Małpka zamiast pistoletu. Żołnierka ma ją od upadku Powstania

[object Object]
"Nazwali ją Peemek"Głos Bohatera
wideo 2/2

Mała małpka towarzyszyła Wandzie Traczyk-Stawskiej od upadku Powstania Warszawskiego. W piątek kombatantka przekazała maskotkę dzieciom uczestniczącym w sejmowym proteście osób z niepełnosprawnościami. Przypominamy nasz tekst o Panu Peemku z lipca 2017 roku.

Dostała ją, kiedy - jak przyznaje Wanda Traczyk-Stawska - ze wstydem musiała oddać broń. Maskotka jest z nią do dziś. Znaleziony pluszak ma na imię Pan Peemek, od skrótu PM, czyli pistolet maszynowy.

Walczyła w Powstaniu Warszawskim jako strzelec, łączniczka i jako jedna z niewielu kobiet - z bronią w ręku. Działała pod pseudonimem "Pączek" w Oddziałach Osłonowych Wojskowych Zakładów Wydawniczych. Brała udział między innymi w walkach o utrzymanie elektrowni na Powiślu. 6 września została ciężko ranna w starciach na Smolnej.

Ona była wtedy piękna

- Kiedy przyszło nam kapitulować i każdy z nas był nieszczęśliwy już samym faktem, że przeżył i musi teraz ze wstydem oddać broń. A ja już szczególnie, bo tak o tę swoją broń dbałam i się do niej przywiązałam, to chłopaki poszli gdzieś i przynieśli mi tę małpę. Ona była wtedy piękna. Nazwali ją Peemek - opowiada Traczyk-Stawska w materiale przygotowanym przez stowarzyszenie Głos Bohatera.

Nazwa nie była przypadkowa. Pochodziła od skrótu PM - czyli pistolet maszynowy.

Z Peemkiem na plecaku kilkunastoletnia wtedy Wanda poszła oddać broń. - Ja z tą małpą wyszłam. To była bardzo śmieszna scena - przyznaje po latach.

- Oddawaliśmy Niemcom taką broń, którą na nich zdobyliśmy. Żeby im pokazać, ile mamy broni i ja szłam z ta małpą na plecaku i miałam pistolet, który dostałam od Zdziśka Wrony pierwszego dnia powstania -wspomina dalej łączniczka.

Pistolet, jak sama przyznaje, nie był najlepszy. - Taki jak kowboje mają na filmach, bębenkowy, "jedenastka". Jednym słowem stary grat, z tamtej wojny, pierwszej - dodaje.

- I jak ja oddawałam broń, to Niemiec, bo nas salutowali (…) spojrzał na moją gębę i na tę małpę, miał tak głupią minę. Bo to dorosły mężczyzna i z takimi pętakami, jak ja i taką bronią, jaką ja mu oddawałam… - opowiada Traczyk-Stawska.

Peemek, choć trochę zniszczony i poszarpany, jest z panią Wandą do dziś.

Niewola niemiecka

Po kapitulacji powstania Traczyk-Stawska trafiła do niewoli niemieckiej. Była jeńcem Stalagu IV B, Stalagu IV E oraz Stalagu VI C. Po wojnie wróciła do Polski, ukończyła studia psychologiczne i pracowała z dziećmi upośledzonymi.

Od 1947 roku zajmowała się również odszukiwaniem mogił powstańczych. Była inicjatorką opieki nad cmentarzem Powstańców Warszawy na Woli oraz współinicjatorką ustanowienia przez Sejm w 2015 roku Dnia Pamięci Cywilnej Ludności Powstańczej Warszawy. Pełni funkcję przewodniczącej Społecznego Komitetu ds. Cmentarza Powstańców Warszawy przy Światowym Związku Żołnierzy Armii Krajowej.

Honorowa obywatelka

W czerwcu, decyzją Rady Warszawy, Wanda Traczyk-Stawska uzyskała tytuł Honorowego Obywatela m. st. Warszawy. O jej dokonaniach mówił na posiedzeniu m. in. poseł Platformy Obywatelskiej Michał Szczerba. - Misja pani Wandy nie skończyła się z chwilą kapitulacji powstania, ale była kontynuowana przez następne 70 lat. Celem jej życia było przywrócenie w świadomości warszawiaków i całego kraju wiedzy o ludności cywilnej w okresie powstania - podkreślał.

Przypomniał też, że dzięki determinacji Traczyk-Stawskiej Sejm jednogłośnie we wrześniu 2015 roku ustanowił 2 października Dniem Pamięci o Cywilnej Ludności Warszawy. - Niewiele jest osób, które mogą nas wszystkich łączyć i zasługują na tak szczególny szacunek warszawiaków - stwierdził.

Oficjalne wręczenie tytułu honorowego obywatela odbędzie się w poniedziałek 31 sierpnia, na nadzwyczajnej sesji rady na Zamku Królewskim.

"Może przyjdzie jakiś harcerz i przeczyta?"

Podczas ubiegłorocznych obchodów rocznicy Powstania Warszawskiego Wanda Traczyk-Stawska miała kłopot z odczytaniem przemówienia z kartki. - Może przyjdzie jakiś harcerz i przeczyta, bo nie widzę. Na ochotnika, chłopcy! - zawołała w pewnym momencie. Dawnej łącznice pomógł... prezydent Andrzej Duda:

Pomógł prezydent
Pomógł prezydentTVN24

kw/mś/jb

Pozostałe wiadomości

Koparka połączyła nowy tunel dla pasażerów ze starym przejściem podziemnym na Dworcu Zachodnim. W grudniu Wola zyska nowe podziemne połączenie z Ochotą.

Podziemne połączenie Woli z Ochotą

Podziemne połączenie Woli z Ochotą

Źródło:
PAP, tvnwarszawa.pl

Kładka pieszo-rowerowa łącząca brzegi Wisły, została otwarta. Od teraz panoramę stolicy mogą z niej podziwiać mieszkańcy i turyści. Konstrukcja łączy ulicę Karową na Powiślu i Okrzei na Pradze. Nowy most ma 452 metry długości i pod tym względem stał się jedną z najdłuższych tego typu przepraw na świecie.

Pierwsi spacerowicze i rowerzyści na nowym moście

Pierwsi spacerowicze i rowerzyści na nowym moście

Aktualizacja:
Źródło:
PAP/tvnwarszawa.pl

Po awaryjnym lądowania na początku marca, niewielka awionetka nadal leży na podmokłym terenie w okolicy Zakola Wawerskiego. Prokuratura do wyciągnięcia samolotu z trudno dostępnego terenu rozważa wykorzystanie śmigłowca. Jak wynika z naszych informacji, zarówno policja jak i straż pożarna nie chcą podjąć się tego zadania, a koszt wynajęcia śmigłowca od prywatnej firmy jest dla prokuratury za wysoki. 

Uszkodzony  samolot od miesiąca leży na mokradłach, ma trafić na parking kościoła. Jest jeden problem 

Uszkodzony samolot od miesiąca leży na mokradłach, ma trafić na parking kościoła. Jest jeden problem 

Źródło:
tvnwarszawa.pl

1. Warszawską Brygadę Pancerną zasiliły czołgi Abrams. Do stolicy przyjechały z Poznania. Wojskowi pochwalili się nagraniem z odbioru sprzętu. Jest to kolejna dostawa amerykańskiego.

Sznur czołgów na platformach. Abramsy przyjechały do Warszawy

Sznur czołgów na platformach. Abramsy przyjechały do Warszawy

Źródło:
tvnwarszawa.pl, TVN24

Kolizja z udziałem nietrzeźwego kierowcy na Ochocie. Brały w niej udział cztery samochody osobowe, nikt nie ucierpiał.

Cztery auta rozbite, jeden z kierowców pijany. Zderzenie przy Dworcu Zachodnim

Cztery auta rozbite, jeden z kierowców pijany. Zderzenie przy Dworcu Zachodnim

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Pojawił się nowy pomysł na zagospodarowanie kamienicy po Empiku, nieopodal ronda de Gaulle'a. Wicemarszałkini Senatu i kandydatka na prezydentkę Warszawy Magdalena Biejat zaproponowała, by urządzić tam dom rzemiosła.

Pustostan po Empiku straszy od dwóch lat. Biejat ma pomysł na kamienicę

Pustostan po Empiku straszy od dwóch lat. Biejat ma pomysł na kamienicę

Źródło:
tvnwarszawa.pl

ABW przeprowadziła w środę szereg czynności procesowych, w tym przeszukań na terenie Warszawy i Tychów - poinformował rzecznik ministra koordynatora służb specjalnych Jacek Dobrzyński. Chodzi o śledztwo w sprawie ujawnionej działalności szpiegowskiej na rzecz Rosji. Jak dodał Dobrzyński, zabezpieczono 48,5 tysiąca euro oraz 36 tysięcy dolarów.

Akcja ABW w Warszawie i Tychach przeciwko siatce rosyjskich szpiegów

Akcja ABW w Warszawie i Tychach przeciwko siatce rosyjskich szpiegów

Źródło:
tvn24.pl, PAP

Policjanci warszawskiej drogówki dostali zgłoszenie, że na parkingu centrum handlowego przy ulicy Modlińskiej driftuje kierowca mercedesa. Zareagowali natychmiast i przerwali "popisy". Wystawili kierowcy mandat na pięć tysięcy złotych i zatrzymali dowód rejestracyjny auta.

"Popisy" na parkingu kosztowały go pięć tysięcy złotych

"Popisy" na parkingu kosztowały go pięć tysięcy złotych

Źródło:
tvnwarszawa.pl

W 1998 roku zginął pracownik jednej z warszawskich hurtowni. Tej sprawy przez lata nie udawało się wyjaśnić. Teraz śledczy poinformowali o przełomie i zatrzymaniu podejrzanego o zbrodnię. Usłyszał już zarzuty i został aresztowany.

Przełom w sprawie zabójstwa pracownika hurtowni. Zatrzymanie po 26 latach

Przełom w sprawie zabójstwa pracownika hurtowni. Zatrzymanie po 26 latach

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Z mieszkania w Śródmieściu zniknął zegarek warty 40 tysięcy złotych. Zostało puste pudełko, ale nie było żadnych śladów kradzieży.

Tajemnicze zaginięcie cennego zegarka

Tajemnicze zaginięcie cennego zegarka

Źródło:
tvnwarszawa.pl

24 automaty znaleźli funkcjonariusze podlaskiej Krajowej Administracji Skarbowej w nielegalnym salonie gier hazardowych, który zlikwidowali w Płońsku (Mazowieckie). Miesiąc temu w tym samym miejscu likwidowali podobny salon.

Dziewięć już działało, 15 było przygotowanych do rozstawienia

Dziewięć już działało, 15 było przygotowanych do rozstawienia

Źródło:
PAP

W ostatni weekend marca Trakt Królewski zmieni się w deptak. Ulice Nowy Świat i Krakowskie Przedmieście, zwyczajem poprzednich lat, będą zamykane dla ruchu samochodowego.

Krakowskie Przedmieście poleca się na świąteczny spacer. Trakt Królewski znów będzie deptakiem

Krakowskie Przedmieście poleca się na świąteczny spacer. Trakt Królewski znów będzie deptakiem

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Był pijany i nie miał prawa jazdy, spowodował wypadek. On wyszedł z niego niemal bez szwanku, ale ciężko ranny jest pasażer. 35-letni kierowca został tymczasowo aresztowany.

Był pijany, spowodował wypadek, trafił do aresztu

Był pijany, spowodował wypadek, trafił do aresztu

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Ponad pół promila alkoholu w organizmie miał 18-letni kierowca, którego zatrzymali po wieczornym, kilkunastokilometrowym pościgu policjanci z Piaseczna.

