Kwota wolna od podatku dla najuboższych wróci po wyborach


Wyrok w sprawie zgodności z konstytucją ustalenia kwoty wolnej od podatku w wysokości 3089 zł zostanie ogłoszony w przyszłą środę - zdecydował Trybunał Konstytucyjny, który we wtorek zajmował się sprawą na wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich.

Rzecznik wystąpił z wnioskiem o stwierdzenie niezgodności z art. 2 i art. 84 konstytucji przepisu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) w zakresie, w jakim ustala on w pierwszym przedziale skali podatkowej kwotę zmniejszającą podatek w wysokości 556 zł 02 gr.

Co mówi konstytucja?

Art 2. konstytucji mówi, że "Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej", natomiast z art. 84 wynika, że każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie. RPO zarzuca ponadto naruszenie konstytucyjnego prawa ochrony własności i innych praw majątkowych (art. 64 ust. l oraz 2 Konstytucji RP). Według RPO zgodnie z przepisami dotyczącymi pomocy społecznej osoba samotna jest uznawana za żyjącą w ubóstwie, jeśli jej dochód roczny nie przekracza kwoty 6504 zł. Określa on najniższą kategorię ubóstwa, tzw. minimum egzystencji. RPO zwrócił uwagę, że to i tak ponad dwukrotnie więcej od kwoty wolnej od podatku w obecnej wysokości. Według Rzecznika minimum egzystencji wyznacza najniższy standard życia, poniżej którego występuje biologiczne zagrożenie życia i rozwoju psychofizycznego człowieka.

Co z najbiedniejszymi?

Zastępca Rzecznika Praw Obywatelskich Stanisław Trociuk mówił podczas wtorkowej rozprawy przed Trybunałem, że z badań GUS wynika, iż w ubiegłym roku 4,6 mln Polaków miało dochody kwalifikujące ich do pomocy socjalnej. Według niego należy zastanowić się, czy osoby żyjące poniżej granicy ubóstwa są w stanie ponosić ciężary płacenia podatków. Poseł Stanisław Chmielewski (PiS) tłumaczył w imieniu Sejmu, że ustalenie kwoty wolnej od podatku mieści się w granicach swobody prawodawcy w kształtowaniu obowiązków podatkowych. Przedstawiciel Prokuratora Generalnego Andrzej Niewielski mówił, że kwestionowana regulacja nie ogranicza praw obywateli, ale je wzmacnia. "Ustawodawca mógłby w ogóle nie wprowadzać kwoty zmniejszającej podatek" - wskazał. W ocenie wiceministra finansów Jarosława Nenemana system podatkowy nie jest najlepszym narzędziem służącym zwalczaniu ubóstwa. Według niego jest to nieefektywne - pomoc trafia nie tylko do tych, którzy naprawdę jej potrzebują, a z kwoty wolnej od podatku korzystają w równym stopniu wszyscy podatnicy. "Zwalczanie ubóstwa powinno się odbywać kanałem wydatkowym, a nie podatkowym" - uważa Neneman. Wiceminister zwrócił też uwagę na kwestie związane z równowagą budżetową i na koszty ewentualnej zmiany kwoty wolnej od podatku lub jej waloryzacji. Z obliczeń MF wynika, że zlikwidowanie wszystkich preferencji podatkowych w PIT dałoby budżetowi ok. 19,5 mld zł, co pozwoliłoby podnieść kwotę wolną do 8 tys. zł. Likwidacja ulgi na dzieci, wspólnego rozliczenia małżonków i ulgi rehabilitacyjnej pozwoliłaby podnieść ulgę do 5,7 tys. zł.

