Ciche zwroty i wielkie skandale. Tak reprywatyzowano Warszawę

Problem z reprywatyzacjąTVN24

Reprywatyzacja w Warszawie, rozumiana jako starania właścicieli o zwrot nieruchomości zagarniętych przez państwo na mocy dekretu Bieruta, zaczęła się już w dwa lata po wejściu w życie tego aktu. Tamta reprywatyzacja polegała jednak głównie na nieudanych próbach. W latach 1947-1949 dawni właściciele złożyli 17 tys. wniosków o zwrot nieruchomości. Większość z nich została odrzucona w latach 50., 60. i 70. XX wieku.

Po zmianie rzeczywistości ustrojowej dawni właściciele, a coraz częściej ich spadkobiercy, powracali z roszczeniami. Według danych z "Białej księgi reprywatyzacji warszawskich nieruchomości" od 1990 r. następcy prawni dawnych właścicieli złożyli około 7 tys. wniosków o zwrot nieruchomości. Władze Warszawy fizycznie zwróciły od tamtego czasu 4 tys. nieruchomości i wypłaciły 1,13 mld złotych odszkodowań. Obecnie toczy się ponad 3,5 tys. postępowań o zwrot warszawskich nieruchomości (ponad 100 dotyczy terenów, na których znajdują się szkoły i przedszkola). Drugie tyle postępowań dotyczy wypłaty odszkodowań. Zobowiązania z nich wynikające liczone są w miliardach złotych. Nieruchomości były zwracane dwiema drogami - administracyjną i sądową. Droga administracyjna miała dwie ścieżki: • gdy właściciele lub następcy prawni składali w latach PRL wnioski o zwrot do Stołecznej Rady Narodowej, a ta milczała (czyli nie wydała żadnej decyzji), samorządowe władze Warszawy (te po 1990 r.) zwracały nieruchomości automatycznie • gdy właścicielom lub następcom prawnym peerelowskie władze Warszawy odmówiły zwrotu nieruchomości, po 1990 r. mogli oni ubiegać się o unieważnienie tych decyzji - w Ministerstwie Budownictwa lub w Samorządowym Kolegium Odwoławczym. Niezależnie od obowiązującej procedury administracyjnej część spadkobierców przedwojennych właścicieli ubiegała się o zwrot nieruchomości przed sądami, uzyskując korzystne wyroki.

Historia reprywatyzacjiUM / "Biała księga reprywatyzacji"

Kontrowersje wokół reprywatyzacji

Przez lata proces zwracania lub rekompensowania nieruchomości odbywał się po cichu, bez konfliktów na szerszą skalę. Pierwsze większe kontrowersje pojawiły się w ciągu ostatniego dziesięciolecia.

Najpierw gdy wyszło na jaw, że po przejściu kamienic czynszowych w prywatne ręce nowi właściciele w bezwzględny, brutalny i bezprawny sposób pozbywali się lokatorów legalnie mieszkających w tych budynkach. Ludzie przemocą opróżniający mieszkania w odzyskanych budynkach zyskali nazwę czyścicieli kamienic. W tych sprawach lokatorzy i ich stowarzyszenia rzadko podważali zasadność zwrotu komunalnych budynków w prywatne ręce. Skupiali się na ochronie praw mieszkańców - by nie byli bezprawnie wyrzucani, by miasto chroniło ich przed drakońskimi czynszami narzucanymi przez nowych kamieniczników i by wyrzucani lokatorzy dostawali automatycznie mieszkania zastępcze. Pierwsze pytania co do sensu zwracania nieruchomości w naturze pojawiły się, gdy wyszło na jaw, że władze Warszawy zamierzają oddać w prywatne ręce działki, na których stoją szkoły, przedszkola i inne obiekty użyteczności publicznej. Rodzice, nauczyciele i uczniowie organizowali protesty przeciwko zabieraniu im boisk, przyszkolnych placów czy wręcz całych budynków. Najgłośniejsze protesty dotyczyły m.in.: • Gimnazjum nr 42 przy ulicy Twardej (Śródmieście) • Szkoły Podstawowej przy ulic Niecałej (Śródmieście) • 37. Liceum Ogólnokształcącego przy ulicy Świętokrzyskiej 1 (Śródmieście). Protesty te pokazywali reporterzy TVN24:

Problemy ze szkołami
Problemy ze szkołamiTTV

Wówczas rzecznik stołecznego ratusza Bartosz Milczarczyk tłumaczył, że miasto na mocy wyroków sądowych musi te nieruchomości oddać, że nie ma innego wyjścia. I choć miejskie organizacje i stowarzyszenia, część radnych i środowisk prawniczych wskazywały, że nie trzeba przecież oddawać spadkobiercom szkół i przedszkoli, a można zaproponować w zamian inne nieruchomości, stanowisko ratusza było nieprzejednane. - Nie mamy możliwości wydawania nieruchomości zamiennych. Takie jest orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego - argumentował w czerwcu 2013 r. rzecznik Milczarczyk.

To nieprzejednane stanowisko władz Warszawy w ostatnich dniach jednak się zmieniło. Na piątkowej konferencji prasowej wiceprezydent Warszawy Jarosław Jóźwiak przyznał, że możliwość zwrotu nieruchomości zamiennych istnieje i może być stosowana.

Druga fala kontrowersji wokół reprywatyzacji warszawskich nieruchomości pojawiła się około dwóch lat temu, gdy zaczęli działać samozwańczy kuratorzy dowodzący przed sądami, że mają prawo rościć sobie prawa do kamienic w imieniu osób nieżyjących bądź osób o nieustalonym miejscu pobytu. Samozwańczym kuratorom było o tyle łatwo działać, że czasie II wojny światowej zginęły bez aktów zgonu albo zaginęły bez wieści setki tysięcy mieszkańców stolicy. Sądy więc na ogół wierzyły kuratorom, że po poświadczeniu śmierci właścicieli i niemożności ustalenia wszystkichspadkobierców prawo do roszczeń ma tylko jeden spadkobierca reprezentowany akurat przez tego kuratora.

- Jest to biznes, który z powodu luk prawnych i decyzji sądu zrodził się w samym sercu Polski. Za sprawą prostej prawnej sztuczki można stać się właścicielem wartej krocie kamienicy w centrum Warszawy - relacjonował w swym raporcie w programie "Czarno na Białym" TVN24 Cyprian Jopek. Najbardziej szokujący przykład, wymieniany w materiale "Czarno na Białym" w październiku 2014 r., to kamienica przy ulicy Hożej 25. Jeden z biznesmenów kupił od starszej kobiety prawa do roszczeń wobec tego budynku za... 50 (słownie: pięćdziesiąt) złotych. "Roszczenia" to pierwsze słowo klucz w tym biznesie. Chodzi o kupienie od spadkobiercy prawa do ubiegania się o zwrot nieruchomości. - To się opłaca na przykład dlatego, że ten majątek można zbyć jako kurator - mówił Wojciech Bartelski, ówczesny burmistrz Śródmieścia. - Kuratora można porównać językiem potocznym na przykład do syndyka masy upadłościowej, który nie jest właścicielem, ale dysponuje tym majątkiem. Ten majątek kurator może sprzedać, argumentując, że jako kurator osoby dba o interesy tej osoby. To jest najpopularniejsza sztuczka. Niektórzy nawet nie ukrywali swoich celów i sprzedawali nieruchomości... samym sobie. - Proceder handlu roszczeniami, które kończą się przejęciem nieruchomości, będzie coraz częstszy - przewidywał reporter "Czarno na Białym". - Bo sądy, które ustanawiają kuratorów, stają się nad wyraz liberalne. Wszystko w imię ochrony prawa własności - dodawał.

"Reprywatyzacyjne podziemie"
"Reprywatyzacyjne podziemie"TVN 24

Działka podwójnie zrekompensowana

Kolejny skandal wybuchł w kwietniu tego roku, gdy okazało się, że miejscy urzędnicy oddali za darmo działkę w bezpośrednim sąsiedztwie Pałacu Kultury i Nauki warszawskiemu adwokatowi Robertowi Nowaczykowi. W dodatku decyzję o zwrocie podejmował urzędnik - Jakub Rudnicki - którego z mecenasem połączyła potem współwłasność pensjonatu malowniczo położonego na zboczu Gubałówki. Sprawa zwrotu działki przy Pałacu Kultury i Nauki o przedwojennym adresie Chmielna 70 bulwersuje tym mocniej, że państwo polskie wcześniej wypłaciło już za nią odszkodowanie.

Sprawą reprywatyzacji warszawskich nieruchomości zajmuje się Centralne Biuro Antykorupcyjne. W piątek prezydent Warszawy Hanna Gronkiewicz-Waltz poinformowała o: - zwolnieniu dyscyplinarnym trzech urzędników odpowiedzialnych jej zdaniem za zbyt pochopne podjęcie decyzji o zwrocie działki - rozwiązaniu miejskiego Biura Gospodarki Nieruchomościami, które zajmowało się reprywatyzacją - zwróceniu się do Rady Warszawy o powołanie nadzwyczajnej komisji do zbadania kulisów reprywatyzacji.

Sprawa działki przy PKiN
Sprawa działki przy PKiNTVN24

jp/r/b

Źródło zdjęcia głównego: TVN24

Pozostałe wiadomości

Śledczy zakończyli postępowanie w sprawie znalezionego w przepompowni ścieków ciała noworodka. - Nie ustalono rodziców dziecka - przekazała prokuratura.

Ciało noworodka w przepompowni ścieków. Koniec śledztwa

Ciało noworodka w przepompowni ścieków. Koniec śledztwa

Źródło:
tvnwarszawa.pl

"Zakończono prace nad dokumentacją projektową kina Tęcza" - poinformował w piątek ratusz. Od momentu jego budowy w 1929 roku, jako kotłowni centralnego ogrzewania, Tęcza przeszła wiele zmian i transformacji. Teraz przygotowuje się na kolejny etap swojej historii.

Projekt jest gotowy. Urzędnicy o nowym kinie Tęcza

Projekt jest gotowy. Urzędnicy o nowym kinie Tęcza

Źródło:
tvnwarszawa.pl

W piątek, sobotę i niedzielę (29-31 marca) ulicami Warszawy przejdą drogi krzyżowe i procesje rezurekcyjne. W czasie uroczystości ruch na drogach może być chwilowo wstrzymywany.

Droga krzyżowa, procesje i rezurekcje. Może być wstrzymywany ruch

Droga krzyżowa, procesje i rezurekcje. Może być wstrzymywany ruch

Źródło:
PAP

Z utrudnieniami muszą się liczyć kierowcy podróżujący trasą S2. Przejazd blokuje auto leżące na dachu, na miejscu pracują służby.

Dachowanie na trasie S2

Dachowanie na trasie S2

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Policjanci północnopraskiej grupy Skorpion na gorącym uczynku zatrzymali 37-letniego mężczyznę, który usiłował włamać się do mercedesa. Zabezpieczyli narzędzia, którymi chciał pokonać zabezpieczenia pojazdu. 37-latek usłyszał trzy zarzuty, grozi mu kara do 10 lat pozbawienia wolności.

Akcja Skorpionów i zatrzymanie podczas próby włamania do auta

Akcja Skorpionów i zatrzymanie podczas próby włamania do auta

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Jak postępować w przypadku znalezienia młodego ptaka lub innego młodego zwierzaka? Okazuje się, że nasza pomoc nie zawsze jest potrzebna, a niekiedy może wręcz zaszkodzić.

Nie zawsze pomoc jest potrzebna, może nawet zaszkodzić

Nie zawsze pomoc jest potrzebna, może nawet zaszkodzić

Źródło:
PAP

Trwa budowa parku linearnego Suwak. Gotowa jest już część alejek spacerowych, posadzono też większość drzew i część zieleni niskiej. Docelowo roślinność zajmie w parku powierzchnię około 14 tysięcy metrów kwadratowych. Będzie można ją podziwiać, wypoczywając na ławkach, leżakach i hamakach.

Powstaje park linearny

Powstaje park linearny

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Koparka połączyła nowy tunel dla pasażerów ze starym przejściem podziemnym na Dworcu Zachodnim. W grudniu Wola zyska nowe podziemne połączenie z Ochotą.

Podziemne połączenie Woli z Ochotą

Podziemne połączenie Woli z Ochotą

Źródło:
PAP, tvnwarszawa.pl

Zachęta została metaforycznie wyczyszczona. Odgłosy sprzątania: szorowania, odkurzania, froterowania można było usłyszeć podczas symbolicznego odświeżania gmachu galerii w performansie "Czyszczenie Zachęty" Katarzyny Krakowiak–Bałki.

Symboliczne "Czyszczenie Zachęty"

Symboliczne "Czyszczenie Zachęty"

Źródło:
PAP

Kładka pieszo-rowerowa łącząca brzegi Wisły, została otwarta. Od teraz panoramę stolicy mogą z niej podziwiać mieszkańcy i turyści. Konstrukcja łączy ulicę Karową na Powiślu i Okrzei na Pradze. Nowy most ma 452 metry długości i pod tym względem stał się jedną z najdłuższych tego typu przepraw na świecie.

Pierwsi spacerowicze i rowerzyści na nowym moście

Pierwsi spacerowicze i rowerzyści na nowym moście

Aktualizacja:
Źródło:
PAP/tvnwarszawa.pl

Po awaryjnym lądowania na początku marca, niewielka awionetka nadal leży na podmokłym terenie w okolicy Zakola Wawerskiego. Prokuratura do wyciągnięcia samolotu z trudno dostępnego terenu rozważa wykorzystanie śmigłowca. Jak wynika z naszych informacji, zarówno policja jak i straż pożarna nie chcą podjąć się tego zadania, a koszt wynajęcia śmigłowca od prywatnej firmy jest dla prokuratury za wysoki. 

Uszkodzony  samolot od miesiąca leży na mokradłach, ma trafić na parking kościoła. Jest jeden problem 

Uszkodzony samolot od miesiąca leży na mokradłach, ma trafić na parking kościoła. Jest jeden problem 

Źródło:
tvnwarszawa.pl

1. Warszawską Brygadę Pancerną zasiliły czołgi Abrams. Do stolicy przyjechały z Poznania. Wojskowi pochwalili się nagraniem z odbioru sprzętu. Jest to kolejna dostawa amerykańskiego.

Sznur czołgów na platformach. Abramsy przyjechały do Warszawy

Sznur czołgów na platformach. Abramsy przyjechały do Warszawy

Źródło:
tvnwarszawa.pl, TVN24

Kolizja z udziałem nietrzeźwego kierowcy na Ochocie. Brały w niej udział cztery samochody osobowe, nikt nie ucierpiał.

Cztery auta rozbite, jeden z kierowców pijany. Zderzenie przy Dworcu Zachodnim

Cztery auta rozbite, jeden z kierowców pijany. Zderzenie przy Dworcu Zachodnim

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Pojawił się nowy pomysł na zagospodarowanie kamienicy po Empiku, nieopodal ronda de Gaulle'a. Wicemarszałkini Senatu i kandydatka na prezydentkę Warszawy Magdalena Biejat zaproponowała, by urządzić tam dom rzemiosła.

Pustostan po Empiku straszy od dwóch lat. Biejat ma pomysł na kamienicę

Pustostan po Empiku straszy od dwóch lat. Biejat ma pomysł na kamienicę

Źródło:
tvnwarszawa.pl

ABW przeprowadziła w środę szereg czynności procesowych, w tym przeszukań na terenie Warszawy i Tychów - poinformował rzecznik ministra koordynatora służb specjalnych Jacek Dobrzyński. Chodzi o śledztwo w sprawie ujawnionej działalności szpiegowskiej na rzecz Rosji. Jak dodał Dobrzyński, zabezpieczono 48,5 tysiąca euro oraz 36 tysięcy dolarów.

Akcja ABW w Warszawie i Tychach przeciwko siatce rosyjskich szpiegów

Akcja ABW w Warszawie i Tychach przeciwko siatce rosyjskich szpiegów

Źródło:
tvn24.pl, PAP

W 1998 roku zginął pracownik jednej z warszawskich hurtowni. Tej sprawy przez lata nie udawało się wyjaśnić. Teraz śledczy poinformowali o przełomie i zatrzymaniu podejrzanego o zbrodnię. Usłyszał już zarzuty i został aresztowany.

Przełom w sprawie zabójstwa pracownika hurtowni. Zatrzymanie po 26 latach

Przełom w sprawie zabójstwa pracownika hurtowni. Zatrzymanie po 26 latach

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Z mieszkania w Śródmieściu zniknął zegarek warty 40 tysięcy złotych. Zostało puste pudełko, ale nie było żadnych śladów kradzieży.

Tajemnicze zaginięcie cennego zegarka

Tajemnicze zaginięcie cennego zegarka

Źródło:
tvnwarszawa.pl

W ostatni weekend marca Trakt Królewski zmieni się w deptak. Ulice Nowy Świat i Krakowskie Przedmieście, zwyczajem poprzednich lat, będą zamykane dla ruchu samochodowego.

Krakowskie Przedmieście poleca się na świąteczny spacer. Trakt Królewski znów będzie deptakiem

Krakowskie Przedmieście poleca się na świąteczny spacer. Trakt Królewski znów będzie deptakiem

Źródło:
tvnwarszawa.pl