Polska krzyżem podzielona? Narodowe problemy z promocją

"Polska. Gdzie niewiarygodne staje się rzeczywistością"
"Polska. Gdzie niewiarygodne staje się rzeczywistością"
MSZ/Vimeo
"Polska. Gdzie niewiarygodne staje się rzeczywistością"MSZ/Vimeo

Polska próbuje pokazać się światu z najlepszej strony. Pozytywny wizerunek ma przełożyć się na pieniądze: te które przywiozą tu inwestorzy, ale i te pozostawione przez turystów. Niestety, nasz kraj wciąż ma ogromne problemy ze skuteczną promocją. Tym razem powstał spektakularny film, ale nie wiadomo, kiedy pojawi się w zagranicznych mediach. A w Polsce jednym z symboli nowej kampanii stała się debata, o tym że w nowym filmie ktoś wyretuszował krzyż na Giewoncie.

Narratorem najnowszego filmu promującego Polskę jest chłopiec, który opowiada swojemu koledze z ławki o wizycie w Polsce. Na zdjęciach widzimy gdański stadion PGE Arena, bitwę Krzyżaków na Nowym Świecie i Giewont, który jest wielkim uśpionym potworem. Krytycy zauważyli jednak, że na jego szczycie brakuje charakterystycznego krzyża.

Spot został zrealizowany przez Opus Film. Jest już dostępny w sieci, ale nikt nie wie, kiedy pojawi się w zagranicznych telewizjach. Najprawdopodobniej stanie się to w 2015 roku.

Będzie ale później

Ministerstwo tłumaczy, że jest to związane z tym, że w tej chwili skupia się na emisji spotu wyprodukowanego na potrzeby promocji 25-lecia wolnej Polski. Film, w którym Chris Niedenthal opowiada o tym, jak po 25 latach zmieniła się Polska. Spot nie zaistniał w mediach zagranicznych, podczas obchodów rocznicy muru berlińskiego. - Jest to bardzo ładny spot, ale powinniśmy go wyemitować w zagranicznych mediach również teraz, by pokazać swój „make a point”, że zmiany za żelazną kurtyną zaczęły się w Polsce – mówi Nina Kowalewska-Motlik, która zajmuje się m.in. promocją Polski w zagranicznych mediach.

Co z ceną?

Wyprodukowanie spotu „Polska - where the unbelievable happens” kosztowało 1,4 mln złotych netto. Pieniądze wyłożyło Ministerstwo Spraw Zagranicznych. To więcej niż produkcja spotu na 10-lecie Polski w UE, za który Kancelaria Premiera zapłaciła 922 tys. złotych brutto, czy również wykonany na zlecenie MSZ spot „Spring in the new”, który kosztował 985 tys. zł.

Według Jacka Sadowskiego z firmy DEMO Effective Launching w spocie wyprodukowanym przez Opus Film jest duża ilość efektów specjalnych, z dużą liczbą skomplikowanych ujęć i statystów. Dodatkowo został on stworzony wspólnie ze studiem Platige Image, które produkuje filmy na hollywoodzkim poziomie. Amerykańska wersja tego spotu zdaniem ekspertów byłaby o połowę droższa.

Jednak przedstawiciele mniejszych firm zajmujących się produkcją, twierdzą, że koszt mógłby sięgnąć 800 tys. złotych lub mógłby być jeszcze niższy. - Można ten spot wyprodukować o połowę taniej. Większe agencje dają wyższe ceny, a zleceniobiorca je akceptuje nie zastanawiając się, czy można taniej. Ceny można windować poprzez prawa, licencje, nazwiska wykonawców – uważa Natalia Grudziecka z Bee Production.

Gdzie jest logo?

W spocie brakuje logo Polski, na które miejsce znalazło się w „Polska. Spring into New”. Jednak problem leży gdzie indziej i nie w tym, że brakuje loga, a że najnowszy spot z logiem nie ma nic wspólnego.

- Kraj to tysiące komunikatów wysyłanych codziennie przez firmy, polityków, wydarzenia kulturalne, sportowców. Podstawą skutecznego budowania silnej marki jest spójność. Jedna kampania nie zmieni nic, jeśli nie jest spięta z innymi działaniami - wskazuje Jacek Sadowski z firmy DEMO Effective Launching. - Czy ten spot pasuje do loga sprężyny? Skoro już mamy logo sprężyny, to może warto zagrać tym w spocie? Pokazać, że Polska jest sprężyną Europy i że dzieją się tu rzeczy ważne – zauważa Sadowski.

