OFE, inflacja, euro i gaz. Rafał Hirsch odpowiada na najważniejsze pytania z 2014 roku

Podsumowanie roku według Rafała HirschaShutterstock/TVN24

Na początku 2014 roku zamiast prognoz postawiłem 16 pytań, które moim zdaniem były wtedy najważniejszymi pytaniami na rozpoczynające się 12 miesięcy. Warto dziś sprawdzić, czy mamy już na nie odpowiedzi i czy faktycznie okazały się one takie ważne.

No to przeżyjmy to jeszcze raz:

1. Ile osób zostanie w OFE?

Zapisy Polaków do OFE były jednym z najbardziej pasjonujących wydarzeń dotyczących polskiego rynku w 2014. Ostateczny wynik - ponad 2,5 mln osób przerósł oczekiwania największych optymistów i spowodował, że rynek OFE wciąż jeszcze ma jakiś sens. Ale z drugiej strony to za mało, aby uchronić giełdę przed spadkami związanymi z obowiązkowymi przelewami gotówki z OFE do ZUS w ramach tak zwanego suwaka.

2. Czy w Polsce i nie tylko w niej zaczną rosnąć jednostkowe koszty pracy i pojawi się presja płacowa?

Jednostkowe koszty pracy wg ostatnich danych z NBP wzrosły w trzecim kwartale w całej gospodarce o 0,5 procent. To niewiele, ale i tak więcej niż pod koniec 2013 czy na początku 2014. Płace w gospodarce rosły w tym roku o 3,5-4 proc. - nieco szybciej niż w 2013. Ale o presji płacowej wciąż trudno mówić.

3. Czy w Polsce i na świecie powróci inflacja?

Nie powróciła, a nawet wręcz przeciwnie. Deflacja w Polsce to -0,6 proc. rocznie.

4. Czy może jednak strefa euro ponownie wpadnie w deflację i recesję?

Strefa euro jako całość jest na pewno bliżej deflacji i recesji niż rok temu. W recesję wpadły niektóre kraje, np. Włochy, Niemcy pod koniec roku mają prawie zerowy wzrost. Inflacja znika, zdaniem niektórych ekonomistów w grudniu spadnie do -0,1 proc. Kraje południa strefy euro mają już dość wyraźną deflację.

5. Jakie efekty przyniosą stress testy największych banków w strefie euro?

Nie było najgorzej, stress testy miały praktycznie tylko jedną ofiarę - włoski Banco Monte Paschi di Siena, który spadł przez to na giełdzie o kilkadziesiąt procent i teraz szuka kupca, ewentualnie dodatkowego kapitału. Ale generalnie banki strefy euro są w dobrej kondycji.

6. Czy ograniczenie łagodnej polityki Fed wywoła ucieczkę kapitału z rynków wschodzących?

Generalnie tak, waluty krajów wschodzących potraciły w tym roku bardzo wyraźnie do dolara, chociaż jasność obrazu zaburzają inne przyczyny tej przeceny, czyli wojna rosyjsko-ukraińska i przecena ropy naftowej, która wywołała załamanie się walut eksporterów ropy.

7. Jaki wynik w wyborach do Parlamentu Europejskiego uzyskają partie otwarcie antyunijne?

Wynik był większy niż poprzednio i najlepszy w historii, ale też dalece zbyt mały, aby wywołać jakościową zmianę w Brukseli. Partie antyunijne są już w stanie na przykład doprowadzić do wotum nieufności wobec szefa Komisji Europejskiej, ale oczywiście nie są w stanie tego wotum wygrać.

8. Do czego doprowadzi wzrost napięcia politycznego pomiędzy Japonią i Chinami?

Na razie do niczego, bo napięcie przestało rosnąć, zwłaszcza po spotkaniu premierów obydwu państw na szczycie państw Pacyfiku w Pekinie.

9. Jak Turcja poradzi sobie z ogromnym długiem przypadającym do spłacenia w 2014 roku przy ostrym kryzysie politycznym?

Poradziła sobie bardzo dobrze dzięki drastycznej podwyżce stóp procentowych w styczniu, która przyhamowała ucieczkę kapitału i uspokoiła rynek. Bardzo pomogła też tańsza ropa - dzięki spadkowi cen Turcja mniej wydaje na import ropy, przez co zmniejsza deficyt w handlu z zagranicą, co też poprawia jej wizerunek na rynkach.