"Pędził przed siebie, nie zważał na to, jakie zagrożenie stwarza"

"Pędził przed siebie, nie zważał na to, jakie zagrożenie stwarza"

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Działający od niespełna trzech lat sklep socjalny Spichlerz ma problemy. Fundacja prowadząca placówkę poinformowała, że czeka ją eksmisja. Urzędnicy odpowiadali, że ta nie płaci czynszu, choć dostała lokal na preferencyjnych warunkach. Na dziś dług wynosi prawie 280 tysięcy złotych. - Fundacja jest nierzetelnym partnerem - twierdzi wiceprezydentka stolicy Aldona Machnowska-Góra. Zaplanowana na czwartek eksmisja została odwołana.

Socjalnemu Spichlerzowi grozi eksmisja. "Czuję się wrobiony, wykorzystany"

Socjalnemu Spichlerzowi grozi eksmisja. "Czuję się wrobiony, wykorzystany"

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Start w wyborach na urząd prezydenta Warszawy potwierdziło sześcioro kandydatów: Rafał Trzaskowski, Magdalena Biejat, Tomasz Bocheński, Przemysław Wipler, Janusz Korwin-Mikke i Romuald Starosielec. W TVP Info zorganizowano debatę z ich udziałem. Byli pytani między innymi o edukację, transport, zdrowie, bezpieczeństwo, mieszkania oraz światopogląd. Był też rzut "świerszczem" oraz pytanie o książki do czytania w metrze.

Kandydaci na prezydenta Warszawy między innymi o transporcie i zdrowiu

Kandydaci na prezydenta Warszawy między innymi o transporcie i zdrowiu

Źródło:
PAP, tvnwarszawa.pl

Nowe przejście pod torami na stacji Warszawa Gdańska ułatwi podróżnym dostęp na perony i do pociągów oraz usprawni przesiadki na metro, autobusy i tramwaje. PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. podpisały umowę o wartości około 80 milionów złotych na zaprojektowanie i wybudowanie nowych rozwiązań.

Nowe przejście pod torami i łatwiejszy dostęp na perony. Będą zmiany na stacji Warszawa Gdańska

Nowe przejście pod torami i łatwiejszy dostęp na perony. Będą zmiany na stacji Warszawa Gdańska

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Jest pozwolenie na budowę, które umożliwia ogłoszenie przetargu na wykonawcę remontu Elizeum, podziemnego salonu księcia Kazimierza Poniatowskiego. - Remont nie będzie ani krótki, ani łatwy. Potrwa trzy lata - zapowiedział stołeczny konserwator zabytków Michał Krasucki.

Jest pozwolenie. Podziemne miejsce schadzek brata króla czeka remont

Jest pozwolenie. Podziemne miejsce schadzek brata króla czeka remont

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Około 200 ewakuowanych osób, blokada dróg dojazdowych do Portu Lotniczego Warszawa-Modlin oraz interwencja pirotechników z Placówki Straży Granicznej Warszawa-Modlin. Wszystko z powodu porzuconej walizki na parkingu przed terminalem lotniska.

Ewakuacja 200 osób i blokada dróg dojazdowych do lotniska

Ewakuacja 200 osób i blokada dróg dojazdowych do lotniska

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Dwa wagony pociągu osobowego, który zjeżdżał na stację postojową, wyjechały poza tory. Nie było w nim pasażerów. Były utrudnienia w ruchu kolejowym.

Dwa wagony pociągu wypadły z szyn

Dwa wagony pociągu wypadły z szyn

Aktualizacja:
Źródło:
tvnwarszawa.pl

Wiosenna pogoda sprzyja pracom na ostatnim odcinku linii M2 na Bemowie. Na stacji Karolin budowniczowie wybierają już ziemię z poziomu -2, a na Stacji Techniczno-Postojowej rozpoczęło się betonowanie kanałów przeglądowych w halach elektrowozowni.

Są już dwa piętra pod ziemią

Są już dwa piętra pod ziemią

Źródło:
tvnwarszawa.pl