W sobotę mija dokładnie 20 lat od utworzenia ostatniego parku narodowego w Polsce - Parku Narodowego Ujście Warty. Od tamtego czasu naukowcy i przedstawiciele różnych organizacji pozarządowych wielokrotnie próbowali powołać nowe lub zwiększyć zasięg obecnych, ale bezskutecznie. O tym problemie mówił na antenie TVN24 Marek Józefiak z Greenpeace Polska.
W Polsce od 20 lat nie powstał żaden nowy park narodowy. Ostatni - Park Narodowy Ujście Warty - utworzono zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów 19 czerwca 2001 roku, a powstał 1 lipca 2001 roku. - Dzisiaj mamy tę smutną rocznicę - mówił na antenie TVN24 Marek Józefiak, rzecznik prasowy organizacji Greenpeace Polska. Dodał, że od tamtego czasu mamy w Polsce zastój w ochronie przyrody.
- Wiele się w naszym kraju zmieniło, jesteśmy zupełnie innym społeczeństwem, innym krajem niż 40 lat temu, ale niestety w tej dziedzinie nie zmienia się zbyt wiele. W całej Polsce ludzie działają, starają się zmienić ten stan rzeczy - zaznaczył Józefiak.
Propozycje nowych parków
Naukowcy i przedstawiciele różnych organizacji pozarządowych wielokrotnie proponowali powiększenie obszaru istniejących już parków narodowych (jak np. Białowieskiego Parku Narodowego i Bieszczadzkiego PN) oraz utworzenie nowych parków narodowych, między innym: Turnickiego Parku Narodowego zajmującego część Pogórza Przemyskiego, Mazurskiego Parku Narodowego, wyodrębnionego z terenów obecnego parku krajobrazowego i obejmujący rzekę Krutynię, jeziora Nidzkie i Łuknajno oraz Jurajskiego Parku Narodowego na Jurze Częstochowskiej.
Poniższa mapa opracowana przez Fundację Dziedzictwa Przyrodniczego przedstawia wszystkie postulaty naukowe dotyczące powołania i rozszerzenia parków narodowych.
- Taką najbardziej pilna potrzeba jest zatrzymanie wycinek cennych drzewostanów górskich w Puszczy Karpackiej, na Pogórzu Przemyskim. To jest projektowany Turnicki Park Narodowy - mówił rzecznik prasowy Greenpeace Polska. Dodał, że trwają tam protesty i działa ruch obywatelski Inicjatywa Dzikie Karpaty. Celem tego ruchu jest ochrona Puszczy Karpackiej. - Podobna sytuacja jest w Bieszczadach, tam trwają wycinki bezcennych drzewostanów - zaznaczył Józefiak.
W czym tkwi problem?
W kraju mamy obecnie 23 parki, które zajmują około jednego procenta powierzchni Polski. To jeden z gorszych wyników w Europie, bo na przykład w Niemczech stanowią one 2,7 procenta, na Litwie - 2,4 proc., w Danii (bez Grenlandii) - 4,38 proc., a we Francji - 9,5 proc.
Z czego wynika problem w utworzeniu nowych parków? Jak tłumaczył Józefiak, bezpośrednim powodem jest nowelizacja ustawy o ochronie przyrody z grudnia 2000 roku, która nakazuje uzgadniać powstanie parków czy ich powiększanie z gminami, na których ma się znaleźć.
- Daje to samorządom prawo weta wobec parku narodowego. Mamy więc absurdalną sytuację, w której gmina nie może zawetować przebiegu autostrady czy budowy kopalni odkrywkowej, a może zawetować powstanie obszaru chronionego, ważnego dla całego społeczeństwa - mówił rzecznik Greenpeace.
Posłuchaj całej rozmowy z Markiem Józefiakiem:
Autor: anw/dd / Źródło: tvn24
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock, Fundacja Dziedzictwo Przyrodnicze