Spot liczący 2 minuty ma być dołączony do bollywoodzkiego filmu „Bangistan”, który będzie dystrybuowany w ok. 1800 kopiach na świecie. Dzięki temu spot może zaistnieć m.in. USA, Wielkiej Brytanii, Australii, ZEA, RPA, Singapur, Pakistanie, Malezji, Nowej Zelandii, Japonii i Indonezji. Trafi do placówek dyplomatycznych oraz na stronę promującą Polskę.

Spot ma zostać skrócony. Decyzja o tym, w jakich telewizjach zostanie wyemitowany zapadnie po zatwierdzeniu przyszłorocznego budżetu.

Z krzyżem czy bez?

W kraju dyskusję wywołało jednak to, co można zobaczyć (a raczej: nie zobaczyć) w spocie. Jedni zauważyli, że na Giewoncie brakuje krzyża. Jeszcze inni wypominają, że promocja nie jest potrzebna.

W ten sposób nie promują się najwięksi, dlaczego więc Polska powinna? W promocji USA pomagają koncerny. - Stany Zjednoczone są krajem barów szybkiej obsługi, ponieważ mają silne marki, jak Burger King, KFC i McDonald's, które wydają 2 proc. światowego budżetu na reklamę – mówi Jacek Sadowski z firmy DEMO Effective Launching. Do promocji kraju przyczyniła się też amerykańska kinematografia z olbrzymią tubą reklamową w postaci np. Oskarów. Według niego Polsce przydałby się Woddy Allen, który podobnie jak Nowy Jork rozsławiłby Polskę czy polskie miasta.

W Polsce jest wiele podmiotów prowadzących własne kampanie. Najzwyczajniej kończy się to na tym, że każdy departament,w każdym ministerstwie prowadzi własną promocję. Polska miała już kilka rożnych wersji logo i żadne z nich nie zostało na stałe. Tak było z logo "Polska" autorstwa Polskiej Organizacji Turystycznej, logo z biało-czerwonym latawcem, czy promującym polską żywność logo "Teraz Polska!".

Lekiem na to mogłaby się okazać centralizacja i to, by decyzje o tym, jak promować Polskę zapadały w jednym miejscu na szczeblu centralnym. Do tego ma służyć utworzona niedawno Rada Promocji Polski.

Spot powinien być sexy

Na razie spójną koncepcję promocji udaje się utrzymać miastom, takim jak choćby Poznań czy Łódź, które z dużą konsekwencją trzymają się przyjętej strategii. Sukcesem okazała się promocja „Inwestycji w Polsce Wschodniej”. Zauważona przez zachodnie media takie jak „Business Insider” czy „The Atlantic”. Sam plakat chłopca pytającego o inwestycje w Polsce Wschodniej zaczął żyć własnym życiem w sieci.

Eksperci zwracają uwagę, że spot mający ściągnąć turystów powinien być sexy, tak jak reklamy Louis Vuitton czy Coca-Coli. Inaczej jest w przypadku spotów inwestycyjnych, które najczęściej przedstawiają twarde dane. Tak wyglądają te z niemieckiej kampanii "Smart-up your business".

- Polska jest na etapie spotów turystycznych, mających bardziej pokazać jak wygląda - twierdzi Nina Kowalewska-Motlik.

Stąd w ostatnim spocie „Polska - where the unbelievable happens” jest morze, góry, a także Kraków.

- Nawet gdy Wrocław chciał wypromować targi Career EXPO, musiał pokazać najpierw kawałek Polski a później samo miasto – zauważa dr Wawrzyniec Rudolf z Uniwersytetu Łódzkiego.

Po co ta promocja?

Obowiązuje tu korporacyjna zasada „show and sell” (pokaż i sprzedaj). Coraz częściej kreowanie wizerunku kraju upodabnia się do kierowania firmą. W przypadku promocji firm horyzont sięga najdalej 5 lat, gdy mowa o państwach jest to 20-25 lat.

Markę narodową kreuje się po to, by poprawić konkurencyjność gospodarek. W książce „The paradox of American Power” Joseph S. Nye wspomina o tym, że kraj może osiągnąć pożądaną pozycje na świecie, jeśli inne kraje będą chciały go naśladować. Chodzi o budowanie tzw. miękkiej potęgi, czyli realizowanie swoich celów poprzez „ekonomiczny i kulturowy wpływ na inne narody”.

Promocja to pieniądze, głównie dla firm, które miałyby zyskać na rozpoznawalności kraju. Firmy na rynkach międzynarodowych zyskują dzięki krajowi pochodzenia, nawet jeśli ich marka nie jest znana. Nie mówiąc o tak błahych kwestiach jak zwiększenie poczucia przynależności oraz tego, że promowanie kraju w świecie pozwala na przyciągnięcie wartościowych ludzi, szukających szansy na rozwój.

Przyciągać turystów jak Chorwacja

Pozytywny przykładów krajów, które dzięki promocji udało się odnieść sukces jest wiele. Jest to między innymi Chorwacja, która w ciągu 10 lat stała się krajem odwiedzanym przez setki tysięcy turystów, czy Nowa Zelandia, której udało się wypromować na inwestycyjnej mapie świata. Teraz chce być zauważona także przez turystów.

W ostatnich latach na promocję w CNN pieniądze wydawały takie stacje jak Grecja, Japonia, Nigeria, Kazachstan czy Katar.

Problem Polski?

Według raportu „Eye on Poland” Fundacji Best Place z 2012 roku, Polska kojarzy się głównie z Janem Pawłem II, Europą Wschodnią, końcem komunizmu i wódką. Przez to, Polska ma się kojarzyć z takimi wartościami jak katolicyzm, konserwatyzm, biurokracja i rodzina. W skrócie: konserwatywny kraj z konserwatywnymi wartościami. Wśród najbardziej znanych Polaków oprócz papieża wymieniany jest także Fryderyk Chopin i Lech Wałęsa. Produkty kojarzone za granicą to wódka, żubrówka i LOT. Jednak według raportu co trzeciej osobie Polska nie kojarzy się z niczym.

- Rzeczywistość odbieramy przede wszystkim przez zmysły. Polska nie powinna kojarzyć się wyłącznie z historią, Wałęsą czy związkiem zawodowym ale choćby z polską kuchnią, gościnnością, różnorodnością. Dlatego Polska musi się reklamować, by zwiększyć rozpoznawalność i zachęcić do odwiedzin i inwestycji – mówi Kowalewska-Motlik.

Ekspertka opracowała własną strategię promocji kraju Polska kraj wspaniałych jabłek”, ale ta leży w szufladzie od 12 lat. - Jeśli jabłka mogły być sprzeciwem wobec Putina, a także mogą być logiem jednej z największych korporacji na świecie, to dlaczego nie mogłyby być symbolem polskiej żywności – argumentuje.

To jak należy prowadzić pracę nad promocją Polski Sadowski okrasza słowami zasłyszanymi od Leszka Czarneckiego „Wizerunek można robić przed lustrem. Tu chodzi o wynik”. - Najpierw trzeba zadać pytania: po co robimy tę kampanię? Jaki ma być jej efekt, przez jakie mechanizmy chcemy zadziałać? I dopiero wtedy: ile na to chcemy przeznaczyć, nie na produkcję, ale na całą akcję? - mówi Sadowski.

Przy pisaniu tekstu korzystałem z książki Marty Hereźniak „Marka narodowa. Jak skutecznie budować wizerunek i reputację kraju”.

Spot mający zachęcić do inwestycji na terenie Niemiec
Spot mający zachęcić do inwestycji na terenie Niemiecgtai.de

Autor: Przemysław Porzybut / Źródło: tvn24bis.pl

Pozostałe wiadomości

Emigranci wracają do Polski, bo widać wzrost jakości życia - wskazuje ekonomista doktor Paweł Dobrzański z Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Dodaje, że kolejnymi argumentami są większe poczucie bezpieczeństwa i kształcenie dzieci w polskiej szkole.

Wracają do Polski. Ekspert podaje powody

Wracają do Polski. Ekspert podaje powody

Źródło:
PAP

W ostatnim losowaniu Powerball nikt nie trafił wszystkich sześciu liczb, zatem kumulacja wzrosła do 1,1 miliarda dolarów - przekazał portal CNN. Nadchodzące losowanie będzie miało piątą co do wielkości pulę nagród w historii tej loterii.

Potężna kumulacja. Ponad miliard w puli

Potężna kumulacja. Ponad miliard w puli

Źródło:
CNN

Iran, Rosja i Chiny we wspólnym liście do Organizacji Narodów Zjednoczonych określiły europejskie sankcje "snapback" za bezprawne oraz destrukcyjne politycznie - przekazał minister spraw zagranicznych Iranu Abbas Aragczi.

Iran, Chiny i Rosja podpisały się pod listem do ONZ

Iran, Chiny i Rosja podpisały się pod listem do ONZ

Źródło:
PAP

Indie proponują, że obniżą cła do zera, ale powinny były to zrobić lata temu - stwierdził Donald Trump. Prezydent USA ponownie wyraził niezadowolenie z powodu kupowania przez Delhi ropy naftowej i broni od Rosji.

Trump: kilka prostych faktów

Trump: kilka prostych faktów

Źródło:
PAP

Od stycznia do lipca 2025 roku Hiszpanię odwiedziło 55,5 miliona zagranicznych turystów. To rekord - przekazał hiszpański Narodowy Instytut Statystyczny (INE). Historycznie wysokie były też wydatki odwiedzających.

Biją turystyczne rekordy. Liczba odwiedzających Polaków podwoiła się

Biją turystyczne rekordy. Liczba odwiedzających Polaków podwoiła się

Źródło:
PAP

W większości krajów europejskich maleje liczba inwestycji, a rosną ceny za metr kwadratowy. W Polsce w 2024 roku ceny mieszkań podskoczyły najbardziej - o ponad 19 procent - wynika raportu Deloitte. Jeśli chodzi o miasta, to Kraków był na szczycie zestawienia - tu podwyżki były największe.

Ceny jak w Rzymie. Polskie miasto z najwyższym wzrostem

Ceny jak w Rzymie. Polskie miasto z najwyższym wzrostem

Źródło:
PAP

Od 1 września aplikacja mObywatel zyskała nową funkcję przydatną dla kierowców - mStłuczkę. Usługa została wprowadzona wraz z nowelizacją ustawy o mObywatelu oraz ustawy o informatyzacji i ma ułatwić dokumentowanie zdarzeń drogowych.

Rewolucja dla kierowców. Nowa usługa w rządowej aplikacji

Rewolucja dla kierowców. Nowa usługa w rządowej aplikacji

Źródło:
PAP

Po raz pierwszy od 1989 roku więcej Polaków wyjechało z Niemiec, niż do nich przyjechało - poinformował "The Times". Brytyjski dziennik wskazuje, że jednym z powodów tej zmiany jest dynamiczny rozwój gospodarczy Polski, który skłania obywateli do powrotu.

Polacy nie chcą już tam mieszkać? Pierwsza taka sytuacja od 36 lat

Polacy nie chcą już tam mieszkać? Pierwsza taka sytuacja od 36 lat

Źródło:
PAP

W poniedziałek rozpoczął się nowy rok szkolny 2025/2026. Potrwa on do 26 czerwca. Dwutygodniowe ferie zimowe odbędą się w trzech terminach, a nie, jak dotychczas, w czterech. Egzamin ósmoklasisty odbędzie się w dniach 11-13 maja, a egzaminy maturalne potrwają od 4 do 30 maja 2026 roku. Przedstawiamy najważniejsze daty.

Nowy rok szkolny rozpoczęty. Najważniejsze daty

Nowy rok szkolny rozpoczęty. Najważniejsze daty

Źródło:
PAP

Upadłość konsumencką ogłosiło w pierwszej połowie 2025 roku 9,8 tysiąca konsumentów w Polsce - wynika z danych Krajowego Rejestru Długów. Łączna kwota zadłużenia tych osób wynosi co najmniej 260,5 miliona złotych.

Tysiące upadłości konsumenckich. Wierzyciele czekają na ponad 260 milionów

Tysiące upadłości konsumenckich. Wierzyciele czekają na ponad 260 milionów

Źródło:
PAP

Produkt Krajowy Brutto Polski w drugim kwartale 2025 roku wzrósł o 3,4 procent rok do roku w porównaniu do wzrostu o 3,2 procent w pierwszym kwartale - wynika z komunikatu GUS. Odczyt jest zgodny z wcześniejszym, szybkim szacunkiem GUS.

Tak rośnie polska gospodarka

Tak rośnie polska gospodarka

Źródło:
tvn24.pl

W sierpniu sprzedaż mieszkań w największych polskich miastach spadła o ponad 14 procent - wynika z raportu platformy Tabelaofert. Autorzy raportu wskazują, że choć średnie ceny mieszkań pozostają stabilne, ich realna wartość maleje dzięki większej sile nabywczej kupujących, którzy zarabiają więcej niż kilka miesięcy temu.

"Huśtawka, która zatrzymała się w połowie". Spadki na rynku mieszkań

"Huśtawka, która zatrzymała się w połowie". Spadki na rynku mieszkań

Źródło:
PAP

Administracja prezydenta USA Donalda Trumpa przeprowadza szeroko zakrojoną redukcję zatrudnienia w Agencji do spraw Mediów Globalnych, instytucji macierzystej Głosu Ameryki. W weekend wypowiedzenia otrzymało kolejnych 532 zatrudnionych.

Ponad 500 osób na bruk. "Na polecenie prezydenta"

Ponad 500 osób na bruk. "Na polecenie prezydenta"

Źródło:
PAP

Mijający sezon letni może okazać się rekordowy pod względem liczby czeskich turystów decydujących się na wypoczynek w Polsce - ocenił Jan Papeż, wiceprzewodniczący Stowarzyszenia Czeskich Biur Podróży. Rok wcześniej, według danych Polskiej Organizacji Turystycznej Polskę odwiedziło około 410 tys. Czechów. 

Polska hitem wśród Czechów. Ekspert: to może być rekordowy sezon

Polska hitem wśród Czechów. Ekspert: to może być rekordowy sezon

Źródło:
PAP

W środę rozpocznie się czteromiesięczny strajk personelu naziemnego na lotniskach w Portugalii. Decyzję o jego rozpoczęciu pracownicy ogłosili w niedzielę. Protest obejmie wszystkie porty lotnicze w kraju.

Co kilka godzin będą wstrzymywać pracę. I tak przez cztery miesiące

Co kilka godzin będą wstrzymywać pracę. I tak przez cztery miesiące

Źródło:
PAP

Wskaźnik PMI dla polskiego przemysłu wyniósł w sierpniu 2025 roku 45,9 punktu - przekazał S&P Global. Jak dodali autorzy badania, mimo dalszego spadku zamówień, prognozy produkcji na najbliższe 12 miesięcy wśród badanych firm ponownie się poprawiły.

Dane z przemysłu. "Tempo spadku było marginalne"

Dane z przemysłu. "Tempo spadku było marginalne"

Źródło:
PAP

1 września rusza trzecia edycja Podlaskiego Bonu Turystycznego. W nowej odsłonie programu wysokość dofinansowania ma wartość 300 złotych, niezależnie od miejsca noclegu. W poprzednich edycjach, ze względu na ogromne zainteresowanie, pula bonów wyczerpała się błyskawicznie.

300 złotych na wypoczynek. Rusza nowa edycja bonu turystycznego

300 złotych na wypoczynek. Rusza nowa edycja bonu turystycznego

Źródło:
PAP

Meta bez zgody celebrytów, takich jak Taylor Swift, Scarlett Johansson, Anne Hathaway czy Selena Gomez, stworzyła dziesiątki uwodzicielskich chatbotów na swoich platformach społecznościowych, wykorzystując ich nazwiska i wizerunki - ustaliła Agencja Reutera.

"Uwodzicielskie" chatboty w Mecie. Wykorzystują wizerunki celebrytów

"Uwodzicielskie" chatboty w Mecie. Wykorzystują wizerunki celebrytów

Źródło:
Reuters

To ostatnie chwile na przygotowanie plecaków na nowy rok szkolny. Jak wyliczają eksperci koszty wyprawki szkolnej jest niewiele wyższy niż przed rokiem. Warto pamiętać, że rodzicom i opiekunom, bez względu na dochody i sytuację finansową, przysługuje jednorazowo 300 zł na zakup podręczników, zeszytów i sprzętów w ramach świadczenia Dobry Start. Jeśli chcemy dostać pieniądze jeszcze we wrześniu, trzeba się pospieszyć.

Ostatnie chwile na przygotowanie wyprawki. Tak zmieniły się szkolne wydatki

Ostatnie chwile na przygotowanie wyprawki. Tak zmieniły się szkolne wydatki

Źródło:
PAP