Ważny wyrok dla przedsiębiorców. "Potwierdzenie prawa podatnika do obrony"

16 października 2019 roku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał wyrok C-189/18 dotyczący węgierskiej spółki, którą fiskus ukarał za przestępstwa podatkowe - udział w karuzeli VAT.

Trybunał uznał, że urząd skarbowy nie może dowolnie wykorzystywać przeciw przedsiębiorcom dowodów zebranych w innych sprawach, tak jak to miało miejsce w przypadku tej firmy.

Do wyroku odniósł się Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców. "Przenosząc rozważania TSUE na polski grunt należy wskazać, iż (...) w sprawie zakończonej decyzją ostateczną wznawia się postępowanie, jeżeli orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej ma wpływ na treść wydanej decyzji. W ocenie Rzecznika MŚP przedsiębiorcy, którzy otrzymali niekorzystne decyzje fiskusa w sprawach dotyczących odliczenia/zwrotu VAT, powinni rozważyć wnioski o wznowienie swoich postępowań" - wyjaśniono w komunikacie zamieszczonym na stronie internetowej urzędu.

- Trybunał potwierdził niekwestionowaną możliwość skorzystania z dowodów czy ustaleń innych organów w toczących się równolegle w stosunku do postępowania podatkowego postępowaniach karnych, czy postępowaniach w stosunku do innych podatników. Jednak zdaniem Trybunału w takiej sytuacji organ podatkowy ma obowiązek zapoznać podatnika z dowodami, w oparciu o które organ ten podjął decyzję, a podatnik powinien mieć prawo do ich skutecznego zakwestionowania - wyjaśnia dla tvn24bis.pl Wojciech Pietrasiewicz, partner w kancelarii doradztwa podatkowego MVP TAX.

Według eksperta oznacza to, że podatnik ma prawo "do zapoznania się z dowodami z innych postępowań oraz możliwość odniesienia się do dowodów zebranych w tych postępowaniach". Ponadto "jedynym ograniczeniem tego prawa może być interes ogólny uzasadniający ograniczenie tego dostępu".

- W praktyce organy podatkowe niekiedy odmawiają dostępu do dowodów z innych postępowań lub anonimizują zebrane dowody w sposób uniemożliwiający podatnikowi efektywne zapoznanie się z nimi i odniesienie się do nich. Powołany wyrok TSUE może być więc ważnym argumentem w sporach pomiędzy organami podatkowymi oraz podatnikami o zakres udostępnianych informacji - zaznacza Pietrasiewicz.

Ekspert tłumaczy też, że co do wznowienia postępowania, to "muszą być spełnione przesłanki wznowieniowe wynikające z przepisów Ordynacji podatkowej - w sprawach zakończonych decyzją lub prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - w sprawach zakończonych prawomocnym orzeczeniem".

- Wyrok z pewnością będzie wykorzystywany, jako jeden z argumentów za szerszym dostępem do materiałów z innych postępowań, niż ma to miejsce w obecnej praktyce organów podatkowych - uważa Pietrasiewicz.

- Wyrok ten to przede wszystkim potwierdzenie oczywistego prawa podatnika do obrony. Z pewnością będzie on miał znaczenie dla podatników na dalszych etapach sądowych postępowania w sporze z fiskusem - tłumaczy dla tvn24bis.pl Grzegorz Baran, wspólnik w Kancelarii Baran&Pluta.

Według eksperta o tym, czy wyrok okaże się przełomowy, "pokaże dopiero orzecznictwo sądów w konkretnych sprawach podatkowych".

- Nie przypuszczam, aby na etapie rozpatrywania konkretnych spraw przez organy podatkowe na etapie postępowania podatkowego, wyrok jakoś zasadniczo wpłynął na działanie tych organów - stwierdza jednak Baran.

Rzecznik MŚP podkreśla, że "nie nastąpiła jeszcze publikacja wyroku TSUE o sygnaturze akt C-189/18 w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej", a "dopiero od daty publikacji wyroku (...) rozpocznie bieg miesięczny termin na wniesienie żądania o wznowienie postępowania zakończonego decyzją ostateczną".

Biuro prasowe Rzecznika MŚP wyjaśniło, że w przypadku zakończonych już spraw podatnicy, którzy chcieliby się odwołać, będą to mogli zrobić dopiero po publikacji wyroku oraz przed upływem wspomnianego wyżej miesięcznego terminu.

Autor: Krzysztof Krzykowski / Źródło: tvn24bis.pl