- Te 150 lat to czas realizacji trudnych marzeń - mówił w czwartek Bronisław Komorowski, który wziął udział w uroczystej inauguracji jubileuszu Muzeum Narodowego w Warszawie. Prezydent podkreślił "wielkość dzieła" i "wielkość osiągnięć" placówki.
Muzeum zostało otwarte po trwających prawie rok przygotowaniach. Nowy wygląd otrzymały muzealne sale, ale też otoczenie wokół budynku. W muzeum będzie można też zobaczyć odzyskane przez ministerstwo kultury w ostatnich miesiącach dzieła zagrabione z polskich zbiorów podczas II wojny światowej - m.in. "Pomarańczarkę" Aleksandra Gierymskiego.
Zdaniem Komorowskiego "przyszło czekać wiele dziesiątków lat (...), zanim można było cieszyć się tym ambitnym, pięknym gmachem, jako godnym miejscem, w którym gromadzi się skarby kultury narodowej, ale też skarby kultury europejskiej i światowej". - Dziś także są potrzebne piękne marzenia. Marzenia o tym, aby ten gmach i ta instytucja uzyskiwały coraz piękniejszy wyraz - mówił prezydent.
Zdaniem ministra kultury Bogdana Zdrojewskiego udane zakończenie wielomiesięcznych prac w muzeum i doprowadzenie do rozpoczęcia obchodów 150-lecia istnienia placówki to dowód na to, że można szybko i efektownie zrealizować nawet najtrudniejsze przedsięwzięcie, wymagająca wysiłku, wiedzy i cierpliwości. W opinii Zdrojewskiego, dzięki odnowionym muzealnym galeriom, Muzeum Narodowe w Warszawie wygląda dokładnie tak, jak powinna wyglądać każda prestiżowa instytucja muzealna. - Wiele placówek otrzymało wzór do naśladowania - ocenił minister.
"Wywyższeni. Od faraona do Lady Gagi"
Dyrektor Muzeum Narodowego w Warszawie Agnieszka Morawińska dziękowała wszystkim, którzy w przeszłości przyczynili się do jego powstania. - Przywołuję pamięć naszych poprzedników. Tych, którzy wbrew niewoli dokonali wysiłku przekonania władz zaborców do powołania Muzeum Sztuk Pięknych w Warszawie w 1862 roku. Tych, którzy wpisali Muzeum Narodowe w Warszawie w program nowego państwa po odzyskaniu niepodległości. Tych, którzy otwierali w 1938 roku nowy gmach muzeum, a potem bronili Warszawy i jej zabytków w okresie II wojny i Powstania Warszawskiego. Tych, którzy organizowali muzeum w nowej rzeczywistości politycznej i społecznej. Wszystkich, z których zbiorowego wysiłku powstała ta niepowtarzalna instytucja, będąca sama w sobie dziełem sztuki - mówiła.
List z gratulacjami na ręce szefów muzeum przysłał też b. prezydent Lech Wałęsa. "Od 150 lat Muzeum Narodowe z wielkim poświęceniem pielęgnuje pamięć o polskim dziedzictwie historycznym i kulturowym, przybliża rodakom największe skarby kultury europejskiej. Zachowanie dziedzictwa materialnego oraz intelektualnego, pomimo trudnej historii naszego kraju, uważam za rzecz niezwykle istotną. Zawdzięczamy to wielkiemu poświęceniu ludzi, którzy przez lata budowali tę wspaniałą instytucję" - napisał Wałęsa.
Na uroczystości, w trakcie której odbył się też wernisaż wystawy "Wywyższeni. Od faraona do Lady Gagi", pojawiło się wiele osobistości świata kultury i polityki, m.in. b. premier Tadeusz Mazowiecki, poetka Julia Hartwig, reżyser Krzysztof Zanussi. Pojawiłą się również piosenkarka Dorota Rabczewska "Doda".
Wystawa poświęcona jest mechanizmom władzy i wszechobecności hierarchii - od starożytności po współczesność.
Wizytówką wystawy jest zestawienie w holu muzeum wizerunków dwóch kobiet, które osiągnęły wysoki status w społeczeństwie swojej epoki. Jedna z nich, Dorota de Biron pochodziła z książęcego rodu i za sprawą urodzenia, ale też urody i intelektu, była powszechnie podziwianą osobistością późnego XVIII wieku, celebrytką ówczesnej kultury dworskiej. Amerykańska piosenkarka Lady Gaga, która na zdjęciu w muzeum prezentuje się w sukni z surowego mięsa to - zdaniem autorów wystawy - ikona współczesności, wywyższona poprzez władzę jaką sprawuje nad lansującymi ją mass mediami.
"To jest wystawa o ludziach, którzy z tytułu władzy, wiedzy, bogactwa czy rozgłosu - są postawieni ponad innymi. Jest też o historii procesów wywyższania, o przywilejach, które przysługują osobom z tytułu wywyższania i o tym, jak niektóre z tych przywilejów uległy demokratyzacji" - opowiadał opiekun naukowy ekspozycji prof. Krzysztof Pomian.
Muzeum Narodowe w Warszawie, założone w 1862 roku jako Muzeum Sztuk Pięknych, to jedno z najstarszych muzeów sztuki w Polsce. Zbiory Muzeum Narodowego w Warszawie liczą ok. 830 tys. dzieł sztuki polskiej i światowej, od antyku do współczesności. Obejmują malarstwo, rzeźbę, rysunki oraz ryciny, fotografie, numizmaty, a także przedmioty sztuki użytkowej i wzornictwo. Muzeum ma cztery oddziały: Muzeum Plakatu w Wilanowie, Muzeum Rzeźby im. Xawerego Dunikowskiego w Królikarni, Muzeum Wnętrz w Otwocku Wielkim oraz Muzeum w Nieborowie i Arkadii.
PAP/bf