Słowo klucz

Zdaniem Trociuka "równowaga budżetowa" to często używane w dyskusjach słowo klucz. Tymczasem budżet należy oceniać z punktu widzenia wszystkich wydatków publicznych i ich racjonalności, a nie tylko ich fragmentu. - Za niektórymi wyborami ustawodawcy nie stoją wartości konstytucyjne, ale silnie reprezentowane interesy grupowe - zwrócił uwagę. We wniosku do Trybunału Rzecznik wskazał, że TK powinien ocenić sytuację, w której ustawodawca ustala kwotę dochodu wolną od podatku "w oderwaniu od przyjętych w obowiązującym prawie, a więc mających znaczenie normatywne, kryteriów ubóstwa". RPO przyznał, że do kompetencji TK wprawdzie nie należy ustalanie kwoty wolnej od podatku dochodowego, ale Trybunał posiada kompetencję do oceny czy ustawodawca nie przekroczył granic swobody regulacyjnej. "Ponosić ciężary i świadczenia publiczne, w tym podatki może bowiem tylko ten, kto jest do tego zdolny" - uważa Rzecznik. "Ustawodawca pozostając w zgodzie z zasadą sprawiedliwości podatkowej nie powinien tworzyć przepisów prawa, które nakładają obowiązki podatkowe na osoby, które przecież sam uznał za żyjące w ubóstwie. W ten sposób bowiem przyczynia się jedynie do poszerzenia granic tego zdefiniowanego przez siebie ubóstwa i jeszcze bardziej uzależnia takie osoby od publicznego systemu pomocy społecznej" - napisał RPO we wniosku. Dodał, że obecne przepisy niweczą podstawowy cel instytucji pomocy społecznej polegający na wspieraniu osób i rodzin w przezwyciężaniu trudnych sytuacji życiowych. RPO zwrócił ponadto uwagę, że w przeszłości kwota wolna od podatku podlegała waloryzacji. Ostatni raz miało to miejsce w 2006 r. "Już sam fakt zaniechania stosowania stałego mechanizmu waloryzacji kwoty wolnej od podatku budzi wątpliwości" - ocenił RPO. W okresie od marca 2008 r. do marca 2014 r. ceny wzrosły bowiem o 17,9 proc. "Weryfikacji wymaga jednak przede wszystkim przyjęte przez ustawodawcę założenie, że przekroczenie przez podatnika kwoty wolnej od podatku (3089 zł w ciągu roku podatkowego) świadczy o tym, że jest on w stanie w granicach tak ustalonego dochodu zaspokoić swoje elementarne potrzeby życiowe i posiada równocześnie rzeczywistą zdolność do ponoszenia ciężarów publicznych w postaci uiszczania podatku" - podkreślił RPO.

Autor: tol / Źródło: PAP

Pozostałe wiadomości

Chcemy pomagać ofiarom wojny, ale jednocześnie przeciwdziałać turystyce socjalnej, która miała miejsce w innych państwach zachodnich. Uczymy się na ich błędach - powiedziała w "Faktach po Faktach" w TVN24 wiceministra rodziny, pracy i polityki społecznej Aleksandra Gajewska, pytana o rządowy projekt ustawy uszczelniający dostęp cudzoziemców do świadczeń, w tym do 800 plus.

Wiceministra: chcemy przeciwdziałać turystyce socjalnej

Wiceministra: chcemy przeciwdziałać turystyce socjalnej

Źródło:
TVN24

Powiązanie prawa do 800 plus z aktywnością wnioskodawcy na rynku pracy oraz nauką dzieci w polskiej szkole - zakłada projekt MSWiA dotyczący weryfikacji prawa do świadczeń dla cudzoziemców. Opublikowany dokument przewiduje też między innymi obwarowania przy wypłacie świadczenia Dobry Start.

Świadczenia dla cudzoziemców po nowemu. Rząd pokazał projekt

Świadczenia dla cudzoziemców po nowemu. Rząd pokazał projekt

Źródło:
PAP

Obowiązek wizowy dla obywateli Rosji zostanie tymczasowo zniesiony - ogłosił we wtorek Guo Jiakun, rzecznik chińskiego resortu spraw zagranicznych. Decyzja Pekinu jest wyrazem wdzięczności za wysoki poziom stosunków chińsko-rosyjskich.

Rosjanie wjadą bez wizy. "Zapraszamy więcej przyjaciół"

Rosjanie wjadą bez wizy. "Zapraszamy więcej przyjaciół"

Źródło:
PAP

Wtorkowe losowanie Eurojackpot nie przyniosło głównej wygranej, zatem kumulacja rośnie do 320 milionów złotych. W Polsce najwyższe były wygrane czwartego stopnia. Oto liczby, które wylosowano 2 września 2025 roku.

Potężna kumulacja w Eurojackpot

Potężna kumulacja w Eurojackpot

Źródło:
tvn24.pl

Rząd przyjął projekt ustawy o prawie jazdy dla siedemnastolatków i obowiązkowych kaskach - poinformowała we wtorek Kancelaria Prezesa Rady Ministrów. Projekt zakłada miedzy innymi umożliwienie siedemnastolatkom ubiegania się o prawo jazdy kategorii B, ale wprowadza okres próbny i zasady cofania uprawnień młodym kierowcom.

