Lewis i Mogridge wiedzą, gdzie są kierowcy z mostu Łazienkowskiego

Korki to codzienność w WarszawieLech Marcinczak / tvnwarszawa.pl

Stoisz w korku, w swoim samochodzie. Niby wolisz tak, niż w zatłoczonym "bydłowozie", ale gdy mija Cię autobus pędzący puściutkim buspasem, dostajesz szału. Niesłusznie - choć o tym nie wiesz, Ty też jedziesz dzięki niemu szybciej.

Przypomnijmy: według danych dostarczonych przez Zarząd Dróg Miejskich, po pożarze mostu Łazienkowskiego, ruch na sąsiednich przeprawach (Siekierkowskim, Poniatowskiego i Świętokrzyskim) wzrósł o 53 tysiące pojazdów na dobę. To tylko połowa ruchu, jaki obsługiwał spalony most. 52 tysiące kierowców gdzieś się rozpłynęło.

Urzędnicy nie wiedzą gdzie. Zarząd Transportu Miejskiego nie ma danych, które pokazałyby jednoznacznie, że kierowcy przesiedli się do komunikacji miejskiej, w tym do II linii metra. Z kolei ZDM nie jest w stanie potwierdzić własnego przypuszczenia, że "brakujące" pojazdy, to ruch tranzytowy, który po prostu uciekł z Warszawy.

Gdzie się podziało 50 tysięcy samochodów?
Gdzie się podziało 50 tysięcy samochodów?Artur Węgrzynowicz / tvnwarszawa.pl

Nauka o korkach

Skoro nie ma twardych danych, możemy tylko spekulować. Z pomocą przychodzą wspomniani w tytule panowie Lewis i Mogridge. Dwaj badacze, którzy w drugiej połowie XX wieku zaobserwowali prawidłowość stojącą w sprzeczności z "chłopskim rozumem", na który chętnie powołują się przeciwnicy buspasów i inwestowania w komunikację miejską.

Zauważyli mianowicie, że budowanie dróg nie prowadzi do rozładowania korków. Przeciwnie - każda nowa lub poszerzona arteria w krótkim czasie też się zatyka, a dzieje się tak, bo na wieść o jej otwarciu zaczynają z niej korzystać równocześnie trzy grupy kierowców: ci, którzy do tej pory jeździli innymi trasami, ci, którzy do tej pory starali się jeździć poza godzinami szczytu i wreszcie ci, którzy do tej pory wybierali komunikację miejską.

Niemiecki matematyk Dietrich Braess opisał tę prawidłowość twierdzeniem, które - jak się później okazało - ma też zastosowanie do sieci komputerowych czy energetycznych. Wynika z niego m.in., że możliwa jest nawet sytuacja, gdy oddanie do użytku nowej drogi... wydłuża czas przejazdu.

Obserwacje i twierdzenia te potwierdzono zarówno w eksperymentach laboratoryjnych, jak i na konkretnych przykładach. Do najbardziej spektakularnych należy z pewnością rozbiórka trasy szybkiego ruchu w seulskiej dzielnicy Cheonggyecheon, która... usprawniła ruch w całej okolicy. Ale Warszawa nie jest wyjątkiem - prawo Lewisa-Mogridge'a działa i tu, co sprawdzał Wojciech Szymalski z Zielonego Mazowsza, m.in. na przykładzie poszerzenia ulicy Górczewskiej, otwarcia estakady nad rondem Starzyńskiego czy kolejnych etapów budowy Trasy Siekierkowskiej.

PRZECZYTAJ ANALIZY ZIELONEGO MAZOWSZA

Korek pełen paradoksów

Rozwinięciem tych obserwacji jest z kolei paradoks Downsa-Thomsona, dla kierowców być może jeszcze trudniejszy do przyjęcia. Mówi on bowiem, że prędkość, z jaką porusza się kierowca samochodu w mieście jest zależna od prędkości, z jaką porusza się... pasażer komunikacji publicznej.

Twierdzenie to obwarowane jest ważnymi zastrzeżeniami. Po pierwsze, dotyczy komunikacji poruszającej się w wydzielonych korytarzach, a więc metra, kolei, tramwajów na wydzielonych torowiskach i autobusów na buspasach. Po drugie prędkość liczy się dla podróży "od drzwi do drzwi", co oznacza, że ważne jest nie tylko, czym się jedzie, ale też to, jak daleko jest z domu na przystanek oraz jak wygodne są przesiadki.

Przy takich zastrzeżeniach wyjaśnienie paradoksu staje jest proste: im lepiej to wszystko działa, tym chętniej korzysta się z komunikacji miejskiej. A im więcej osób się do niej przesądzie, tym luźniej jest na drogach. W ten sposób z uruchomienia buspasa czy ścieżki rowerowej korzystają nawet ci kierowcy, którzy na internetowych forach najgłośniej na nie pomstują.

Oczywiście stojąc w korku trudno w to wszystko uwierzyć. Szczególnie w obliczu zamknięcia mostu Łazienkowskiego. Nikt bowiem nie przeczy, że po mieście jeździ się teraz trudniej. Ale to nie znaczy, że opisane wyżej zjawiska nie odnoszą się do Warszawy. Firma Targeo opublikowała pierwsze badania ruchu po zamknięciu mostu Łazienkowskiego. Skupiła się na Trasie Siekierkowskiej, którą - decyzją ratusza - pozostawiono w całości do dyspozycji kierowców. Jak się okazuje, wprowadzenie buspasa na moście Poniatowskiego wcale nie spowodowało, że kierowcy uciekli z niego na most Siekierkowski. Ruch tam nie wzrósł, a w kierunku Rembertowa nawet nieznacznie zmalał! Za to po likwidacji pasa dla autobusów na moście Poniatowskiego sytuacja na trasie Siekierkowskiej znacznie się pogorszyła.

To oczywiście tylko wyrywkowe dane, nieobejmujące np. sytuacji na Saskiej Kępie czy w Al. Jerozolimskich, która pogorszyła się na tyle, że miasto zdecydowało się na likwidację buspasa na moście. Przy braku kompleksowych danych nie sposób ocenić które rozwiązanie pomaga, a które jednak szkodzi. Miasto takie dane powinno zacząć gromadzić i analizować jak najszybciej - w XXI wieku nie jest to skomplikowane, a korzyść - oczywista. Ale nawet bez nich widać, jak wrażliwym na zmiany organizmem jest miejski ruch. Widać też, że opisane wyżej paradoksy rzeczywiście działają.

Kierowco, walcz o buspas!

Z tego zaś wynika, że celem, do którego powinno zmierzać miasto, nie musi być wcale całkowita rezygnacja z samochodów (choć są i takie próby - Hamburg i Helsinki zamierzają w ciągu kilku do kilkunastu lat całkowicie pozbyć się indywidualnego ruchu samochodowego z centrów). Wiadomo przecież, że są tacy, którzy inaczej do celu nie dotrą, bo mają ciężkie bagaże, pecha mieszkać na drugim końcu miasta, trójkę dzieci uczących się w różnych miejscach czy jeden z milionów powtarzających się w komentarzach powodów. Nie chodzi o to, by wszystkich wsadzić do autobusów, a o to, by przesiadła się do nich choć część z nas. Wtedy wygodniej będzie wszystkim; i tym w autobusach, i tym, którzy za żadne skarby nie zrezygnują z czterech kółek.

Rozsądnie zaplanowany buspas może więc być równie dobrą wiadomością dla pasażerów, co dla kierowców, także w obliczu zamknięcia mostu. Co więcej, takie awaryjne zamknięcie można wykorzystać do zmiany przyzwyczajeń mieszkańców. I nie jest to kwestia spekulacji, a opisane powyżej reguły nie są ciekawostkami dla hobbystów - to dziś podstawowa wiedza planistów i inżynierów ruchu na całym świecie.

W Warszawie buspasy wciąż budzą wprawdzie wrogość kierowców, ale udało się przynajmniej przełamać ostrożność urzędników: sam fakt, że po pożarze mostu Łazienkowskiego od razu wzięli się za ich wytyczanie świadczy, że zmiana jednak postępuje (choć pomysł, by z tego samego powodu likwidować pasy rowerowe na Tamce dowodzi, że fakty wciąż nie docierają do wszystkich urzędników). Społeczny opór też jest dziś letni, w porównaniu z temperaturą sporów, gdy malowano pierwsze buspasy. O awanturze, jaka wybuchła, gdy wytyczano je na Trasie Łazienkowskiej, nie mówiąc.

I dobrze, bo te spory są zupełnie niepotrzebne. Kierowcy nie są bowiem wcale wrogami rowerzystów ani pasażerów. I nie chodzi nawet o to, że każdy kierowca bywa czasem jednym z nich. Wydajniejszy transport i szybsze podróżowanie to wspólny interes wszystkich użytkowników miasta, a świat zna już od dawna skuteczne narzędzia, by to osiągnąć. Ci, którzy nie chcą rezygnować z aut, powinni najmocniej walczyć o buspasy, ścieżki rowerowe czy priorytet dla tramwajów.

Miasto bez samochodów
Miasto bez samochodówTVN 24

Karol Kobos

Źródło zdjęcia głównego: Lech Marcinczak / tvnwarszawa.pl

Pozostałe wiadomości

W okolicy Mławy policjant, w czasie wolnym od służby, zauważył podejrzanie zachowującego się kierowcę opla. Zatrzymał go i wezwał patrol. 40-latek "wydmuchał" 2,5 promila. Samochód został skonfiskowany, a mężczyzna trafił do aresztu.

Jechał z uszkodzonym kołem, "wydmuchał" 2,5 promila. Samochodu już nie zobaczy

Jechał z uszkodzonym kołem, "wydmuchał" 2,5 promila. Samochodu już nie zobaczy

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Kłęby dymu, ogień i głośny wybuch wystraszyły mieszkańców jednej z ulic na Białołęce - informują strażnicy miejscy.

Płonął niewielki dom, słychać było wybuchy

Płonął niewielki dom, słychać było wybuchy

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Najwyższa Izba Kontroli przeprowadziła inspekcję w Muzeum Narodowym w Warszawie. Ta wykazała, że w najważniejszym polskim muzeum zaginęło ponad 100 dzieł sztuki. Część udało się już odnaleźć.

Zaginięcie ponad 100 dzieł w Muzeum Narodowego. "Część udało się odzyskać"

Zaginięcie ponad 100 dzieł w Muzeum Narodowego. "Część udało się odzyskać"

Źródło:
PAP, tvnwarszawa.pl

Śledczy zakończyli postępowanie w sprawie znalezionego w przepompowni ścieków ciała noworodka. - Nie ustalono rodziców dziecka - przekazała prokuratura.

Ciało noworodka w przepompowni ścieków. Koniec śledztwa

Ciało noworodka w przepompowni ścieków. Koniec śledztwa

Źródło:
tvnwarszawa.pl

"Zakończono prace nad dokumentacją projektową kina Tęcza" - poinformował w piątek ratusz. Od momentu jego budowy w 1929 roku, jako kotłowni centralnego ogrzewania, Tęcza przeszła wiele zmian i transformacji. Teraz przygotowuje się na kolejny etap swojej historii.

Projekt jest gotowy. Urzędnicy o nowym kinie Tęcza

Projekt jest gotowy. Urzędnicy o nowym kinie Tęcza

Źródło:
tvnwarszawa.pl

W piątek, sobotę i niedzielę (29-31 marca) ulicami Warszawy przejdą drogi krzyżowe i procesje rezurekcyjne. W czasie uroczystości ruch na drogach może być chwilowo wstrzymywany.

Droga krzyżowa, procesje i rezurekcje. Może być wstrzymywany ruch

Droga krzyżowa, procesje i rezurekcje. Może być wstrzymywany ruch

Źródło:
PAP

Z utrudnieniami muszą się liczyć kierowcy podróżujący trasą S2. Przejazd blokuje auto leżące na dachu, na miejscu pracują służby.

Dachowanie na trasie S2

Dachowanie na trasie S2

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Policjanci północnopraskiej grupy Skorpion na gorącym uczynku zatrzymali 37-letniego mężczyznę, który usiłował włamać się do mercedesa. Zabezpieczyli narzędzia, którymi chciał pokonać zabezpieczenia pojazdu. 37-latek usłyszał trzy zarzuty, grozi mu kara do 10 lat pozbawienia wolności.

Akcja Skorpionów i zatrzymanie podczas próby włamania do auta

Akcja Skorpionów i zatrzymanie podczas próby włamania do auta

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Jak postępować w przypadku znalezienia młodego ptaka lub innego młodego zwierzaka? Okazuje się, że nasza pomoc nie zawsze jest potrzebna, a niekiedy może wręcz zaszkodzić.

Nie zawsze pomoc jest potrzebna, może nawet zaszkodzić

Nie zawsze pomoc jest potrzebna, może nawet zaszkodzić

Źródło:
PAP

Trwa budowa parku linearnego Suwak. Gotowa jest już część alejek spacerowych, posadzono też większość drzew i część zieleni niskiej. Docelowo roślinność zajmie w parku powierzchnię około 14 tysięcy metrów kwadratowych. Będzie można ją podziwiać, wypoczywając na ławkach, leżakach i hamakach.

Powstaje park linearny

Powstaje park linearny

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Koparka połączyła nowy tunel dla pasażerów ze starym przejściem podziemnym na Dworcu Zachodnim. W grudniu Wola zyska nowe podziemne połączenie z Ochotą.

Podziemne połączenie Woli z Ochotą

Podziemne połączenie Woli z Ochotą

Źródło:
PAP, tvnwarszawa.pl

Zachęta została metaforycznie wyczyszczona. Odgłosy sprzątania: szorowania, odkurzania, froterowania można było usłyszeć podczas symbolicznego odświeżania gmachu galerii w performansie "Czyszczenie Zachęty" Katarzyny Krakowiak–Bałki.

Symboliczne "Czyszczenie Zachęty"

Symboliczne "Czyszczenie Zachęty"

Źródło:
PAP

Kładka pieszo-rowerowa łącząca brzegi Wisły, została otwarta. Od teraz panoramę stolicy mogą z niej podziwiać mieszkańcy i turyści. Konstrukcja łączy ulicę Karową na Powiślu i Okrzei na Pradze. Nowy most ma 452 metry długości i pod tym względem stał się jedną z najdłuższych tego typu przepraw na świecie.

Pierwsi spacerowicze i rowerzyści na nowym moście

Pierwsi spacerowicze i rowerzyści na nowym moście

Aktualizacja:
Źródło:
PAP/tvnwarszawa.pl

Po awaryjnym lądowania na początku marca, niewielka awionetka nadal leży na podmokłym terenie w okolicy Zakola Wawerskiego. Prokuratura do wyciągnięcia samolotu z trudno dostępnego terenu rozważa wykorzystanie śmigłowca. Jak wynika z naszych informacji, zarówno policja jak i straż pożarna nie chcą podjąć się tego zadania, a koszt wynajęcia śmigłowca od prywatnej firmy jest dla prokuratury za wysoki. 

Uszkodzony  samolot od miesiąca leży na mokradłach, ma trafić na parking kościoła. Jest jeden problem 

Uszkodzony samolot od miesiąca leży na mokradłach, ma trafić na parking kościoła. Jest jeden problem 

Źródło:
tvnwarszawa.pl

1. Warszawską Brygadę Pancerną zasiliły czołgi Abrams. Do stolicy przyjechały z Poznania. Wojskowi pochwalili się nagraniem z odbioru sprzętu. Jest to kolejna dostawa amerykańskiego.

Sznur czołgów na platformach. Abramsy przyjechały do Warszawy

Sznur czołgów na platformach. Abramsy przyjechały do Warszawy

Źródło:
tvnwarszawa.pl, TVN24

Kolizja z udziałem nietrzeźwego kierowcy na Ochocie. Brały w niej udział cztery samochody osobowe, nikt nie ucierpiał.

Cztery auta rozbite, jeden z kierowców pijany. Zderzenie przy Dworcu Zachodnim

Cztery auta rozbite, jeden z kierowców pijany. Zderzenie przy Dworcu Zachodnim

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Pojawił się nowy pomysł na zagospodarowanie kamienicy po Empiku, nieopodal ronda de Gaulle'a. Wicemarszałkini Senatu i kandydatka na prezydentkę Warszawy Magdalena Biejat zaproponowała, by urządzić tam dom rzemiosła.

Pustostan po Empiku straszy od dwóch lat. Biejat ma pomysł na kamienicę

Pustostan po Empiku straszy od dwóch lat. Biejat ma pomysł na kamienicę

Źródło:
tvnwarszawa.pl

ABW przeprowadziła w środę szereg czynności procesowych, w tym przeszukań na terenie Warszawy i Tychów - poinformował rzecznik ministra koordynatora służb specjalnych Jacek Dobrzyński. Chodzi o śledztwo w sprawie ujawnionej działalności szpiegowskiej na rzecz Rosji. Jak dodał Dobrzyński, zabezpieczono 48,5 tysiąca euro oraz 36 tysięcy dolarów.

Akcja ABW w Warszawie i Tychach przeciwko siatce rosyjskich szpiegów

Akcja ABW w Warszawie i Tychach przeciwko siatce rosyjskich szpiegów

Źródło:
tvn24.pl, PAP

W 1998 roku zginął pracownik jednej z warszawskich hurtowni. Tej sprawy przez lata nie udawało się wyjaśnić. Teraz śledczy poinformowali o przełomie i zatrzymaniu podejrzanego o zbrodnię. Usłyszał już zarzuty i został aresztowany.

Przełom w sprawie zabójstwa pracownika hurtowni. Zatrzymanie po 26 latach

Przełom w sprawie zabójstwa pracownika hurtowni. Zatrzymanie po 26 latach

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Z mieszkania w Śródmieściu zniknął zegarek warty 40 tysięcy złotych. Zostało puste pudełko, ale nie było żadnych śladów kradzieży.

Tajemnicze zaginięcie cennego zegarka

Tajemnicze zaginięcie cennego zegarka

Źródło:
tvnwarszawa.pl

W ostatni weekend marca Trakt Królewski zmieni się w deptak. Ulice Nowy Świat i Krakowskie Przedmieście, zwyczajem poprzednich lat, będą zamykane dla ruchu samochodowego.

Krakowskie Przedmieście poleca się na świąteczny spacer. Trakt Królewski znów będzie deptakiem

Krakowskie Przedmieście poleca się na świąteczny spacer. Trakt Królewski znów będzie deptakiem

Źródło:
tvnwarszawa.pl