Przedstawiciele 26 krajów UE podpisali w środę umowę międzyrządową, regulującą zasady wspólnego funduszu na likwidację banków w powstającej unii bankowej. Spośród członków UE do umowy nie przystąpiły tylko Wielka Brytania i Szwecja.
Umowa uzupełni przyjęte w połowie kwietnia przez Parlament Europejski rozporządzenie w sprawie wspólnego mechanizmu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków (SRM). Mechanizm jest drugim, po wspólnym nadzorze, filarem unii bankowej. Ma on zapewnić, by podatnicy nie byli obciążani kosztami ratowania banków, które popadną w tarapaty.
Składki
Fundusz upadłościowy dla banków będzie stopniowo budowany przez osiem lat i jego wartość ma wynieść co najmniej 1 proc. gwarantowanych depozytów. Szacuje się, że będzie to kwota 55 mld euro. Zgodnie z umową międzyrządową składki do funduszu będą pobierane od banków przez odpowiednie władze krajów uczestniczących, które potem będą przekazywać je do funduszu. Początkowo środki będą gromadzone w kopertach przypisanych do poszczególnych krajów, ale przez osiem lat będą stawały się środkami wspólnymi. W pierwszym roku uwspólnotowione zostanie 40 proc. zgromadzonych środków, w drugim roku - kolejne 20 proc., a reszta - stopniowo przez sześć kolejnych lat.
Składki poszczególnych banków do funduszu będą obliczane proporcjonalnie do kwoty ich zobowiązań oraz do profilu ryzyka.
Niemcy nalegały
Na uregulowanie zasad funkcjonowania funduszu likwidacyjnego dla banków w odrębnej umowie międzyrządowej, poza unijnymi traktatami, zdecydowano się głównie za sprawą Niemiec. Berlin argumentował, że traktat UE nie daje wystarczającej podstawy prawnej do utworzenia wspólnego funduszu ratunkowego dla banków i niemiecki Trybunał Konstytucyjny zakwestionowałby decyzje UE w tej sprawie.
Do udziału w umowie zaproszono także kraje spoza strefy euro, w tym Polskę. Jednak postanowienia umowy staną się obowiązujące dla tych państw dopiero wówczas, gdy przystąpią one do wspólnego nadzoru bankowego i mechanizmu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków.
Wspólny mechanizm upadłościowy ma wejść w życie od 1 stycznia 2015 r., choć funkcje likwidacyjne i mechanizm strat wierzycieli (bail-in) mają być stosowane od stycznia 2016 r.
Flagowy projekt UE
W deklaracji towarzyszącej umowie międzyrządowej kraje potwierdziły, że będą stosować zasadę bail-in, czyli strat akcjonariuszy i niektórych wierzycieli w przypadku upadku i restrukturyzacji banku, zgodnie z dyrektywą w sprawie restrukturyzacji uporządkowanej likwidacji banków (BRRD).
Unia bankowa to flagowy projekt UE mający na celu przywrócenie zaufania do sektora finansowego po kryzysie z 2008 r. oraz na przerwanie powiązania między problemami banków a finansami publicznymi. Ogromne pakiety pomocowe dla banków w czasie kryzysu obciążyły finanse publiczne państw.
Autor: ToL//gry / Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: sxc.hu