Prawo jazdy dla 17-latków i obowiązkowe kaski. Jest decyzja rządu

Prawo jazdy dla 17-latków i obowiązkowe kaski. Jest decyzja rządu

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Mniej niż 6 procent polskich przedsiębiorstw, zatrudniających co najmniej 10 osób, wdrożyło sztuczną inteligencję wobec ponad 13 procent w Unii Europejskiej - wynika z raportu Szkoły Głównej Handlowej i Forum Ekonomicznego. Eksperci wskazali również, że polski system ochrony zdrowia zalicza się do najmniej efektywnych w regionie Europy Środkowo-Wschodniej.

Polska w tyle za Europą pod względem wdrażania sztucznej inteligencji

Polska w tyle za Europą pod względem wdrażania sztucznej inteligencji

Źródło:
PAP

Lotnisko Kraków Airport od środy rezygnuje z limitów na płyny przewożone w bagażu podręcznym - poinformował we wtorek prezes portu Łukasz Strutyński. Złagodzenie wymogów będzie możliwe dzięki 10 nowoczesnym skanerom CT zainstalowanym na bramkach kontroli bezpieczeństwa.

Koniec z uciążliwym limitem. Polskie lotnisko ogłosiło zmiany

Koniec z uciążliwym limitem. Polskie lotnisko ogłosiło zmiany

Źródło:
PAP

- Polska trafiła właśnie w tych dniach do tego bardzo ekskluzywnego klubu państw bilionerów - przekazał Donald Tusk na konferencji prasowej przed rozpoczynającym się we wtorek posiedzeniem Rady Ministrów. - To na pewno nie jest nasze ostatnie słowo - skwitował premier.

Tusk: dołączyliśmy do ekskluzywnego klubu. "Jest 20 takich państw na świecie"

Tusk: dołączyliśmy do ekskluzywnego klubu. "Jest 20 takich państw na świecie"

Źródło:
tvn24.pl, PAP

Polska Grupa WB i południowokoreański koncern Hanwha podpisały umowę, na mocy której w Polsce powstanie fabryka rakiet CGR-800. Wicepremier i minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz podkreślił, że porozumienie umożliwi produkcję nowoczesnej amunicji w kraju oraz zapewni transfer zaawansowanych technologii, pozytywnie wpływając na polski przemysł zbrojeniowy.

W Polsce powstanie fabryka rakiet. "Będziemy się mocno rozwijać"

W Polsce powstanie fabryka rakiet. "Będziemy się mocno rozwijać"

Źródło:
PAP

Zegarki z podobiznami prezydenta Turkmenistanu Serdara Berdymuchamedowa oraz jego ojca, byłego prezydenta, coraz częściej wykorzystywane są jako forma wymuszania łapówek wobec urzędników - poinformował niezależny portal ChronikaTurkmenistana.

Muszą kupować zegarki z prezydentem. Nowa forma wymuszania łapówek

Muszą kupować zegarki z prezydentem. Nowa forma wymuszania łapówek

Źródło:
PAP

W tym roku rozpocznie się pierwszy etap modernizacji uszkodzonego odcinka autostrady A1 Pyrzowice - Piekary Śląskie - potwierdził we wtorek w Karpaczu wiceminister infrastruktury Stanisław Bukowiec.

Pofałdowana autostrada. Jest zapowiedź wiceministra

Pofałdowana autostrada. Jest zapowiedź wiceministra

Źródło:
PAP

Polski Czerwony Krzyż wycofuje swoje pojemniki, przyjmowanie tekstyliów zawiesiła też firma Ubrania do Oddania. Tymczasem według statystyk Unii Europejskiej rocznie produkujemy około 16 kilogramów odpadów tekstylnych na osobę. Co robić z używanymi ubraniami?

Co robić z niepotrzebnymi ubraniami? "Bardzo trudny odpad"

Co robić z niepotrzebnymi ubraniami? "Bardzo trudny odpad"

Źródło:
tvn24.pl

InPost skierował sprawę przeciwko Allegro do sądu arbitrażowego. Właściciel sieci paczkomatów nałożył na największą platformę e-commerce w Polsce karę w wysokości 98,7 miliona złotych za utrudnianie klientom wyboru formy dostawy. Allegro uznaje roszczenia za bezpodstawne.