10. Czy będziemy bliżej masowego i niedrogiego wykorzystywania drukarek 3D w przemyśle i całej gospodarce?

Bliżej jesteśmy na pewno, ale przełom nie nastąpił.

11. Czy władze państw będą się zgadzać na używanie dronów do działalności komercyjnej, np. pocztowej?

Rok 2014 był na tyle ciekawy, dynamiczny i wybuchowy, że o problemach związanych z komercyjnym użyciem dronów wszyscy chyba zapomnieliśmy dawno temu. Jednak odnoszę wrażenie, że tu też postęp jest, ale raczej powolny niż rewolucyjny.

12. Czy Polsce uda się utrzymać nadwyżkę handlową?

Udało się. Nadwyżka za 12 miesięcy od listopada 2013 do października 2014 to 614 mln EUR.

13. Czy coś się ruszy w sprawie gazu łupkowego w Polsce?

Ruszyło się chyba tylko w kwestii nadziei i oczekiwań - to znaczy: nadzieje i oczekiwania zniknęły. A spadek cen ropy o ponad 40 procent dodatkowo osłabia gotowość światowych koncernów do finansowania kolejnych faz poszukiwań.

14. O ile Gazprom obniży nam ceny gazu, aby zmniejszyć opłacalność poszukiwań gazu łupkowego?

To pytanie będzie nadal aktualne w 2015, a aby zmniejszyć opłacalność poszukiwań łupków Gazprom nie musiał nic robić.

15. Czy Mieszkanie dla Młodych zdołuje ceny mieszkań na rynku?

Nie zdołowało, ale wzrostu cen na rynku nieruchomości też nie mamy. Wg badań NBP w trzecim kwartale średnia cena mieszkań w dziesięciu największych miastach Polski była o 2,8 proc. wyższa niż rok wcześniej. W Warszawie ceny wzrosły o 1,2 proc., w Krakowie o 0,8 proc., a w Łodzi spadły o 3,1 proc.

16. Czy wejście Bułgarów i Rumunów na brytyjski rynek pracy pogorszy pozycję Polaków na tym rynku i czy w związku z tym część z nich postanowi powrócić do kraju?

W 2014 pierwszy raz od lat to nie Polacy złożyli najwięcej wniosków o NIN, czyli brytyjski numer ubezpieczenia (niezbędny, aby legalnie zarabiać), tylko Rumuni. Z żadnych danych nie wynika jednak, aby nasiliły się powroty Polaków z Wielkiej Brytanii do kraju.

Autor: Rafał Hirsch / Źródło: tvn24bis.pl

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock/TVN24

Pozostałe wiadomości

Donald Trump podpisał memorandum, które nakłada roczną opłatę w wysokości 100 tysięcy dolarów za wizę pracowniczą dla specjalistów. Prezydent USA zatwierdził także program "złotych kart", który pozwala na stały pobyt za milion dolarów.

100 razy droższe wizy. Donald Trump złożył podpis

100 razy droższe wizy. Donald Trump złożył podpis

Źródło:
PAP

Zamiast wprowadzać trwałe strefy tylko dla pieszych, władze Sztokholmu stawiają na tymczasowe projekty, które okresowo wyłączają ulice z ruchu pojazdów - pisze Politico. Skuteczność programu potwierdza rosnąca liczba ulic objętych ograniczeniami - z dwóch w 2015 roku do ponad czterdziestu tego lata.

Mieszkańcy na ten pomysł reagują oburzeniem. Ta stolica "przełamuje trend"

Mieszkańcy na ten pomysł reagują oburzeniem. Ta stolica "przełamuje trend"

Źródło:
Politico

Cyberatak zakłócił działalność kilku ważnych europejskich portów lotniczych - w tym londyńskiego Heathrow, Brukseli i Berlina. Operatorzy informują o opóźnieniach i odwołanych lotach - przekazał Reuters. "Na ten moment nie ma sygnałów o zagrożeniu dla lotnisk w Polsce" - poinformował wicepremier Krzysztof Gawkowski.

Cyberatak na europejskie lotniska. Opóźnione i odwołane loty

Cyberatak na europejskie lotniska. Opóźnione i odwołane loty

Źródło:
Reuters, tvn24.pl, PAP

Nad Jeziorem Żarnowieckim powstaje największy w Europie magazyn energii - przekazał premier Donald Tusk w mediach społecznościowych. Jak podkreślił, podobne inwestycje w przyszłości przyczynią się do obniżek cen prądu.

