Kary podatkowe 2022 – na kogo mogą być nałożone? Jakie kary za wykroczenia i przestępstwa skarbowe?

​​● Wysokość grzywny liczona jest w stawkach dziennych i ustalana jest w oparciu o obowiązującą pensję minimalną. ● W 2022 r. minimalne wynagrodzenie za pracę wynosi 3010 zł brutto. ● Od stycznia 2023 roku minimalne wynagrodzenie ma wynosić 3383 zł, a w lipcu 2023 roku płaca minimalna zostanie podwyższona do kwoty 3450 złotych.

Na kogo mogą być nałożone kary podatkowe? Za popełnienie przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego odpowiadają podatnicy, ale też np. księgowa prowadząca księgę rachunkową przedsiębiorcy. 

Kodeks karny skarbowy klasyfikuje cztery typy przestępstw skarbowych i wykroczeń skarbowych:

– przeciwko obowiązkom podatkowym i rozliczeniom z tytułu dotacji lub subwencji, – przeciwko obowiązkom celnym oraz zasadom obrotu z zagranicą towarami i usługami, – przeciwko obrotowi dewizowemu, – przeciwko organizacji gier hazardowych.

Łagodniej są oczywiście traktowani sprawcy podatkowych czynów zabronionych, gdy wartość podatku była niższa. Sprawca wykroczenia skarbowego może zostać ukarany grzywną, a przestępstwa skarbowego – np. grzywną i karą ograniczenia wolności. 

W świetle Kodeksu karnego skarbowego wartości możemy podzielić na trzy kategorie: 

● Mała wartość jest to wartość, która w czasie popełnienia czynu zabronionego nie przekracza dwustukrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia.

● Duża wartość jest to wartość, która w czasie popełnienia czynu zabronionego przekracza pięćsetkrotną wysokość minimalnego wynagrodzenia.

● Wielka wartość jest to wartość, która w czasie popełnienia czynu zabronionego przekracza tysiąckrotną wysokość minimalnego wynagrodzenia.

Zgodnie z definicją kodeksową, przestępstwo skarbowe jest to czyn zabroniony przez kodeks pod groźbą kary grzywny w stawkach dziennych, kary ograniczenia wolności lub kary pozbawienia wolności. 

Wykroczeniem skarbowym jest przede wszystkim czyn zabroniony przez kodeks pod groźbą kary grzywny określonej kwotowo, jeżeli kwota uszczuplonej lub narażonej na uszczuplenie należności publicznoprawnej albo wartość przedmiotu czynu nie przekracza pięciokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia w czasie jego popełnienia. 

Do obowiązków podatkowych należy wpłacanie podatku w terminie. Co grozi za niezapłacenie podatku? Artykuł 57 § 1 Kodeksu karnego skarbowego za uporczywe niewpłacanie podatku w terminie przewiduje dla podatnika karę grzywny za wykroczenie skarbowe. 

Ile można się spóźnić z niezapłaceniem podatku? W przepisach nie określono terminów, ale ustawodawca przewidział, że kara może zostać nałożona na osobę, która uporczywie unika zapłaty podatków.

Wymierzając karę grzywny, sąd określa liczbę stawek oraz wysokość jednej stawki dziennej. Ustalając stawkę dzienną, sąd bierze pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste, rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe.

Karą za wykroczenie skarbowe jest grzywna określona kwotowo. W 2022 roku minimalna kara grzywny za wykroczenie skarbowe to 301 złotych, a maksymalna – dwudziestokrotność minimalnego wynagrodzenia, czyli 60 200 złotych. 

Funkcjonariusz w postępowaniu mandatowym ma natomiast możliwość ukarania grzywną nieprzekraczającą pięciokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, czyli 5 razy 3010 zł = 15 050 złotych.

Maksymalna kara grzywny przy wyroku nakazowym wynosi 30 100 zł.

Grzywna wymierzona w konsekwencji przestępstwa skarbowego może być o wiele bardziej dotkliwa. 

Wysokość stawki: Stawka dzienna nie może być niższa od jednej trzydziestej części minimalnego wynagrodzenia ani też przekraczać jej czterystukrotności. Minimalna wysokość stawki to 1/30 wspomnianej na początku artykułu kwoty płacy minimalnej, czyli 100,33 zł. Maksymalna stawka dzienna to 400 razy stawka minimalna, czyli 40 132 złote.

Liczba stawek: czyli przez ile mnożymy wyżej wyliczoną wysokość stawki. Jeżeli kodeks nie stanowi inaczej, najniższa liczba stawek wynosi 10, najwyższa – 720 stawek dziennych.

Maksymalna kara grzywny przy wyroku nakazowym wynosi dwustukrotność maksymalnej stawki dziennej, czyli 40 132 zł razy 200 = 8 026 400 złote. 

Grzywna minimalna to iloczyn najniższej stawki i najmniejszej liczby stawek, czyli 100,33 zł razy 10 = 1003,3 zł. 

Grzywna maksymalna to iloczyn najwyższej możliwej stawki i największej liczby stawek (720 stawek dziennych), czyli 40 132 zł razy 720, co daje 28 895 040 zł. Tak, prawie 29 milionów złotych. Tyle wynosi maksymalna wysokość grzywny za przestępstwo skarbowe.