InPost idzie do sądu arbitrażowego przeciwko Allegro

InPost idzie do sądu arbitrażowego przeciwko Allegro

Źródło:
PAP

Australijska policja odkryła klocki i inne zabawki o wartości 250 tysięcy dolarów australijskich (około 600 tysięcy złotych), które skradziono z domów towarowych w Adelajdzie. W związku z tym do aresztu trafił 41-letni Australijczyk, któremu postawiono zarzuty - podał portal stacji BBC.

Trzy ciężarówki klocków i zabawek. "Największy pojedynczy przypadek kradzieży"

Trzy ciężarówki klocków i zabawek. "Największy pojedynczy przypadek kradzieży"

Źródło:
BBC

Cena złota przekroczyła 3500 dolarów za uncję. To rekord - podał Reuters. Wskazał, że za taki stan rzeczy odpowiadają słabszy dolar i wzrost oczekiwań co do obniżki stóp procentowych przez Rezerwę Federalną.

Już wzrosło o 30 procent, a "może jeszcze zdrożeć"

Już wzrosło o 30 procent, a "może jeszcze zdrożeć"

Źródło:
Reuters

Rosyjski Gazprom i chiński koncern CNPC podpisały we wtorek porozumienie, by zwiększyć przesył gazu ziemnego do Chin przez rurociąg Siła Syberii 1 i tak zwany szlak dalekowschodni - poinformował Reuters za rosyjską agencją RIA-Nowosti. Zwiększenie eksportu do Chin może pozwolić Rosji przekierować część gazu, która do niedawna sprzedawana była Europie.

Rosja zacieśnia relacje z Chinami. Popłynie więcej gazu

Rosja zacieśnia relacje z Chinami. Popłynie więcej gazu

Źródło:
PAP

Zapotrzebowanie na ekspertów z dziedziny cyberbezpieczeństwa jest rekordowe - wynika z raportu Manpower Group. - Liczba nowych wakatów dla bezpieczeństwa wzrosła, zwłaszcza w sektorach finansowym, e-commerce, produkcji oraz usługach IT - mówi Paweł Łopatka z Experis. Wynagrodzenie na rynku dla takich specjalistów dochodzi do ponad 40 tysięcy złotych miesięcznie.

Rekordowe zapotrzebowanie na tych ekspertów. Zarobki sięgają 40 tysięcy złotych

Rekordowe zapotrzebowanie na tych ekspertów. Zarobki sięgają 40 tysięcy złotych

Źródło:
PAP

W czasach raczkującego internetu, czyli w latach 80., kraje otrzymywały własne, unikalne adresy stron internetowych. Karaibska wyspa Anguilla dostała wtedy końcówkę domen "ai". Gdy dekady później nastąpił rozwój sztucznej inteligencji (AI), władze zaczęły zarabiać miliony dzięki swojej domenie, donosi BBC.

Mała karaibska wyspa zarabia miliony dzięki swojemu adresowi internetowemu 

Mała karaibska wyspa zarabia miliony dzięki swojemu adresowi internetowemu 

Źródło:
BBC

Handel papierosami elektronicznymi w internecie szybko się rozwija - podkreśla "Rzeczpospolita". Zdaniem gazety pod znakiem zapytania stoi zdolność aparatu państwowego do egzekwowania przepisów prawa i zakazu sprzedaży takich wyrobów nieletnim.

Nielegalna sprzedaż kwitnie. "Weryfikacja wieku to fikcja"

Nielegalna sprzedaż kwitnie. "Weryfikacja wieku to fikcja"

Źródło:
PAP

Burmistrz Taorminy na Sycylii wprowadził w sezonie turystycznym w historycznym centrum zakaz wyrzucania śmieci w ciągu dnia. Mogą to zrobić tylko w nocy od godziny 1.30 do 5 rano. Rozporządzenie spotkało się z krytyką mieszkańców. Ludzie pytają: "mamy chodzić w nocy ze śmieciami zamiast spać"?

"Skazał mieszkańców na bezsenne noce". Wyszli na ulice

"Skazał mieszkańców na bezsenne noce". Wyszli na ulice

Źródło:
PAP

W przeprowadzonych kontrolach dotacji z KPO dla przedsiębiorców z branży HoReCa wykryto dwa rodzaje nieprawidłowości - poinformowała ministra funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska- Nałęcz przekazała na antenie TVN24 w programie "Rozmowa Piaseckiego". Odniosła się także, do wzbudzających kontrowersje dotacji na przedsięwzięcia artystyczne.

