Jak wynika z badań naukowców, u szkockich dziewczynek zaszczepionych przeciwko wirusowi HPV doszło do ponad 90-procentowego spadku występowania raka szyjki macicy w ich późniejszym życiu.
Zespół naukowców z uniwersytetów w Strathclyde, Edynburgu, Aberdeen i Glasgow przeanalizował dane dotyczące szczepień oraz badań przesiewowych 140 tysięcy szkockich kobiet, w przypadku których pierwsze badanie profilaktyczne dotyczące raka szyjki macicy odbyło się w latach 2008-2016. Autorzy określają szczepienia przeciwko HPV jako "wysoce skuteczne" i przewidują, że znacznie zmniejszą one częstość występowania raka szyjki macicy w przyszłości.
Wyniki opublikowano w periodyku "British Medical Journal". Jak się okazało, wprowadzone 10 lat wcześniej na terenie Wielkiej Brytanii szczepienia 12-13 letnich dziewczynek niemal wyeliminowały przypadki stanów przedrakowych u młodych kobiet - ich liczba zmalała o 90 procent. Taki wynik przekroczył oczekiwania naukowców (szczepionki dostaje około 90 procent młodych Szkotek).
Po rozpoczęciu programu szczepień naukowcy sądzili, że szczepionka wyeliminuje dwa typy HPV, które powodują 80 procent stanów przedrakowych. Odkryli jednak, że eliminuje również trzy inne odmiany - sumie około 90 procent przedinwazyjnego raka szyjki macicy w Szkocji. Mniej zmian patologicznych zaobserwowano także u nieszczepionych kobiet, co sugeruje przerwanie transmisji wirusa HPV w Szkocji na skutek tzw. odporności stadnej, która występuje wtedy, gdy znaczna część populacji jest na niego odporna.
Szczepionka na wirus HPV działa w innych krajach
Wcześniej pojawiły się podobne dane z innych części Wielkiej Brytanii, np. z Anglii. Tamtejsze dziewczynki korzystają z tych szczepień w ramach publicznej służby zdrowia od 2008 roku. Doktor Mary Ramsay, szefowa programu szczepień w odpowiedzialnej za zdrowie publiczne instytucji Public Health England, tłumaczyła, że dzięki programowi szczepień wśród młodych kobiet udało się obniżyć poziom zachorowań na najgroźniejsze, wywołujące raka formy HPV - HPV16 i HPV18 - o ponad 80 procent.
W lipcu 2018 roku brytyjski rząd zapowiedział objęcie programem bezpłatnych szczepień przeciwko HPV w Anglii chłopców w wieku 12 i 13 lat. Jak zaznaczono, to nie tylko ochroni ich przed rozwojem raka (prącia, odbytu i gardła), ale także zwiększa ogólną odporność.
Skuteczność szczepień potwierdziła się też w Australii. W październiku 2018 roku na łamach "The Lancet Public Health" opublikowano wyniki badania, z którego wynika, że Australia może być pierwszym krajem, który dzięki prowadzonym od ponad 10 lat powszechnym szczepieniom przeciw wirusowi HPV oraz badaniom przesiewowym może w znacznym stopniu zlikwidować zachorowania na raka szyjki macicy.
Groźny wirus
Przenoszący się drogą płciową wirus HPV (human papilomavirus) ma związek z rakiem szyjki macicy. Wspólnym mianem HPV określa się ponad 100 typów wirusów.
Wiele kobiet ulega w ciągu swojego życia zakażeniu HPV bez jakichkolwiek następstw. W większości przypadków zakażenie jest bezobjawowe i samo wygasa. Czasem jednak przewlekłe zakażenie może prowadzić do chorób szyjki macicy.
Niektóre odmiany HPV są szczególnie niebezpieczne, ponieważ mają związek z rozwojem nowotworów. Niemal wszystkie raki szyjki macicy (99,7 procent) spowodowane są przez HPV. Wiele odmian wirusa HPV atakuje usta, krtań lub genitalia. Łatwo się nimi zakazić - przenoszą się poprzez kontakt seksualny. Ostatnie badania sugerują również, że HPV odgrywa rolę w powodowaniu innych nowotworów, zwłaszcza nowotworów głowy i szyi, sromu i pochwy i odbytu.
W Polsce szczepienia przeciw HPV są zalecane (niefinansowane z budżetu Ministra Zdrowia). Bezpłatne szczepienia przeciw HPV oferują niektóre samorządowe programy profilaktyczne.
Autor: dd/map / Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock