Samoloty chcą oglądać w 4D. Rewolucyjny projekt Polaków

Kontrolerzy ruchu lotniczego pracują nad nowymi rozwiązaniamiShutterstock

Polscy kontrolerzy ruchu lotniczego pracują nad rozwiązaniem, które pozwoli im określać pozycję samolotu w czterech wymiarach - szerokości i długości geograficznej, wysokości oraz w czasie. Dzięki temu PAŻP będzie efektywniej zarządzała ruchem lotniczym.

Polska Agencja Żeglugi Powietrznej (PAŻP) jako jedyna instytucja w Polsce, szkoli i zatrudnia cywilnych kontrolerów oraz zarządza ruchem lotniczym na naszym niebie. PAŻP dba o bezpieczeństwo samolotów lądujących i odlatujących z polskich lotnisk, a także przelatujących przez nasz kraj.

Do zarządzana ruchem lotniczym kontrolerzy używają obecnie zaimplementowany w 2013 roku system operacyjny Pegasus_21.

Nowy system

- Specjaliści i kontrolerzy PAŻP we współpracy z dostawcą zarządzania ruchem lotniczym oraz innymi agencjami odpowiedzialnymi za ruch lotniczy w Europie, pracują już nad wdrożeniem w ciągu najbliższych 5-6 lat systemu - iTEC, który będzie wykorzystywać najbardziej zaawansowane technologie oparte o trajektorię 4D. Rozwiązanie to polega na określaniu pozycji samolotu w czterech wymiarach - szerokości i długości geograficznej, wysokości oraz w czasie - zamiast, jak dotychczas, w trzech. Trajektoria 4D umożliwi precyzyjne śledzenie lotów i pozwoli na efektywniejsze kierowanie ruchem lotniczym, zarządzanie strumieniami ruchu lotniczego i szybkie przeprogramowanie tras. Zmniejszy liczbę opóźnień i odwołanych lotów - powiedziała w rozmowie z PAP p.o. prezesa PAŻP Magdalena Jaworska. W lipcu tego roku PAŻP podpisał pierwsze umowy dotyczące rozwoju platformy testowej iTec, która stanowi pierwszy krok w kierunku przejścia do nowego systemu zarządzania ruchem lotniczym. Projekt jest realizowany we współpracy z litewską agencją Oro Navigacija, przy wsparciu wiodących agencji z Europy - brytyjskiego NATS, niemieckiego DFS, hiszpańskiego ENAIRE, holenderskiego LVNL i norweskiego Avinor. W ramach współpracy w stworzonym przez Polskę i Litwę wspólnym funkcjonalnym bloku przestrzeni powietrznej (Functional Airspace Block) tj. FAB-em Bałtyckim, będzie implementowany jeden wspólny system operacyjny. - W ciągu pięciu lat wszystkie najważniejsze Centra Zarządzania Ruchem Lotniczym w Europie będą wykorzystywały system iTec. Jest to ważny krok w kierunku utworzenia jednolitego, sprawnie zorganizowanego systemu europejskiej przestrzeni powietrznej, umożliwia kontrolę lotu w obrazie 4D, wykrywanie potencjalnych niebezpiecznych sytuacji, monitorowanie ścieżki lotu oraz operacji lotniczych - mówiła Jaworska.

Konkurs trwa

Jak dodała, iTec pozwoli także na jeszcze bardziej elastyczne zarządzanie przestrzenią powietrzną i będzie zdolny do reagowania na wzrastający ruch lotniczy, warunki pogodowe oraz możliwość adaptacji do zarezerwowanych stref wojskowych. - Chcielibyśmy, aby ten system był już wykorzystywany w nowym centrum operacyjnym PAŻP, które planujemy wybudować w podwarszawskich Regułach - powiedziała Jaworska. Dwuetapowy konkurs na opracowanie koncepcji inwestycji został już ogłoszony. Jego rozstrzygnięcie planowane jest w maju 2017 roku. Agencja już teraz pracuje na dwóch, stworzonych przez siebie nowoczesnych systemach wspomagających zarządzanie ruchem lotniczym: CAT i Pandora. - Stworzony przez PAŻP system CAT informuje kontrolerów o bieżącym i planowanym wykorzystaniu przestrzeni powietrznej. Wbudowane w systemie filtry czasu i wysokości umożliwiają monitorowanie wykorzystania struktur przestrzeni powietrznej w czasie rzeczywistym. System ten wspiera bezpieczeństwo zapewniając dostęp do niezbędnych informacji - tłumaczyła Jaworska. Z systemu tego korzystają m.in. Siły Powietrzne RP.

O PAŻP

System Pandora, to zintegrowany system zobrazowania danych służb ruchu lotniczego. - Pandora integruje informacje istotne dla wszystkich służb żeglugi powietrznej, na przykład dokumenty Organizacji Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego (ICAO), bazy Eurocontrol, dane meteorologiczne tekstowe, graficzne, zdjęcia satelitarne, bieżące częstotliwości radiowe, mapy wszystkich lotnisk oraz przestrzeni powietrznej, dane techniczne samolotów, czy procedury awaryjne. To wszystko jest w jednym miejscu, co pozwala na szybką weryfikację informacji i sprawne podejmowanie decyzji przez kontrolerów - powiedziała szefowa PAŻP. W PAŻP pracuje ponad 500 kontrolerów ruchu lotniczego. W polskiej przestrzeni powietrznej obecnie wykonywanych jest rocznie ok. 700 tys. operacji, czyli startów i lądowań samolotów na polskich lotniskach pasażerskich. Według prognoz, w najbliższych latach liczba tych operacji wzrośnie do prawie półtora miliona rocznie.

Zobacz rozmowę o pomyśle budowy Centralnego Portu Lotniczego. Gościem TVN24 BiS był Mariusz Szpikowski, dyrektor Lotniska Chopina w Warszawie (14.09.2016):

Mariusz Szpikowski o budowie Centralnego Portu Lotniczego
Mariusz Szpikowski o budowie Centralnego Portu LotniczegoTVN24 BiS

Autor: mb/gry / Źródło: PAP

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Prezydent USA Donald Trump zapowiedział w poniedziałek zmuszenie państw Unii Europejskiej i innych krajów do płacenia wyższych cen za leki amerykańskich koncernów. Obniżone mają być jednocześnie stawki w Stanach Zjednoczonych. Trump ocenił przy tym, że UE jest "paskudniejsza" od Chin, jeśli chodzi o handel.

Trump: zmuszę państwa Unii do płacenia wyższych cen

Trump: zmuszę państwa Unii do płacenia wyższych cen

Źródło:
PAP

Priorytetem polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej jest ukończenie prac nad unijnym programem 150 miliardów euro pożyczek na zbrojenia, najlepiej jeszcze w maju - poinformował w poniedziałek w Brukseli minister finansów Andrzej Domański. Według unijnego źródła przełomowy będzie szczyt z Wielką Brytanią 19 maja.

Potężny unijny program. Minister o "priorytecie" polskiej prezydencji

Potężny unijny program. Minister o "priorytecie" polskiej prezydencji

Źródło:
PAP

Kwestia rozbudowy elektrowni jądrowej Dukovany została zawieszona na skutek skargi złożonej do czeskiego sądu i do Komisji Europejskiej przez francuską firmę EDF, która przegrała przetarg. Rzecznik KE przekazał, że instytucja ta ma zastrzeżenia do wyłonienia południowokoreańskiej firmy KHNP.

Rozbudowa elektrowni wstrzymana. Sąsiad Polski ma problem

Rozbudowa elektrowni wstrzymana. Sąsiad Polski ma problem

Źródło:
PAP

Kolejne obniżki stóp procentowych mogą nastąpić raczej dopiero w czwartym kwartale 2025 roku i byłby to początek cyklu cięć stóp w drobnych krokach – powiedział dziennikarzom członek Rady Polityki Pieniężnej Ireneusz Dąbrowski. Dodał, że w czerwcu Rada będzie dyskutować nad obniżeniem oprocentowania środków rezerwy obowiązkowej.

"Dzisiaj mamy już nowy świat". Członek RPP o stopach procentowych

"Dzisiaj mamy już nowy świat". Członek RPP o stopach procentowych

Źródło:
PAP

Udało się nabyć ponad 50 procent obszaru objętego decyzją lokalizacyjną dla lotniska i zachodniej części węzła kolejowego - napisała spółka Centralny Port Komunikacyjny w oświadczeniu.

Setki hektarów pod wielką inwestycję, trwają rozbiórki budynków

Setki hektarów pod wielką inwestycję, trwają rozbiórki budynków

Źródło:
PAP

Koncern motoryzacyjny Nissan, zmagający się z pogarszającymi się wynikami finansowymi, planuje dodatkową redukcję zatrudnienia o ponad 10 tysięcy osób na całym świecie - poinformował w poniedziałek japoński nadawca NHK, powołując się na źródła zaznajomione ze sprawą. Firma nie potwierdziła doniesień.

Media: gigant planuje zwolnić tysiące osób

Media: gigant planuje zwolnić tysiące osób

Źródło:
PAP

Główny Inspektorat Sanitarny ostrzegł przed używaniem czajników, które można było kupić w sklepach Aldi. Komunikat w tej sprawie wydała także sieć handlowa.

Produkty wycofane z popularnej sieci. "Prosimy o niezwłoczny zwrot"

Produkty wycofane z popularnej sieci. "Prosimy o niezwłoczny zwrot"

Źródło:
tvn24.pl

Poczta Polska i Żabka zawarły umowę wedle której ma dojść do "integracji technologicznej" obu spółek. Nowy model komunikacji nie wpłynie na klienta, a wszystkie dotychczasowe procesy związane z nadawaniem i odbieraniem przesyłek będą realizowane w taki sam sposób jak dotychczas.

Poczta Polska "zacieśnia współpracę" z popularną siecią sklepów

Poczta Polska "zacieśnia współpracę" z popularną siecią sklepów

Źródło:
PAP

Chiny i Stany Zjednoczone ogłosiły 90-dniowe zawieszenie broni w wojnie handlowej. Cła na wzajemny import mają zostać obniżone o 115 punktów procentowych. Pekin zobowiązał się także do zniesienia pozataryfowych środków odwetowych. Porozumienie jest efektem dwustronnych rozmów w Genewie.

Zwrot w sprawie ceł. Co w umowie Chiny-USA?

Zwrot w sprawie ceł. Co w umowie Chiny-USA?

Źródło:
Reuters, PAP

Zadłużenie branży przemysłowej sięgnęło już 1,27 miliarda złotych, co oznacza wzrost o 164 miliony złotych w ciągu roku - wynika z najnowszych danych Krajowego Rejestru Długów. Na pogorszenie wyników wpłynęła między innymi wojna gospodarcza Donalda Trumpa, która "wywołała dużą niepewność w Unii Europejskiej".

Zadłużenie w górę. Trudna sytuacja polskiego przemysłu

Zadłużenie w górę. Trudna sytuacja polskiego przemysłu

Źródło:
PAP

Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów ukarał dwie spółki, które nie płaciły na czas swoim kontrahentom: Rawag oraz Carlsberg - poinformował w poniedziałek UOKiK. Obie firmy nie kwestionowały ustaleń Urzędu i zapłaciły nałożone kary. Łącznie doszło do opóźnienia w 2 842 transakcjach handlowych.

Nie płaciły na czas. Dwie duże spółki ukarane za tysiące opóźnionych faktur

Nie płaciły na czas. Dwie duże spółki ukarane za tysiące opóźnionych faktur

Źródło:
PAP

Naciągacze i przestępcy pod przykrywką oferowanego wsparcia wykorzystują seniorów, zawierając z nimi niekorzystne umowy. Problem narósł zwłaszcza w ostatnich latach - oceniła w rozmowie z Polską Agencją Prasową ministra do spraw polityki senioralnej Marzena Okła-Drewnowicz.

"Wykorzystują seniorów pod przykrywką wsparcia". Ministra o narastającym problemie

"Wykorzystują seniorów pod przykrywką wsparcia". Ministra o narastającym problemie

Źródło:
PAP

W piątek rano urzędnicy portu na zachodnim wybrzeżu USA opowiedzieli CNN o zaskakującym widoku: w ciągu ostatnich 12 godzin z Chin nie wypłynął ani jeden statek towarowy z towarami do dwóch głównych portów na zachodnim wybrzeżu. To się nie zdarzyło od czasu pandemii.

Pustki w portach. Czegoś takiego nie było od czasów pandemii

Pustki w portach. Czegoś takiego nie było od czasów pandemii

Źródło:
CNN

Google zgodziło się zapłacić 1,375 miliarda dolarów w ramach wstępnej ugody zawartej ze stanem Teksas w związku z zarzutami o naruszenie prywatności danych użytkowników - poinformował w piątek prokurator generalny Teksasu Ken Paxton.

"W Teksasie Big Tech nie stoi ponad prawem". Google musi zapłacić miliardową karę

"W Teksasie Big Tech nie stoi ponad prawem". Google musi zapłacić miliardową karę

Źródło:
Reuters

Elizabeth Holmes przebywa w więzieniu za oszukiwanie inwestorów za pośrednictwem swojej firmy Theranos. Obiecywała rewolucję w badaniach krwi, ale z obietnic nic nie wyszło i odsiaduje 11-letni wyrok. W międzyczasie Billy Evans jej partner zakłada własną firmę i składa podobne obietnice.

Ona siedzi w więzieniu za medyczne obietnice. Teraz jej partner składa podobne

Ona siedzi w więzieniu za medyczne obietnice. Teraz jej partner składa podobne

Źródło:
"New York Times"

W kwietniu 2025 roku do Polski przywieziono 87 612 używanych pojazdów o masie do 3,5 tony. Jak podaje IBRM Samar stanowi to wzrost o 1,1 procent w porównaniu z poprzednim rokiem. Średni wiek importowanych samochodów wynosi obecnie 12,04 lat. Ponad połowa z nich pochodzi z Niemiec, jednak zauważalny jest wzrost zainteresowania samochodami z USA i Kanady.

Polacy sprowadzają wiekowe auta. Jeden kierunek rośnie w siłę

Polacy sprowadzają wiekowe auta. Jeden kierunek rośnie w siłę

Źródło:
PAP

Podczas pierwszego dnia rozmów delegacji Stanów Zjednoczonych i Chin w Genewie osiągnięto "totalny reset" i "wielkie postępy" - ogłosił w sobotę prezydent USA Donald Trump. Rozmowy mają być kontynuowane w niedzielę.

"Totalny reset wynegocjowany". Trump o "bardzo dobrym spotkaniu" z Chinami

"Totalny reset wynegocjowany". Trump o "bardzo dobrym spotkaniu" z Chinami

Źródło:
PAP

Sir Elton John, Coldplay, Sir Paul McCartney, Robbie Williams, Dua Lipa, Florence Welch i Sir Ian McKellen - wszystkich łączy to, że są brytyjskimi artystami. Mają także jeden wspólny cel - obrona swoich praw przed kradzieżą swoich utworów przez sztuczną inteligencję. Łącznie ponad 400 osób podpisało się pod apelem do brytyjskiego premiera o zaktualizowanie przepisów dotyczące praw autorskich.

Co mają ze sobą wspólnego Dua Lipa i Elton John? Obawiają się tego samego

Co mają ze sobą wspólnego Dua Lipa i Elton John? Obawiają się tego samego

Źródło:
BBC

Jak oświadczyła prezydentka Claudia Sheinbaum, Meksyk pozywa Google za ignorowanie wielokrotnych próśb, by nie zmieniać nazwy Zatoki Meksykańskiej na Zatokę Amerykańską dla użytkowników z USA.

