Zrób sobie prąd. Świat zachęca, a polski rząd zniechęca do rozwijania "zielonej energii"

Węgiel a sprawa Polska. Skąd problemy polskiego górnictwa?
Węgiel a sprawa Polska. Skąd problemy polskiego górnictwa?
TVN24 Biznes i Świat
Węgiel a sprawa Polska. Skąd problemy polskiego górnictwa?TVN24 Biznes i Świat

Rząd przeciąga legislację ustawy i specjalnie się z tym nie kryje. W nowym projekcie, o odnawialnych źródłach energii (OZE), znajdą się zapisy sprzyjające koncernom. Polsce najwyraźniej nie po drodze z "zieloną energią".

Premier niedawno podkreślał, że spiesząc się z przyjmowaniem ustawy o OZE, "uratował, dla polskich rodzin, miliardy złotych". - Gdybyśmy poszli tropem naszych sąsiadów (Niemiec i Czech), musielibyśmy najprawdopodobniej w 2015 roku dopłacić z kieszeni podatnika, poprzez politykę wsparcia dla OZE, 12 mld zł – mówił na początku kwietnia premier Donald Tusk.

Ustawa w 2018 roku?

Według Ministerstwa Gospodarki, które nad projektem pracuje, ustawa nie wejdzie w życie wcześniej, niż przed 2015 r.

Branża liczyła, że zaraz po posiedzeniu rządu - na początku kwietnia tego roku - ustawa zostanie skierowana do dalszych prac w Sejmie. Ale zamiast na Wiejską projekt trafił do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Rząd liczy, że dzięki temu nowych regulacji nie będzie trzeba notyfikować w Komisji Europejskiej.

Według wyliczeń Roberta Rybskiego, konstytucjonalisty z fundacji ClientEarth, projekt wejdzie w życie w styczniu 2017 roku, albo dopiero w 2018 roku. - To za późno - mówią przedstawiciele branży zajmującej się tzw. "zieloną energią". Na odpowiednie przepisy czekają oni od czterech lat, kiedy w życie weszła dyrektywa unijna. - Brak nowej ustawy o OZE oznacza całkowite zamrożenie nowych inwestycji i utrzymywanie monopolu na rynku – podkreśla Grzegorz Wiśniewski, prezes Instytutu Energetyki Odnawialnej.

Koncerny - tak...

Sama inwestycja w OZE jest opłacalna. - Roczna stopa zwrotu to nawet 10-12 proc. - zauważa Łukasz Dziekoński, prezes funduszu Marguerite Fund, które prowadzi inwestycje na terenie Europy, a w Polsce zainwestował w dwie farmy wiatrowe. - Jest to o wiele więcej, niż moglibyśmy zarobić inwestując w odnawialne źródła w Niemczech, gdzie OZE jest o wiele popularniejsze – dodaje.

Dlatego nie dziwi, że zainteresowani inwestycją w OZE w Polsce, są zarówno wielkie holdingi jak i sami Polacy. Jak pokazują badania TNS OBOP, na zlecenie Instytutu Energetyki Odnawialnej, w pytaniu o chęć zainwestowania w małe, przydomowe, odnawialne źródła energii, 45 proc. Polaków odpowiedziało pozytywnie, a 21 proc. chciałoby tego jak najszybciej (w ciągu nie więcej niż 2 lat).

...obywatele - nie

Najbardziej kontrowersyjnym zapisem ustawy jest ten, mówiący o cenie jaką otrzyma prosument, czyli osoba, która produkuje prąd na swoje potrzeby i dodatkowo chciałaby go sprzedać zakładom energetycznym. Będzie to 80 proc. ceny, czyli o 20 proc. mniej, niż dostaną państwowe koncerny, czy fundusze inwestycyjne.

Tylko dlaczego polski "prosument" miałby zarabiać na tym całym interesie o jedną piątą mniej? Ministerstwo Gospodarki twierdzi, że zapis jest korzystny dlatego, że ustawa będzie wspierała osoby, które chcą mieć energie na własne potrzeby, ale już nie, gdy tą energie będziemy chcieli sprzedać.

Nowe miejsca pracy

Ministerstwo Gospodarki zakłada, że do 2020 r. sektor energetyki odnawialnej może wygenerować nawet 56 tys. nowych stałych miejsc pracy. Należy przyjąć, że powstaną one głównie poza miastami. - Zapis traktujący nierówno prosumentów jest niekonstytucyjny - uważa Robert Rybski, konstytucjonalista z fundacji ClientEarth

Na ustawie, która traktowałaby, po równo zwykłych obywateli i państwowe koncerny energetyczne skorzystaliby między innymi rolnicy. Mowa o wiatrakach, panelach słonecznych, czy przydomowych spalarniach biomasy. W Niemczech w 2010 roku ta grupa stanowiła 11 proc. osób inwestujących w OZE.

Ile może to kosztować?

Warto jednak wrócić do słów premiera, który uważa, że OZE jest dla Polski zbyt drogie. Spójrzmy więc na liczby. Jak podał Urząd Regulacji Energetyki, w ostatnim kwartale 2013 r. średnia hurtowa cena energii wyniosła 195,84 zł za MWh. Stosunkowo najtańsza jest energia węglowa (282 zł/MWh), "zielona energia" kosztuje dziś dwa, a w niektórych wypadkach nawet trzy razy więcej - fotowoltaika 1091 zł/MWh.

W przyszłości, czyli w w 2030 roku według szacunków Agencji Rynku Energii, średnia cena energii ma wynieść 380 zł/MWh. Ale cena z elektrowni wiatrowych będzie zawierała się w przedziale 268-335 za MWh, a elektrowni morskich między 335 zł a 514 zł/MWh. Czyli energia ta będzie dwa razy tańsza niż dziś.

Obecnie najtańszą energią ze źródeł odnawialnych jest ta z gazu wysypiskowego. Szacuje się, że jej koszt to 200 zł za MWh.

Drogi węgiel?

W raporcie „Ukryty rachunek za węgiel” czytamy, że wydatki na energetykę węglową wyniosły 40 mld złotych. Jak podkreślają autorzy projektu szczególnym rodzajem rachunku, gdy mowa o węglu, jest ten w postaci wpływu na stan zdrowia publicznego. Należy doliczyć to do energetyki węglowej, ze względu na zanieczyszczenia środowiska, większą absencję z powodu chorób i wydatków na leczenie.

Energia z odzysku

Unia Europejska chce by Polska do 2020 roku produkowała 15 proc. energii odnawialnej. Jeśli okaże się, że nie wypełnimy tego kryterium to będziemy musieli zapłacić karę. Szacuje się, że dziś w Polska powstaje w ten sposób około 11,5 proc. energii, więc do limitu trochę nam brakuje. Wydaje się, że to mało, jednak entuzjazm gaszą eksperci.

Po pierwsze, 80 proc. obecnej zielonej energii pochodzi ze spalania biomasy i współspalania biomasy z węglem. Rząd nie przedstawił w ostatnim czasie projektu, który mówiłby o budowie nowej elektrowni zajmującej się spalaniem biomasy.

Po drugie, w nowej ustawie głównym kryterium, które pozwoli na otrzymanie wsparcia, jest cena. Najtańsze technologie to biomasa i wiatraki. Wychodzi więc na to, że pozostałe 3,5 proc. energii będzie trzeba zapełnić energią z wiatraków.

Jeśli ustawa wejdzie w 2018 roku, będzie to za krótki okres, by inwestorzy mogli zrealizować planowane projekty, i tym samym kryterium może nie zostać spełnione. Jest jednak i na to rada. Jak zauważa Anna Ogniewska z Greenpeace: - Wypełnienie wymaganych 15 proc. może zakończyć się tak, że polski rząd będzie musiał kupić zieloną energię od innych krajów, by Polska mogła ten wymóg spełnić – mówi.

Co jeszcze nowego w ustawie?

Korzystnym rozwiązaniem w projekcie wydaje się brak konieczności posiadania działalności gospodarczej przez osobę fizyczną. Obecny system „zielonych certyfikatów” zastąpi system aukcyjny. Jak podaje MG, bez wprowadzenia proponowanej optymalizacji kosztowej, system wsparcia OZE może kosztować między 4,6 – 6,2 mld zł w 2015 r. oraz 7,5 – 11,5 mld zł w 2020 r. Gwarantowany okres wsparcia to 15 lat. Zgodnie z projektem, aukcje, co najmniej raz w roku ma ogłaszać, organizować i przeprowadzać Prezes Urzędu Regulacji Energetyki.

Według projektu o OZE, zakład energetyczny będzie mógł odmówić podpięcia do sieci źródłom niestabilnym, czyli m.in. kolektorom słonecznym. Do tej pory, takiego ryzyka nie było, co najwyżej zakłady energetyczne nie były zbyt chętne do przyłączania kolejnych producentów energii, ze względu na to, że wcześniej posiadały tylko jedno źródło.

OZE a polska energetyka

Wiele wskazuje jednak, że polski rząd woli się zająć się i rozwijać projekt elektrowni jądrowej, niż pozwolić na rozwój energetyki obywatelskiej.

Choć wiele wskazuje, że energia pozyskiwana w ten sposób będzie coraz tańsza. Pierwszą jaskółką jest najnowsza opracowana przez Olgę Malinkiewicz metoda wykorzystania minerałów Perowskity. Technologia ta, pozwoli na tanie pozyskiwanie energii z ogniw słonecznych. Osiągnięcie jest porównywane do innego znanego sukcesu Polaków jakim jest grafen.

Autor: Przemysław Porzybut / Źródło: tvn24bis.pl

Źródło zdjęcia głównego: TVN24, Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Linie lotnicze przestały latać w przestrzeni powietrznej nad Izraelem, Iranem, Irakiem i Jordanią po izraelskim ataku na Iran - wynika z danych Flightradar24. Na wizualizacji widać, jak pustoszeje niebo nad tymi krajami, a loty pasażerskie omijają niebezpieczną strefę na Bliskim Wschodzie.

Tak samoloty znikały znad Bliskiego Wschodu

Tak samoloty znikały znad Bliskiego Wschodu

Aktualizacja:
Źródło:
Reuters

Polskie Linie Lotnicze LOT nie wykorzystują irańskiej przestrzeni powietrznej podczas lotów tranzytowych do Azji - przekazał rzecznik przewoźnika Krzysztof Moczulski. Podkreślił, że połączenia do Indii, a także pozostałych krajów azjatyckich są realizowane zgodnie z rozkładem.

Co z lotami do Azji? Komunikat polskiego przewoźnika

Co z lotami do Azji? Komunikat polskiego przewoźnika

Źródło:
PAP

Giełdy na świecie są na minusie, a ceny ropy na plusie po izraelskim ataku na Iran - podał Reuters. Agencja podkreśliła, że wśród inwestorów widać pęd do bezpiecznych przystani, takich jak złoto, dolar i frank szwajcarski.

Inwestorzy ruszyli do bezpiecznych przystani

Inwestorzy ruszyli do bezpiecznych przystani

Źródło:
Reuters

Ceny w maju 2025 roku wzrosły o 4 procent rok do roku - wynika z danych o inflacji podanych przez Główny Urząd Statystyczny (GUS). W porównaniu z poprzednim miesiącem ceny spadły o 0,2 procent.

Inflacja. Nowe dane

Inflacja. Nowe dane

Źródło:
tvn24.pl

Kursy dolara i franka idą w górę po ataku Izraela na Iran. Euro i bitcoin notują spadki. Inwestorzy zwracają uwagę na niepewną sytuacją na rynkach w związku z napięciami na Bliskim Wschodzie.

Wahania na rynku walutowym. Dolar i bitcoin reagują

Wahania na rynku walutowym. Dolar i bitcoin reagują

Źródło:
PAP, tvn24.pl

- 600 milionów złotych zostało zainwestowane w tym roku w społeczne budownictwo. Najmniej od wielu lat. Żeby zwiększyć tę pulę, potrzebny jest podpis ministra rozwoju i tego podpisu od tygodni nie ma - powiedziała w "Jeden na jeden" w TVN24 ministra funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz. Mówiła także o eskalacji konfliktu na Bliskim Wschodzie, jego wpływie na wzrost cen ropy i korzyściach dla Rosji i Władimira Putina.

Ministra: tego podpisu od tygodni nie ma

Ministra: tego podpisu od tygodni nie ma

Źródło:
TVN24

Ceny ropy naftowej gwałtownie wzrosły po tym, jak Izrael zaatakował Iran. Kurs surowca nie był tak wysoko od prawie pół roku. Inwestorzy obawiają się, że dramatyczna eskalacja napięcia na Bliskim Wschodzie zakłóci dostawy ropy - podał Reuters.

Ceny poszły ostro w górę po izraelskim ataku na Iran

Ceny poszły ostro w górę po izraelskim ataku na Iran

Źródło:
Reuters, PAP

W czwartkowym losowaniu Lotto nie padła szóstka. Oznacza to, że kumulacja rośnie do ośmiu milionów złotych. Oto wyniki Lotto i Lotto Plus z 12 czerwca 2025 roku.

Kumulacja w Lotto rośnie

Kumulacja w Lotto rośnie

Źródło:
tvn24.pl

Prokurator zażądał wydania i odebrał dokumenty dotyczące Rady Polityki Pieniężnej - poinformował Narodowy Bank Polski. Podkreślił, że działanie prokuratury było "nieadekwatne do jej celu i charakteru, niezgodne z zasadami ekonomii procesowej oraz nie odpowiadało przyjętemu standardowi postępowania".

Prokurator w NBP. "Zażądał wydania dokumentów"

Prokurator w NBP. "Zażądał wydania dokumentów"

Źródło:
tvn24.pl

Rząd podał propozycje minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz najniższej stawki godzinowej. Płaca minimalna w 2026 roku ma wynieść 4806 złotych brutto, a stawka - 31,40 złotego. Rada Ministrów na dodatkowym posiedzeniu zajmowała się też wskaźnikami makroekonomicznymi będącymi podstawą budżetu na przyszły rok.

Płaca minimalna. Jest decyzja rządu

Płaca minimalna. Jest decyzja rządu

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Rząd proponuje podwyżkę emerytur w 2026 roku o co najmniej 4,9 procent - podano w komunikacie po posiedzeniu Rady Ministrów. Waloryzacja świadczeń będzie miała miejsce w marcu przyszłego roku.

Waloryzacja emerytur 2026. O tyle mają wzrosnąć świadczenia

Waloryzacja emerytur 2026. O tyle mają wzrosnąć świadczenia

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Ryanair wprowadził karę w wysokości co najmniej 500 euro dla pasażerów zakłócających porządek, których zachowanie skutkuje usunięciem ich z pokładu samolotu - podała AFP. - Zakłócanie porządku w tak ograniczonej i wspólnej przestrzeni jest niedopuszczalne - skomentował rzecznik tej irlandzkiej linii lotniczej.

Popularny przewoźnik wprowadza nową karę

Popularny przewoźnik wprowadza nową karę

Źródło:
PAP

Rząd prognozuje, że wzrost PKB Polski w 2026 roku wyniesie 3,5 procent, a średnioroczna inflacja znajdzie się na poziomie 3 procent - wynika z założeń do projektu budżetu państwa na 2026 rok, przyjętych w czwartek przez Radę Ministrów.

PKB, inflacja, pensje. Rząd przyjął założenia do budżetu na 2026 rok

PKB, inflacja, pensje. Rząd przyjął założenia do budżetu na 2026 rok

Źródło:
PAP

Rząd Tanzanii zapowiedział wprowadzenie obowiązkowego ubezpieczenia dla zagranicznych gości, w tym turystów. Ma ono kosztować 44 dolary. Przewidziano jednak wyjątki.

Turystyczny raj wprowadza obowiązkowe ubezpieczenie dla zagranicznych gości

Turystyczny raj wprowadza obowiązkowe ubezpieczenie dla zagranicznych gości

Źródło:
PAP

Państwa członkowskie Unii Europejskiej zdecydowały w czwartek o podniesieniu ceł na nawozy importowane z Rosji i Białorusi. Rozporządzenie w tej sprawie wejdzie w życie 1 lipca.

O tę decyzję zabiegała Polska. Jest zielone światło

O tę decyzję zabiegała Polska. Jest zielone światło

Źródło:
PAP

Główny Inspektorat Sanitarny (GIS) podał, że wykryto salmonellę w polędwiczkach z kurczaka o smaku jogurt-morela. Produkt powstał dla właściciela sieci Biedronka - Jeronimo Martins. Sieć również opublikowała komunikat dla klientów w tej sprawie.

Salmonella w polędwiczkach. Duża sieć ostrzega

Salmonella w polędwiczkach. Duża sieć ostrzega

Źródło:
tvn24.pl

Problem ubóstwa energetycznego dotyczy około 1,5 miliona gospodarstw domowych w Polsce - wynika z szacunków resort klimatu. Sposoby ograniczenia skali zjawiska mają się znaleźć w Planie Społeczno-Klimatycznym, który rząd do końca czerwca ma przesłać do Brukseli.

Problem dotyczy 1,5 miliona gospodarstw w Polsce. Alarmujące dane

Problem dotyczy 1,5 miliona gospodarstw w Polsce. Alarmujące dane

Źródło:
PAP

We Francji 36 ministrów rządu kierowanego przez Francois Bayrou złożyło zeznania majątkowe. Ponad połowa francuskiego rządu to milionerzy. Średni majątek ministra w rządzie Bayrou, sprawującym władzę od pół roku, to około 2,5 mln euro.

Połowa tego rządu to milionerzy

Połowa tego rządu to milionerzy

Źródło:
PAP

Ludzkich rozmiarów lalka Labubu została sprzedana za rekordową kwotę 1,08 miliona juanów (około 550 tysięcy złotych) - przekazała stacja BBC, powołując się na chiński dom aukcyjny.

Lalka sprzedana za ponad pół miliona złotych

Lalka sprzedana za ponad pół miliona złotych

Źródło:
BBC

Tegoroczna wiosna przyniosła wiele wyzwań dla polskich sadowników. Kapryśna pogoda znacząco wpłynęła na zbiory i jakość owoców. - Ceny dla konsumentów na pewno będą wyższe - mówią przedstawiciele branży.

Pogoda uderza w zbiory. "Ceny na pewno będą wyższe"

Pogoda uderza w zbiory. "Ceny na pewno będą wyższe"

Źródło:
TVN24+