Królewskie polowania, filmy z PRL-u, osiedle dla hutników. Spacery śladami dzielnicowych historii

Każde ze spotkań w ramach Letnich spacerów historycznych jest bezpłatne. Nie ma też ograniczeń w liczbie uczestników. Bielański urząd dzielnicy przedstawił właśnie plan na tegoroczne wakacje. W sumie odbędzie się osiem spacerów, opracowanych przez sześcioro przewodników.

Pierwszy spacer rozpocznie się w niedzielę o godzinie 11. Uczestnicy spotkają się na rogu Broniewskiego i alei Armii Krajowej. Jego tematem będą tajemnice Parku Olszyna, znajdującego się na skraju osiedla Słodowiec.

Na terenie parku odnaleźć można niemal 80-letni drzewostan olszy czarnej oraz dolinę dawnej rzeki Rudawki. "W tej niewielkiej enklawie półnaturalnej przyrody spotkać można wiele rodzimych roślin i zwierząt, których obecność zadziwia, jeśli weźmie się pod uwagę jej miejskie otoczenie. Możemy tu spotkać leśną czartawę pospolitą czy pełzającego nad wodą zaskrońca zwyczajnego. Drzewostan stanowi ostoję licznych gatunków ptaków, z których część to gatunki lęgowe, jak zięba czy drozd śpiewak" - czytamy w komunikacie urzędu dzielnicy.

Podczas spaceru pojawi się wiele ciekawostek - kto w czynie społecznym założył park, w jaki sposób jest on związany z majątkiem Izabeli Czartoryskiej oraz czego dotyczy mroczna historia "wrzącej górki", która zajmowała teren między dzisiejszymi ulicami Broniewskiego, Duracza, Gąbińską i aleją Armii Krajowej. Na trasie będzie też przystanek przy kapliczce, przed którą gromadziły się tłumy warszawiaków, mających maryjne objawienia. O historii opowiadać będzie przewodniczka Agnieszka Trepkowska.

Spacer będzie też miał drugą część - przyrodniczą. O zieleni opowiedzą Dorota i Piotr Mędrzyccy. Oboje przed trzema laty przeprowadzili w Parku Olszyna wraz z grupą ekspertów i mieszkańców badanie BioBlitz, polegające na poszukiwaniu jak największej liczby gatunków roślin i zwierząt. Uczestnicy spaceru otrzymają broszurę z podsumowaniem badania wydaną przez Wydział Ochrony Środowiska Urzędu Dzielnicy Bielany.

W kolejną niedzielę, 17 lipca, planowany jest spacer "Filmowe Bielany. Szlakiem kultowy filmów PRL". Rozpocznie się o godzinie 11 przy skrzyżowaniu ulic Czechowa i Horacego.

Przewodniczka Małgorzata Pindera oprowadzi miłośników kina po miejscach, gdzie kręcono sceny z takich filmów jak "Brunet wieczorową porą", "Nie ma róży bez ognia", "Filip z konopi", "Jan Serce", i "07 zgłoś się".

Spacer planowany na 24 lipca będzie poświęcony latom powojennym na Bielanach. Uczestnicy będą mogli posłuchać opowieści o tym, jak przebiegała wówczas odbudowa dzielnicy i jak toczyło się życie społeczne. Start o godzinie 11 sprzed Szpitala Bielańskiego przy ulicy Cegłowskiej.

"Dynamika odbudowy i budowy stolicy rusza z impetem już w 1945 i powoli traci pęd wraz ze zmianą priorytetów inwestycyjnych władzy, cięciem kosztów i sytuacją geopolityczną. Ale wyż demograficzny, rozwój miasta i ambicje mieszkańców Warszawy wymagają pewnych decyzji budowlanych. Obiekty, bez których nie wyobrażamy sobie codzienności niosą ze sobą ciekawe historie" - pisze o temacie spaceru bielański ratusz. Szczegóły zdradzi przewodniczka Agnieszka Trepkowska.

"Uczty, polowania i modlitwa. Królewskie życie na Bielanach" - to temat spaceru planowanego na ostatnią niedzielę lipca. Rozpocznie się on o godzinie 11 od zbiórki przy stacji metra Słodowiec, obok wejścia od strony ulicy Żeromskiego.

Przewodniczka Małgorzata Pindera opowie, gdzie polscy królowie urządzali wystawne przyjęcia, polowali na grubego zwierza oraz oddawali się modlitwie. Opowie też o królu, którego uwięziono na Bielanach, i o innym, którego serce spoczęło na terenie dzielnicy.

Sierpień rozpocznie się od spaceru poświęconego dziejom osiedla Wawrzyszew. 7 sierpnia miejscem zbiórki będzie Bielański Ośrodek Kultury przy ulicy Goldoniego. Od godziny 11 Mateusz Napieralski, badacz dziejów Młocin i okolic, będzie opowiadał o sięgającej XIV wieku historii Wawrzyszewa.

"Odwiedzimy zabytkowy kościół z XVI wieku oraz dowiemy się kim był Adam Edward Brustman, patron stawów zlokalizowanych w sercu osiedla. Nie zabraknie również ciekawostek o Instytucie Agronomicznym z Marymontu (obecne SGGW), który na Wawrzyszewie prowadził hodowlę owiec. Poznamy również historię blokowiska powstałego w latach 70., Centrum Kultury Robotniczej (dzisiejszy Bielański Ośrodek Kultury) i bazaru Wolumen. Odwiedzimy też zabytkowe nagrobki na Cmentarzu Wawrzyszewskim i zobaczymy miejsce, gdzie w latach 70. działało kino letnie" - zapowiada urząd dzielnicy.

Następny spacer odbędzie się 14 sierpnia o godzinie 11. Tym razem uczestnicy zawędrują za bramy Akademii Wychowania Fizycznego przy Marymonckiej, gdzie posłuchają o pięknie sportu i architektury. Opowiadać będzie przewodniczka Agnieszka Trepkowska.

"Spacer po terenie dzisiejszej Akademii Wychowania Fizycznego to uczta dla oka i porządna dawka zdrowia dla naszego organizmu. Elegancka architektura gmachu głównego i budynków znajdujących się w kompleksie uczelni to wizytówka jednego z najlepszych twórców przedwojennego modernizmu. Jeśli jeszcze uzmysłowimy sobie, że uczelnia graniczy z pięknym, starym lasem bielańskim dostarczającym powietrze płucom sportowców ćwiczących na obiektach sportowych, to sami pragniemy przebywać jak najdłużej i jak najczęściej w tej przestrzeni. W trakcie wycieczki wejdziemy do niektórych budynków uczelni m.in. izby pamięci w Rektoracie, gdzie znajdziemy wiele cennych eksponatów" - podano w komunikacie.

W niedzielę, 21 sierpnia, odbędzie się spacer "Szlakiem Wielkiej Rury". Będzie to historyczna wyprawa wzdłuż trasy przebiegu kolektora bielańskiego, zbudowanego 136 lat temu. Poprowadzi ją varsavianista i założyciel portalu warszawa1939.pl Ryszard Mączewski. Zbiórka o godzinie 11 na placu Jacka Kuronia.

"Kolektor zbudowany według projektu Williama i Williama Herleena Lindleyów będzie pretekstem do opowiedzenia nie tylko o historii warszawskich wodociągów i kanalizacji, ale zwłaszcza do poznania obiektów znajdujących się na jego trasie - istniejących, nieistniejących i niepowstałych, m.in.: międzywojennych szkół powszechnych, willi malarza Stefana Norblina, stadionu AWF, cegielni miejskiej i warsztatów samochodowych, doświadczalnej oczyszczalni ścieków na Kaskadzie oraz cerkwi polowej" - zapowiada urząd dzielnicy.

Ostatni spacer odbędzie się 28 sierpnia o godzinie 11. Uczestnicy wyruszą ze skrzyżowania ulic Nocznickiego i Balcerzaka z przewodnikiem Maciejem Sotomskim, który opowie o historii Wrzeciona i bielańskiej huty, pokaże też unikalne fotografie.

Podczas spaceru nie zabraknie lokalnych ciekawostek, między innymi o tym, gdzie powstało pierwsze bielańskie kino i gdzie odbyła się najsłynniejsza lotnicza akcja zbrojna Armii Krajowej. "Poznamy również miejską legendę o czarnej ręce, a także odwiedzimy teren, gdzie mieściło się składowisko KBM Warszawa Północ - budowniczych warszawskich osiedli. Na spacerze nie zabraknie również informacji o dawnej jednostce wojskowej mieszczącej się na Wrzecionie oraz odwiedzimy pierwszy budynek powstały dla hutników, a wybudowany przez ówczesną Spółdzielnię Mieszkaniową 'Hutnik'" - wyliczają urzędnicy.

"Letnie spacery historyczne" są organizowane są przy wsparciu Urzędu Dzielnicy Bielany, Bielańskiego Ośrodka Kultury oraz Biblioteki Publicznej dla Dzielnicy Bielany. Odpowiada za nie Bielańska Fototeka, zajmująca się archiwizowaniem i opisywaniem historycznych zdjęć dzielnicy.

Dodatkowe informacje o projekcie można uzyskać pod numerem telefonu 22 443 47 62 lub pisząc na adres: bielany.fototeka@um.warszawa.pl.

Informowaliśmy też o zdjęciach Bielan i Żoliborza z lat 60., które jeden z mieszkańców odnalazł na śmietniku: