Czym jest upadłość konsumencka? Dowiedz się, kto może ją ogłosić i co to oznacza

Źródło:
TVN24 Biznes

Większość z nas słyszała o upadłości konsumenckiej, mało kto jednak wie, co ono oznacza w praktyce. Wyjaśniamy, czym jest upadłość konsumencka, kto może ją ogłosić i jakie niesie ze sobą konsekwencje. 

Upadłość konsumencka - co to jest?

Upadłość konsumencka jest specjalną procedurą sądową dla osób, które stały się niewypłacalne. Niewypłacalność rozumiana jest jako trwająca co najmniej od 3 miesięcy niezdolność do terminowego regulowania swoich zobowiązań, np. rat kredytów hipotecznych czy długów wobec firm windykacyjnych. Inaczej mówiąc to sytuacja, w której uzyskiwane dochody są zbyt niskie aby spłacać długi i jednocześnie płacić za swoje utrzymanie.

W przypadku ogłoszonej upadłości konsumenckiej każda osoba prywatna – tj. osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej – może uwolnić się od ciążących na niej (części lub całości) długów, jednocześnie tracąc jednak zgromadzony dotąd majątek. Upadłość konsumencka nie obejmuje przedsiębiorców – wyjątek od 2020 roku stanowią jedynie osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą.

Co istotne, upadłość konsumencką ogłasza nie dłużnik, ale sąd. Aby ją ogłosić należy więc złożyć odpowiedni wniosek na urzędowym formularzu do wydziału gospodarczego ds. upadłościowych we właściwym sądzie rejonowym. Podlega on następnie weryfikacji, podobnie jak sytuacja majątkowa dłużnika.

Upadłość konsumencka - tryby postępowania

Postępowanie upadłościowe może być prowadzone w trybie uproszczonym. W tej procedurze aktywność sądu ograniczona została do najważniejszych decyzji, takich jak ogłoszenie samej upadłości, ustalenie planu spłaty wierzycieli, a także rozpatrywanie ewentualnych skarg na czynności lub zaniechania syndyka. Postępowanie nie powinno trwać dłużej niż 6-8 miesięcy.

Jak wyjaśnia Ministerstwo Sprawiedliwości prowadzenie upadłości w trybie uproszczonym nie zawsze jest jednak możliwe. Jeśli okaże się, że Twoja sytuacja majątkowa jest dość złożona (np. prowadziłeś w przeszłości firmę, posiadasz znaczny majątek albo z nieuregulowanym stanem prawnym, masz bardzo wielu wierzycieli) może się tak złożyć, że Twoje postępowanie będzie prowadzone w trybie zwykłym. Udział sądu jest wtedy znacząco większy, a postępowaniem kieruje sędzia – komisarz. Trwa ono z reguły co najmniej rok lub dwa lata. 

Trzecią opcją pozostaje zawarcie układu z wierzycielami.

W postępowaniu przed sądem bardzo istotnym oprócz ogłoszenia samej upadłości konsumenckiej jest plan spłaty wierzycieli. To dokument, w którym ustalone zostanie, czy konsument doprowadził do niewypłacalności umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa, w jakim zakresie zobowiązania będą podlegać umorzeniu oraz w jakim zakresie oraz w jakim okresie spłacane będą pozostałe zobowiązania.

Dopiero po stwierdzeniu przez sąd wykonania planu spłat wierzycieli wszystkie nieuregulowane zobowiązania zostaną definitywnie umorzone. Wtedy konsument staje się wolny od wszelkich ograniczeń oraz obowiązków związanych z upadłością konsumencką.

Jak tłumaczy ministerstwo sprawiedliwości, jeżeli do powstania niewypłacalności doszło bez winy konsumenta lub nieumyślnie, podstawowy okres realizacji planu spłaty wierzycieli wynosi 3 lata. Sąd może jednak skrócić ten okres do 2 lat lub 1 roku. Ale jeżeli sąd uzna, że do niewypłacalności doprowadzono umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa, plan spłaty wierzycieli będzie realizowany w okresie od 3 do 7 lat. 

Upadłość konsumencka - konsekwencje

Główną konsekwencją ogłoszenia upadłości konsumenckiej jest utrata przez niewypłacalną osobę prawa do dalszego rozporządzania swoim majątkiem. Od tej chwili prawo to przechodzi w całości na syndyka. Oznacza to, że bezskuteczne będą wszystkie decyzje majątkowe osoby, która ogłosiła upadłość, np. zawierane przez nią umowy darowizny czy sprzedaży.

Cały majątek niewypłacalnej osoby staje się tzw. masą upadłościową, z której spłacane są długi oraz opłacane są koszty postępowania upadłościowego. W skład masy upadłościowej wchodzą wszystkie nieruchomości i ruchomości dłużnika, m.in. mieszkania, ziemia i samochody. Nie wchodzi natomiast wyposażenie potrzebne w codziennym życiu, takie jak choćby sprzęty RTV i AGD. Syndyk zająć może ponadto część otrzymywanego przez dłużnika wynagrodzenia za pracę.

Osoba, wobec której ogłoszono upadłość konsumencką, zobowiązana jest do wydania wszelkich składników swojego majątku syndykowi, który zajmie się ich spieniężaniem. Syndyk może w ten sposób sprzedać również nieruchomość, w której mieszka niewypłacalna osoba oraz osoby znajdujące się na jej utrzymaniu.

W takim przypadku dłużnikowi wydziela się jednak kwotę odpowiadającą przeciętnemu kosztowi wynajmu lokalu mieszkalnego w tej samej okolicy na okres 12-24 miesięcy. W ten sposób zabezpiecza się tę osobę przed pozostaniem bez dachu nad głową.

Jednocześnie po ogłoszeniu upadłości wierzyciele nie będą mogli wszczynać nowych postępowań sądowych i egzekucyjnych. Jeżeli upadłość będzie prowadzona w trybie zwykłym, wszystkie postępowania sądowe zostaną zawieszone. W przypadku upadłości w trybie uproszczonym, postępowania mogą być kontynuowane, jednakże w miejsce osoby wnioskującej o upadłość wstąpi do nich syndyk.

Upadłość konsumencka – po co ją ogłaszać?

Zasadniczym celem upadłości konsumenckiej i postępowania upadłościowego jest oddłużenie osoby, której ono dotyczy. Oddłużenie polegać może na spłaceniu z majątku dłużnika wszystkich wierzycieli, albo na umorzeniu części lub całości jej długów. Najczęściej celem ogłoszenia upadłości konsumenckiej jest właśnie całkowite umorzenie długów.

Należy przy tym pamiętać, że zgodnie z prawem nie wszystkie długi mogą zostać umorzone – nie dotyczy to np. alimentów i grzywien. Całkowite umorzenie długów możliwe jest natomiast tylko, gdy sąd udowodni, że dłużnik nie posiada żadnego majątku.

Upadłość jednego ze współmałżonków

Co dzieje się w przypadku ogłoszenia upadłości konsumenckiej przez jednego ze współmałżonków?

Przede wszystkim powstaje wówczas między małżonkami rozdzielność majątkowa. Jeżeli jednak wcześniej małżonkowie mieli wspólnotę majątkową, cały ich wspólny majątek wchodzi w skład masy upadłościowej. Małżonek osoby ogłaszającej upadłość konsumencką może jedynie dochodzić później swoich należności z tytułu udziału w majątku wspólnym w ramach postępowania upadłościowego.

Autorka/Autor:red.

Źródło: TVN24 Biznes

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

- Na pewno na rok 2026 tego nie będzie - powiedział w programie "Fakty po Faktach" w TVN24 premier Donald Tusk o podniesieniu kwoty wolnej od podatku. Podwyżka kwoty wolnej była jednym ze "stu konkretów" KO w kampanii z 2023 roku. - Pracujemy na tym - zapewnił szef rządu.

