Jeżeli nie dojdzie do porozumienia z rządem, 8 kwietnia rozpocznie się strajk nauczycieli. Wielu pracujących rodziców może znaleźć się w sytuacji, w której nie będą mieli z kim zostawić dziecka. Sprawdzamy, co można zrobić w takim przypadku.
Związek Nauczycielstwa Polskiego i Forum Związków Zawodowych od stycznia prowadzą procedury sporu zbiorowego. Przeprowadzono też referenda strajkowe. ZNP podało w niedzielę, że w strajku chce wziąć udział 79,5 proc. szkół i przedszkoli w całym kraju.
Termin zapowiedzianego protestu zbiega się z zaplanowanymi na kwiecień egzaminami zewnętrznymi: 10, 11 i 12 kwietnia ma odbyć się egzamin gimnazjalny, 15, 16 i 17 kwietnia – egzamin ósmoklasisty, a 6 maja powinny rozpocząć się matury.
Co mogą zrobić rodzicie, gdy do strajku faktycznie dojdzie, a nie ma innej możliwości zapewnienia opieki nad dziećmi?
Kilka możliwości
Jak wskazuje firma doradcza Grant Thornton, jedną z możliwości jest urlop na żądanie. "Pracownik zgłasza żądanie udzielenia urlopu najpóźniej w dniu rozpoczęcia urlopu. Urlop na żądanie jest częścią urlopu wypoczynkowego i podlega takim samym regułom, jak urlop wypoczynkowy – czyli pracownik może z urlopu skorzystać, jeśli uzyska aprobatę pracodawcy" - podkreślono w opracowaniu.
Inna możliwość to zwolnienie od pracy na opiekę. Jak wyjaśniono, art. 188 Kodeksu pracy stanowi, że pracownikowi wychowującemu przynajmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy w wymiarze 16 godzin albo 2 dni, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.
Kolejna opcja to praca zdalna. "Wniosek składa się w formie zwyczajowo przyjętej w firmie, natomiast ze względu na kwestie BHP powinien on zawierać informacje o godzinie rozpoczęcia i zakończenia pracy, a dla celów odbioru pracy przez przełożonego, również zakres prac, które będzie wykonywał pracownik" - wskazują prawnicy Grant Thornton.
Zasiłek opiekuńczy
W przypadku nieprzewidzianego zamknięcia szkoły rodzice mogą skorzystać z zasiłku opiekuńczego. "Zasiłek opiekuńczy przysługuje ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem w wieku do ukończenia 8 lat w przypadku nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do których dziecko uczęszcza" - podkreślono.
Tę kwestię wyjaśniał we wtorek w TVN24 doktor Artur Rycak, adwokat z Kancelarii Prawa Pracy i HR.
- Jeżeli jest nieprzewidziane zamknięcie szkoły lub przedszkola, to rozporządzenie ministra pracy przewiduje, że można wtedy na oświadczenie pracownika zostać w domu. Pracownik oświadcza, że jest nieprzewidziane zamknięcie szkoły lub przedszkola i wtedy można wziąć opiekę nad dzieckiem do lat 8 - wskazał.
Należy jednak pamiętać, że zasiłek można dostać jedynie, gdy o zamknięciu rodzic dowiaduje się na mniej niż 7 dni przed tym zamknięciem.
"Doniesienia medialne o planowanym strajku, tudzież informacje o tym, że przedszkole planuje do niego przystąpić, nie stanowią oficjalnego powiadomienia o zamknięciu placówki" - tłumaczą eksperci Grant Thornton.
Zasiłek opiekuńczy przysługuje osobom objętym ubezpieczeniem chorobowym zarówno obowiązkowo, jak i na przykład w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej – gdy składkę na tzw. chorobowe odprowadzają za siebie dobrowolnie - informuje na swojej stronie internetowej ZUS. Przysługuje matce i ojcu dziecka, a wypłacany jest temu z rodziców, który wystąpi o jego wypłatę. Wynosi 80 procent wynagrodzenia.
Co zrobić, aby otrzymać zasiłek?
Aby otrzymać zasiłek opiekuńczy, należy złożyć wniosek wraz z oświadczeniem o nieprzewidzianym zamknięciu placówki. Jeżeli rodzic jest zatrudniony, wówczas wniosek o wypłatę dostarcza swojemu pracodawcy. Jeśli natomiast prowadzi działalność gospodarczą, wniosek składa w ZUS. Osoby, które mają założone indywidualne konto na platformie internetowej ZUS-u, wniosek mogą złożyć online. Dokumenty, które należy złożyć w zakładzie pracy, niezbędne do przyznania i wypłaty zasiłku opiekuńczego to: oświadczenie rodzica o nieprzewidzianym zamknięciu placówki oraz wniosek o wypłatę zasiłku opiekuńczego na druku ZUS Z-15. Gdy zasiłek jest wypłacany przez ZUS (np. w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej), złożyć trzeba ZAS-36, czyli oświadczenie o sprawowaniu opieki nad dzieckiem w wieku do 8 lat i dodatkowo zaświadczenie płatnika składek wystawione na druku ZUS Z-3 - w przypadku pracowników albo ZUS Z-3a - w przypadku pozostałych ubezpieczonych oraz ZAS-36. Druk wniosku można pobrać ze strony internetowej ZUS-u albo w osobiście w ZUS. Można także go wydrukować po wypełnieniu - w formie elektronicznej na profilu PUE ZUS.
MEN podaje, że według danych przekazanych przez kuratorów oświaty od dyrektorów, odsetek szkół, w których przeprowadzono referenda strajkowe wynosi 58,7 proc. Według Państwowej Inspekcji Pracy, spory zbiorowe prowadzi 42,76 proc. placówek.
Autor: mb/mp//dap / Źródło: tvn24bis.pl, PAP