucjom, które ucierpiały we wrześniowej powodzi w południowo-zachodniej Polsce.

Pomoc dla powodzian. Jest decyzja Senatu

Pomoc dla powodzian. Jest decyzja Senatu

Źródło:
PAP

PKO BP, ING Bank Śląski, mBank, Bank Pocztowy i Velo Bank - klienci tych banków muszą się przygotować na utrudnienia z powodu prac serwisowych zaplanowanych na najbliższe dni. W niektórych przypadkach pojawią się trudności z aplikacją, płatnościami, a także wypłatą pieniędzy z bankomatów.

Utrudnienia w bankach. "Płatność nie będzie możliwa"

Utrudnienia w bankach. "Płatność nie będzie możliwa"

Źródło:
tvn24.pl

Cyfrowi wydawcy są zaniepokojeni. Google zapowiedział testowe usunięcie z wyszukiwarki treści publikowanych przez media informacyjne. Zmiana ma dotyczyć jednego procenta użytkowników, ale i tak to ruch niepokojący, pewnego rodzaju presja i straszak. Materiał magazynu "Polska i Świat". Całe wydanie dostępne w TVN24 GO.

"Mały test, który jest bardzo dużym ostrzeżeniem"

"Mały test, który jest bardzo dużym ostrzeżeniem"

Źródło:
TVN24

W miastach liczących ponad 100 tysięcy mieszkańców zostanie wprowadzony obowiązek ustanawiania stref czystego transportu w przypadku przekroczenia dopuszczalnego poziomu dwutlenku azotu w powietrzu - wynika z nowelizacji ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych uchwalonej w czwartek przez Sejm.

Sejm zadecydował w sprawie stref czystego transportu

Sejm zadecydował w sprawie stref czystego transportu

Źródło:
PAP

Popyt na hydraulików i elektryków w tym roku jest rekordowy, a jego dynamika wciąż rośnie – wynika z danych Oferteo, przygotowanych dla "Rzeczpospolitej", która publikuje je w piątkowym wydaniu.

Zapotrzebowanie na te usługi jest rekordowe. Nawet miesiąc oczekiwania

Zapotrzebowanie na te usługi jest rekordowe. Nawet miesiąc oczekiwania

Źródło:
PAP

Podniesienie kwoty świadczenia z funduszu alimentacyjnego z 500 do 1000 złotych miesięcznie zakłada nowelizacja ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, którą w czwartek uchwalił Sejm. Nowela trafi teraz pod obrady Senatu.

Kwota świadczenia ma wzrosnąć o 100 procent. Sejm daje zielone światło

Kwota świadczenia ma wzrosnąć o 100 procent. Sejm daje zielone światło

Źródło:
PAP

Sejm skierował w czwartek do prac w komisjach finansów i zdrowia dwa rządowe projekty zakładające obniżenie składki zdrowotnej płaconej przez przedsiębiorców oraz likwidację składki od zbycia środków trwałych. Izba odrzuciła w pierwszym czytaniu projekt poselski autorstwa PiS dotyczący składki.

Co ze składką zdrowotną? Trzy pomysły, trzy decyzje

Co ze składką zdrowotną? Trzy pomysły, trzy decyzje

Źródło:
PAP

Finanse publiczne to nasze wspólne dobro, dlatego zwiększamy nad nimi niezależną i demokratyczną kontrolę - napisał na portalu X minister finansów Andrzej Domański. W czwartek Sejm uchwalił ustawę o Radzie Fiskalnej.

Nowa instytucja w Polsce. "Zwiększamy kontrolę"

Nowa instytucja w Polsce. "Zwiększamy kontrolę"

Źródło:
PAP

Sejm uchwalił w czwartek nowelizację ustawy przesuwającej start systemu kaucyjnego w Polsce o dziewięć miesięcy - na 1 października 2025 roku. Nowela - poza zmianą terminu startu systemu - wprowadza także szereg zmian usprawniających jego działanie.

Rewolucja w sklepach przesunięta. Sejm za nowym terminem

Rewolucja w sklepach przesunięta. Sejm za nowym terminem

Źródło:
PAP