Kiedy podwyżka kwoty wolnej od podatku? Premier stawia sprawę jasno

Kiedy podwyżka kwoty wolnej od podatku? Premier stawia sprawę jasno

Źródło:
TVN24

- Inflacja w Polsce w lipcu prawdopodobnie spadnie w okolice 3 procent, a w sierpniu "będzie z dwójką z przodu" - poinformował premier Donald Tusk w programie "Fakty po Faktach" w TVN24.

Tusk: to jest kwestia poufna, ale domyślam się

Tusk: to jest kwestia poufna, ale domyślam się

Źródło:
tvn24.pl

Stopy procentowe w USA pozostały na dotychczasowym poziomie. Taką decyzję podjął Komitet do spraw Operacji na Otwartym Rynku (FOMC) działający przy amerykańskim banku centralnym. Stało się tak pomimo trwającej od kilku miesięcy presji ze strony Donald Trumpa.

Presja Trumpa nie pomogła. Jest decyzja w sprawie stóp procentowych

Presja Trumpa nie pomogła. Jest decyzja w sprawie stóp procentowych

Źródło:
PAP

Rezerwują bilety, tygodniami planują wymarzony wyjazd, a na lotnisku przy bramkach słyszą, że nie polecą - bo brakuje miejsc. Spędzający sen z powiek urlopowiczom overbooking to stała i całkowicie legalna praktyka linii lotniczych. Pasażer może liczyć na odszkodowanie, czasem też na dodatkowe świadczenia, ale nie zawsze rekompensuje to wydatki i stracony urlop. Eksperci nie mają złudzeń: overbooking to pewne ryzyko, ale jest sposób, by je ograniczyć.

Masz bilet, ale nie polecisz. "Tacy pasażerowie są wygodniejsi do usunięcia"

Masz bilet, ale nie polecisz. "Tacy pasażerowie są wygodniejsi do usunięcia"

Źródło:
TVN24+

Koniec z limitem 100 mililitrów płynów w bagażu podręcznym na lotniskach, które używają określonego typu skanera - taką informację przekazała rzeczniczka Komisji Europejskiej Anna Kaisa Itkonen. W Polsce mają je lotniska w Lublinie i Poznaniu.

Rewolucja w podróżach, ale tylko na niektórych lotniskach

Rewolucja w podróżach, ale tylko na niektórych lotniskach

Źródło:
PAP

Prezydent USA Donald Trump poinformował w środę, że nałoży 25-procentowe cła na towary z Indii i nieokreśloną "karę" za kupowanie rosyjskiej ropy naftowej. Zapowiedział też, że nie opóźni terminu wejścia w życie wyższych ceł dla większości krajów.

Trump nałoży cła na "przyjaciół"

Trump nałoży cła na "przyjaciół"

Źródło:
PAP

Banki będą musiały sprawdzać w bazie PESEL, czy ich klient żyje, jeśli przez pięć lat jego konto będzie nieaktywne. Nowelę Prawa bankowego w tej sprawie przyjęła senacka Komisja Budżetu i Finansów Publicznych. Teraz trafi ona na posiedzenie plenarne izby wyższej parlamentu.

Będą sprawdzać, czy klient żyje. Zielone światło z komisji

Będą sprawdzać, czy klient żyje. Zielone światło z komisji

Źródło:
PAP

"Zatrzymajmy CYFROWY DZIKI ZACHÓD" - napisał na platformie X wicepremier i minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski. Wyraził w ten sposób swój sprzeciw wobec współpracy Poczty Polskiej z chińską platformą zakupową Temu. Poczta broni się, że Temu działa legalnie i jest zarejestrowana w Unii Europejskiej.

