Pałacowa kamienica zmieniona w "szare pudło". Losy budynku przy Złotej 83

Historia budynku po wojnie
Historia budynku po wojnie
Artur Węgrzynowicz / tvnwarszawa.pl
Historia budynku po wojnieArtur Węgrzynowicz / tvnwarszawa.pl

Przed wojną zachwycała swoim wyglądem, ale w czasach Polski Ludowej ją oszpecono. O historii przepięknej pałacowej kamienicy przy Złotej 83 opowiedział nam Janusz Sujecki, obrońca stołecznych zabytków. Przypominamy materiał naszego dziennikarza Andrzeja Rejnsona, który w czerwcu ub. roku do wnętrz zamkniętego na co dzień popularnego "pekinu" zajrzał z kamerą tvnwarszawa.pl.

Skrzyżowanie ulicy Złotej i Żelaznej. Przed nami dobrze znany mieszkańcom Woli, ale zapewne też wielu warszawiakom budynek. Zamknięta na cztery spusty opatrzona tabliczką z napisem "spadający tynk" – tak dzisiaj prezentuje się z zewnątrz kamienica Krongolda, zwana również "pekinem".

Jak z Wiednia

Ale to jej wnętrza tworzą niesamowity klimat. Na zarośniętym podwórzu czas zatrzymał się w miejscu - nad nami okna, w których na darmo wypatrywać żywego ducha. W jednym z nich wisi pozostawione ubranie, z innego zwisa na sznurku butelka. W środku sytuacja wygląda nie lepiej - na ziemi leży gruz, porzucone zabawki, książki, leki, nietrudno znaleźć też gazety chociażby z lat 90. i butelki.

Kiedyś ten budynek wyglądał jednak zupełnie inaczej. Powstał pod koniec XIX wieku z inicjatywy Wolfa Krongolda - znanego warszawskiego kamienicznika, którego dzisiaj nazwalibyśmy po prostu inwestorem. - To rzeczywiście był obiekt wielkogabarytowy, wielkomiejski. Kamienica miała bardzo piękny i bogaty wystrój eklektyczny – bardzo ładne balkony, zwieńczenia girlandy, gzymsy. Gdyby miał dekoracje dzisiaj, można by go swobodnie postawić w centrum Berlina czy Wiednia i nikt by się nie zdziwił. Kamienica została zwieńczona attyką z dwiema półleżącymi postaciami – młodzieńcem i starcem. Młodzieniec symbolizował nadchodzący wiek XX, a starzec odchodzący wiek XIX – zapewnia Sujecki.

"Niszczenie architektury warszawskiej"

Posiadała też piękne i reprezentacyjne klatki schodowe. Zamieszkiwali ją lokatorzy o różnym stopniu zamożności.

Kamienica praktycznie przetrwała II wojnę światową, a potem zaczęły się jej poważne problemy. - Po wojnie zaczęła się, w ramach niszczenia architektury warszawskiej, dewastacja tego obiektu. Przede wszystkim to, co zrobiono najstraszniejszego, to zbicie całkowite wystroju eklektycznego, poza attyką, i zerwanie balkonów. Całość opryskano tynkiem na szaro i z przepięknej pałacowej kamienicy wielkomiejskiej zrobiło się wielkie szare pudło, ogromna rudera – twierdzi Sujecki.

I dodaje, że zmienił się także skład ludności. - W tym momencie zaczęto meldować ludzi z marginesu. Bardzo często ludzi wychodzących z więzienia, prostytutki, alkoholików, ludzi, którzy byli usuwani z innych mieszkań komunalnych w mieście. Stworzył się rodzaj takiego specyficznego świata w tym miejscu, ale dla samej kamienicy było to fatalne, ponieważ to oznaczało dewastację i zapuszczenie – twierdzi Sujecki.

"Przeludniony jak Pekin"

Później budynek podupadał, a przed ponad 10 laty został wykwaterowany ze względu na zły stan techniczny. - Ale wcześniej - w roku 1988 – na wniosek społecznego zespołu opiekunów zabytków przy Towarzystwie Przyjaciół Warszawy, udało się tę kamienicę wpisać do rejestru zabytków – zaznacza Sujecki.

A skąd popularna nazwa "pekin"? - Są różne wytłumaczenia. Mnie jeden z mieszkańców tego budynku mówił w 1987 roku, że chodziło o ilość osób mieszkających. Powiedział: jak przeludniony jest Pekin, tak nasz budynek jest przeludniony i stąd wzięła się nazwa Pekin – wyjaśnia Sujecki.

O początkach kamienicy
O początkach kamienicyArtur Węgrzynowicz / tvnwarszawa, ze zbiorów Janusza Sujeckiego

Andrzej Rejnson

Pozostałe wiadomości

Śledczy zakończyli postępowanie w sprawie znalezionego w przepompowni ścieków ciała noworodka. - Nie ustalono rodziców dziecka - przekazała prokuratura.

Ciało noworodka w przepompowni ścieków. Koniec śledztwa

Ciało noworodka w przepompowni ścieków. Koniec śledztwa

Źródło:
tvnwarszawa.pl

W piątek, sobotę i niedzielę (29-31 marca) ulicami Warszawy przejdą drogi krzyżowe i procesje rezurekcyjne. W czasie uroczystości ruch na drogach może być chwilowo wstrzymywany.

Droga krzyżowa, procesje i rezurekcje. Może być wstrzymywany ruch

Droga krzyżowa, procesje i rezurekcje. Może być wstrzymywany ruch

Źródło:
PAP

Z utrudnieniami muszą się liczyć kierowcy podróżujący trasą S2. Przejazd blokuje auto leżące na dachu, na miejscu pracują służby.

Dachowanie na trasie S2

Dachowanie na trasie S2

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Policjanci północnopraskiej grupy Skorpion na gorącym uczynku zatrzymali 37-letniego mężczyznę, który usiłował włamać się do mercedesa. Zabezpieczyli narzędzia, którymi chciał pokonać zabezpieczenia pojazdu. 37-latek usłyszał trzy zarzuty, grozi mu kara do 10 lat pozbawienia wolności.

Akcja Skorpionów i zatrzymanie podczas próby włamania do auta

Akcja Skorpionów i zatrzymanie podczas próby włamania do auta

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Jak postępować w przypadku znalezienia młodego ptaka lub innego młodego zwierzaka? Okazuje się, że nasza pomoc nie zawsze jest potrzebna, a niekiedy może wręcz zaszkodzić.

Nie zawsze pomoc jest potrzebna, może nawet zaszkodzić

Nie zawsze pomoc jest potrzebna, może nawet zaszkodzić

Źródło:
PAP

Trwa budowa parku linearnego Suwak. Gotowa jest już część alejek spacerowych, posadzono też większość drzew i część zieleni niskiej. Docelowo roślinność zajmie w parku powierzchnię około 14 tysięcy metrów kwadratowych. Będzie można ją podziwiać, wypoczywając na ławkach, leżakach i hamakach.

Powstaje park linearny

Powstaje park linearny

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Koparka połączyła nowy tunel dla pasażerów ze starym przejściem podziemnym na Dworcu Zachodnim. W grudniu Wola zyska nowe podziemne połączenie z Ochotą.

Podziemne połączenie Woli z Ochotą

Podziemne połączenie Woli z Ochotą

Źródło:
PAP, tvnwarszawa.pl

Zachęta została metaforycznie wyczyszczona. Odgłosy sprzątania: szorowania, odkurzania, froterowania można było usłyszeć podczas symbolicznego odświeżania gmachu galerii w performansie "Czyszczenie Zachęty" Katarzyny Krakowiak–Bałki.

Symboliczne "Czyszczenie Zachęty"

Symboliczne "Czyszczenie Zachęty"

Źródło:
PAP

Kładka pieszo-rowerowa łącząca brzegi Wisły, została otwarta. Od teraz panoramę stolicy mogą z niej podziwiać mieszkańcy i turyści. Konstrukcja łączy ulicę Karową na Powiślu i Okrzei na Pradze. Nowy most ma 452 metry długości i pod tym względem stał się jedną z najdłuższych tego typu przepraw na świecie.

Pierwsi spacerowicze i rowerzyści na nowym moście

Pierwsi spacerowicze i rowerzyści na nowym moście

Aktualizacja:
Źródło:
PAP/tvnwarszawa.pl

Po awaryjnym lądowania na początku marca, niewielka awionetka nadal leży na podmokłym terenie w okolicy Zakola Wawerskiego. Prokuratura do wyciągnięcia samolotu z trudno dostępnego terenu rozważa wykorzystanie śmigłowca. Jak wynika z naszych informacji, zarówno policja jak i straż pożarna nie chcą podjąć się tego zadania, a koszt wynajęcia śmigłowca od prywatnej firmy jest dla prokuratury za wysoki. 

Uszkodzony  samolot od miesiąca leży na mokradłach, ma trafić na parking kościoła. Jest jeden problem 

Uszkodzony samolot od miesiąca leży na mokradłach, ma trafić na parking kościoła. Jest jeden problem 

Źródło:
tvnwarszawa.pl

1. Warszawską Brygadę Pancerną zasiliły czołgi Abrams. Do stolicy przyjechały z Poznania. Wojskowi pochwalili się nagraniem z odbioru sprzętu. Jest to kolejna dostawa amerykańskiego.

Sznur czołgów na platformach. Abramsy przyjechały do Warszawy

Sznur czołgów na platformach. Abramsy przyjechały do Warszawy

Źródło:
tvnwarszawa.pl, TVN24

Kolizja z udziałem nietrzeźwego kierowcy na Ochocie. Brały w niej udział cztery samochody osobowe, nikt nie ucierpiał.

Cztery auta rozbite, jeden z kierowców pijany. Zderzenie przy Dworcu Zachodnim

Cztery auta rozbite, jeden z kierowców pijany. Zderzenie przy Dworcu Zachodnim

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Pojawił się nowy pomysł na zagospodarowanie kamienicy po Empiku, nieopodal ronda de Gaulle'a. Wicemarszałkini Senatu i kandydatka na prezydentkę Warszawy Magdalena Biejat zaproponowała, by urządzić tam dom rzemiosła.

Pustostan po Empiku straszy od dwóch lat. Biejat ma pomysł na kamienicę

Pustostan po Empiku straszy od dwóch lat. Biejat ma pomysł na kamienicę

Źródło:
tvnwarszawa.pl

ABW przeprowadziła w środę szereg czynności procesowych, w tym przeszukań na terenie Warszawy i Tychów - poinformował rzecznik ministra koordynatora służb specjalnych Jacek Dobrzyński. Chodzi o śledztwo w sprawie ujawnionej działalności szpiegowskiej na rzecz Rosji. Jak dodał Dobrzyński, zabezpieczono 48,5 tysiąca euro oraz 36 tysięcy dolarów.

Akcja ABW w Warszawie i Tychach przeciwko siatce rosyjskich szpiegów

Akcja ABW w Warszawie i Tychach przeciwko siatce rosyjskich szpiegów

Źródło:
tvn24.pl, PAP

W 1998 roku zginął pracownik jednej z warszawskich hurtowni. Tej sprawy przez lata nie udawało się wyjaśnić. Teraz śledczy poinformowali o przełomie i zatrzymaniu podejrzanego o zbrodnię. Usłyszał już zarzuty i został aresztowany.

Przełom w sprawie zabójstwa pracownika hurtowni. Zatrzymanie po 26 latach

Przełom w sprawie zabójstwa pracownika hurtowni. Zatrzymanie po 26 latach

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Z mieszkania w Śródmieściu zniknął zegarek warty 40 tysięcy złotych. Zostało puste pudełko, ale nie było żadnych śladów kradzieży.

Tajemnicze zaginięcie cennego zegarka

Tajemnicze zaginięcie cennego zegarka

Źródło:
tvnwarszawa.pl

W ostatni weekend marca Trakt Królewski zmieni się w deptak. Ulice Nowy Świat i Krakowskie Przedmieście, zwyczajem poprzednich lat, będą zamykane dla ruchu samochodowego.

Krakowskie Przedmieście poleca się na świąteczny spacer. Trakt Królewski znów będzie deptakiem

Krakowskie Przedmieście poleca się na świąteczny spacer. Trakt Królewski znów będzie deptakiem

Źródło:
tvnwarszawa.pl