W ostatnich sześciu latach zadłużenie polskich emerytów wzrosło pięciokrotnie, do 5,6 miliarda złotych, a liczba seniorów mających niespłacone zobowiązania zwiększyła się o 100 tysięcy - wynika z danych Krajowego Rejestru Długów. Rekordzistą jest 80-latek ze Śląska, który ma do oddania 8,3 miliona złotych.
Najbardziej zadłużeni są seniorzy z województwa śląskiego, którzy mają do oddania 944 mln zł. Za nimi plasują się emeryci z Mazowsza z 763 mln zł, a na trzecim miejscu z Dolnego Śląska, którzy zalegają ze spłatą 552 mln zł. W tym gronie rekordzistą jest 80-letni mężczyzna z powiatu pszczyńskiego. Jego zobowiązanie to 8,3 mln zł wobec banku spółdzielczego.
Liczba zadłużonych emerytów rośnie
Grupą seniorów o najwyższych długach są 60-70-latkowie. Ich zobowiązania, notowane w bazie danych KRD, to 3,9 mld zł. Emeryci w wieku 71-80 lat mają do spłaty 1,4 mld zł. Im bardziej zaawansowany wiek, tym zadłużenie spada. Seniorzy, mający od 81 do 90 lat, są obarczeni zobowiązaniami na 183 mln zł. Ale długi mają nawet osoby powyżej 90. roku życia - 15 mln zł. Większość dłużników seniorów stanowią kobiety (59 procent). Według Krajowego Rejestru Długów Biura Informacji Gospodarczej (KRD), emeryci zadłużają się głównie w bankach, niechętnie korzystają z firm pożyczkowych, nie szukają też wsparcia rodziny. Jeszcze w 2013 roku długi seniorów wynosiły 1,1 mld zł. W bazie danych KRD widniało wtedy 221 tys. takich osób, dziś to już prawie 328 tys. Ich wierzycielami są przede wszystkim instytucje finansowe i fundusze sekurytyzacyjne, które odkupiły niespłacone długi od tych pierwszych.
"Robią to z myślą o wnukach"
Z najnowszego badania KRD "Dlaczego Polacy się zadłużają" wynika, że emeryci znacznie częściej sięgają po kredyt niż osoby aktywne zawodowo. Według badania 41 procent emerytów przyznaje, że brało pożyczkę "wiele razy", a 10 procent "nigdy" nie zaciągnęło długu, podczas gdy wśród osób pracujących odsetek ten wynosi odpowiednio 35 i 21 procent. Jak tłumaczy cytowany w badaniu prezes Krajowego Rejestru Długów Biura Informacji Gospodarczej Adam Łącki, przy udzielaniu kredytu podstawowym kryterium oceny wniosku jest stały dochód - dlatego osoby starsze, mimo że ich emerytury nie są wysokie, są wiarygodne dla banków. - Trzeba wziąć jednak pod uwagę, że seniorzy bardzo często biorą kredyty w bankach dla swoich wnuków bądź dzieci - dodał. Według cytowanego w badaniu Jakuba Kosteckiego, prezesa firmy windykacyjnej Kaczmarski Inkasso, emeryci rzadko kupują dla siebie smartfony, najnowsze modele tabletów czy odkurzacze za tysiące złotych. - Robią to z myślą o wnukach, którzy deklarują spłatę zobowiązań, ale kiedy przytrafią im się problemy finansowe, opłacanie rat kredytu spada na babcię lub dziadka. Gdy negocjatorzy dzwonią do seniorów, aby porozmawiać o spłacie zadłużenia, słyszą, że oni tylko podpisali umowę - mówił.
Różne postawy
Autorzy badania wskazują też na różnice w postawach "seniorów i wnuków" wobec zadłużania się - choć starsi po kredyt sięgają częściej niż młodsze pokolenia, to zazwyczaj liczą, czy ich stać na pożyczkę i zdecydowanie płynniej ją spłacają. 83 procent emerytów "nigdy nie miało problemów z uregulowaniem zaległości", a niemal 30 procent osób w wieku produkcyjnym "przynajmniej raz" znalazło się w takiej sytuacji - wskazano. Według KRD, aby spłacić długi, emeryci musieliby przeznaczyć na to dochody z roku i czterech miesięcy. Młodsze pokolenie pracowałoby na to dwa lata. Badanie "Dlaczego Polacy się zadłużają" zrealizowała firma IMAS International w listopadzie 2018 roku na zlecenie Krajowego Rejestru Długów Biura Informacji Gospodarczej. Przeprowadzono je na reprezentatywnej próbie Polaków, w dwóch grupach - osób w wieku produkcyjnym (18-64 lata) i emerytów (powyżej 65 lat).
Jedna z firm
W Polsce nie ma centralnego rejestru dłużników.
Krajowy Rejestr Długów BIG to jedna z prywatnych firm, która, działając w oparciu o ustawę o udostępnianiu i wymianie danych gospodarczych, przyjmuje, przechowuje i udostępnia informacje gospodarcze o przeterminowanym zadłużeniu osób i firm.
Oprócz niej na rynku funkcjonują jeszcze: BIG InfoMonitor, ERIF Biuro Informacji Gospodarczej, Krajowe Biuro Informacji Gospodarczej oraz Krajowa Informacja Długów Telekomunikacyjnych.
Autor: mb / Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock