Rafał Hirsch: o czym rozmawiał Belka z Sienkiewiczem i co dalej

48cf02a6-dc1e-11e3-8295-0025b511229eTVN24 BiŚ

Nie znoszę marnować czasu na jakieś mp3-ki z zapisami audio z restauracji i zwykle tego nie robię, bo nie widzę w tym sensu. Ale, skoro tym razem sprawa dotyczy polityki monetarnej państwa, to mogę zrobić wyjątek. O czym jest rozmowa?

Mówiąc elegancko, minister chce się dowiedzieć o zakres możliwej interwencji ze strony polityki monetarnej w sytuacji ostrego kryzysu finansowego w momencie, w którym instrumenty polityki fiskalnej są poza zasięgiem, bo kraj jest ciągle w unijnej procedurze nadmiernego deficytu.

Odpowiedź brzmi, zgodnie z prawdą, że zasięg interwencji monetarnej będzie szerszy, jeśli się znowelizuje ustawę w NBP. Dzisiaj w sytuacji nagłej ucieczki kapitału zagranicznego z kraju NBP ma do dyspozycji trzy instrumenty: interwencje słowne, interwencje walutowe z wykorzystaniem elastycznej linii kredytowej włącznie, ruchy stopami procentowymi.

Gdyby kryzys był na tyle ostry, że to by nie wystarczyło można by jeszcze interweniować bezpośrednio na rynku wtórnym obligacji, aby zahamować ich przecenę. Ale do tego trzeba znowelizować ustawę o NBP.

Dla jasności scenariusz, w którym NBP nie ma tej możliwości, a odpływ kapitału nie został powstrzymany:

- przecena obligacji oznacza, że banki muszą zaktualizować ich wartość w swoich bilansach, co oznacza wielomiliardowe straty w polskim systemie bankowym i prowadzi do zahamowania udzielania nowych kredytów, bo banki najpierw muszą uporać się ze stratami,

- wstrzymania kredytu dla gospodarki znacznie zwiększa ryzyko recesji, a co za tym idzie wzrostu bezrobocia,

- przy rentownościach obligacji np. w okolicach 10 procent rząd nie ma możliwości finansowania wydatków z rynku, co (jeśli sytuacja nie wraca do normy przez kilka miesięcy) oznacza konieczność cięcia wydatków, co dodatkowo pogłębia recesję i uderza najsilniej w najuboższych.

Jednym słowem: masakra. Dlatego ustawę o NBP naprawdę warto znowelizować.

Zupełnie inną sprawą jest to, że tak dramatycznego scenariusza nie jest w stanie wywołać żadne zdarzenie w polskiej polityce. W tym kontekście hipoteza szefa MSW Bartłomieja Sienkiewicza o tym, że tak się może stać, jeśli PiS wygra wybory jest kompletnie absurdalna. PiS już raz kiedyś wybory wygrało i nie wywołało to żadnych negatywnych skutków ani na rynkach ani w tak zwanej realnej gospodarce. Generalnie w Polsce ostatnim wynikiem wyborczym, który wstrząsnął giełdą było zwycięstwo SLD i upadek rządu Hanny Suchockiej w 1993 r. Zresztą nawet wtedy wstrząs trwał 3 dni. Potem, czyli od 21 lat polska gospodarka kompletnie olewa polską politykę. Nie ruszają jej ani Olin, ani Rywin, ani CBA, ani systematyczne rekonstrukcje rządu, ani co najważniejsze, jakiekolwiek afery, czy wyniki jakichkolwiek wyborów.

Natomiast taki scenariusz może się zdarzyć w przypadku wystąpienia zjawisk, na które polski rynek i gospodarka reagują, czyli zjawisk z globalnej gospodarce. Kryzys światowy zawsze jest możliwy. Nawet w takim przypadku jest bardzo mało możliwe, żeby skala paniki była aż tak duża, ale faktem jest, że ta skala nie zależy od nas, tylko głównie od emocji inwestorów na rynkach światowych. A, skoro nie da się ich kontrolować, to lepiej, aby dopuszczalny prawnie arsenał środków obronnych był jak najszerszy.