Meksyk pozywa Google'a za zmianę nazwy na "Zatoka Amerykańska"

Meksyk pozywa Google'a za zmianę nazwy na "Zatoka Amerykańska"

Źródło:
BBC, PAP

Polska XVII-wieczna złota "moneta chocimska" Zygmunta III Wazy została sprzedana na sobotniej aukcji w Oslo za 19,2 milionów koron, czyli około 7 milionów złotych. To najwyższa cena osiągnięta za podobny obiekt w historii Skandynawii.

Rekordowa cena za złotą monetę Zygmunta III Wazy

Rekordowa cena za złotą monetę Zygmunta III Wazy

Źródło:
PAP

Nvidia, czołowa amerykańska spółka w dziedzinie AI (sztucznej inteligencji) planuje wypuścić zubożałą wersję swojego chipu H20 dla Chin w ciągu najbliższych dwóch miesięcy. Ma być to następstwo amerykańskich ograniczeń eksportowych dotyczących oryginalnego modelu.

Eksport chipów do Chin. Tak amerykański gigant chce obejść ograniczenia

Eksport chipów do Chin. Tak amerykański gigant chce obejść ograniczenia

Źródło:
Reuters

Aż 32 procent polskich firm doświadczyło w zeszłym roku incydentów związanych z cyberbezpieczeństwem. Były to między innymi: utrata lub uszkodzenie danych, wyciek poufnych informacji czy przerwy w dostępności usług. Z badania Eurostatu wynika, że w zestawieniu liczby zdarzeń w Unii Europejskiej wyżej była tylko Finlandia z wynikiem 42 procent.

Polskie firmy atakowane niemal najczęściej w Europie

Polskie firmy atakowane niemal najczęściej w Europie

Źródło:
PAP

8 złotych na dzień dobry, a potem jest już tylko drożej - takie są stawki za parkowanie w centrum Szczecina. Podwyżki opłat za parkowanie szykują się też w innych miastach. Sprawą zajął się reporter programu "Polska i Świat", Łukasz Wieczorek.

W tych miejscach parkowanie ma być droższe. Opłaty nawet w weekendy

W tych miejscach parkowanie ma być droższe. Opłaty nawet w weekendy

Źródło:
TVN24

- W moim przekonaniu będzie kolejne cięcie stóp procentowych - mówił w "Faktach po Faktach" w TVN24 członek Rady Polityki Pieniężnej Przemysław Litwiniuk. Jak ocenił, poziom stopy referencyjnej może w tym roku spaść do poziomu 4,5 procent.

"To może być dobry moment na solidny krok w kierunku obniżenia stóp"

"To może być dobry moment na solidny krok w kierunku obniżenia stóp"

Źródło:
tvn24.pl

Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy o cudzoziemcach. Nowela wdraża unijną dyrektywę o warunkach wjazdu i pobytu cudzoziemców, którzy chcą pracować w zawodach wymagających wysokich kwalifikacji.

Niebieska karta Unii Europejskiej. Znowelizowane przepisy

Niebieska karta Unii Europejskiej. Znowelizowane przepisy

Źródło:
PAP

W piątek na Węgrzech wszedł w życie zakaz importu bydła, trzody chlewnej oraz mięsa wołowego i wieprzowego z Polski. Wprowadzone rozporządzeniem premiera Viktora Orbana embargo jest odwetem za zakaz sprowadzania tych produktów z Węgier nałożony w związku z panującą w tym kraju epidemią pryszczycy.

Orban zakazał importu mięsa z Polski

Orban zakazał importu mięsa z Polski

Źródło:
PAP

Rachunki za prąd mają być prostsze. Zmianę przepisów w tej sprawie zapowiada Ministerstwo Klimatu i Środowiska.

Będą zmiany w rachunkach za prąd

Będą zmiany w rachunkach za prąd

Źródło:
PAP