Tusk: to największa tego typu inwestycja w Europie

Tusk: to największa tego typu inwestycja w Europie

Źródło:
tvn24.pl, PAP

Nowe założenia w zakresie Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta (ROP) zaszkodzą gospodarce, obniżą skuteczność zbiórki i recyklingu odpadów oraz doprowadzą do podwyżek cen produktów - uważa Konfederacja Lewiatan.

Nowy plan rządu. Przedsiębiorcy ostrzegają

Nowy plan rządu. Przedsiębiorcy ostrzegają

Źródło:
PAP

Decyzja agencji Moody's o zmianie perspektywy na negatywną odzwierciedla słabszą perspektywę wskaźników fiskalnych i długu publicznego w porównaniu z wcześniejszymi oczekiwaniami - wyjaśnił resort finansów.

Resort komentuje negatywną perspektywę ratingu Polski

Resort komentuje negatywną perspektywę ratingu Polski

Źródło:
PAP

37 procent wszystkich mieszkań w Chorwacji kupują obcokrajowcy. Według eksperta branży nieruchomości Boro Vujovicia najczęściej inwestują Niemcy, Austriacy i Słoweńcy, ale coraz częściej pojawiają się nabywcy z Polski.

Obcokrajowcy kupują coraz więcej. "Głównie za gotówkę"

Obcokrajowcy kupują coraz więcej. "Głównie za gotówkę"

Źródło:
PAP

Komisja Europejska zaproponowała państwom Unii Europejskiej 19. pakiet sankcji wobec Rosji. Wśród tych propozycji znajduje się między innymi całkowity zakaz transakcji dla rosyjskich banków, objęcie Rosnieftu i Gazprom Nieftu zakazem transakcji, całkowity zakaz importu rosyjskiego LNG od 1 stycznia 2027 roku oraz rozszerzone restrykcje wobec tak zwanej rosyjskiej floty cieni.

Banki, karty kredytowe, gaz, statki. KE: idziemy po rosyjskie pieniądze

Banki, karty kredytowe, gaz, statki. KE: idziemy po rosyjskie pieniądze

Źródło:
PAP

Agencja Moody’s zmieniła perspektywę ratingu Polski ze stabilnej na negatywną. Jednocześnie utrzymała długoterminowe ratingi Polski na poziomie A2. Moody's to jedna z tzw. wielkiej trójki agencji ratingowych. Wcześniej perspektywę ratingu zmieniła również agencja Fitch.

Czołowa agencja zmienia perspektywę ratingu Polski

Czołowa agencja zmienia perspektywę ratingu Polski

Źródło:
PAP

W piątek rząd ogłosił swoje priorytety, wśród których znalazły się: poprawa konkurencyjności gospodarki, wsparcie rozwoju sztucznej inteligencji, bezpieczeństwo dostaw energii i stabilizacja jej cen, rozwój Centralnego Portu Komunikacyjnego, renesans kolei, deregulacja oraz ochrona ziemi rolnej i funkcji produkcyjnych wsi.

Plan rządu dla polskiej gospodarki. Znamy priorytety

Plan rządu dla polskiej gospodarki. Znamy priorytety

Źródło:
PAP

Piątkowe losowanie Eurojackpot nie przyniosło głównej wygranej. W Polsce odnotowano wygraną trzeciego stopnia w wysokości niemal 2,4 miliona złotych. Oto liczby, które wylosowano 19 września 2025 roku.

Ponad dwa miliony złotych w Eurojackpot w Polsce

Ponad dwa miliony złotych w Eurojackpot w Polsce

Źródło:
tvn24.pl

W nadchodzącym tygodniu podwyżki cen paliw na stacjach będą kontynuowane - prognozują w piątek analitycy portalu e-petrol.pl. Ich zdaniem na razie nie ma ryzyka, że ceny paliw osiągną sześciozłotowe poziomy.

Podwyżki dla kierowców. Czy znów pojawi się "6" z przodu?

Podwyżki dla kierowców. Czy znów pojawi się "6" z przodu?

Źródło:
PAP

Władze Bali zakazują budowy nowych hoteli i restauracji na rolniczych terenach wyspy. To skutek ostatnich powodzi, w których życie straciło 18 osób. Eksperci uważają, że do tak tragicznych skutków kataklizmu przyczyniła się masowa turystyka.

