Historia miodem płynąca. Nasz bliski związek z pszczołami trwa od tysięcy lat

Zarówno rysunki naskalne epoki kamiennej, jak i ikonografia starożytnego Egiptu sięgająca 2400 roku przed naszą erą wskazują na naszą długą współpracę z pszczołami miodnymi.

Jednak najnowsze odkrycie sięga jeszcze dalej. Naukowcy badający fragmenty ceramiki odkryli, że już rolnicy ze świata neolitycznego, którego początki sięgają dziewiątego tysiąclecia przed naszą erą, raczyli się miodem pszczelim.

Pozostałości wosku na odnalezionej ceramice mogą być wynikiem gotowania miodu lub przetwarzania plastrów. Duże naczynia mogły także być pierwszą wersją uli.

Wraz z końcem ostatniej epoki lodowcowej, populacje pszczoły europejskiej mogły rozszerzyć swoje siedliska w kierunku północnym. W zapisie kopalnym, pszczoły miodne były niewidoczne przez 10000 lat. W tym czasie neolityczne rolnictwo rozwinęło się i rozprzestrzeniło na południowo-wschodnią Anatolię i Lewant (wschodnie wybrzeże Morza Śródziemnego), a ludzie przeprowadzili się do miejsc, które upodobały sobie również pszczoły.

Gospodarowanie lasów sprzyjało rozwojowi światłolubnych ziół i drzew owocowych, co z kolei przyniosło jeszcze jeden pozytywny efekt. Pszczoły zapylały drzewa, a przy okazji wytwarzały pożywny miód i wosk pszczeli stosowany dzisiaj w celach kosmetycznych i medycznych, a niegdyś także jako paliwo do lamp.

Jako że wosk pszczeli zawiera zestaw lipidów z kompozycją niezwykle stałą, działa poniekąd jak odcisk palca na artefaktach archeologicznych. Jego hydrofobowa natura sprawia, że jest stosunkowo odporny na degradację.

Najstarszy dowód na istnienie wosku pszczelego pochodzi ze stanowisk neolitycznych w Anatolii i datuje się go na siódme tysiąclecie przed naszą erą. Wosk pszczeli wykryto także w Austrii, Niemczech, Francji, Słowenii oraz Polsce w szóstym i piątym tysiącleciu przed naszą erą. Zespół badaczy zgłosił także pierwszy dowód na wykorzystywanie pszczół przez neolitycznych pasterzy w Afyce Północnej. Najliczniejsze dowody odnaleziono jednak na Półwyspie Bałkańskim. Od Grecji i wysp Morza Egejskiego po Rumunię i Serbię odkryto próbki pochodzące z okresu pomiędzy 5800 a 3000 r p.n.e.

- Najbardziej zaskakujące jest to, że nie istnieją dowody na stosowanie wosku pszczelego w czasach neolitycznych w regionach położonych dalej na północ niż 57 równoleżnik - powiedziała Melanie Roffet-Salque kierująca zespołem badaczy. - Wskazuje to na istnienie w tym czasie naturalnej granicy występowania pszczół ze względu na warunki klimatyczne.

Wiele zawdzięczamy pszczołom. Doceń je:

Autor: ab/rp / Źródło: iflscience.com