Okazuje się, że majątek przeciętnego Polaka nie odbiega od unijnych standardów i wynosi 256,8 tys. zł. A co jeszcze ciekawsze - wyprzedzamy pod tym względem chociażby Niemcy i Słowację. Zaś mieszkańcy wsi są bardziej majętni od miastowych. To w głównej mierze zasługa nieruchomości, których często jesteśmy właścicielami.
Przeciętny majątek netto gospodarstwa domowego w Polsce, mierzony medianą wyniósł 256,8 tys. zł - wynika z raportu przygotowanego przez Narodowy Bank Polski. Oznacza to, że polskie gospodarstwa domowe należą do umiarkowanie majętnych na tle krajów strefy euro.
O wartości majątku netto decydowały przede wszystkim aktywa rzeczowe. W przeważającej mierze była to wartość głównego miejsca zamieszkania o przeciętnej wartości 282,6 tys. zł, a także zasób majątku wynikającego z prowadzenia działalności gospodarczej, który wyniósł przeciętnie 219,7 tys. zł.
Polska charakteryzuje się wyraźnie większym rozpowszechnieniem posiadania zamieszkiwanej nieruchomości (76,4 proc.) w stosunku do przeciętnej dla strefy euro (60,1 proc.). Fakt ten w przeważającym stopniu tłumaczy, dlaczego przeciętne polskie gospodarstwo domowe dysponuje majątkiem większym lub porównywalnym z krajami znacznie zamożniejszymi według miary PKB, gdzie posiadanie głównego miejsca zamieszkania jest mniej rozpowszechnione (np. Austria – 47,7 proc., Niemcy –44,2 proc.).
Aktywa finansowe miały dużo mniejsze znaczenie w procesie akumulacji majątku i wyniosły przeciętnie 8,6 tys. zł.
Majątek gospodarstw
Gromadzeniu majątku sprzyja wykształcenie głowy gospodarstwa domowego - to w badaniu osoba najlepiej zorientowana w sytuacji gospodarstwa domowego, z którą prowadzony był wywiad ankietowy.
W przypadku gospodarstw, w których taka osoba legitymuje się wyższym wykształceniem, majątek netto 343,6 tys. zł jest ponad dwukrotnie wyższy w stosunku do gospodarstw, w których osoba pełniąca rolę jego głowy ma wykształcenie co najwyżej podstawowe - 151,0 tys. zł. Gospodarstwa domowe, w których osoba ta prowadzi działalność gospodarczą (status samozatrudnionego) są wyraźnie bardziej majętne (783,6 tys. zł), niż gospodarstwa pracujących (238,6 tys. zł) czy też emerytów (201,6 tys. zł) - czytamy dalej.
Kryterium wieku
Co ciekawe, majątek netto zmienia się wyraźnie wraz z wiekiem głowy gospodarstwa domowego, osiągając wartość największą, gdy głowa gospodarstwa domowego osiąga wiek 45-64 lata (304,5 tys. zł), rosnąc od 141,5 tys. zł w przypadku gospodarstw młodych (16-34 lata), a następnie spadając do 216,7 tys. zł. dla gospodarstw najstarszych, których głowa przekroczyła 65 lat. Dość wyraźne zróżnicowanie majątku netto, przypadającego na gospodarstwo domowe, wiąże się również z klasą miejscowości zamieszkania.
Gospodarstwa zamieszkałe na wsi dysponują przeciętnie znacznie większym majątkiem (366,1 tys. zł) niż gospodarstwa miejskie (207,2 tys. zł).
Mieszkańcy dużych miast (powyżej 200 tys. mieszkańców) są wyraźnie zasobniejsi (258,3 tys. zł), niż ma to miejsce w przypadku mniejszych miejscowości (184,7 tys. zł).
Aktywa
Podobnie jak w krajach strefy euro, najbardziej rozpowszechnionymi aktywami rzeczowymi wśród polskich gospodarstw domowych są nieruchomości stanowiące główne miejsce zamieszkania (76,4 proc.) oraz pojazdy (63,0 proc.).
Mniejsza część gospodarstw domowych posiada inne aktywa, m.in. przedmioty wartościowe (25,7 proc.), inną nieruchomość niestanowiącą głównego miejsca zamieszkania (19,1 proc.), aktywa wynikające z prowadzenia własnej działalności gospodarczej (18,8 proc.).
Jak wskazuje NBP, w strukturze wartościowej aktywów rzeczowych największy udział mają nieruchomości: główne miejsce zamieszkania stanowi 69,7 proc., a inna nieruchomość, to 11,1 proc. aktywów rzeczowych. Stosunkowo wysoki udział dotyczy również majątku wynikającego z działalności gospodarczej - 15,8 proc.
Pozostałe aktywa rzeczowe tj. pojazdy i przedmioty wartościowe stanowią łącznie 3,4 proc.
Zadłużenie
Gospodarstwa domowe w Polsce są znacznie mniej zadłużone niż to ma miejsce w krajach strefy euro.
W Polsce przeciętne gospodarstwo domowe jest zadłużone w wysokości 2,4 tys.euro, co stanowi nieco ponad 3 proc. w relacji do majątku brutto. Dla porównania w strefie euro przeciętne zadłużenie wynosi 21,5 tys. euro, co stanowi ok. 15 proc. aktywów łącznie.
W Polsce zadłużonych jest około 37 proc. gospodarstw domowych, z czego 12,1 proc. posiada kredyty mieszkaniowe, a 29,4 proc. kredyty inne niż mieszkaniowe oraz pożyczki.
Dług z tytułu tych rodzajów kredytów stanowi odpowiednio 81,5 proc. i 18,5 proc. całkowitego zadłużenia gospodarstw domowych. Dominująca rola kredytu mieszkaniowego w całkowitym zadłużeniu gospodarstw wynika z wyraźnie wyższej wartości kredytów zaciąganych na cele mieszkaniowe.
Przeciętny, liczony medianą, poziom zadłużenia kredytem mieszkaniowym wynosi 104 tys. zł, podczas gdy przeciętny poziom zadłużenia innym rodzajem kredytu to 5 tys. zł.
Dla ok. 5,5 proc. gospodarstw z kredytem mieszkaniowym aktualne zadłużenie jest jednak relatywnie niskie i nie przekracza 10 tys. zł. Z kolei wśród ok. 4 proc. gospodarstw domowych z kredytem innym niż mieszkaniowy zadłużenie jest relatywnie wysokie i przekracza 50 tys. zł - czytamy w raporcie.
Jak w Europie?
Narodowy Bank Polski wskazuje, że majątek netto przeciętnego gospodarstwa domowego w Polsce (61,7 tys. euro) stanowił ok. 56 proc. mediany majątku netto przeciętnego gospodarstwa domowego w strefie euro (109,2 tys. euro).
Oznacza to, że polskie gospodarstwa domowe należą do umiarkowanie majętnych na tle krajów strefy euro, dysponując przeciętnie majątkiem netto zbliżonym do obserwowanego dla takich krajów, jak Austria (76,4 tys. euro), Portugalia (75,2 tys. euro), Słowacja (61,2 tys. euro) i Niemcy (51,4 tys. euro).
Najwyższym zasobem majątku netto w strefie euro, przypadającym na gospodarstwo domowe w strefie euro, odznaczają się Luksemburg (397,8 tys. euro), Cypr (266,9 tys. euro) i Malta (215,9 tys. euro).
Kraje o niższym PKB per capita, charakteryzują się wyraźnie większym rozpowszechnieniem posiadania zamieszkiwanej nieruchomości.
Słowacja - 89,9 proc. gospodarstw domowych, Portugalia - 71,5 proc., Polska - 76,4 proc. niż kraje zamożniejsze według miary PKB, jak choćby Austria - 47,7 proc., czy Niemcy - 44,2 proc., gdzie z kolei dużo bardziej popularny jest wynajem mieszkań czy też domów.
Autor: mb//km / Źródło: tvn24bis.pl
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock