Strefa euro z własnym budżetem? To groźne dla Polski

Europosłowie kończą prace nad koncepcją budżetu dla strefy euroParlament Europejski

Parlament Europejski finalizuje prace nad raportem ws. "zdolności budżetowych strefy euro". Wywołujący kontrowersje pomysł osobnej kasy dla eurolandu jest wprawdzie jeszcze daleki od realizacji, ale jego urzeczywistnienie może być groźne dla interesów Polski.

O randze tematu świadczy to, że dokument na temat budżetu strefy euro przygotowuje dwójka prominentnych europosłów z dwóch największych frakcji politycznych i dwóch najważniejszych państw strefy euro. Niemiecki chadek Reimer Boege i francuska socjalistka Pervenche Beres przedstawili wspólny projekt sprawozdania Parlamentu Europejskiego w maju. Od tego czasu trwają dyskusje. W grudniu głosowanie w tej sprawie miała przeprowadzić komisja ds. gospodarczych i monetarnych PE, ale zbyt wielu spornych kwestii nie udało się rozwiązać i sprawę przesunięto na styczeń.

Lekarstwo na wstrząsy

Osobny budżet strefy euro ma być lekarstwem na tzw. asymetryczne wstrząsy, które dotykają 19 krajów strefy euro. Chodzi o takie wydarzenia, które bezpośrednio oddziałują nie na wszystkie, ale tylko na jedno lub kilka państw członkowskich. Przykładem może być kryzys grecki, który - mimo że bezpośrednio dotyczył jednego kraju - miał negatywny wpływ na cały obszar.

"Podczas kryzysu zadłużeniowego oczywiste stało się, iż europejskie traktaty nie zapewniają strefie euro skutecznych instrumentów do walki z tego rodzaju wstrząsami" - czytamy w projekcie raportu.

Istniejące instrumenty

Euroland nie był jednak zupełnie bezsilny. Gdy okazało się, że pogrążającym się w kryzysie takim krajom jak Grecja, Portugalia i Irlandia trzeba pomóc, w 2010 r. powołano na szybko współfinansowany przez wszystkie państwa strefy euro fundusz kryzysowy o nazwie Europejski Fundusz Stabilizacji Finansowej (EFSF). Następnie ten tymczasowy mechanizm zostały zastąpiony Europejskim Mechanizmem Stabilności (ESM), który ma chronić stabilność finansową eurolandu. Właśnie z ESM pochodzą środki na pomoc udzielną Grecji w ramach najnowszego, opiewającego na 86 mld euro pakietu ratunkowego.

Mechanizmy te, mimo że nie są tak określane, już dziś w praktyce tworzą zalążek budżetu strefy euro. Europosłowie wskazują jednak, że to za mało. Dziś bowiem strefa euro prowadzi wspólną politykę pieniężną (za jej realizację odpowiada Europejski Bank Centralny), natomiast politykę budżetową pozostawiono stolicom poszczególnych krajów. Efekty odczuwalne są cały czas: po pierwsze mimo przejścia UE przez kryzys inwestycje nadal nie wróciły do poprzedniego poziomu, po drugie niewystarczająco skoordynowane wydatki państw nie były w stanie wywołać impulsu do sprzyjających wzrostowi trwałych refom strukturalnych.

Zły pomysł?

Zdaniem europosła PiS z komisji budżetowej Zbigniewa Kuźmiuka osobny budżet dla strefy euro to jednak zły pomysł. - Forsowanie tego oznacza kontynuowanie procesów dezintegracyjnych w UE - powiedział polityk. Jak zaznaczył, funkcjonujące już teraz różne tempa integracji w UE nie są tak groźne jak podwójne finanse, które zupełnie mogłyby rozbić europejską integrację.

W PE dyskutowane są dwa pomysły na wspólną kasę strefy euro. Pierwszy to tzw. fundusz na czarną godzinę (rainy day fund), drugi to europejski system świadczeń dla bezrobotnych. Projekt raportu przewiduje, że "fundusz na czarną godzinę" powinien być finansowany przez wszystkie państwa członkowskie eurolandu. Z niego wypłacane byłyby środki na rzecz państw przechodzących trudności ekonomiczne.

Rozmowy

Dyskusje w tej sprawie nie są łatwe. Rozmówcy w PE wskazują, że m.in. Niemcy i Holendrzy obawiają się, że takie składki byłyby faktycznie transferami z bogatych krajów Północy na biedne Południe. Napięcia na tym tle pojawiły się zresztą tej jesieni, gdy Komisja Europejska zarekomendowała, by kraje mające takie możliwości (de facto chodziło o Niemcy i Holandię) zwiększyły wydatki na inwestycje, by pobudzić wzrost gospodarczy w całej strefie euro.

Autorzy projektu raportu PE proponują, aby Europejski Mechanizm Stabilności ESM został przekształcony w Europejski Fundusz Walutowy (EFW). To właśnie przez niego miałyby być realizowane wypłaty na wsparcie np. bezrobotnych, ale i borykających się z problemami państw.

Drugi problem, wokół którego nie ma zgody wśród krajów członkowskich i w Parlamencie Europejskim, dotyczy wspólnej polityki fiskalnej. Jej celem miałoby być m.in. zbliżenie się pod względem rozwoju państw strefy euro (konwergencja). Również w tym przypadku Północ obawia się, że skończyłoby się to na transferach środków na Południe.

Tylko teoria?

Rozmówcy w PE uważają, że temat osobnego budżetu dla eurolandu na razie jest sprawą teoretyczną. Jednak jeśli zapanuje co do tego zgoda, możliwe jest np. po zakończeniu obecnych ram finansowych do 2020 r. wykrojenie części przyszłego budżetu UE na cele eurolandu. To zaś oznaczałoby, że kraje takie jak Polska mogłyby stracić nie tylko finansowo, ale też polityczne.

- Przy dwóch budżetach pojawiłoby się pytanie o to, kto i ile miałby wpłacać na politykę spójności. Czy dotychczasowi płatnicy netto (dopłacający do kasy UE - red.) ograniczyliby się tylko do wpłat na budżet eurolandu? - zastanawia się Kuźmiuk.

Głosowanie ws. raportu w komisji ds. gospodarczych i monetarnych PE w tej sprawie zaplanowane jest na koniec stycznia. Później raportem zajmie się cały Parlament Europejski i choć nie jest on wiążący prawnie, będzie mocnym sygnałem politycznym wskazującym na kierunek, w jakim powinny iść dalsze prace, również na poziomie legislacyjnym.

Zobacz. Jaki kraj najwięcej wpłaca do budżetu UE?

Jaki kraj najwięcej wpłaca do budżetu UE?
Jaki kraj najwięcej wpłaca do budżetu UE? TVN24 BiS

Autor: gry / Źródło: PAP

Źródło zdjęcia głównego: Parlament Europejski

Pozostałe wiadomości

Grupa Mulliez, do której należy sieć sklepów wielkopowierzchniowych Auchan, przedstawiła we wtorek przedstawicielom pracowników proponowany plan zwolnień, który obejmuje łącznie 2389 miejsc pracy we Francji. Spółka uzasadniła swoje plany problemami finansowymi - poinformowała agencja AFP.

Auchan przedstawił plan likwidacji prawie 2400 miejsc pracy

Auchan przedstawił plan likwidacji prawie 2400 miejsc pracy

Źródło:
PAP

Podniesienie kwoty świadczenia z funduszu alimentacyjnego z 500 do 1000 złotych miesięcznie zakłada projekt nowelizacji ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, który we wtorek przyjęła Rady Ministrów. Wypłata świadczeń ma nastąpić z wyrównaniem od 1 października 2024 roku.

Kwota świadczenia ma wzrosnąć o 100 procent. Rząd przyjął projekt

Kwota świadczenia ma wzrosnąć o 100 procent. Rząd przyjął projekt

Źródło:
PAP

Recepty na bezpłatne leki dla dzieci i seniorów będą mogli wystawić wszyscy uprawnieni lekarze niezależnie od kontraktu z NFZ - zakłada projekt nowelizacji ustawy, który we wtorek przyjął rząd. Ponadto - zgodnie z regulacją - farmaceuci będą mogli wystawiać refundowane recepty na szczepionki.

Zmiany w wystawianiu recept. Zielone światło z rządu

Zmiany w wystawianiu recept. Zielone światło z rządu

Źródło:
PAP

Rząd przyjął we wtorek projekt nowelizacji ustawy - Prawo lotnicze. Projekt zakłada między innymi wprowadzenie trzech kategorii operacji wykonywanych dronami oraz możliwość wyznaczania w przestrzeni powietrznej stref geograficznych ograniczających lub wykluczających takie loty.

Latanie dronami po nowemu. Trzy kategorie operacji

Latanie dronami po nowemu. Trzy kategorie operacji

Źródło:
PAP

We wtorkowym losowaniu Eurojackpot nie padła główna wygrana, co oznacza, że kumulacja rośnie do 400 milionów złotych. W Polsce odnotowano jedną wygraną IV stopnia. Oto liczby, które wylosowano 5 listopada 2024 roku.

Potężna kumulacja w Eurojackpot

Potężna kumulacja w Eurojackpot

Źródło:
tvn24.pl

Grupa Azoty zakończyła pierwszy etap programu naprawczego - podała spółka. Dodała, że zoptymalizowała koszty na poziomie około 350 milionów złotych i pracuje nad aktualizacją strategii i programem dekarbonizacyjnym.

"To jedyna droga". Program naprawczy w chemicznym gigancie

"To jedyna droga". Program naprawczy w chemicznym gigancie

Źródło:
PAP

Główny Inspektor Farmaceutyczny (GIF) wycofał z obrotu na terenie całego kraju dwie serie leku o nazwie Hydroxyzinum Hasco. Nie spełnia on wymagań jakościowych. GIF nadał decyzji rygor natychmiastowej wykonalności.

Dwie serie leku na receptę wycofane z obrotu

Dwie serie leku na receptę wycofane z obrotu

Źródło:
tvn24.pl

Do końca listopada można wnioskować o środki z programu Dobry Start. Do tej pory wypłacono ponad 1,37 miliarda złotych - przekazał Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS).

ZUS wypłacił już prawie 1,4 miliarda złotych. Wnioski do końca listopada

ZUS wypłacił już prawie 1,4 miliarda złotych. Wnioski do końca listopada

Źródło:
PAP

Kontrolerzy NIK na wniosek prokuratora regionalnego w Rzeszowie rozpoczęli kontrolę w siedzibie Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Chodzi o przekroczenie uprawnień przez ministra kultury przy zawarciu w 2018 roku umowy z fundacją Lux Veritatis na utworzenie Muzeum Pamięć i Tożsamość. Prezesem Lux Veritatis jest ojciec Tadeusz Rydzyk.

Umowa z Rydzkiem pod lupą. Ruszyła kontrola

Umowa z Rydzkiem pod lupą. Ruszyła kontrola

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Kioski Ruchu do likwidacji. Obecnie ajenci otrzymują wypowiedzenia umów - podał Orlen, który jest właścicielem spółki. Niektórzy decydują się na odkupienie kiosku i prowadzenie działalności "we własnym zakresie". 

Koniec kiosków Ruchu. Komunikat

Koniec kiosków Ruchu. Komunikat

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Nawet 50 tysięcy złotych grzywny będzie grozić tym pracodawcom, którzy spóźniają się z wypłatą pracownikom wynagrodzeń przez co najmniej trzy miesiące - pisze "Dziennik Gazeta Prawna". Taką maksymalną wysokość sankcji zakłada najnowsza wersja projektu ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę przygotowana przez resort rodziny i pracy.

Kara może sięgnąć 50 tysięcy złotych. Jest projekt

Kara może sięgnąć 50 tysięcy złotych. Jest projekt

Źródło:
"Dziennik Gazeta Prawna"

Hurtowe ceny energii są w Polsce jednymi z najwyższych w Europie, z kolei ceny dla gospodarstw domowych są jedne z najniższych - zauważa we wtorkowym wydaniu dziennik "Rzeczpospolita". Jednocześnie resort klimatu chce stopniowo odchodzić od mrożenia cen prądu.

Ceny prądu w Polsce. "Taki dzień to tylko wyjątek"

Ceny prądu w Polsce. "Taki dzień to tylko wyjątek"

Źródło:
PAP

Pracownicy koncernu lotniczego Boeing opowiedzieli się za przyjęciem oferty firmy zakładającej podwyżki płac o 38 procent w ciągu czterech lat i zakończenie trwającego od ponad siedmiu tygodni strajku - przekazała agencja AP. Za akceptacją propozycji zagłosowało 59 procent głosujących.

Podwyżki w lotniczym gigancie. "To zwycięstwo"

Podwyżki w lotniczym gigancie. "To zwycięstwo"

Źródło:
PAP

Stopy procentowe nie zostaną obniżone na rozpoczynającym się we wtorek dwudniowym posiedzeniu Rady Polityki Pieniężnej - twierdzi ekonomista banku ING BSK Adam Antoniak. Ekspert przewiduje, że pierwsza obniżka nastąpi w maju.

RPP zdecyduje w sprawie stóp. "Pojawiły się nowe argumenty"

RPP zdecyduje w sprawie stóp. "Pojawiły się nowe argumenty"

Źródło:
PAP

Chiny złożyły pozew do Światowej Organizacji Handlu (WTO) przeciwko cłom wyrównawczym nałożonym przez UE na import pojazdów elektrycznych wyprodukowanych w Państwie Środka.

Europa uderza w chińskie auta. Jest reakcja

Europa uderza w chińskie auta. Jest reakcja

Źródło:
PAP

W poniedziałek doszło do awarii w przedsiębiorstwie chemicznym Anwil we Włocławku. Jak przekazała spółka, część pracowników została ewakuowana. W nocy "ze względu na procedurę bezpieczeństwa w firmie Anwil uruchomiony został alarm chemiczny trzeciego stopnia" - poinformowano w komunikacie zamieszczonym w mediach społecznościowych włocławskiego urzędu miasta. We wtorek rano przekazano, że alarm został odwołany.

Awaria w zakładach chemicznych. Ewakuowano część pracowników

Awaria w zakładach chemicznych. Ewakuowano część pracowników

Źródło:
tvn24.pl

Magazyny energii oraz montaż mikroinstalacji wiatrowych będą objęte ulgą termomodernizacyjną - wynika z projektu rozporządzenia przygotowanego przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii. Jednocześnie nowe przepisy wykluczą możliwość skorzystania z ulgi termomodernizacyjnej w przypadku zakupu i montażu kotłów olejowych i gazowych.

Piece na gaz wypadają z listy. Zmiany w popularnej uldze

Piece na gaz wypadają z listy. Zmiany w popularnej uldze

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej pracuje nam przepisami umożliwiającymi ponowne przeliczenie przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych emerytur i rent rodzinnych przyznanych w czerwcu w latach 2009-2019. Według zapowiedzi wniosek o przeliczenie świadczenia będzie można złożyć od 1 czerwca 2025 roku.

Ponowne przeliczenie stu tysięcy emerytur. Trzeba będzie złożyć wniosek

Ponowne przeliczenie stu tysięcy emerytur. Trzeba będzie złożyć wniosek

Źródło:
PAP

- Zmiana daty startu systemu kaucyjnego ze stycznia na październik 2025 roku to kompromisowe, realne rozwiązanie - ocenili uczestnicy poniedziałkowej dyskusji na Forum Rynku Spożywczego i Handlu. Przedstawiciel jednego z operatorów systemu zwrócił jednak uwagę, że przesunięcie terminu oznacza koszty finansowe.

