Pierwszy na świecie filtr słoneczny z pyłku kwiatów

Zadaniem kremów z filtrem jest pochłanianie lub odbijanie promieniowania UV. Długotrwałe narażenie skóry na ultrafiolet może prowadzić do problemów skórnych, takich jak oparzenia słoneczne i rak skóry. Jednak wiele z dostępnych preparatów zawiera drobinki minerałów, na przykład dwutlenek tytanu (TiO2) i tlenek cynku (ZnO), które są szkodliwe dla organizmów morskich, zwłaszcza koralowców. Eksperci szacują, że każdego roku od 6 tysięcy do 14 tysięcy ton kremów przeciwsłonecznych trafia do oceanu, ponieważ są zmywane z ludzkiej skóry w morzu albo dopływają do niego wraz ze ściekami.

Na początku września naukowcy z Nanyang Technical University (NTU) w Singapurze opracowali pierwszy na świecie filtr przeciwsłoneczny na bazie pyłku, pochodzącego z kwiatów kamelii. Według twórców preparat ma podobne właściwości jak kremy z filtrem, ale w przeciwieństwie do nich nie jest szkodliwy dla środowiska. Wyniki badań opublikowano na łamach "Advanced Functional Materials".

Jak opisują naukowcy, pyłek roślin jest pokryty substancją zwaną sporopoleniną - jednym z najtwardszych naturalnych biopolimerów - która chroni materiał genetyczny. Sporopolenina jest tak wytrzymała, że została znaleziona w skamieniałościach sprzed milionów lat. Eksperymenty przeprowadzone na zwierzętach wykazały, że mikrożele z pyłku kamelii i słonecznika blokowały promieniowanie UV równie skutecznie, jak dostępne w sprzedaży filtry przeciwsłoneczne i zmniejszały uszkodzenia komórek skóry oraz stany zapalne, przy czym pyłek kamelii dawał lepsze wyniki. Współczynnik ochrony przeciwsłonecznej (SPF) wyniósł około 30, co oznacza, że pyłkowy filtr blokuje około 97 proc. promieniowania UV.

- Wiemy, że pyłek jest naturalnie odporny na promieniowanie UV, ponieważ jego otoczka musi chronić jego wnętrze przed trudnymi warunkami środowiskowymi, w tym przed światłem słonecznym -  powiedział profesor Cho Nam-Joon, kierownik Katedry Materiałoznawstwa i Inżynierii Materiałowej w NTU w Singapurze.

Krem przeciwsłoneczny na bazie pyłku wykazał również zdolność do obniżania temperatury powierzchni skóry w obecności symulowanego światła słonecznego. Mikrożel regulował temperaturę skóry skuteczniej niż krem przeciwsłoneczny, utrzymując ją o pięć stopni Celsjusza niższą przez 20 minut. Zdaniem twórców, efekt chłodzenia przypisuje się temu, że pyłek pochłania mniej energii w zakresie od światła widzialnego do bliskiej podczerwieni.

Pozytywne rezultaty przyniosły także testy szkodliwości dla środowiska. Tradycyjne filtry przeciwsłoneczne, oparte na tlenkach cynku i tytanu, powodowały blaknięcie koralowców w ciągu zaledwie dwóch dni, co prowadziło do ich obumarcia szóstego dnia. Tymczasem krem przeciwsłoneczny na bazie pyłku nie miał negatywnego wpływu na koralowce, które pozostały zdrowe nawet do 60 dni trwania obserwacji.

Ponadto wytworzenie nowego preparatu wykorzystuje opatentowany proces oparty na wodzie, który nie wymaga agresywnych chemikaliów ani wysokiej temperatury. Polega na usunięciu zawartości osłonki pyłku i przekształceniu jej w mikrożel podobny do stosowanego w produktach do pielęgnacji skóry.

- Pyłek jest powszechnie dostępny i często spożywany ze względu na jego korzyści zdrowotne - podkreślił profesor Cho Nam-Joon.

Po nałożeniu warstwa mikrożelu ma zaledwie grubość mikronów – równą grubości ludzkiego włosa.