Wicepremier krytykuje Pocztę Polską za współpracę z Chińczykami

Wicepremier krytykuje Pocztę Polską za współpracę z Chińczykami

Źródło:
PAP

W związku z nadchodzącym rokiem szkolnym sieci takie jak Biedronka, Lidl, Auchan, Kaufland i Żabka ogłosiły specjalne promocje. Rabaty, zniżki i vouchery pozwolą zaoszczędzić na zakupach nawet do 300 złotych - wynika z informacji przekazanych przez sieci.

300 plus. Szkolne promocje w sieciach

300 plus. Szkolne promocje w sieciach

Źródło:
tvn24.pl

Może wzrosnąć liczba osób bez pracy - wynika ze Wskaźnika Rynku Pracy, który ma z wyprzedzeniem informować o przyszłych zmianach wielkości bezrobocia. Sytuacja na rynku pracy staje się coraz trudniejsza - pracodawcy nie kwapią się z zatrudnianiem nowych osób, a ofert pracy jest dużo mniej.

Ciemne chmury nad rynkiem. "Liczba ofert spadła"

Ciemne chmury nad rynkiem. "Liczba ofert spadła"

Źródło:
PAP

W celu zwiększenia bezpieczeństwa granic Unii Europejskiej 12 października zostanie uruchomiony cyfrowy system rejestrujący wjazdy i wyjazdy osób z krajów trzecich. System ten pozwoli na odejście od stempli w paszportach.

Ten system ma zastąpić stemplowanie paszportów

Ten system ma zastąpić stemplowanie paszportów

Źródło:
PAP

Aż 126,7 miliardów euro mają wynieść wydatki Niemiec na inwestycje w 2026 roku. Ta rekordowa kwota została zawarta w projekcie budżetu oraz kilkuletnim planie finansowym, które zostały przyjęte przez niemiecki rząd w środę.

Niemcy planują rekordowe wydatki

Niemcy planują rekordowe wydatki

Źródło:
PAP

Nie da się ukryć, że ceny wzrosły odkąd Chorwacja przyjęła euro. Ale nawet ten minus nie przeważa szali, gdy weźmiemy pod uwagę korzyści z wejścia do strefy, na których wiele osób zyskało - pisze portal Politico.

Przyjęli euro i radzą. "Wiele osób pamięta, jak to wyglądało"

Przyjęli euro i radzą. "Wiele osób pamięta, jak to wyglądało"

Źródło:
Politico

W środę sąd apelacyjny podjął decyzję o odroczeniu do 29 sierpnia wydania wyroku w sprawie pozwu grupowego blisko 200 klientów Amber Gold. W 2022 roku sąd pierwszej instancji zadecydował o przyznaniu im żądanych kwot. Obecnie, łącznie z odsetkami, chodzi o kwotę co najmniej 25 milionów złotych.

Sąd nie zdecydował w sprawie Amber Gold 

Sąd nie zdecydował w sprawie Amber Gold 

Źródło:
PAP

Ochrona belgijskiej rodziny królewskiej w 2023 roku kosztowała blisko 21 milionów euro - poinformowała agencja Belga. To średnio 57 tysięcy euro dziennie. Dane wywołały kontrowersje wśród polityków i krytyczną reakcję związków zawodowych.

57 tysięcy euro dziennie. Krytyka wydatków na rodzinę królewską

57 tysięcy euro dziennie. Krytyka wydatków na rodzinę królewską

Źródło:
PAP

Australia rozszerzyła zakaz korzystania z mediów społecznościowych przez nastolatków na platformę YouTube. Decyzję podjęto po badaniu australijskiego regulatora internetu, które wykazało, że niemal co trzeci nieletni napotkał w serwisie szkodliwe treści.

YouTube nie dla nastolatków. Władze rozszerzają zakaz

YouTube nie dla nastolatków. Władze rozszerzają zakaz

Źródło:
Reuters

Amerykańska Agencja Ochrony Środowiska (EPA) poinformowała o wycofaniu się z dotychczasowego stanowiska, które uznawało zmiany klimatu za zagrożenie dla zdrowia publicznego oraz wskazywało spaliny samochodowe jako istotny czynnik tych zmian. Decyzje te stanowiły dotychczas podstawę dla większości regulacji mających na celu między innymi ograniczenie emisji spalin i gazów cieplarnianych.

USA rezygnują z regulacji klimatycznych. Historyczna deregulacja

USA rezygnują z regulacji klimatycznych. Historyczna deregulacja

Źródło:
PAP

Spółka odzieżowa LPP zgodnie z ugodą z Komisją Nadzoru Finansowego zapłaci karę w wysokości 1,8 miliona złotych za rzekome opóźnienie w ujawnieniu informacji o sprzedaży rosyjskiej spółki. Firma podkreśla, że przyjęcie ugody nie oznacza przyznania się do błędu, a wynika z chęci szybkiego zakończenia sprawy w trosce o dobro inwestorów. Dzięki specjalnemu układowi, KNF znacząco złagodziła sankcje.

Polski lider odzieżowy porozumiał się z nadzorcą rynku. Zapłaci karę, ale niższą

Polski lider odzieżowy porozumiał się z nadzorcą rynku. Zapłaci karę, ale niższą

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Od nowego roku zmienią się zasady rozliczania firmowych pojazdów. I to na gorsze. "Jeśli przedsiębiorca chce uratować większe koszty, musi wprowadzić auto do biznesu jeszcze w 2025 r." – ostrzega "Rzeczpospolita" w środowym wydaniu.

Firmy planujące zakup aut powinny się spieszyć

Firmy planujące zakup aut powinny się spieszyć

Źródło:
PAP

We wtorkowym losowaniu Lotto padła jedna szóstka. Do gracza, który skreślił prawidłowo wszystkie sześć liczb trafi ponad dziesięć milionów złotych. Oto wyniki losowania Lotto i Lotto Plus z 29 lipca 2025 roku.

Duża wygrana w Lotto. Kumulacja rozbita

Duża wygrana w Lotto. Kumulacja rozbita

Źródło:
tvn24.pl

Nowe taryfy celne wprowadzone przez administrację Donalda Trumpa mogą znacząco podnieść ceny podstawowych produktów w Stanach Zjednoczonych - od żywności i odzieży po paliwa i samochody. Choć prezydent przekonuje, że to impuls dla krajowej gospodarki i sposób na zwiększenie wpływów do budżetu, ekonomiści alarmują: skutki dla konsumentów mogą być bardzo dotkliwe.

Efekt Trumpa. Te produkty podrożeją

Efekt Trumpa. Te produkty podrożeją

Źródło:
BBC, Reuters

Rada Ministrów przyjęła we wtorek projekt ustawy zakładający przekazanie blisko 2 miliardów złotych Poczcie Polskiej. Środki mają iść "na realizację obowiązku świadczenia usługi powszechnej" - poinformowano w komunikacie Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Obecnie limit wydatków budżetowych na ten cel wynosi około 1,3 miliarda złotych.

Finansowa kroplówka dla państwowej spółki. Miliardy z budżetu

Finansowa kroplówka dla państwowej spółki. Miliardy z budżetu

Źródło:
PAP

We wtorek przedstawiciele USA i Chin zgodzili się wystąpić o przedłużenie 90-dniowego rozejmu w sprawie taryf celnych. Stało się to po dwudniowych rozmowach w Sztokholmie, których celem było załagodzenie eskalującej wojny handlowej między dwiema największymi gospodarkami świata, zagrażającej globalnemu wzrostowi gospodarczemu.

Do trzech razy sztuka. Rozmowy bez przełomu

Do trzech razy sztuka. Rozmowy bez przełomu

Źródło:
PAP, Reuters

We wtorkowym losowaniu Eurojackpot nie odnotowano głównej wygranej. W Polsce najwyższa była wygrana czwartego stopnia w wysokości niemal 600 tysięcy złotych. Kumulacja rośnie do 80 milionów złotych.