Pełczyńska-Nałęcz: dwa rodzaje nieprawidłowości w dotacjach z KPO

Pełczyńska-Nałęcz: dwa rodzaje nieprawidłowości w dotacjach z KPO

Źródło:
TVN24

Stany Zjednoczone mierzą się z utratą pracowników imigrantów. - Nie jest jasne, w jakim stopniu do spadku liczby imigrantów doprowadziły dobrowolne wyjazdy w celu poszukiwania innych możliwości, a w jakim była to obawa przed deportacją - wyjaśnia Stephanie Kramer z Pew Research Center. W amerykańskim rolnictwie już brakuje rąk do pracy.

"Wiele plonów zostało zmarnowanych". Efekt wyjazdu imigrantów

"Wiele plonów zostało zmarnowanych". Efekt wyjazdu imigrantów

Źródło:
PAP

Emigranci wracają do Polski, bo widać wzrost jakości życia - wskazuje ekonomista doktor Paweł Dobrzański z Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Dodaje, że kolejnymi argumentami są większe poczucie bezpieczeństwa i kształcenie dzieci w polskiej szkole.

Wracają do Polski. Ekspert podaje powody

Wracają do Polski. Ekspert podaje powody

Źródło:
PAP

W ostatnim losowaniu Powerball nikt nie trafił wszystkich sześciu liczb, zatem kumulacja wzrosła do 1,1 miliarda dolarów - przekazał portal CNN. Nadchodzące losowanie będzie miało piątą co do wielkości pulę nagród w historii tej loterii.

Potężna kumulacja. Ponad miliard w puli

Potężna kumulacja. Ponad miliard w puli

Źródło:
CNN

Iran, Rosja i Chiny we wspólnym liście do Organizacji Narodów Zjednoczonych określiły europejskie sankcje "snapback" za bezprawne oraz destrukcyjne politycznie - przekazał minister spraw zagranicznych Iranu Abbas Aragczi.

Iran, Chiny i Rosja podpisały się pod listem do ONZ

Iran, Chiny i Rosja podpisały się pod listem do ONZ

Źródło:
PAP

Indie proponują, że obniżą cła do zera, ale powinny były to zrobić lata temu - stwierdził Donald Trump. Prezydent USA ponownie wyraził niezadowolenie z powodu kupowania przez Delhi ropy naftowej i broni od Rosji.

Trump: kilka prostych faktów

Trump: kilka prostych faktów

Źródło:
PAP

Od stycznia do lipca 2025 roku Hiszpanię odwiedziło 55,5 miliona zagranicznych turystów. To rekord - przekazał hiszpański Narodowy Instytut Statystyczny (INE). Historycznie wysokie były też wydatki odwiedzających.

Biją turystyczne rekordy. Liczba odwiedzających Polaków podwoiła się

Biją turystyczne rekordy. Liczba odwiedzających Polaków podwoiła się

Źródło:
PAP

W większości krajów europejskich maleje liczba inwestycji, a rosną ceny za metr kwadratowy. W Polsce w 2024 roku ceny mieszkań podskoczyły najbardziej - o ponad 19 procent - wynika raportu Deloitte. Jeśli chodzi o miasta, to Kraków był na szczycie zestawienia - tu podwyżki były największe.

Ceny jak w Rzymie. Polskie miasto z najwyższym wzrostem

Ceny jak w Rzymie. Polskie miasto z najwyższym wzrostem

Źródło:
PAP

Od 1 września aplikacja mObywatel zyskała nową funkcję przydatną dla kierowców - mStłuczkę. Usługa została wprowadzona wraz z nowelizacją ustawy o mObywatelu oraz ustawy o informatyzacji i ma ułatwić dokumentowanie zdarzeń drogowych.

Rewolucja dla kierowców. Nowa usługa w rządowej aplikacji

Rewolucja dla kierowców. Nowa usługa w rządowej aplikacji

Źródło:
PAP

Po raz pierwszy od 1989 roku więcej Polaków wyjechało z Niemiec, niż do nich przyjechało - poinformował "The Times". Brytyjski dziennik wskazuje, że jednym z powodów tej zmiany jest dynamiczny rozwój gospodarczy Polski, który skłania obywateli do powrotu.

Polacy nie chcą już tam mieszkać? Pierwsza taka sytuacja od 36 lat

Polacy nie chcą już tam mieszkać? Pierwsza taka sytuacja od 36 lat

Źródło:
PAP