Bali zakazuje budowy hoteli i restauracji

Bali zakazuje budowy hoteli i restauracji

Źródło:
"Guardian", tvn24.pl

Najwyższa Izba Kontroli poinformowała w piątkowym komunikacie, że przekazanie przez Skarb Państwa 551,3 miliona złotych z Funduszu Reprywatyzacji na dokapitalizowanie Polskiego Holdingu Hotelowego odbyło się niezgodnie z prawem. W związku z tym NIK złożyła zawiadomienie do prokuratury o podejrzeniu popełnienia przestępstwa.

NIK: przekazanie pieniędzy państwowej spółce niezgodnie z prawem

NIK: przekazanie pieniędzy państwowej spółce niezgodnie z prawem

Źródło:
PAP

Wstępnie zweryfikowano wszystkie projekty z dofinansowaniem z KPO dla branży HoReCa; w przypadku 39 przeprowadzono pogłębioną kontrolę, stwierdzono 7 nieprawidłowości - poinformowała w piątek minister funduszy Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz. Dodała, że pogłębione kontrole będą kontynuowane.

Pełczyńska-Nałęcz o efektach kontroli kontrowersyjnych dotacji z KPO

Pełczyńska-Nałęcz o efektach kontroli kontrowersyjnych dotacji z KPO

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Ministrowie finansów na nieformalnym spotkaniu w Kopenhadze będą omawiać powstanie cyfrowego euro - stablecoina, czyli waluty cyfrowej powiązanej z euro i wspieranej przez Europejski Bank Centralny. Niektórzy chcieliby przyspieszyć proces, aby przeciwdziałać wzrostowi stablecoinów opartych na dolarze amerykańskim, napędzanych przez ustawę Genius Act prezydenta Donalda Trumpa.

Cyfrowe euro. Ministrowie planują kolejne kroki

Cyfrowe euro. Ministrowie planują kolejne kroki

Źródło:
EUR-Lex, eutoday.com

Zmiana na szczycie Inter IKEA Group. Obecny dyrektor generalny Jon Abrahamsson Ring ustąpi ze stanowiska z końcem 2025 roku. Od 1 stycznia 2026 roku stery przejmie Polak – Jakub Jankowski.

Polak stanie na czele IKEA

Polak stanie na czele IKEA

Źródło:
Reuters, IKEA

Zeszłoroczny pomysł wprowadzenia zakazu sprzedaży alkoholu na stacjach benzynowych utknął na mieliźnie. - Tego projektu nie mamy - przekazał w piątek minister ds. nadzoru nad wdrażaniem polityki rządu Maciej Berek, zapytany o pracę nad pomysłem. Jak dodał, z nową minister zdrowia wrócą do rozmów o nim.

Co z zakazem sprzedaży alkoholu na stacjach benzynowych. "Tego projektu nie mamy"

Co z zakazem sprzedaży alkoholu na stacjach benzynowych. "Tego projektu nie mamy"

Źródło:
tvn24.pl

Kanada i Meksyk zgodziły się na pogłębienie więzi, zobowiązując się do bliższej współpracy w dziedzinie handlu i bezpieczeństwa. Przywódcy krajów podpisali w czwartek umowę o partnerstwie strategicznym i ogłosili nowy plan dwustronnej współpracy na następne lata. Oba kraje zmagają się z rosnącą presją gospodarczą ze strony USA.

Kanada i Meksyk pogłębiają współpracę w obliczu wojny handlowej Trumpa

Kanada i Meksyk pogłębiają współpracę w obliczu wojny handlowej Trumpa

Źródło:
PAP, BBC

Czwartkowa sesja na Wall Street zakończyła się wzrostami głównych indeksów. S&P 500 zanotował najwyższy poziom w historii. Czwartkowe ruchy następują dzień po tym, jak Fed po raz pierwszy w tym roku obniżył stopy procentowe.

Nowy rekord na amerykańskiej giełdzie

Nowy rekord na amerykańskiej giełdzie

Źródło:
PAP, CNBC

PKP Cargo planuje przeprowadzić zwolnienia grupowe, które obejmą do 500 pracowników. Spółka poinformowała w czwartek, że zgodę na ten krok wyrazili zarząd, rada nadzorcza oraz zarządczyni masy sanacyjnej. Proces wypowiadania umów ma zakończyć się do końca września.

Zwolnienia grupowe w kolejowym gigancie. "Trudna sytuacja finansowa"

Zwolnienia grupowe w kolejowym gigancie. "Trudna sytuacja finansowa"

Źródło:
PAP