Rośnie kumulacja w Eurojackpot

Rośnie kumulacja w Eurojackpot

Źródło:
tvn24.pl

Indie po raz pierwszy wyprzedziły Chiny, stając się największym eksporterem smartfonów do Stanów Zjednoczonych. Decydującą rolę odegrało przeniesienie produkcji przez Apple do tego kraju w odpowiedzi na amerykańskie taryfy celne - podał portal CNN, powołując się na raport firmy badawczej Canalys.

Indie wyprzedzają Chiny. Kolejny efekt ceł Trumpa

Indie wyprzedzają Chiny. Kolejny efekt ceł Trumpa

Źródło:
CNN

Zofia i Nikodem to imiona, które rodzice najczęściej wybierali dla swoich dzieci w pierwszej połowie 2025 roku - poinformowało we wtorek Ministerstwo Cyfryzacji. W zestawieniu najrzadziej nadawanych imion znalazły się natomiast między innymi Renata i Franek.

Najpopularniejsze imiona dla dzieci. Zmiana liderki

Najpopularniejsze imiona dla dzieci. Zmiana liderki

Źródło:
PAP

Mark Zuckerberg chce, by to Meta jako pierwsza stworzyła superinteligentną AI, potężniejszą od człowieka w każdym zadaniu wymagającym wiedzy i rozumu. Miliarder kusi w tym celu topowych inżynierów wielomilionowymi ofertami, by wyrwać ich konkurencji.

Nawet 100 milionów dolarów za zmianę pracy. Trwa wyścig gigantów

Nawet 100 milionów dolarów za zmianę pracy. Trwa wyścig gigantów

Źródło:
CNN

Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów przedstawił we wtorek zarzuty stosowania tak zwanego greenwashingu, czyli "pseudoekologicznego marketingu", spółkom Allegro, DPD, DHL i InPost. UOKiK wskazał w komunikacie, że firmy wprowadzały w błąd klientów co do realnego wpływu na środowisko świadczonych usług.

"Pseudoekologiczny marketing". Zarzuty dla kurierskich gigantów

"Pseudoekologiczny marketing". Zarzuty dla kurierskich gigantów

Źródło:
PAP

Prezydent Stanów Zjednoczonych Donald Trump od początku swojej drugiej kadencji w Białym Domu, czyli od stycznia tego roku, podniósł cła na zagraniczne towary do najwyższego poziomu od lat 30. XX wieku - poinformował we wtorek brytyjski dziennik "Financial Times", powołując się na analizy przeprowadzone na Uniwersytecie Yale w New Haven, w stanie Connecticut.

"Nowa era amerykańskiego protekcjonizmu". Najwyższy poziom od blisko stu lat

"Nowa era amerykańskiego protekcjonizmu". Najwyższy poziom od blisko stu lat

Źródło:
PAP

We wtorek CSIRT NASK ostrzegł przed cyberprzestępcami podszywającymi się pod PGNiG w celu wyłudzenia danych. Oszuści wysyłają fałszywe e-maile, informując o rzekomych zaległych płatnościach.

Mail o niezapłaconej fakturze? To może być oszustwo

Mail o niezapłaconej fakturze? To może być oszustwo

Źródło:
PAP

Według wstępnej oceny Polska może stracić około osiem miliardów złotych, a groziło nam 15 - podkreślił premier Donald Tusk. W ten sposób odniósł się do umowy handlowej między Unią Europejską a USA.

Tusk: straty będą dotkliwe

Tusk: straty będą dotkliwe

Źródło:
tvn24.pl, PAP

Linie lotnicze Spirit Airlines ogłosiły w poniedziałek, że zwolnią około 270 pilotów i zdegradują kolejnych 140 - przekazał portal stacji CNN. Decyzja wynika z potrzeby dostosowania liczby pracowników do zredukowanego rozkładu lotów.

Zwolnienia i degradacje. Tania linia lotnicza tnie koszty

Zwolnienia i degradacje. Tania linia lotnicza tnie koszty

Źródło:
CNN