Jestem pewien, że minister Sienkiewicz może wierzyć w to, iż zwycięstwo PiS w wyborach może wywołać kryzys finansowy. Jestem też pewien, iż prezes NBP Marek Belka wie, że to bzdury. Ale też z pewnością wie, że Polsce przydałaby się nowelizacja ustawy o NBP, skoro więc uznał, że nurzając się z ministrem w dziwnych analizach przyspieszy rządowy tok prac nad nią, to warto to zrobić. Nie wiem czy panowie prawidłowo ocenili ministra Jacka Rostowskiego, ale to akurat, moim zdaniem mniej ważne.

Generalnie, w związku z tym, że prezesa NBP nie da się odwołać w trakcie kadencji, sprawa byłaby śmiechu warta, gdyby nie delikatnie mówiąc nieeleganckie sformułowania prezesa Belki dotyczące RPP i Jerzego Hausnera. Tu sprawa wygląda słabo, zwłaszcza w kontekście dalszej współpracy członków RPP z prezesem NBP. W najbliższy wtorek akurat jest jednodniowe, zaplanowane wcześniej, posiedzenie RPP. To dobry moment, żeby sobie w swoim gronie wszystko wyjaśnić i zdecydować o dalszej wspólnej pracy. Warto by też po tym posiedzeniu zrobić konferencję prasową albo przynajmniej wydać komunikat. Natomiast, jeśli to się nie uda i, jeśli członkowie Rady poczują się na tyle dotknięci, że nie będą dalej chcieli pracować z Markiem Belką, to rezygnacja prezesa NBP w trakcie kadencji może okazać się rozwiązaniem niestety uzasadnionym. Niestety, bo to zupełnie dobry prezes NBP. Istotne jest, że w związku z formalną i prawną niezależnością NBP, swoją decyzję Belka powinien podejmować wyłącznie w oparciu o opinie członków Rady, kompletnie ignorując w tej kwestii premiera, polityków i dziennikarzy. Myślę, że spokojnie da sobie z tym radę.

No i co równie fatalne w obecnej sytuacji dość słabo wyglądają perspektywy nowelizacji ustawy o NBP, do której założenia miały trafić na rząd w najbliższy wtorek. Założenia i cały projekt zapewne trafią teraz z przyczyn politycznych na półkę, co będzie oczywistą szkodą dla polskiej gospodarki. Nowelizacja zakłada wprowadzenie rotacyjności zmian składu RPP (żeby nie tworzyć sztucznie paromiesięcznego paraliżu, kiedy raz na 6 lat wymienia się cały skład, tylko, żeby wymieniać po 3 osoby co dwa lata) no i poszerza arsenał NBP o możliwość interwencji na rynku obligacji w celu przywracania stabilności systemu finansowego w kraju. Samo posiadanie takiej broni w arsenale z pewnością działałoby odstraszająco na kapitał spekulacyjny.

Gdyby Marek Belka zdecydował się zrezygnować ze stanowiska, wtedy p.o. prezes będzie pierwszy zastępca prezesa NBP, czyli Piotr Wiesiołek, który zresztą pełnił już tę funkcję w 2010 r. po śmierci byłego prezesa NBP, Sławomira Skrzypka. Nowego prezesa powołuje Sejm, na wniosek prezydenta. Gdyby z zasiadania w Radzie postanowił zrezygnować Jerzy Hausner (może przecież się obrazić śmiertelnie i wyjść), to jego następcę powołuje Senat i ma na to 3 miesiące.

P.S. z ostatniej chwili: komunikat Biura Prasowego NBP z ubolewaniami i przeprosinami prezesa NBP

Autor: Rafał Hirsch

Źródło zdjęcia głównego: TVN24 BiŚ

Pozostałe wiadomości

Kto ma rację - najemca czy wynajmujący? Jakie prawa i obowiązki mają obie strony? I czy ocena poziomu bieli ścian to już przesada? - Z prawnego punktu widzenia muszę powiedzieć: to zależy - komentuje mecenas Katarzyna Trojanowska-Janik, specjalistka w zakresie prawa nieruchomości. Podkreśla jednak, że wynajmujący muszą być gotowi na to, że mieszkania się niszczą.

Właściciel sprawdza ściany z latarką, lokator kroi na blacie. Co wolno w wynajętym mieszkaniu?

Właściciel sprawdza ściany z latarką, lokator kroi na blacie. Co wolno w wynajętym mieszkaniu?

Źródło:
tvn24.pl

Firma Northvolt kończy działalność związaną z rozwojem i produkcją magazynów energii w Gdańsku - ogłosili przedstawiciele firmy. Jak dodano, koncern szuka kupca na zakład w tym mieście.

Firma zamyka fabrykę w Polsce. "Trudna decyzja"

Firma zamyka fabrykę w Polsce. "Trudna decyzja"

Źródło:
PAP

Orange Polska ostrzega przed SMS-ami, w których oszuści podszywają się pod tego operatora. Wiadomości dotyczą rzekomej konieczności aktywacji konta.

Uwaga na takie SMS-y

Uwaga na takie SMS-y

Źródło:
tvn24.pl

Główny Inspektorat Sanitarny poinformował o przekroczeniu dopuszczalnego poziomu pestycydu w herbacie czarnej liściastej. "Nie należy spożywać partii produktów określonych w komunikacie" - zaapelował GIS.

Partie herbaty wycofane ze sklepów. "Zagrożenie dla zdrowia"

Partie herbaty wycofane ze sklepów. "Zagrożenie dla zdrowia"

Źródło:
tvn24.pl

Aż 5,5 tysiąca miejsc pracy ma zostać zlikwidowanych w zakładach niemieckiego producenta części samochodowych Bosch.

Gigant zapowiada ogromne zwolnienia

Gigant zapowiada ogromne zwolnienia

Źródło:
PAP

Minister spraw wewnętrznych Tomasz Siemoniak podpisał rozporządzenie wprowadzające obowiązek stosowania czujek pożarowych w lokalach mieszkalnych. "Nadrzędnym celem tej zmiany jest ograniczenie liczby ofiar śmiertelnych i osób rannych w pożarach oraz zatruć tlenkiem węgla, czyli czadem" - napisano w uzasadnieniu rozporządzenia.

Nowy obowiązek dla właścicieli mieszkań

Nowy obowiązek dla właścicieli mieszkań

Źródło:
PAP

W piątkowym losowaniu Eurojackpot nie padła główna wygrana. Obecnie kumulacja wynosi 520 milionów złotych. W Polsce odnotowano pięć wygranych czwartego stopnia w wysokości ponad 224 tysięcy złotych. Oto liczby, które wylosowano 22 listopada 2024 roku.

Wielka kumulacja w Eurojackpot

Wielka kumulacja w Eurojackpot

Źródło:
tvn24.pl

Wiceprezes Microsoftu Brad Smith zaapelował do Donalda Trumpa o "silniejsze przeciwdziałanie" cyberatakom Chin, Rosji oraz Iranu w związku z falą finansowanych przez te kraje ataków hakerskich. Jak dodał, choć administracja Joe Bidena poczyniła postępy w zakresie cyberbezpieczeństwa, to "konieczne są dalsze działania".

Wiceprezes giganta apeluje do Trumpa

Wiceprezes giganta apeluje do Trumpa

Źródło:
PAP

Amerykański przedsiębiorca z Miami, Stephen P. Lynch, stara się kupić gazociąg Nord Stream 2, uszkodzony w 2022 roku w wyniku aktu sabotażu - powiadomił w piątek dziennik "Wall Street Journal". Lynch uważa, że przejęcie gazociągu odpowiada interesom USA w perspektywie długookresowej i zwiększa szanse na pokój w Ukrainie.

Przedsiębiorca z Miami chce kupić Nord Stream 2

Przedsiębiorca z Miami chce kupić Nord Stream 2

Źródło:
PAP

Osiem modeli, łącznie 378 samochodów osobowych marki Volvo zostało objętych przez producenta kampanią naprawczą - poinformował UOKiK. Jak podano, pedał hamulca mógł zostać zamontowany niezgodnie ze specyfikacją producenta.

Volvo wzywa do warsztatów. Problem z hamulcem

Volvo wzywa do warsztatów. Problem z hamulcem

Źródło:
tvn24.pl

Senat przyjął w piątek nowelizację ustawy powodziowej bez poprawek. Przewiduje ona ułatwienia w udzielaniu pomocy osobom i instytucjom, które ucierpiały we wrześniowej powodzi w południowo-zachodniej Polsce.

Pomoc dla powodzian. Jest decyzja Senatu

Pomoc dla powodzian. Jest decyzja Senatu

Źródło:
PAP

PKO BP, ING Bank Śląski, mBank, Bank Pocztowy i Velo Bank - klienci tych banków muszą się przygotować na utrudnienia z powodu prac serwisowych zaplanowanych na najbliższe dni. W niektórych przypadkach pojawią się trudności z aplikacją, płatnościami, a także wypłatą pieniędzy z bankomatów.

Utrudnienia w bankach. "Płatność nie będzie możliwa"

Utrudnienia w bankach. "Płatność nie będzie możliwa"

Źródło:
tvn24.pl

Cyfrowi wydawcy są zaniepokojeni. Google zapowiedział testowe usunięcie z wyszukiwarki treści publikowanych przez media informacyjne. Zmiana ma dotyczyć jednego procenta użytkowników, ale i tak to ruch niepokojący, pewnego rodzaju presja i straszak. Materiał magazynu "Polska i Świat". Całe wydanie dostępne w TVN24 GO.

"Mały test, który jest bardzo dużym ostrzeżeniem"

"Mały test, który jest bardzo dużym ostrzeżeniem"

Źródło:
TVN24

W miastach liczących ponad 100 tysięcy mieszkańców zostanie wprowadzony obowiązek ustanawiania stref czystego transportu w przypadku przekroczenia dopuszczalnego poziomu dwutlenku azotu w powietrzu - wynika z nowelizacji ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych uchwalonej w czwartek przez Sejm.

Sejm zadecydował w sprawie stref czystego transportu

Sejm zadecydował w sprawie stref czystego transportu

Źródło:
PAP

Popyt na hydraulików i elektryków w tym roku jest rekordowy, a jego dynamika wciąż rośnie – wynika z danych Oferteo, przygotowanych dla "Rzeczpospolitej", która publikuje je w piątkowym wydaniu.

Zapotrzebowanie na te usługi jest rekordowe. Nawet miesiąc oczekiwania

Zapotrzebowanie na te usługi jest rekordowe. Nawet miesiąc oczekiwania

Źródło:
PAP

Podniesienie kwoty świadczenia z funduszu alimentacyjnego z 500 do 1000 złotych miesięcznie zakłada nowelizacja ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, którą w czwartek uchwalił Sejm. Nowela trafi teraz pod obrady Senatu.

Kwota świadczenia ma wzrosnąć o 100 procent. Sejm daje zielone światło

Kwota świadczenia ma wzrosnąć o 100 procent. Sejm daje zielone światło

Źródło:
PAP

Sejm skierował w czwartek do prac w komisjach finansów i zdrowia dwa rządowe projekty zakładające obniżenie składki zdrowotnej płaconej przez przedsiębiorców oraz likwidację składki od zbycia środków trwałych. Izba odrzuciła w pierwszym czytaniu projekt poselski autorstwa PiS dotyczący składki.

