Kończymy dzisiejszą relację. O szczegółach środowych wydarzeń piszemy w tvnwarszawa.pl i tvn24.pl.

Jak poinformował Zarząd Transportu Miejskiego, około godz. 18.30 zakończyły się utrudnienia w ruchu drogowym. Autobusy i tramwaje wróciły na trasy podstawowe.

- Tam, gdzie mamy do czynienia z brutalnym działaniem, zniszczeniem mienia, kiedy policjanci zostają ranni, kiedy trafiają do szpitala, nie mamy do czynienia z niczym, co nazywa się pokojowym zgromadzeniem - powiedział podczas konferencji prasowej po marszu narodowców rzecznik Komendy Stołecznej Policji Sylwester Marczak.

Stołeczna policja podaje, że przywrócono już ruch kołowy w Alejach Jerozolimskich i na moście Poniatowskiego. Przejezdna jest także Marszałkowska i inne ulice w centrum.

Wieczorem głos w sprawie marszu zabrał prezydent stolicy Rafał Trzaskowski. "Starcia z policją, zniszczenia, zatrzymany ruch pociągów, możliwe podpalenie. Oto jak skrajna prawica - tak hołubiona przez rządzących - 'świętuje' Święto Niepodległości. To właśnie bilans, zapowiadanego zmotoryzowanego, a w rzeczywistości pieszego Marszu Niepodległości. A podobno to protestujące kobiety są największym wrogiem/zagrożeniem/złem/niebezpieczeństwem (proszę sobie wybrać, wszystkie określenia, jak widać jak najbardziej 'trafne')" - napisał na Facebooku.

Jak dodał, miejskie służby porządkowe są już na trasie przemarszu. Oszacujemy straty, a ich skalę będziemy znali jutro. Tak samo jak koszty naprawy zniszczeń.

Do słów prezydenta stolicy odniósł się wicerzecznik Prawa i Sprawiedliwości Radosław Fogiel, który podkreślił w rozmowie z PAP, że "same zarzuty Rafała Trzaskowskiego są tak absurdalne, że szkoda je w ogóle komentować, bo sugerują kompletny brak kontaktu z rzeczywistością".

Zdaniem Fogla, "warto przy tej okazji wskazać hipokryzję Rafała Trzaskowskiego, który dziś oburza się, a jeszcze kilka dni temu brał udział i zachęcał do udziału w nielegalnych zgromadzeniach, które, chociażby pod względem epidemicznym, były równie niebezpieczne". Według polityka PiS należy potępić wszystkie akty agresji i destrukcji. - Ale Rafał Trzaskowski ubolewa i mówi, że miasto stołeczne Warszawa będzie wyliczało koszty. Pytanie, czy już wyliczył koszty zniszczeń, które w przeciągu ostatnich tygodni miały miejsce w Warszawie - zaznaczył Fogiel.

"Zachowanie chuliganów, ich agresja i zagrażanie bezpieczeństwu innych osób wymagały zdecydowanej reakcji z naszej strony. Będziemy ustalać tożsamość wszystkich uczestników takich burd i ataków na policjantów oraz pociągać ich do odpowiedzialności przed sądem" - zapowiada Komenda Stołeczna Policji na Twitterze.

Wcześniej policja informowała, że działania przed Stadionem Narodowym miały między innymi związek z tym, że obecnie działa tam szpital tymczasowy dla chorych na Covid-19. "Policjanci musieli działać zdecydowanie, aby udrażniać blokowane przez chuliganów drogi przejazdu dla karetek pogotowia i aut zaopatrzenia wiozących respiratory" - czytamy we wpisie.

"Kończymy zmotoryzowany Marsz Niepodległości. Dziękujemy wszystkim, którzy uczcili dzisiejsze święto razem ze Stowarzyszeniem Marsz Niepodległości" - napisał na Twitterze Robert Bąkiewicz, prezez Stowarzyszenia Marsz Niepodległości. Dodał też, że marsz odcina się od wszystkich prowokacji, w tym ze strony policji.

Jak relacjonują reporterzy PAP, którzy są przy błoniach Stadionu Narodowego, gdzie marsz przeszedł z centrum, są tam już tylko nieliczne grupki manifestantów. Reszta uczestników rozeszła się. Wcześniej przy błoniach, a także przy stacji Warszawa Stadion doszło do starać z policją. W kierunku funkcjonariuszy rzucano między innymi race, petardy czy butelki. Z okolicy stadionu odjeżdża również policja.

Zarząd Transportu Miejskiego informuje o wznowieniu ruchu tramwajowego na Marszałkowskiej. Jeżdżą też już pociągi na linii średnicowej między stacjami Warszawa Wschodnia - Warszawa Zachodnia.

Przejezdne są też Aleje Jerozolimskie na odcinku od placu Zawiszy do Marszałkowskiej, a także wszystkie poprzeczne ulice na tej trasie.

Do zamieszek na ulicach Warszawy odniósł się w rozmowie z PAP rzecznik stowarzyszenia Marsz Niepodległości Damian Kita. - Uważamy, że nałożyło się kilka spraw. Po pierwsze - z naszej perspektywy - policja przyjęła prowokacyjną postawę. Z drugiej strony widzieliśmy zamaskowanych aktywistów tak zwanej Antify, którzy wybiegali z tłumu - powiedział. Jak dodał, "te zachowania pociągnęły niestety też i innych uczestników, którzy się włączyli się do tego incydentu".

- Jeśli chodzi o pożar mieszkania to my, mówię tu o sobie, o prezesie stowarzyszeniu Marszu Niepodległości Robercie Bąkiewiczu, byliśmy w tym momencie na tamtym odcinku mostu i widzieliśmy rzucających race w kierunku balkonów. Widzieliśmy też, że dwa balkony obok stała ustawiona kamera, a operator też był ubrany na czarno, więc też jesteśmy przekonani, że to była prowokacja w wywołanie jakichś napięć, także ideologicznych - ocenił Kita

.

Na stronie Antifa - Polska na Facebooku pojawiło się oświadczenie w sprawie oskarżeń ze strony organizatorów marszu. "Zgodnie z decyzją Koalicja Antyfaszystowska na ulicach Warszawy nie było dziś żadnej zorganizowanej obecności antyfaszystowskiej. Wbrew bezczelnym kłamstwom faszysty Roberta Winnickiego nie było żadnej Antify pod Empikiem, a tym bardziej w tłumie. Jak zawsze winą za wszelkie działania niesubordynowanych faszystowskich - 'kibicowskich' bojówek próbują obarczyć nas" - czytamy.

Działania służb na stacji Warszawa Stadion powodują utrudnienia w kursowaniu pociągów Szybiej Kolei Miejskiej i Kolei Mazowieckich. Chodzi o składy linii: R1, R2, R3, R6, R7, R8, RL, S1, S2, S3.

Część uczestników manifestacji schroniła się na stacji Warszawa Stadion. Grupki policjantów próbują wejść na stację, uciekający rzucają w ich stronę zapalone race.

Policja odcięła dostęp ludziom zgromadzonym na błoniach do stacji Warszawa Stadion. Stamtąd dobiegają odgłosy petard.

ZTM poinformował, że wstrzymano ruch pociągów na odcinku Warszawa-Wschodnia - Warszawa-Zachodnia.

Policja wciąż apeluje o rozejście się, przypomina, że jest to nielegalne zgromadzenie i że nie odpowiada za zniszczenia materialne.

Na błoniach przy Stadionie Narodowym zebrał się tłum, który rzuca w policję racami i butelkami. Policja apeluje o rozejście się, przypomina, że jest to nielegalne zgromadzenie i że nie odpowiada za zniszczenia materialne.

Funkcjonariusze - jak relacjonuje reporter PAP, który jest na miejscu - zatrzymali już kilka najbardziej agresywnych osób. W ramach dalszych działań policja otacza demonstrantów, którzy gromadzą się na błoniach. W to miejsce kierowane są kolejne grupy funkcjonariuszy ściąganych z lewobrzeżnej Warszawy.

"W celu przywrócenia porządku publicznego, w ramach obowiązującego prawa prowadzone są działania pododdziałów zwartych policji. Kilku policjantów zostało rannych. Wykorzystywane są środki przymusu bezpośredniego w tym gaz pieprzowy i w indywidualnych przypadkach broń gładkolufowa" - podaje stołeczna policja na Twitterze.

Policjanci patrolują okolice mostu Poniatowskiego również z motorówek na Wiśle.

W mediach społecznościowych pojawiło się nagranie z Alej Jerozolimskich, na którym widać race lecące w kierunku balkonu z tęczową flagą i banerem Strajku Kobiet.

Jak relacjonuje Paweł Łukasik z TVN24 największa część zgromadzenia jest obecnie w rejonie Stadionu Narodowego. - Jest chaos i pewna spontaniczność, zwłaszcza jeśli chodzi o młodych, zamaskowanych ludzi, którzy działają tylko według sobie znanego scenariusza, jeśli w ogóle jakikolwiek scenariusz w tym jest. Z drugiej strony jest też marsz w formule rajdu. Jest tu straż marszu, która jest również widoczna, ale nie jest w stanie zapanować nad wszystkimi uczestnikami. Jest też przejazd i samochody - oddzielane i systematycznie wpuszczane na przystrojoną trasę marszu. W tej chwili to (rajd - red.), gdzieś jest w dalszym tle, a na pierwszym ten scenariusz pisany bardzo na bieżąco - opisuje reporter. Jak dodaje nie wiadomo jeszcze, jaka będzie dalsza formuła zgromadzenia.

Do zamieszek z udziałem chuliganów doszło również w pobliżu salonu sieci Empik przy rondzie de Gaulle'a.

W rozmowie z PAP Karolina Gałecka powiedziała, że doszło do starć z policją i sytuacji niebezpiecznych. Podkreśliła, że kompetencje do działań mają w tej sytuacji organy ścigania, policja i to jej rolą jest zaprowadzenie porządku. "Miasto absolutnie w związku z tym, że to jest zgromadzenie nielegalne, nie ma możliwości podjęcia działań w tym zakresie" - zaznaczyła.

W stronę, gdzie doszło do starć, pojechały od strony Ronda Dmowskiego trzy karetki pogotowia. Ratownicy opatrują ludzi leżących na chodniku przy al. Jerozolimskich.

Czoło zmotoryzowanego Marszu Niepodległości dojechało do Ronda Waszyngtona. Pojazdy uczestników marszu poprzedzają samochody policyjne. Kierowcy motocykli i aut przesuwają się powoli używając klaksonów. Tłumy pieszych wypełniają most Poniatowskiego.

Dojazd do Ronda Waszyngtona poza zjazdem z mostu jest zamknięty przez policję. Samo rondo zostało otoczone płotkami. Wzdłuż nich, co kilka metrów stoją funkcjonariusze wyposażeni w długie pałki, broń gładkolufową, tarcze i hełmy. Na Nowym Świecie stoi też wóz z armatką wodną.

W jednym z mieszkań znadjujących się na trasie marszu, w pobliżu mostu Poniatowskiego, wybuchł pożar. Na jednym z pięter budynku znajduje się tęczowa flaga.

Do zamieszek dochodzi też pod Muzeum Narodowym. Zebrani pod budynkiem chuligani ubrani na czarno rzucają w budynek muzeum oraz wokół niego barierkami zabezpieczającymi, które ustawiła policja oraz elektrycznymi hulajnogami.

Jak informuje Polska Agencja Prasowa, maszerujący rzucają racami i petardami w okna m.in. Domu Kultury Śródmieście, budynków wokół ronda Charles'a de Gaulle'a, a także policjantów i dziennikarzy.

Obecny na miejscu reporter PAP przekazał, że policja wbiegła w tłum demonstrujących. - Po konfrontacji z policją przy bramie Empiku tłum demonstrantów przełamał barierki i ruszył na Nowy Świat w kierunku Mysiej - poinformował

Czoło marszu dotarło już do mostu Poniatowskiego.

Jak poinformowała na antenie TVN24 rzeczniczka ratusza Karolina Gałecka, na trasie marszu dochodzi do niebezpiecznych sytuacji.

- Kilka minut temu otrzymałam informację, że doszło do próby podpalenia drzwi jednego z biur administracyjnych urzędu miasta przy Alejach Jerozolimskich. Doszło tam do starć z policją - powiedziała rzeczniczka ratusza.

"W rejonie Ronda de Gaulle'a grupy chuliganów zaatakowały policjantów chroniących bezpieczeństwa innych ludzi. Do działań wprowadzono pododdziały zwarte. W celu przywrócenia porządku prawnego wykorzystywane są środki przymusu bezpośredniego" - informuje policja.

W okolicy Śródmieścia lata policyjny śmigłowiec.

Zanim marsz ruszył w kierunku Pragi do zgromadzonych przemawiali - prezes Ruchu Narodowego poseł Robert Winnicki, prezes Młodzieży Wszechpolskiej Ziemowit Przebitkowski i prezes stowarzyszenia Marsz Niepodległości Robert Bąkiewicz. Po przemówieniach zgromadzeni odśpiewali rotę.

- Samochody, motocykle i tłum ruszyli w kierunku ronda Waszyngtona. Potem najprawdopodobniej ten marsz zawróci i będzie w drugą stronę szedł i jechał samochodami i motocyklami – przekazał reporter TVN24 Paweł Łukasik.

Sylwester Marczak zapewnił również, że policja przekazywała informacje o swoich działaniach ratuszowi.

Marczak odniósł się również do słów rzeczniczki ratusza, Karoliny Gałeckiej.

- Mam wrażenie, że pani rzecznik wypowiada się w oparciu o informacje, które przekazywane są być może przez Twittera lub inne środki przekazu. W przypadku działań policji, nasze informacje są zbierane z wielu źródeł. Wypowiedź pani rzecznik była emocjonalna. Bo w tej chwili widzimy dużą grupę osób, dużą grupę pojazdów. Nasze działania skupiają się przede wszystkim, żeby było bezpiecznie – powiedział rzecznik KSP.

Policja nawołuje zgromadzonych do rozejścia się. - Mamy do czynienia ze zgromadzeniem, które ma charakter nielegalny. Stąd takie komunikaty są kierowane do osób zgromadzonych – powiedział na antenie TVN24 Sylwester Marczak, rzecznik prasowy Komendy Stołecznej Policji.

Komenda Stołeczna Policji poinformowała na Twitterze, że podejmowane są interwencje wobec osób, które w Alejach Jerozolimskich używały materiałów pirotechnicznych. "Zabezpieczono kilkadziesiąt sztuk rac i świec dymnych. Legitymowane są osoby, które używały takich materiałów" - przekazano.

Gałecka zwróciła również uwagę na brak współpracy ze strony policji.

- Nie możemy tu również mówić o zgromadzeniu spontanicznym, bo policja zabezpieczała ten przemarsz barierkami od godziny 12. Nie otrzymaliśmy żadnego pisma ani informacji ze strony policji, że zabezpiecza marsz niepodległości – przyznała rzeczniczka ratusza.

- W naszej rzeczywistości prawnej doszło sytuacji w której organizator marszu nie respektuje wyroków sądu. To jest informacja kluczowa, bo był zakaz organziowania tego marszu przez prezydenta Trzaskowskiego. A z drugiej strony mieliśmy wyrok sądu – skomentowała na antenie TVN24 Karolina Gałecka, rzeczniczka ratusza.

- W tym momencie trudno jest powiedzieć, czy to jest przemarsz, czy to jest przejazd – dodała.

Jak przekazał reporter TVN24 Paweł Łukasik, poza zapowiadaną kawalkadą są też uczestnicy piesi. Grupy zbierają się w różnych miejscach. Wchodzą na pasy, którymi mają jechać pojazdy.

- Nie ma na razie informacji o większych incydentach poza odpalanymi racami. Słychać policyjne komunikaty nawołujące do rozejścia się z uwagi na sytuację epidemiologiczną – powiedział na antenie TVN24 Łukasik.

Narodowcy gromadzą się również przed Pałacem Kultury i Nauki. Grupa odpaliła race.

Niektórzy uczestnicy manifestacji przyjechali na rowerach. Przejazd w kierunku Wisły ma rozpocząć się o godzinie 14.

Przy rondzie Dmowskiego gromadzą się nie tylko pojazdy. Duża grupa osób porusza się pieszo.

Stołeczna policja informuje, że zablokowane dla ruchu są Al. Jerozolimskie od pl. Zawiszy do ronda Waszyngtona. Nie można też przejechać przez Aleje ulicami Kruczą, Bracką czy Emilii Plater.

Tegoroczny Marsz Niepodległości odbywa się pod hasłem "Nasza cywilizacja, nasze zasady". Z uwagi na sytuację epidemiczną wydarzenie ma formę przejazdu samochodowego. Jednak przy rondzie Dmowskiego zebrało się kilkaset osób. Mają biało-czerwone flagi i opaski. Na pl. Defilad natomiast zbiórkę maja członkowie Straży Marszu Niepodległości.