Tusk podaje nowy termin. "Dostaliśmy jedenaście miesięcy"

Tusk podaje nowy termin. "Dostaliśmy jedenaście miesięcy"

Źródło:
PAP

Wynik wyborów w Stanach Zjednoczonych będzie miał wpływ nie tylko na gospodarkę USA, ale również będzie wiązał się z konsekwencjami dla rynków całego świata - zwracają uwagę analitycy Credit Agricole.

Wynik "będzie wiązał się z globalnymi konsekwencjami". Cztery scenariusze

Wynik "będzie wiązał się z globalnymi konsekwencjami". Cztery scenariusze

Źródło:
tvn24.pl

Komisja Europejska wezwała w poniedziałek amerykański koncern Apple, aby dostosował do unijnych przepisów działanie systemu operacyjnego tabletów iPadOS. W przeciwnym wypadku KE grozi firmie nałożeniem grzywny.

Gigant na celowniku Brukseli. Groźba wysokiej kary

Gigant na celowniku Brukseli. Groźba wysokiej kary

Źródło:
PAP

Licytacja pakietu akcji spółki Manufaktura Piwa Wódki i Wina, której prezesem jest Janusz Palikot, rozpocznie się 2 grudnia, a cenę wywoławczą określono na niemal 1,2 miliona złotych - przekazał komornik sądowy z Lublina.

Licytacja akcji spółki Janusza Palikota

Licytacja akcji spółki Janusza Palikota

Źródło:
PAP

Stacja TVN24 w październiku była najchętniej oglądanym kanałem informacyjnym w kraju z 5,83 procent udziału w widowni w grupie ogólnej (widzowie powyżej 4. roku życia) - wynika z danych Nielsen TV Audience Measurement. "Fakty" TVN były najchętniej wybieranym serwisem informacyjnym, a portal tvn24.pl najczęściej czytanym serwisem internetowym stacji telewizyjnej.

Świetne wyniki TVN24, tvn24.pl i "Faktów" TVN. Dziękujemy!

Świetne wyniki TVN24, tvn24.pl i "Faktów" TVN. Dziękujemy!

Źródło:
tvn24.pl

Sławomir Staszak został powołany na prezesa Energi - poinformowała spółka w poniedziałkowym komunikacie. Staszak dotychczas zajmował stanowisko wiceprezesa.

Nowy prezes spółki energetycznej

Nowy prezes spółki energetycznej

Źródło:
PAP

Ładowarka iPower B3+ nie spełnia wymagań dla sprzętu elektrycznego - poinformował Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK). Wezwał także "przedsiębiorcę do wycofania wyrobu z obrotu, zaprzestania udostępniania wyrobu".

Ładowarka "nie spełnia wymagań". Ostrzeżenie dla konsumentów

Ładowarka "nie spełnia wymagań". Ostrzeżenie dla konsumentów

Źródło:
tvn24.pl

Od 1 listopada, przez trzy doby, przedsiębiorcy złożyli 48,2 tysiąca wniosków o wakacje składkowe - poinformował w poniedziałek Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Zgodnie z nowymi przepisami, przedsiębiorcy mogą raz w roku za wybrany miesiąc nie płacić za siebie składek. W tym roku z wakacji od składek będzie można skorzystać jedynie w grudniu.

Miesiąc bez składek. Lawina wniosków

Miesiąc bez składek. Lawina wniosków

Źródło:
PAP

Wigilia, w tym tegoroczna, może stać się kolejnym dniem objętym zakazem handlu. Tak zakłada projekt złożony przez Lewicę. Przeciwna "nagłym zmianom legislacyjnym" jest Polska Organizacja Handlu i Dystrybucji (POHiD), która przygotowała własną propozycję w tej sprawie.

Nowa propozycja w sprawie handlu w Wigilię

Nowa propozycja w sprawie handlu w Wigilię

Źródło:
tvn24.pl