Co ze składką zdrowotną? Trzy pomysły, trzy decyzje

Co ze składką zdrowotną? Trzy pomysły, trzy decyzje

Źródło:
PAP

Finanse publiczne to nasze wspólne dobro, dlatego zwiększamy nad nimi niezależną i demokratyczną kontrolę - napisał na portalu X minister finansów Andrzej Domański. W czwartek Sejm uchwalił ustawę o Radzie Fiskalnej.

Nowa instytucja w Polsce. "Zwiększamy kontrolę"

Nowa instytucja w Polsce. "Zwiększamy kontrolę"

Źródło:
PAP

Sejm uchwalił w czwartek nowelizację ustawy przesuwającej start systemu kaucyjnego w Polsce o dziewięć miesięcy - na 1 października 2025 roku. Nowela - poza zmianą terminu startu systemu - wprowadza także szereg zmian usprawniających jego działanie.

Rewolucja w sklepach przesunięta. Sejm za nowym terminem

Rewolucja w sklepach przesunięta. Sejm za nowym terminem

Źródło:
PAP

Gary Gensler, szef amerykańskiej komisji papierów wartościowych (SEC), regulującej także rynek kryptowalut, zapowiedział w czwartek rezygnację ze stanowiska. Wcześniej Donald Trump deklarował, że zwolni go już "pierwszego dnia" swoich rządów.

Szef SEC odchodzi. Ceny kryptowalut wystrzeliły

Szef SEC odchodzi. Ceny kryptowalut wystrzeliły

Źródło:
PAP

KIA Polska przekazała Urzędowi Ochrony Konkurencji i Konsumentów informację o akcji serwisowej modeli Optima HEV oraz Sportage - poinformował w czwartek UOKiK. Kampania objęła ponad 18 tysięcy pojazdów, w których może dojść do zwarcia elektrycznego i pożaru w komorze silnika.

Kolejne modele dużego producenta objęte akcją serwisową

Kolejne modele dużego producenta objęte akcją serwisową

Źródło:
PAP

W czwartkowym losowaniu Lotto żaden z graczy nie trafił szóstki. Kumulacja rośnie do sześciu milionów złotych. Oto wyniki losowania Lotto i Lotto Plus z 21 listopada 2024 roku.

Kumulacja w Lotto rośnie

Kumulacja w Lotto rośnie

Źródło:
tvn24.pl

Sejm uchwalił w czwartek ustawę okołobudżetową na 2025 rok, która zakłada między innymi 5-procentowe podwyżki dla nauczycieli początkujących oraz mechanizm uelastyczniający budżet, co ma uprawnić przeciwdziałanie skutkom między innymi powodzi.

Sejm uchwalił ustawę okołobudżetową. Będą podwyżki dla nauczycieli

Sejm uchwalił ustawę okołobudżetową. Będą podwyżki dla nauczycieli

Źródło:
PAP

Czwartkowe posiedzenie sejmowej komisji infrastruktury w sprawie problemów z pociągami Impuls firmy Newag zostało przerwane; ma być wznowione po zaproszeniu na nie przedstawicieli służb, między innymi ABW i CBA. Dyskusję wzbudziła obecność członków grupy hakerskiej i brak przedstawicieli Newagu.

Byli hakerzy, nie było przedstawicieli firmy. Posiedzenie w sprawie awarii pociągów przerwane

Byli hakerzy, nie było przedstawicieli firmy. Posiedzenie w sprawie awarii pociągów przerwane

Źródło:
PAP

"Pragnę poinformować, że w budżecie na przyszły rok proponujemy obcięcie wydatków na kancelarię Prezydenta, trybunał pani Przyłębskiej, IPN czy Krajową Radę Radiofonii i Telewizji - przekazał na portalu X premier Donald Tusk. "Mali pacjenci czekają na te pieniądze" - dodał szef rządu. W czwartek sejmowa komisja finansów publicznych przyjęła poprawkę do projektu przyszłorocznego budżetu, która ogranicza budżety 14 instytucji.

Premier: proponujemy obcięcie wydatków

Premier: proponujemy obcięcie wydatków

Źródło:
PAP, tvn24.pl